Odpowiedzialność środowiskowa

Ze względu na charakter działalności gospodarczej bezpośrednie oddziaływanie banku i grupy kapitałowej na środowisko naturalne jest ograniczone do zużycia zasobów naturalnych. Wszystkie podmioty grupy monitorują zużycie surowców i angażują się w działania przyczyniające się do zmniejszenia ich konsumpcji. Pośredni wpływ na środowisko dotyczy finansowania udzielanego przez bank podmiotom gospodarczym i publicznym oraz oferty produktowej Banku. 
PKO Bank Polski przyjął wskaźniki w obszarze ESG i włączył je do celów niefinansowych Grupy Kapitałowej Banku na kolejne lata. Realizacja celów weryfikowana będzie na podstawie wiarygodnych i w pełni mierzalnych danych. Bank zobowiązał się do ograniczenie emisji własnych (Zakres 1 i 2), >90% zakupionej energii z certyfikatami zielonego pochodzenia oraz neutralności klimatycznej w zakresie 1 i 2 do 2030 roku.

W 2023 roku żaden z podmiotów grupy kapitałowej nie prowadził przedsięwzięcia, które mogło znacząco oddziaływać na środowisko.
[GRI 307-1] W grupie nie toczyły się postępowania administracyjne związane z naruszeniem przepisów ochrony środowiska, które zakończyły się nałożeniem kar finansowych.
[GRI 302-4]  Bank systematycznie ogranicza zużycie energii. Całkowite zużycie energii ogółem w 2023 roku w stosunku do 2022 roku dla Grupy spadło o 4,6%, w tym dla banku o 3,8% i dla spółek o 8,7%.

Intensywność zużycia energii w Grupie Kapitałowej Banku w 2023 roku  [GRI 302-3]

WskaźnikJednostka2023r/r(%)20222021
całkowite zuzycie energii na pracownikaMWh/osobę7,9-7,58,68,4
Całkowite zużycie energii na 1 mln PLN aktywówmwH/1 MLN pln AKTYWÓW411,4-17,9501,5522,9

W 2023 roku bank zamontował 15 instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy 451,78 kWp, dla których oszacowane uzyski energii odnawialnej wynoszą 409 373 kWh/rok. Na koniec 2023 roku w obiektach banku było zainstalowano 28 mikro instalacji fotowoltaicznych, z czego 5 sztuk zainstalowanych pod koniec roku nie była jeszcze uruchomiona produkcyjnie. 

Energia elektryczna wytworzona przez Bank w mikroinstalacjach fotowoltaicznych (kWh)

 

 20232022
Sprzedaż energii odnawialnej wytworzonej przez Bank73 57647 729
Produkcja wlasna energii odnawialnej300 571171 105
Zużycie energii elektrycznej wytworzonej samodzielnie226 995123 376

 

Celem strategicznym banku jest osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2030 roku, co wiąże się z redukcją zużycia energii.

Bank posiada następujące Polityki: Odnawialnych Źródeł Energii (OZE), Sektora Energii Wysokoemisyjnej, Sektora Chemii-Ropy-Gazu, Nieruchomości Przychodowych, Budownictwa i materiałów budowlanych, Dealerzy samochodowi i firmy CFM, Publicznej służby zdrowia, Handlu i JST.

Poza wyżej wymienionymi politykami Bank (w segmencie korporacyjnym) na bieżąco śledzi zmiany i tendencje rynkowe w różnych branżach/sektorach, publikuje wewnętrzne materiały (np. ulotki branżowe określające aktualne trendy rynku) i organizuje spotkania branżowe. Te działania mają bezpośredni wpływ na wysoką jakość portfela kredytowego.

 

Zużycie surowców naturalnych

  • W 2023 roku spadły emisje Grupy Kapitałowej Banku (-11,5%, r/r, Zakres 1 i 2, do 2022 roku), na co złożył się spadek emisji w banku (-12,5%) i SGK (-8,1%).

    Bank systematycznie ogranicza zużycie energii. W tym celu bank poprawiał efektywność wykorzystywanych zasobów i kontynuował: wymianę okien, wymianę oświetlenia na energooszczędne oraz instalowanie automatycznego załączania oświetlenia, wymianę grzejników oraz zmianę sposobu ogrzewania na gazowe, montaż wentylacji z rekuperacją, montaż wyłączników czasowych w elektrycznych podgrzewaczach wody, wyposażanie kotłów grzewczych w sterowniki, modernizacje urządzeń klimatyzacyjnych, docieplenia budynków, wymianę zaworów termostatycznych wraz z głowicami na grzejnikach.

    [GRI 302-4] Całkowite zużycie energii w 2023 roku w stosunku do 2022 roku dla grupy spadło o 4,6%, w tym dla banku o 3,8% i dla spółek o 8,7%. Zmianie uległo również zużycie oleju napędowego wykorzystywanego w pojazdach SGK. Zużycie oleju napędowego zmalało o 35,5%, co jest wynikiem wymiany samochodów zasilanych olejem napędowym w spółce PKO Leasing. [GRI 302-3] Całkowite zużycie energii na pracownika w 2023 roku wyniosło 7,9 MWh w grupie (2022: 8,6 MWh). Grupa kupowała energię elektryczną i cieplną, nie nabywała pary technologicznej i chłodu.

    Bank po raz kolejny określił zużycie wody. [GRI 303-1]  Zużycie wody w banku w 2023 roku wyniosło ok. 229,4 mega litrów (224,2 mega litrów w 2022 roku), a w pozostałych podmiotach Grupy 46,6 mega litrów (45,5 mega litrów w 2022 roku). Wzrost zużycia wody w banku (o 2,3% r/r) wynika z większej obecności pracowników w biurze (o 1p.p.), ze wzrostu zatrudnienia oraz uwzględnienia, po raz pierwszy w obliczeniach oddziałów zagranicznych Banku.

  •  
    Bank
    Spółki
    Grupa
    Bank
    Spółki
    Grupa
    Grupa
    Bank
    Spółki
    Grupa
     20232022r/r (%)2021
    Paliwa wykorzystywane w budynkach17 2053 00120 20619 603 3 67123 274 -10,5 22 122 3 889 26 011 
    gaz ziemny14 3532 57416 927 17 647 3 60321 250  -9,419 706 3 749  23 455
    olej opałowy2 70202 703 1 789 8 1 797 -21,4 2 188 982 286 
    olej napędowy59421480 71 51 123 100,3 49 12 61
    LPG055 0 9 9 -69,0 0 30 30
    węgiel brunatny000 0 0 0  0 0
    węgiel kamienny91091 96 0 96-46,3  179 0 179
    Paliwa wykorzystywane w pojazdach25 15612 53037 686 23 77412 305 36 079 22,0 19 356 10 22429 579 
    olej napedowy1 3942 6604 054 1 737 4 1255 862 12,3 1 124 4 097 5 221 
    LPG000 0,0 0,2 0,2 
    benzyna23 7629 87033 63122 037 8 180 30 217 24,1 18 231 6 127  24 358
    Energia kupowana130 65817 798148 457 136 48420 513  156 997-3,7  143 18119 831  163 012
    energia elektryczna71 70310 48082 183 74 03113 652 87 683 1,2 75 494 11 125 86 618 
    energia cieplna
    58 9557 31966 274 62 4536 861 69 314 -9,3 67 687 8 706 76 394 
    Całkowite zużycie energii173 01933 329206 348 179 86136 489 216 350 -1,0 184 658 33 944 218 602 

    W 2023 roku żaden z podmiotów Grupy Kapitałowej Banku nie przeprowadził audytu energetycznego. Bank, zgodnie z wymaganiami Ustawy o efektywności energetycznej przeprowadził audyt energetyczny w 2021 roku. Wyniki audytów z lat poprzednich posłużyły do określenia obszarów o największym potencjale energooszczędnym i planów działania, które są obecnie sukcesywnie wdrażane. 

    Emisje w podziale na metodę w MgCO2e [GRI 305-1], [GRI 305-2], [GRI 305-3] w 2023 roku

    Zakres 1Zakres 2Zakres 3
    [GRI 305-1][GRI 305-2][GRI 305-3]
    13 97675 548 (location based)32 846
     28 950 (market based) 
    Emisje bezpośrednie Grupy Kapitałowej Banku powstałe w wyniku spalania paliw w źródłach będacych jej własnością i zakupu czynników chłodniczychEmisjje pośrednie GrupyKapitałowej Banku powstałe w wyniku uzywania zakupionej energii elektryczznej i cieplnejEmisje pośrednie Grupy Kapitałowej Banku powstałe w wyniku podróży słuzbowych, dojazdów pracowników do pracy, WTT i wynajmu powierzchni

    Granice raportowanych emisji obejmują: (1) w przypadku danych dla Banku wyłącznie ten podmiot (100% emisji), (2) w przypadku danych dla Grupy: bank i wszystkie podmioty zależne banku według kontroli operacyjnej (100% emisji każdej z jednostek). Raportowane emisje obejmują Zakres 1, 2 i 3. 

  •  20232022r/r (%)202120202019
    Razem893697-23901736843
    niebezpieczne*1520-5211516
    pozostałe878677-23880721827
    w tym:      
    wielkogabarytowe44334213303261532
    elektroniczne i elektryczne302203-45366243136
    magnetyczne i optyczne nośniki informacji30,84-16112
    odpady z papieru i tektury (segregatory)1911-6632374
    odpady z żelaza i stali111120-33178179152


    * sprzęt elektryczny i elektroniczny taki jak klimatyzatory, zużyte monitory, lodówki

    Bank oraz pozostałe podmioty grupy stosują się do przepisów ochrony środowiska, odnoszących się do właściwego zagospodarowania odpadów i prowadzenia ich ewidencji. W 2023 roku bank korzystał z umowy na odbiór odpadów innych niż komunalne z dotychczasowym dostawcą usług. Kontrahent posiada certyfikaty ISO 9001:2015 oraz 14001:2005. Odpady otrzymane od banku kontrahent przekazuje następnym firmom do zagospodarowania, zgodnie z posiadanymi decyzjami i obowiązującymi regulacjami. Dodatkowo w 2023 roku Bank i grupa prowadziły selektywną zbiórkę odpadów komunalnych we wszystkich własnych lokalizacjach i w dużej części najmowanych. Wzrost ilości wytworzonych odpadów wielkogabarytowych wynika z likwidacji oddziałów i przeprowadzki pracowników do nowej lokalizacji w Warszawie. Wzrost ilości wytworzonych elektroodpadów (bankomaty, multisejfy, dyspensery) wynika z likwidacji oddziałów oraz przekwalifikowania oddziałów gotówkowych na bezgotówkowe.

    [GRI 306-2] Niebezpieczne odpady elektryczne i elektroniczne są przekazywane wyspecjalizowanemu podmiotowi i poddawane procesowi przetwarzania i recyklingu w 100%. Papierowa dokumentacja bankowa jest odbierana przez wyspecjalizowaną firmę i niszczona.

    Bank podejmuje działania w zakresie zagospodarowania odpadów również poprzez sprzedaż składników majątkowych pracownikom banku oraz darowizny we współpracy z Fundacją. Sprzedaż składników majątkowych odbywa przez specjalnie przygotowaną stronę intranetową. W 2023 roku bank sprzedał 938 szt. składników majątkowych.

     

  • Jednym z celów strategicznych banku jest uproszczenie i usprawnienie procesów poprzez ograniczenie dokumentacji papierowej. Wiele procesów zmieniło się w związku z częściowym przejściem na pracę zdalną. To w istotny sposób przełożyło się na zmniejszenie zużycia papieru w organizacji.

    67%5%
    Spadek zużycia papieru A4 przez ostatnie 7 latSpadek zużycia papieru A4 do poprzedniego roku 

    W 2021 roku bank udostępnił klientom w bankowości internetowej iPKO i iPKO biznes wiele nowości, które dotychczas można było złożyć w placówkach i poprzez Contact Center. Równolegle bank prowadził prace nad cyfryzacją procesów w oddziale, w tym nad kontaktami pracowników z klientami banku w formie spotkań telefonicznych oraz spotkań online (wideorozmowy). To również przełożyło się na spadek zużycia papieru. 

     

    W 2023 roku bank zrealizował szereg dodatkowych działań, mających na celu ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko naturalne m.in. naprawa urządzeń elektronicznych i elektrycznych zamiast przekazywania ich do utylizacji, naprawa wyposażenia meblowego, odsprzedaż zbędnych składników majątkowych zamiast przekazywania ich do utylizacji, eliminacja korespondencji papierowej na rzecz elektronicznej, eliminacja odpadów plastikowych (rezygnacja z kapsułek do kawy, wody butelkowej, talerzyków, sztućców i kubeczków), zachęcanie klientów banku do rezygnacji z korespondencji papierowej na rzecz elektronicznej. Bank kontynuował realizację projektu Flexidesk, którego celem jest stworzenie nowego środowiska pracy i umożliwienie pracy rotacyjnej i zdalnej poprzez dostosowanie powierzchni biurowej do elastycznego modelu pracy i zapewnienie standardu wyposażenia informatycznego. Efektem realizacji projektu jest utworzenie w 2023 roku w Krakowie 181 rotacyjnych stanowisk pracy i redukcja powierzchni biurowej w banku o ok. 2 tys. m2.

    Bank optymalizował powierzchnię oddziałów. W rezultacie podjętych działań zredukowano powierzchnię oddziałów o ponad 11 tys. m2 (z 339 tys. m2 do 328 tys. m2).

    Bank prowadzi działania edukacyjne dotyczące środowiska. Przygotowano cykl spotkań dla pracowników #ESGo! na których przybliżono informacje o śladzie węglowym banku

Polityki sektorowe

  • W 2020 roku bank przyjął Politykę Odnawialnych Źródeł Energii, która następnie została wdrożona w całej grupie kapitałowej. Naszą motywacją do przyjęcia tej polityki jest wspieranie środowiska naturalnego, zapobieganie globalnym zmianom klimatu i zaangażowanie w transformację gospodarki Polski w stronę zero emisyjności.
    Celem polityki jest sukcesywne zwiększanie udziału spółek grupy w finansowaniu OZE. Polityka określa preferowane kierunki rozwoju portfela kredytowego w segmencie OZE. Koncentruje się szczególnie na finansowaniu projektów farm fotowoltaicznych oraz wiatraków (w szczególności projektów z wygranymi aukcjami OZE, które gwarantują stabilny cash flow z działalności operacyjnej), ale umożliwia również finansowanie innych projektów. W ocenie projektów bank analizuje między innymi: dokumenty formalno-prawne, parametry transakcji, źródła spłaty (np. wygrana aukcja OZE, umowa PPA), jak również zasoby kapitałowe i doświadczenie inwestora.

  • Grupa kapitałowa przyjęła i wdrożyła politykę w 2019 roku, zaktualizowała w 2020. Polityka Finansowania Sektora Energii Wysokoemisyjnej obejmuje m.in. branże wydobycia węgla kamiennego i brunatnego, branże około węglowe (np. produkcja maszyn dla górnictwa, handel węglem i jego pochodnymi) wytwarzanie energii elektrycznej/ciepła (z wyłączeniem odnawialnych źródeł energii) i działalności uzupełniające związane z energetyką (przesył, dystrybucja, elektrociepłownie). Polityka jest zbieżna z europejską polityką klimatyczną i dążeniem do zero emisyjności w 2050 roku.
    Celem polityki jest stopniowa zmiana struktury portfela kredytowego poprzez stopniowe ograniczanie zaangażowania wobec klientów i transakcji opartych na węglu jako nośniku energii, przy jednoczesnym zwiększaniu zaangażowania wspierającego zeroemisyjne lub niskoemisyjne źródła energii. Jest to zbieżne z europejską polityką klimatyczną oraz trendami rynkowymi, związanymi m.in. z koniecznością spełnienia standardów BAT, ustaleń tzw. Pakietu Zimowego oraz Porozumienia Paryskiego. Bank finansuje transformację polskiej energetyki, z wyłączeniem transakcji finansujących inwestycje oparte na węglu, o ile nie dotyczą inwestycji mających na celu poprawę efektywności i dostosowania do rosnących wymogów środowiskowych. Obszary transformacji obejmują nie tylko zeroemisyjne lub niskoemisyjne źródła produkcji energii, ale również poprawę efektywności energetycznej podmiotów o wysokiej konsumpcji energii niezbędnej do procesów produkcyjnych oraz modernizację sieci przesyłowej.

    W zaktualizowanej w 2020 roku polityce zaostrzyliśmy kryteria jej stosowania (i tym samym objęliśmy nią szerszy zakres przedsiębiorstw, w tym działających w branżach około węglowych) oraz warunki finansowania:

    • w zakresie wydobycia węgla kamiennego i brunatnego (lignitu), produkcji pieców, palenisk i palników piecowych (dot. produkcji pieców węglowych) – redukcję zaangażowania (wyjątek stanowi węgiel koksowy jako surowiec wpisany na listę surowców krytycznych UE na kolejne 3 lata),

    • w zakresie produkcji energii lub ciepła – niefinansowanie nowych źródeł opartych na węglu kamiennym i brunatnym oraz stopniową redukcję dotychczasowego zaangażowania,

    • ograniczanie finansowań na cele ogólne i przekształcanie ich w finansowania ESG, które służą poprawie efektywności energetycznej, zmianie miksu energetycznego bądź modernizacji sieci przesyłowych (dopuszcza się finansowanie inwestycji opartych na węglu pod warunkiem, że środki zostaną przeznaczone na cele modernizacyjne pozwalające na spełnienie rosnących wymogów środowiskowych; w takim przypadku istnieje obowiązek precyzyjnego określania celu finansowania i kontroli wykorzystania środków),

    • w zakresie branż około węglowych (np. produkcja maszyn dla górnictwa, handel węglem i produktami wytwarzanymi na jego bazie) – stopniowe ograniczanie zaangażowania, precyzyjne określanie celu finansowania i kontrola wykorzystania, dopuszczalne finansowanie podmiotów ze zdywersyfikowanym portfelem odbiorców lub produktów i usług (tj. generujących znaczące przychody z innych źródeł, nie związanych z górnictwem) lub przekształcających swoją działalność.

  • Grupa przyjęła i wdrożyła politykę w 2019 roku. Polityka określa ramy finansowania podmiotów działających w sektorach wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego, wytwarzania oraz dystrybucji paliw ciekłych i gazowych, produkcji i obrotu chemikaliami lub wyrobami chemicznymi oraz produkcji i sprzedaży wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych.
    Celem polityki jest zmniejszenie zaangażowania w przypadku działalności objętych Dyrektywą UE dot. plastików oraz ostrożne podejście do innych sektorów objętych polityką. Bank przyjął strategię ostrożnego podejścia do branż górnictwa ropy naftowej i gazu czy produkcji chemikaliów, wyrobów chemicznych i wyrobów z gumy, które odzwierciedlone jest w rozpoznaniu spełnienia norm środowiskowych i wpływu na otoczenie oraz ocenie modelu biznesowego w zakresie koncepcji zrównoważonego rozwoju biznesu.

  • Grupa przyjęła i wdrożyła politykę w 2022 roku. Polityka określa ramy finansowania podmiotów na rynku nieruchomości komercyjnych oraz deweloperów na rynku nieruchomości mieszkaniowych i wskazuje na główne założenie, jakim jest współpraca z najlepszymi podmiotami na rynku, finansowanie aktywów najwyższej jakości oraz w najlepszych lokalizacjach a także ograniczenie fazy spekulacyjnej.
    Polityka określa limity operacyjne koncentracji, w tym poszczególnych rodzajów aktywów i geograficzne. Określa również rekomendowane parametry brzegowe dla transakcji, a także strukturę klauzul i zabezpieczeń. W ocenie modelu biznesowego i identyfikacji ryzyk polityka zaleca uwzględnianie koncepcji zrównoważonego rozwoju biznesu, w tym korzyści, które może przynieść biznes zarówno interesariuszom, społeczności lokalnej, jak i środowisku naturalnemu.

  • Grupa przyjęła i wdrożyła politykę w 2020 roku. Polityka wskazuje preferowane parametry transakcji oraz wprowadza dobre praktyki/standardy finansowania szpitali publicznych.
    Aspekt środowiskowy: gromadzenie, sortowanie, przechowywanie, przekazywanie, transport oraz sposób utylizacji odpadów szpitalnych (głównie medycznych) uregulowany przepisami prawa (m.in. Ustawa: o odpadach, Prawo Ochrony Środowiska => odpady komunalne => utylizacja zgodnie z przepisami gminnymi, odpady medyczne => utylizacja przez specjalistyczną firmę (gł. spalarnie)).

ESG w procesie kredytowym

  • Od 30 czerwca 2021 roku bank każdorazowo ocenia wpływ czynników ESG na zdolność kredytową klienta z segmentu korporacyjnego oraz segmentu firm i przedsiębiorstw ocenianych z wykorzystaniem metody ratingowej. Bank uwzględnia dane o zużyciu energii oraz emisjach gazów cieplarnianych klienta oraz o jego planach redukcji emisji i dostosowania się do zmian klimatycznych.
    Bank bada też wpływ transakcji kredytowych na kwestie ESG i klasyfikuje je do czterech kategorii, począwszy od transakcji z pozytywnym wpływem na kwestie ESG, a skończywszy na tych z istotnie negatywnym wpływem. W ocenie czynników ESG bank uwzględnia m.in. ryzyko zmiany klimatu i wpływu na działalność klienta, możliwy wpływ klienta na zmianę klimatu, czynniki związane z kapitałem ludzkim czy dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa oraz czynniki związane z aspektami zarządzania (w tym kultury organizacji i nadzoru wewnętrznego).

     

    0,19%

    0,95%

    1,23%

    Zaangażowanie bilansowe w sektory energii wysokoemisyjnej (2022: 0,38%)Wskaźnik zielonych aktywów w odniesieniu do stanu – kluczowy wskaźnik wyników (obrót)Wskaźnik zielonych aktywów w odniesieniu do stanu – kluczowy wskaźnik wyników (CapEx)


    Bank poprzez odpowiednie narzędzia szacuje ryzyka ESG, ocenia je i kontroluje. Identyfikacja ryzyk ESG pozwala wskazywać projekty, które nie spełniają coraz wyższych wymogów środowiskowych i społecznych. Dzięki identyfikacji tych ryzyk Bank może wspierać finansowanie zrównoważonych środowiskowo i odpowiedzialnych społecznie projektów, a także eliminować finansowanie działalności/projektów o negatywnym wpływie na środowisko.

    Bank dostosowuje swoje procesy identyfikacji, oceny i kontroli ryzyka ESG do obowiązujących regulacji, m.in. Taksonomii UE. Dla potrzeb identyfikacji aktywów pod względem kwalifikowalności i zgodności z Taksonomią UE, w grudniu 2023 Bank wprowadził zasady klasyfikacji finansowania zrównoważonego rozwoju, które pozwolą na wyodrębnienie finansowania o pozytywnym wpływie na środowisko naturalne i o pozytywnym wpływie społecznym. Zainicjowane działania będą miały wpływ na proces kredytowy w przyszłych okresach sprawozdawczych.