Zgodnie ze Strategią zarządzania ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej Banku, Bank nadzoruje systemy zarządzania ryzykiem w Banku i pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku oraz wspiera rozwój tych systemów, jak również uwzględnia profil ryzyka działalności poszczególnych podmiotów w monitorowaniu i raportowaniu ryzyka na poziomie Grupy Kapitałowej Banku. Zasady i sposób oceny poszczególnych rodzajów ryzyka w podmiotach zależnych Banku określają przepisy wewnętrzne tworzone z uwzględnieniem opinii i rekomendacji Banku oraz postanowień Strategii zarządzania ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej Banku.

System zarządzania ryzykiem jest dostosowywany do charakteru, skali i złożoności działalności Grupy Kapitałowej Banku oraz otoczenia regulacyjnego, społecznego i środowiskowego. Za funkcjonowanie efektywnego systemu zarządzania ryzykiem odpowiada Zarząd Banku. Zarząd regularnie weryfikuje czy metody identyfikacji, pomiaru lub szacowania ryzyka, kontroli, monitorowania oraz raportowania ryzyka dostosowane są do wielkości i profilu ryzyka w Banku i Grupie Kapitałowej Banku oraz otoczenia zewnętrznego. Zarząd Banku przekazuje Radzie Nadzorczej informacje na temat funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej Banku.

Grupa Kapitałowa Banku zidentyfikowała rodzaje ryzyka, które podlegają zarządzaniu i część z nich uznała za istotne. Ocenę istotności ryzyka Bank przeprowadza nie rzadziej niż raz w roku. Za istotne Bank uznaje ryzyko kredytowe, ryzyko walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych, ryzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko płynności (z wyróżnieniem ryzyka finansowania), ryzyko operacyjne, ryzyko biznesowe (strategiczne), ryzyko zmian makroekonomicznych oraz ryzyko modeli. Pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku mogą uznać za istotne inne rodzaje ryzyka niż wymienione powyżej, wówczas Bank weryfikuje istotność tych rodzajów ryzyka na poziomie Grupy Kapitałowej Banku.

W 2021 roku Bank dokonał analizy procesu zarządzania ryzykiem i wprowadził podstawowe definicje ESG do strategii zarządzania ryzykiem w Banku i w Grupie Kapitałowej Banku. Są to:

• czynniki ESG – czynniki środowiskowe, społeczne oraz dotyczące ładu korporacyjnego, które mogą mieć pozytywny lub negatywny wpływ na klientów i kontrahentów lub pozycje bilansu Banku; czynniki ESG o negatywnym wpływie są określane jako czynniki ryzyka ESG,
• ryzyko ESG - ryzyko negatywnych skutków finansowych dla Banku, będących konsekwencją obecnego lub przyszłego wpływu czynników ryzyka ESG na klientów i kontrahentów lub pozycje bilansu Banku.

Celem zarządzania ryzykiem ESG jest wspieranie zrównoważonego rozwoju oraz budowy długookresowej wartości Banku przez zintegrowane zarządzanie wpływem czynników ESG. Zarządzanie ryzykiem ESG uwzględnia perspektywę podwójnej istotności: wpływu czynników ESG na działalność, wynik finansowy i rozwój Banku oraz wpływu działalności Banku na społeczeństwo i środowisko. Bank zarządza ryzykiem ESG w ramach zarządzania innymi rodzajami ryzyka. Ryzyko ESG nie jest odrębnym rodzajem ryzyka, lecz przekrojowym, które wpływa na poszczególne rodzaje ryzyka. Zarządzanie ryzykiem ESG wspierają w zakresie swoich działań i kompetencji związanych z ryzykiem ESG komitety, które funkcjonują w Banku.

Bank dokonał przeglądu rodzajów ryzyka ESG w Grupie Kapitałowej Banku, które rozpoznano w 2022 roku. Potwierdzono, że lista nie zmieniła się i zawiera następujące rodzaje ryzyka:

• naruszenia bezpieczeństwa klientów i ich środków,
• nieetycznego prowadzenia biznesu,
• braku zgodności produktów,
• korupcji,
• niewłaściwej komunikacji,
• negatywnego wpływu na środowisko,
• klimatyczne,
• dla zrównoważonego rozwoju,
• pracownicze,
• negatywnego wpływu na otoczenie społeczne,
• naruszenia praw człowieka,
• w łańcuchu dostaw,
• bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP).

Zgodnie ze strategią zarządzania ryzykiem, Bank nadzoruje systemy zarządzania ryzykiem w Banku i pozostałych podmiotach grupy oraz wspiera rozwój tych systemów, jak również uwzględnia profil ryzyka działalności poszczególnych podmiotów w monitorowaniu i raportowaniu ryzyka na poziomie grupy. Za funkcjonowanie efektywnego systemu zarządzania ryzykiem odpowiada Zarząd Banku, który regularnie monitoruje dostosowanie systemu zarządzania ryzykiem do charakteru, skali i złożoności działalności grupy oraz otoczenia regulacyjnego, społecznego i środowiskowego. Ocenę istotności ryzyka przeprowadza się nie rzadziej niż raz w roku. Za istotne uznajemy w Banku ryzyko kredytowe, ryzyko walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych, ryzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko płynności, ryzyko operacyjne, ryzyko biznesowe, ryzyko zmian makroekonomicznych oraz ryzyko modeli.

Ze względu na przekrojową specyfikę ryzyk ESG, które nie są odrębnymi ryzykami, lecz częścią klasycznych kategorii ryzyka, grupa nie wyodrębniła ich jako osobnej kategorii. Bank dokonał analizy procesu zarządzania ryzykiem i wprowadził ryzyka ESG do strategii zarządzania ryzykiem w Banku i w grupie. Ryzyko ESG jest rozumiane jako ryzyko negatywnych efektów finansowych, które są skutkiem wpływu czynników ESG na klientów i kontrahentów lub pozycje bilansu.

Celem zarządzania ryzykiem ESG jest wspieranie zrównoważonego rozwoju oraz budowy długookresowej wartości Banku przez zintegrowane zarządzanie wpływem czynników ESG. Zarządzanie ryzykiem ESG uwzględnia perspektywę podwójnej istotności: wpływu czynników ESG na działalność, wynik finansowy i rozwój Banku oraz wpływu działalności Banku na społeczeństwo i środowisko. Bank zarządza ryzykiem ESG w ramach zarządzania innymi rodzajami ryzyka. Ryzyko ESG nie jest odrębnym rodzajem ryzyka, lecz przekrojowym, które wpływa na poszczególne rodzaje ryzyka. Zarządzanie ryzykiem ESG wspierają wszystkie komitety, które funkcjonują w Banku w zakresie swoich działań i kompetencji związanych z ryzykiem ESG.

Jednym z priorytetów Banku jest wyznaczanie najwyższych standardów bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo klientów w procesie korzystania z produktów Banku i Grupy Kapitałowej Banku obejmuje przede wszystkim bezpieczeństwo środków klientów, ale także bezpieczeństwo fizyczne klientów w obiektach Banku. [GRI 2-23] Kwestię bezpieczeństwa określają przepisy wewnętrzne Banku, w tym Polityka Bezpieczeństwa w PKO Banku Polskim S.A. oraz, szczegółowo, przepisy dotyczące konkretnych obszarów bezpieczeństwa: (i) ochrony osób i mienia, (ii) bezpieczeństwa systemu informatycznego, (iii) zarządzania incydentami bezpieczeństwa, (iv) bezpieczeństwa informacji chronionych. 

BEZPIECZEŃSTWO ŚRODKÓW KLIENTÓW

Działania Banku i pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku na rzecz bezpieczeństwa środków klientów dotyczą zarówno zapewnienia bezpieczeństwa powierzonych środków, jak też bezpieczeństwa środków inwestowanych za pomocą oferowanych produktów. Inicjatywy w zakresie zapewnienia stabilnej i bezpiecznej infrastruktury pozwoliły osiągnąć bardzo wysokie wskaźniki niezawodności infrastruktury informatycznej. 

BEZPIECZEŃSTWO FIZYCZNE KLIENTÓW

Bank i pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku zapewniają klientom w swych placówkach najwyższą jakość obsługi bezpośredniej, m.in. dzięki wdrożonym standardom bezpieczeństwa spełniającym wymagania przepisów prawa i norm. W obiektach Banku stosuje się odpowiednie do zidentyfikowanych zagrożeń i ryzyka nowoczesne systemy i urządzenia zabezpieczeniowe oraz rozwiązania techniczne i organizacyjne zapewniające fizyczne bezpieczeństwo klientów, pracowników, gotówki i depozytów oraz bezpieczeństwo informacji chronionych, w tym tajemnicy bankowej i danych osobowych.

CYBERBEZPIECZEŃSTWO

Bank posiada politykę bezpieczeństwa, która odnosi się również do zasad bezpieczeństwa cyfrowego. Zarząd przyjął tę politykę w 2015 roku. W Banku funkcjonuje Departament Cyberbezpieczeństwa, który zajmuje się:

• zapewnianiem bezpieczeństwa systemu informatycznego Banku,
• rozwojem systemów oraz monitorowaniem parametrów cyberbezpieczeństwa i usług krytycznych,
• zapewnianiem obsługi zdarzeń i incydentów dotyczących cyberbezpieczeństwa, w tym zdarzeń i incydentów w zakresie bankowości elektronicznej.

 Monitorowaniem i reagowaniem na incydenty cyberbezpieczeństwa zajmuje się w Banku specjalistyczna komórka CERT PKO Banku Polskiego S.A. Aby zapewnić bezpieczeństwo informatyczne usług Banku w zakresie reagowania na incydenty wdrożono tryb pracy 24/7/365.

Od 2021 roku działa w Banku CyberSecurity Operations Center obejmujące również monitoring i reagowanie na incydenty w spółkach Grupy Kapitałowej Banku. W 2023 roku CERT PKO BP zgłosił i zablokował, we współpracy z CSIRT KNF, CERT Polska oraz CERT Orange, ponad 1 930 fałszywych stron. Celem oszustw były głównie usługi elektroniczne i klienci Banku, ale 20% zgłoszeń dotyczyło wyłudzeń innego typu, co pokazuje wkład zespołu CERT PKO BP w ogólny poziom bezpieczeństwa teleinformatycznego w polskiej cyberprzestrzeni.

CERT PKO BP jest członkiem międzynarodowego forum zrzeszającego zespoły reagujące na incydenty cyberbezpieczeństwa FIRST oraz należy do grupy roboczej europejskich zespołów reagujących (TERENA TF-CSIRT) i działającej przy niej organizacji Trusted Introducer. Jest też wiodącym uczestnikiem Bankowego Centrum Cyberbezpieczeństwa działającego pod patronatem Związku Banków Polskich.

Zgodnie z polityką Banku zasad cyberbezpieczeństwa muszą przestrzegać również podmioty zewnętrzne (wykonawcy).

Od 2022 roku cyklicznie przeprowadzany jest trening Security Awareness, którym objęto wszystkich pracowników oraz Zarząd Banku. 

W 2023 roku szeroko analizowano informacje w ramach ThreatIntelligence w zakresie działań realizowanych w cyberprzestrzeni związanych z konfliktem Rosja/Ukraina z jednoczesnym uwzględnieniem zagrożeń, które mogą się zmaterializować w Banku. Jednocześnie w związku z ciągle wysokim zagrożeniem wynikającym z fałszywych inwestycji i ataków phishingowych wdrożono system do identyfikacji trendów ataków na klientów oparty o zgłoszenia klientów. System ma na celu monitorowanie zmian w scenariuszach ataków na klientów.

 AUDYT

Bank na bieżąco reaguje na zagrożenia w obszarze cyberbezpieczeństwa. Monitoruje źródła informacji, tworzy scenariusze potencjalnych zagrożeń, analizuje ryzyko, wdraża zabezpieczenia oraz w sposób zorganizowany reaguje na incydenty. W Banku funkcjonuje sformalizowany proces weryfikacji bezpieczeństwa i podatności nowych lub modyfikowanych systemów i aplikacji przed dopuszczeniem ich do produkcji. Każda zmiana projektowa która dotyczy systemu kluczowego dla procesów biznesowych, jest analizowana i poddawana audytowi bezpieczeństwa IT.

Audyt wewnętrzny obejmuje procesy IT minimum raz w cyklu 3-letnim. 

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM NIEUPRAWNIONEGO DOSTĘPU DO ŚRODKÓW KLIENTÓW ZA POMOCĄ BANKOWOŚCI ELEKTRONICZNEJ

Według Banku oraz PKO Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych S.A. najistotniejszym zagrożeniem dla bezpieczeństwa klientów są potencjalne przestępcze działania osób trzecich, wymierzone w klientów korzystających z elektronicznych kanałów dostępu do usług bankowych i inwestycyjnych.

Po pierwsze, w Banku stosowane są najnowsze rozwiązania bezpieczeństwa teleinformatycznego gwarantujące klientom bezpieczny dostęp do swoich środków.

Po drugie, Bank przywiązuje bardzo dużą wagę do informowania i podnoszenia świadomości klientów na temat bezpiecznego korzystania z bankowości elektronicznej i kart płatniczych. Działania edukacyjne Banku to między innymi:

• regularne kampanie edukacyjne realizowane w mediach społecznościowych oraz innych kanałach służących do kontaktu z klientami np. portal edukacyjny www.bankomania.pkobp.pl,
• filmy z przykładami realnych ataków publikowane w serwisie YouTube,
• artykuły edukacyjne w mediach elektronicznych oraz prasie,
• webinary oraz szkolenia z najczęściej występujących ataków,
• bieżące odpowiedzi na zapytania klientów (e-mail, media społecznościowe),
• spotkania stacjonarne dla klientów oraz osób zainteresowanych bankowością dotyczące najpopularniejszych oszustw (skierowane dla seniorów, przedsiębiorców i studentów),
• bieżące przekazywanie mediom stanowiska Banku i materiałów edukacyjnych na temat cyberprzestępstw i zasad bezpieczeństwa,
• bieżące kampanie i szerzenie wiedzy w zewnętrznych kanałach informacyjnych (obecnie trwa współpraca z radiem polegająca na udziale w audycjach dotyczących cyberbezpieczeństwa),
• bieżące reagowanie na inne sygnały dotyczące zagrożeń,
• przekazywanie klientom informacji nt. cyberbezpieczeństwa poprzez strony internetowe Banku, serwis transakcyjny i mailingi.

 

W 2023 wdrożono mechanizmy wykrywania i prewencji przeciw atakom typu „vishing” polegających na próbach podszywania się pod infolinię Banku i nakłaniania w ten sposób Klientów Banku do realizacji scenariuszy oszustw. 

W 2023 roku Bank doskonalił systemy wykrywania incydentów, anomalii oraz zaawansowanych typów złośliwego oprogramowania.

RYZYKO NARUSZENIA PRYWATNOŚCI

W Banku w zakresie bezpieczeństwa obowiązują przepisy wewnętrzne dotyczące w szczególności:

• bezpieczeństwa informacji chronionych,
• bezpieczeństwa systemu informatycznego,
• ochrony osób i mienia,
• zarządzania incydentami bezpieczeństwa, gdzie został określony m.in. sposób zarządzania naruszeniami ochrony danych osobowych,
• prowadzenia postępowań wyjaśniających.

 

PRYWATNOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO DANYCH

Standardy Bezpieczeństwa w Grupie Kapitałowej Banku adresują następujące zagadnienia: bezpieczeństwo informacji chronionych w tym ochrona danych osobowych, zarządzanie ciągłością działania, bezpieczeństwo teleinformatyczne, przeciwdziałanie praniu pieniędzy, zarządzanie incydentami bezpieczeństwa, zasady outsourcingu oraz zasady raportowania stanu bezpieczeństwa.

Bank przetwarza dane osobowe z zachowaniem wymogów powszechnie obowiązującego prawa, w tym zasady zgodności z prawem i przejrzystości danych, zasady ograniczenia celu przetwarzania danych, zasady minimalizacji danych, zachowania prawidłowości, integralności i poufności przetwarzanych danych. Aby zrealizować te cele Bank stosuje zarówno regulacje proceduralne, jak i rozwiązania technologiczne. Są one projektowane tak, aby zachować określone w RODO zasady przetwarzania danych osobowych.

Bank powołał Inspektora Ochrony Danych (IOD). Do jego zadań należy nadzór nad prawidłowym przetwarzaniem danych osobowych. Klienci mogą skontaktować się z IOD pisząc do niego na adres Banku lub na e-mail: iod@pkobp.pl.

Zgodnie z obowiązkami wynikającymi z RODO Bank opracował Informację o przetwarzaniu danych osobowych i przekazuje ją klientom. Informuje ich o obowiązujących zasadach przetwarzania danych osobowych, celu ich przetwarzania oraz o ich prawach, w tym prawie dostępu do danych, sprostowania danych i prawie do usunięcia danych.

Ponadto na stronie internetowej Banku https://www.pkobp.pl/rodo/ znajdują się informacje o przetwarzaniu danych osobowych, w tym m.in. o powołanym IOD, informacja o przetwarzaniu danych osobowych, podstawach prawnych przetwarzania danych, realizacji praw osób których dane dotyczą. 

Gdy Bank przetwarza dane na podstawie zgody osoby, której dotyczą, informuje ją o prawie do wycofania zgody.

Klienci Banku mogą w formie reklamacji zgłaszać wątpliwości dot. bezpieczeństwa danych, a także wystąpić z wnioskiem o realizację praw wynikających z RODO. Opracowane zostały również przepisy wewnętrzne dotyczące zarządzania naruszeniami ochrony danych osobowych. Bank określił zasady informowania klientów w przypadku naruszenia bezpieczeństwa ich danych. Zasady te są zgodne z wymogami prawa. Dotyczy to również informowania odpowiednich organów o naruszeniach, co także wynika z przepisów wewnętrznych oraz przepisów prawa.

Ciągła wymiana informacji i poprawa bezpieczeństwa w oparciu o najlepsze praktyki są stałym elementem współpracy i obowiązujących Porozumień w Grupie Kapitałowej Banku.

Bank podejmuje działania w zakresie występujących naruszeń ochrony danych osobowych zgodnie z przyjętymi Zasadami zarządzania incydentami bezpieczeństwa w PKO Banku Polskim S.A. oraz z RODO. W przypadku stwierdzenia naruszenia niezwłocznie podejmowane są działania zmierzające do jego analizy oraz minimalizacji negatywnych skutków, jeśli takie wystąpią. Przypadki naruszenia ochrony danych osobowych skutkujące ryzykiem naruszenia praw lub wolności osób fizycznych są niezwłocznie zgłaszane do Prezesa UODO. Ponadto, jeżeli naruszenie ochrony danych osobowych może powodować wysokie ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych, o takim naruszeniu niezwłocznie zawiadamia się osobę, której dane dotyczą. 

Każdy z pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku, który przetwarza dane osobowe, posiada odrębne przepisy wewnętrzne i realizuje obowiązki związane z ochroną danych osobowych jako odrębny administrator. Spółki wprowadziły Standardy Bezpieczeństwa (w tym w zakresie ochrony danych osobowych) będące częścią „Wytycznych w zakresie Standardu bezpieczeństwa w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego”. Są one zgodne z powszechnie obowiązującymi przepisami oraz ze standardami stosowanymi w Banku, a w niezbędnym zakresie zawierają regulacje szczególne, adekwatne do specyfiki konkretnego podmiotu. 

Bank jako jeden z największych pracodawców w Polsce zobowiązuje się do prowadzenia i promowania etycznego biznesu, budowy etycznej kultury organizacyjnej oraz przestrzegania zasad społecznej odpowiedzialności.

W grudniu 2023 roku Bank uchwałą Zarządu znowelizował Kodeks Etyki, a w styczniu 2024 roku Rada Nadzorcza zatwierdziła zmodyfikowany Kodeks. Dokonano zmiany i redefinicji obowiązujących w Banku wartości. Wprowadzono trzy kluczowe wartości dla skutecznego realizowania misji i strategii Banku:

• partnerstwo - wspólnie dbamy o najlepsze doświadczenia klientów i pracowników, budujemy partnerskie relacje oparte na wzajemnym szacunku, otwartości i zaufaniu,
• rozwój - wychodzimy naprzeciw zmianom i podejmujemy ambitne wyzwania, dbamy o swój rozwój i wspieramy w tym innych, oferujemy klientom wsparcie w rozwoju w dynamicznie cyfryzującym się świecie,
• wpływ - działamy odważnie, cenimy sprawczość, odpowiedzialność i zaangażowanie, jesteśmy innowacyjni w tworzeniu rozwiązań i skuteczni w realizacji celów.

Weryfikacja przestrzegania zasad etyki w Banku jest przedmiotem corocznej oceny dokonywanej przez Zarząd Banku. Informacja o wynikach dokonanej przez Zarząd oceny przekazywana jest nie rzadziej niż raz w roku Radzie Nadzorczej Banku.

Obok promocji wartości Banku i postaw etycznych równie istotne dla Banku jest przeciwdziałanie wszelkim formom naruszenia etyki we wszystkich opisanych wyżej aspektach działania (w tym także przeciwdziałanie mobbingowi i dyskryminacji). Dlatego w sposób jasny i przejrzysty określono ścieżki:

• zgłaszania wszelkich naruszeń, które dostępne są dla każdego pracownika w dowolnej formie, w tym także anonimowo,
• postępowania w celu wyjaśnienia zgłoszonych potencjalnych naruszeń,
• monitorowania i raportowania (także do odpowiedniego członka Zarządu Banku) stwierdzonych naruszeń.

ETYKA W GRUPIE KAPITAŁOWEJ BANKU

Podmioty Grupy Kapitałowej Banku, wdrożyły Kodeks Etyki Spółki na podstawie wzoru udostępnianego przez Bank, co oznacza stosowanie jednolitych zasad w całej Grupie Kapitałowej Banku. Zmodyfikowany w 2023 roku Kodeks Etyki w styczniu 2024 roku został przekazany spółkom Grupy Kapitałowej Banku do wdrożenia.

KOMUNIKACJA KRYTYCZNYCH OBAW

[GRI 2-16] W obszarze pracowniczym istnieją mechanizmy promowania i monitorowania przestrzegania w Banku zasad etyki, w tym mechanizmy monitorowania sytuacji naruszających te zasady oparte m.in. o wprowadzone wewnętrznymi przepisami procedury, Kodeks etyki oraz obowiązki sprawozdawcze wobec Zarządu i Rady Nadzorczej. W ramach tych mechanizmów:

• Członkowie Zarządu Banku kwartalnie otrzymują informacje nt. wystąpienia naruszeń w obszarach im podległych,
• Zarząd i Rada Nadzorcza Banku w ramach corocznego sprawozdania na temat zasad przestrzegania etyki w Banku otrzymują kompleksową informację.

W 2023 roku w obszarze pracowniczym nie identyfikowano, a tym samym nie zgłaszano do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku znaczących obaw związanych z negatywnym wpływem organizacji na jej interesariuszy, w tym dotyczących relacji biznesowych.

WIEDZA ZBIOROWA I OCENA EFEKTYWNOŚCI ZARZĄDU I RADY NADZORCZEJ W ZAKRESIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

[GRI 2-17] Ocena wiedzy, umiejętności i doświadczenia członków Zarządu i Rady Nadzorczej Banku na temat zrównoważonego rozwoju, w tym w zakresie zdolności do zarządzania ryzykiem ESG i wpływem czynników ryzyka ESG na działalność Banku stanowi jedno z kryteriów weryfikacji w ramach wstępnych i okresowych (corocznych) ocen odpowiedniości indywidualnej (członków organów) i zbiorowej (organów Banku).

[GRI 2-18] Realizacja zadań organów Banku w zakresie zrównoważonego rozwoju następuje m.in. poprzez:

• wprowadzanie/nowelizacje przepisów wewnętrznych Banku odnoszących się do podejmowania działań w obszarze ESG,
• wyznaczania przez Bank wskaźników i celów niefinansowych oraz ich realizację,
• kształtowanie strategii Banku ukierunkowanej na realizację celów ESG i zrównoważony rozwój,
• wyznaczanie celów zarządczych członkom Zarządu Banku obejmujących obszar ESG w tym m.in. wskaźniki zadowolenia klientów i pracowników oraz realizację strategii Banku (powiązanie celu strategicznego dot. kobiet na stanowiskach MRT z wynagrodzeniami członków Zarządu Banku).

Ocena wyników Zarządu i Rady Nadzorczej Banku w zakresie wywiązywania się z powierzanych obowiązków, w tym w zakresie nadzorowania zarządzania oddziaływaniem organizacji na kwestie ESG dokonywana jest wieloaspektowo, w tym m.in. poprzez okresowe monitorowanie:

• realizacji wskaźników i celów niefinansowych związanych z obszarem ESG,
• realizacji celów zarządczych członków Zarządu Banku, w tym realizacji strategii Banku,
• wpływu organizacji na interesariuszy i otoczenie społeczne,

i stanowi m.in. element:

• mechanizmów kontrolnych/przeglądów w zakresie przestrzegania ładu korporacyjnego,
• procesu udzielania absolutorium,
• mechanizmów sprawozdawczych i oceny odpowiedniości członków organu,
• mechanizmu rozliczania celów zarządczych członków Zarządu Banku, a także
• nadawanych Bankowi ratingów ESG, które utrzymują się na średnim poziomie.

KONFLIKT INTERESÓW

[GRI 2-15] W Banku obowiązują Zasady zarządzania konfliktami interesów przyjęte przez Zarząd Banku i zatwierdzone przez Radę Nadzorczą. Zasady określają politykę zapobiegania, identyfikacji i ujawniania konfliktów interesów lub potencjalnych konfliktów interesów oraz podejmowania działań w celu kontroli tych konfliktów, jak również minimalizacji ryzyka ich wystąpienia oraz ograniczenia ich negatywnego wpływu na funkcjonowanie Banku oraz jego relacje z klientami i innymi podmiotami.

Bank identyfikuje konflikt interesów, gdy może dość do sprzeczności interesów pomiędzy:

• Bankiem a klientem Banku lub podmiotem powiązanym z Bankiem a klientem Banku,
• dwoma lub więcej klientami Banku,
• podmiotem powiązanym z Bankiem a Bankiem,
• Bankiem lub podmiotem powiązanym z Bankiem a dostawcą lub oferentem albo podmiotem z nim powiązanym,
• akcjonariuszami Banku a Bankiem.

PRZECIWDZIAŁANIE PRANIU PIENIĘDZY

W 2023 roku Bank podjął działania dostosowawcze do przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (dalej: „Ustawa AML”) oraz wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego. W tym celu w II kwartale Zarząd Banku wyznaczył Pana Dariusza Szweda, Prezesa Zarządu Banku, jako osobę odpowiedzialną za wdrażanie obowiązków określonych w Ustawie AML. Wyznaczono także pracownika zajmującego kierownicze stanowisko (AMLCO), odpowiedzialnego za zapewnienie zgodności działalności Banku oraz jego pracowników i innych osób współpracujących z Bankiem z przepisami Ustawy oraz pracownika kadry kierowniczej wyższego szczebla (AMLRO), któremu powierzono m.in. identyfikację ryzyk związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu w działalności Banku i podejmowanie działań w celu ich ograniczania.

W 2023 roku PKO Bank Polski S.A. wdrażał na bieżąco ograniczenia i zmiany wynikające z sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś oraz na bieżąco wprowadzał wytyczne dotyczące finansowania i prowadzenia usług bankowych dla podmiotów zaangażowanych w działalność gospodarczą powiązaną z Rosją i Białorusią, w tym klientów, którzy są lub mogą zostać objęci sankcjami lub restrykcjami.

Zmiany prawne w obszarze AML/CFT przyczyniły się do znacznego zwiększenia ilości obowiązków spoczywających na instytucjach finansowych, dlatego też liczba etatów dla osób odpowiedzialnych za realizację zadań z obszaru AML/CTF wzrosła w 2023 roku 79%. Wszystkie osoby wykonujące obowiązki w zakresie AML objęto obowiązkowymi programami szkoleniowymi.

[GRI 2-27] PKO Bank Polski S.A. i Grupa PKO Banku Polskiego S.A. w zakresie oferowanych produktów prowadzą politykę, która ma zapewnić zgodność produktów z przepisami oraz ich właściwe oznakowanie. Zakres tej polityki obejmuje w Banku i Grupie Kapitałowej Banku zarówno etap formułowania oferty produktu, jego prezentacji klientowi, nabycia (tj. podpisania umowy), jak też etap korzystania z produktu przez klienta. Zasady i mechanizmy prowadzenia polityki zgodności i właściwego oznakowania produktów w Banku obowiązują w całej Grupie Kapitałowej Banku. 

ZGODNOŚĆ PRODUKTÓW Z OBOWIĄZUJĄCYMI NORMAMI

Bank i Grupa Kapitałowa Banku dokładają wszelkich starań, by oferowane produkty spełniały wymogi przepisów prawa i standardów rynkowych. Wysiłki te koncentrują się na zapewnieniu, by:

• oferowane produkty były adekwatne do potrzeb klientów, do których są kierowane,
• sposób i proponowana forma nabycia produktów była adekwatna do ich charakteru,
• przed zawarciem umowy, w sposób przystępny dla przeciętnego odbiorcy, udzielano klientom rzetelnej, przejrzystej i kompleksowej informacji o produkcie, w szczególności jego charakterze, konstrukcji, warunkach, korzyściach i ryzykach oraz opłatach, prowizjach i innych kosztach związanych z zawarciem, wykonaniem i ewentualnie wcześniejszym rozwiązaniem umowy. 

Powyższe zasady stosują wszystkie podmioty Grupy, a także przedsiębiorstwa, którym Bank powierzył wykonanie określonych czynności związanych ze sprzedażą lub obsługą produktów. 

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM NIEWŁAŚCIWEJ SPRZEDAŻY PRODUKTÓW KLIENTOM (MISSELLING)

W ramach zapewnienia zgodności produktów z przepisami Bank zarządza ryzykiem niewłaściwej sprzedaży (misselling) na etapie tworzenia i wdrażania produktu, jak również jego oferowania klientom. Każdy produkt podlega analizie przedwdrożeniowej, pod kątem generowanych przez niego ryzyk oraz określenia grup klientów, dla których jest przeznaczony. Bank identyfikuje także grupy klientów, którym nie należy proponować nabycia danego produktu, ze względu na nieadekwatność do ich potrzeb albo z innych przyczyn (tzw. anty-grupy). Pracownicy Banku nie mogą rekomendować ani oferować nabycia instrumentów finansowych, które zostaną ocenione jako niezgodne z celami lub potrzebami klienta. Ryzyko niewłaściwej sprzedaży jest również ograniczane na etapie podejmowania czynności sprzedażowych – przed zaproponowaniem klientowi nabycia określonego produktu dokonywana jest ocena, czy dany produkt jest adekwatny do potrzeb tego typu klientów. Służy to eliminacji przypadków polegających np. na sprzedaży ubezpieczenia od utraty pracy osobom, które utrzymują się z emerytury lub długoterminowych produktów inwestycyjnych osobom w podeszłym wieku. Dodatkowo Bank każdorazowo udziela klientom wiarygodnej i wyczerpującej informacji na temat oferowanych produktów i usług tak, by mogli dokonać świadomego wyboru. Bank zapoznaje klientów z korzyściami i ryzykiem, które wynika z zakupu poszczególnych produktów.

Bank stosuje rozwiązania zapobiegające proponowaniu klientom instrumentów niezgodnych z zadeklarowanymi przez nich preferencjami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju m.in. poprzez analizę potrzeb klientów oraz przykładanie szczególnej uwagi do treści formułowanych przekazów reklamowych informujących o ekologicznych aspektach oferowanych produktów (zob. 13.7.5B).

Wszelkie nieprawidłowości zgłaszane przez klientów Banku (szczególnie reklamacje), są rozpatrywane w terminach zgodnych z przepisami prawa. Zależnie od wyników Bank podejmuje działania, aby usunąć nieprawidłowości, zapobiegać ich wystąpieniu w przyszłości i podnieść jakość obsługi (szerzej w rozdziale 13.7.5A).

Podobne rozwiązania w zakresie zarządzania ryzykiem niewłaściwej sprzedaży produktów, przy zachowaniu zasady proporcjonalności, funkcjonują również w pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku, które tworzą produkty finansowe lub je sprzedają. 

WŁAŚCIWE OZNAKOWANIE PRODUKTÓW

[GRI 417-1] Grupa Kapitałowa Banku, w tym Bank, realizuje wymogi w zakresie właściwego oznakowania produktów bankowych i inwestycyjnych poprzez dostarczenie klientom wszelkich niezbędnych informacji na ich temat, szczególnie na etapie przedkontraktowym.

Zakres przekazywanych informacji o produktach wyznaczają przepisy prawa i rekomendacje KNF. Ogólną zasadą jest, iż najwyższy poziom ochrony przysługuje klientom detalicznym – konsumentom. Informacje te są sformułowane w taki sposób, aby były zrozumiałe dla tzw. „przeciętnego konsumenta” w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, to jest konsumenta dostatecznie dobrze poinformowanego, uważnego i ostrożnego. Natomiast zakres informacji przekazywanych instytucjom finansowym i innym profesjonalnym odbiorcom produktów i usług finansowych jest węższy.

Właściwe oznakowanie produktów obejmuje również przekazy reklamowe Banku, które wspierają działania sprzedażowe oraz kształtują wizerunek jego marki. Wszystkie publikowane przez Bank materiały o charakterze marketingowym uwzględniają specyficzne obowiązki, które wynikają z przepisów prawa (np. ustawy o kredycie konsumenckim - w zakresie reklamy tego rodzaju kredytów), jak również standardy rynkowe i wytyczne KNF sformułowane w uchwalonych „Zasadach reklamowania usług bankowych”. 

ZGODNOŚĆ Z PRAWEM I REGULACJAMI

[GRI 2-27] W 2023 roku nie odnotowano w Banku znaczących przypadków niezgodności z przepisami prawa, nie zostały też nałożone na Bank istotne kary z tytułu nieprzestrzegania prawa.

SYSTEM PRZECIWDZIAŁANIA KORUPCJI W BANKU

PKO Bank Polski S.A. nie toleruje korupcji i przeciwdziała wszelkim praktykom korupcyjnym. Zjawiska takie, jak nepotyzm oraz przyjmowanie lub oferowanie jakichkolwiek dóbr materialnych w celu wywarcia wpływu na podejmowane decyzje lub działania, są sprzeczne z wyznawanymi przez Bank wartościami: wiarygodnością i zaufaniem. 

W Banku obowiązują przepisy wewnętrzne dotyczące zapobiegania korupcji, w tym przyjmowania korzyści, prezentów lub upominków, w szczególności:

• Kodeks etyki PKO Banku Polskiego S.A.,
• Kodeks Etyki Bankowej (Zasady Dobrej Praktyki Bankowej) Związku Banków Polskich,
• Zasady zapewnienia zgodności i zarządzania ryzykiem braku zgodności oraz ryzykiem postępowania w Banku. 

 [GRI 205-1] W Grupie Kapitałowej Banku, w tym w Banku, ryzyka związane z korupcją identyfikowane są w szczególności:

• w obszarach obsługi klientów (indywidualnych i biznesowych),
• w obszarze dostaw dóbr i usług dla podmiotów Grupy Kapitałowej Banku, w tym Banku przez podmioty zewnętrzne,
• w związku z dokonywanymi darowiznami i umowami sponsorskimi. 

Przepisy wewnętrzne Banku dotyczące zapobiegania korupcji w odniesieniu do pracowników Banku i osób, które działają w imieniu Banku obejmują:

zakaz przyjmowania od klientów i potencjalnych klientów, jak również od przedstawicieli podmiotów które współpracują z Bankiem lub ubiegają się o nawiązanie współpracy, korzyści, prezentów lub upominków przeznaczonych do osobistego użytku, które mogłyby:

- skutkować powstaniem nieformalnego zobowiązania wobec danego klienta lub osoby współpracującej z Bankiem,

- powodować konflikt interesów,

- w inny sposób negatywnie rzutować na sposób wykonywania przez pracownika Banku jego obowiązków służbowych. 

 

 [GRI 205-3] W 2023 roku nie stwierdzono żadnych przypadków korupcji, podobnie jak w 2022 roku.

W ramach działalności marketingowej Bank posiada mechanizmy, które zapobiegają powstawaniu nieetycznych i nierzetelnych komunikatów.

[GRI 417-3] W 2023 roku w zakresie prowadzonej przez Grupę Kapitałową Banku i Bank działalności marketingowej nie prowadzono żadnych postępowań administracyjnych związanych z naruszeniem regulacji dotyczących etyki w komunikacji marketingowej i nie odnotowano żadnych przypadków niezgodności w komunikacji marketingowej.

PROCES REKLAMACYJNY W BANKU

Proces reklamacyjny jest ważnym ogniwem w budowaniu pozytywnego doświadczenia klientów oraz satysfakcji ze współpracy z podmiotami Grupy Kapitałowej Banku. Każda reklamacja klienta jest rozpatrywana indywidualnie, a zgłoszony problem jest wnikliwie analizowany i wyjaśniany.

Reklamacje rozpatrywane są w sposób rzetelny i obiektywny, z uwzględnieniem wszystkich informacji i dokumentów dotyczących problemu zgłoszonego przez klienta oraz zgodnie z przepisami prawa i zawartymi umowami.

W 2023 roku do podmiotów Grupy Kapitałowej Banku wpłynęło łącznie około 349 tys. reklamacji (352 tys. w 2022 roku), ponad 82% z nich zostało rozpatrzonych w czasie do 14 dni (79% w 2022 roku). Spośród wszystkich spraw około 53% zostało w całości lub w części uznanych na korzyść klienta (56% w 2022 roku).

KOMUNIKACJA MARKETINGOWA

Polityka komunikacji marketingowej Banku jest uregulowana w „Zasadach prowadzenia działalności marketingowej oraz public relations (PR) i komunikacji społecznej przez PKO Bank Polski S.A.” przyjętych uchwałą Zarządu w czerwcu 2022 roku.

KOMUNIKACJA Z INWESTORAMI I KLIENTAMI

Aby utrzymać prawidłowe relacje ze wszystkimi akcjonariuszami, Bank przyjął „Zasady polityki informacyjnej PKO Banku Polskiego S.A. w zakresie kontaktów z inwestorami i klientami” (polityka przyjęta przez Zarząd 9 grudnia 2014 roku). Zgodnie z jej postanowieniami nadrzędnym celem działań informacyjnych Banku jest zagwarantowanie wysokich standardów komunikacji z uczestnikami rynku kapitałowego, które są wyrazem poszanowania zasad powszechnego i równego dostępu do informacji.

ZAINTERESOWANIE INWESTORÓW ZAGADNIENIAMI ESG

[GRI 2-29] Zainteresowanie inwestorów zagadnieniami ESG w 2023 roku pozostawało na poziomach zdecydowanie niższych niż przed wybuchem wojny w Ukrainie. Inwestorzy, którzy wykazywali zainteresowanie tą tematyką koncentrowali się na kwestiach zaangażowania Banku w transformację energetyczną oraz potencjalnego wpływ wyborów parlamentarnych na sytuację Banku w zakresie zasad ładu korporacyjnego.

Bank prowadzi na swojej stronie internetowej zakładkę poświęconą zagadnieniom ESG:

https://www.pkobp.pl/relacje-inwestorskie/esg-w-grupie-pko-banku-polskiego.

SATYSFAKCJA KLIENTÓW

[GRI 2-29] Bank ocenia zaangażowanie interesariuszy w regularnych badaniach satysfakcji klienta.

BADANIA REKOMENDACJI I SATYSFAKCJI KLIENTA DETALICZNEGO

Zgodnie ze Strategią na lata 2023-2025 Bank kładzie nacisk na poprawę doświadczeń klientów. Celem jest znalezienie się w gronie trzech najlepszych banków według kryterium polecania banku przez klientów (wskaźnik NPS). Obecne miejsce nie jest zadowalające. Bank podejmuje szereg działań, których celem jest poprawa wskaźnika. Jednym z nich jest ujęcie wskaźnika rekomendacji banku w celach większości jednostek banku, co stanowi kontynuację podejścia zorientowanego na klienta w myśl zasady, że jego zadowolenie i lojalność są kluczowe z punktu widzenia działań oraz strategii Banku.

Bank nadal prowadzi wewnętrznie badania klientów detalicznych jako badania:

- relacyjne - realizowane wśród klientów z segmentów: Klient Podstawowy, Bankowość Osobista i Jednoosobowe Działalności Gospodarcze (MSP), które mierzą poziom lojalności klientów i ich satysfakcję ze współpracy z Bankiem i obejmują całość doświadczeń klienta,

- transakcyjne – realizowane w kluczowych punktach styku klienta z bankiem, bezpośrednio po zdarzeniu, mierzą zadowolenie z danej, określonej w miejscu i czasie interakcji oraz poziom polecenia Banku po niedawnym doświadczeniu klienta w związku z tym zdarzeniem.

W 2023 roku bank zebrał różnymi metodami, w tym w kanałach zdalnych, około 1,5 mln ankiet. Plany obejmują dalsze zwiększanie liczby monitorowanych procesów ze szczególnym uwzględnieniem tych obsługowych po zakupie produktu.

BADANIA SATYSFAKCJI KLIENTA INSTYTUCJONALNEGO

W Strategii Banku na lata 2023-2025 zadowolenie klienta instytucjonalnego stanowi jeden z kluczowych filarów – do 2025 roku Bank chce znaleźć się wśród 3 najwyżej ocenianych banków. Swoją pozycję mierzy w niezależnym, zewnętrznym badaniu benchmarkowym, co pozwala analizować satysfakcję klientów z usług w porównaniu do banków konkurencyjnych i stawiać cele, które odzwierciedlają pozycję rynkową. Cele na NPS klienta instytucjonalnego znajdują się w nocie Banku, notach członków zarządu Banku oraz kluczowych pracowników związanych z obszarem bankowości korporacyjnej i przedsiębiorstw. W 2023 roku zrealizowano założone cele na poziomie 120%.

Ze względu na charakter działalności gospodarczej bezpośrednie oddziaływanie Banku i Grupy Kapitałowej Banku na środowisko naturalne jest ograniczone.

Podmioty Grupy mają procedury i struktury do śledzenia zmian prawnych w obszarze środowiska istotnych dla ich operacji. W 2023 roku żaden z podmiotów Grupy nie prowadził przedsięwzięcia, które mogło znacząco oddziaływać na środowisko. [GRI 307-1] W Grupie nie toczyły się postępowania administracyjne związane z naruszeniem przepisów ochrony środowiska, które zakończyły się nałożeniem kar finansowych.

Bezpośredni wpływ na środowisko zależy od sposobu użytkowania ograniczonych zasobów naturalnych. Grupa monitoruje zużycie takich zasobów oraz angażuje się w działania na rzecz zmniejszenia ich konsumpcji.

W 2023 roku żaden z podmiotów Grupy Kapitałowej Banku nie przeprowadził audytu energetycznego. Bank, zgodnie z wymaganiami Ustawy o efektywności energetycznej przeprowadził audyt energetyczny w 2021 roku. Wyniki audytów z lat poprzednich posłużyły do określenia obszarów o największym potencjale energooszczędnym i planów działania, które są obecnie sukcesywnie wdrażane.

[GRI 303-1] Według dokonanych szacunków zużycie wody w Banku w 2023 roku wyniosło ok. 229,4 mega litrów (224,2 mega litrów w 2022 roku), a w pozostałych podmiotach Grupy 46,6 mega litrów (45,5 mega litrów w 2022 roku). Wzrost zużycia wody w Banku (o 2,3% r/r) wynika z większej obecności pracowników w biurze (o 1p.p.), ze wzrostu zatrudnienia oraz uwzględnienia po raz pierwszy w obliczeniach oddziałów zagranicznych Banku.

[GRI 302-4] Od 2019 roku Bank systematycznie ogranicza zużycie energii. Całkowite zużycie energii ogółem w 2023 roku w stosunku do 2022 roku dla Grupy spadło o 4,6%, w tym dla Banku o 3,8% i dla spółek o 8,7%. Zmniejszyło się zużycie niektórych paliw w budynkach: gazu ziemnego, LPG oraz węgla kamiennego. W przypadku spółek grupy kapitałowej (SGK) nastąpił wzrost zużycia oleju napędowego o 720% w stosunku do 2022 roku. W 2023 roku spółką, która zużywała najwięcej oleju napędowego (99,6% całego zużycia SGK) był KREDOBANK S.A. Zwiększone zapotrzebowanie na olej napędowy było wynikiem trwającej wojny w Ukrainie – ataki rakietowe armii rosyjskiej skutkowały problemami w dostawie prądu, przez co KREDOBANK S.A. korzystał z agregatów prądotwórczych wykorzystujących olej napędowy. Zmianie uległo również zużycie oleju napędowego wykorzystywanego w pojazdach SGK. Zużycie oleju napędowego zmalało o 35,5%, co jest wynikiem wymiany samochodów zasilanych olejem napędowym w spółce PKO Leasing.

W 2023 roku Bank zamontował 15 instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy 451,78 kWp, dla których oszacowane uzyski energii odnawialnej wynoszą 409 373 kWh/rok. Na koniec 2023 roku w obiektach Bank było zainstalowano 28 mikroinstalacji fotowoltaicznych z czego 5 sztuk zainstalowanych pod koniec roku nie była jeszcze uruchomiona produkcyjnie.

W 2023 roku udział kredytów dla klientów z branż wysokoemisyjnych wyniósł 0,19% (przy limicie tolerancji dla Banku ≤ 1,6% i Grupy Kapitałowej Banku ≤ 1,6%) wobec wartości na koniec 2022 roku wynoszącej 0,38% (więcej w rozdziale 13.7.7 - Mierniki i cele).

POŚREDNIE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO

Jednym z narzędzi zarządzania ryzykiem kredytowym dla wybranych branż/sektorów są polityki kredytowe. Bank posiada następujące polityki: Odnawialnych Źródeł Energii, Sektora Energii Wysokoemisyjnej, Chemia-Ropa-Gaz, Nieruchomości przychodowe (przyjęta i wdrożona w 2022 roku), Budownictwo i materiały budowlane, Dealerzy samochodowi i firmy CFM, Publiczna służba zdrowia, Handel, JST (przyjęta i wdrożona w 2022 roku).

29 maja 2020 roku Europejski Urząd Nadzoru Bankowego wydał Wytyczne dotyczące udzielania i monitorowania kredytów (EBA/GL/2020/06), które obowiązują Bank od 30 czerwca 2021 roku. W wytycznych określono wewnętrzne zasady zarządzania, procesy i mechanizmy dotyczące ryzyka kredytowego i ryzyka kontrahenta, jak również wymogi związane z oceną zdolności kredytowej kredytobiorców. Zgodnie z wytycznymi, Bank każdorazowo ocenia wpływ czynników ESG na zdolność kredytową klienta z segmentu korporacyjnego oraz segmentu firm i przedsiębiorstw ocenianych z wykorzystaniem metody ratingowej. Bank uwzględnia dane o zużyciu energii i emisjach gazów cieplarnianych klienta oraz o jego planach redukcji emisji i dostosowania się do zmian klimatycznych.

W procesie kredytowym dokonywana jest również ocena związana z transakcją kredytową. Z jednej strony Bank ocenia wpływ danej transakcji kredytowej na kwestie ESG, z drugiej zaś sprawdza jak czynniki ESG wpływają na transakcję kredytową.
W ramach przeprowadzonej weryfikacji Bank klasyfikuje transakcje kredytowe do czterech kategorii oznaczonych odpowiednimi kolorami: transakcje z pozytywnym wpływem (zielona kategoria ESG), transakcje z neutralnym wpływem (biała kategoria ESG), transakcje z możliwie negatywnym wpływem (żółta kategoria ESG) oraz transakcje z istotnie negatywnym wpływem (brązowa kategoria ESG).

W ocenie czynników ESG Bank uwzględnia m. in. ryzyko zmiany klimatu i wpływu na działalność klienta, możliwy wpływ klienta na zmianę klimatu, czynniki związane z kapitałem ludzkim, czynniki dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa oraz czynniki związane z aspektami zarządzania (w tym kultury organizacji i nadzoru wewnętrznego). Bank poprzez odpowiednie narzędzia szacuje ryzyka ESG, ocenia je i kontroluje. Identyfikacja ryzyka ESG pozwala wskazywać projekty, które nie spełniają coraz wyższych wymogów środowiskowych i społecznych.

Bank z uwagą śledzi informacje o zmianach klimatycznych, które wynikają z działalności człowieka i jest świadomy odpowiedzialności, która ciąży na przedsiębiorstwach w zakresie przestrzegania zobowiązań zapisanych w Porozumieniu Paryskim. Bank chce osiągać cele biznesowe w taki sposób, aby wpływ działalności operacyjnej i produktowej na zmiany klimatyczne oraz wpływ zmian klimatycznych na działalność biznesową był jak najmniejszy. W swoich działaniach Bank chce wspierać realizację długoterminowego celu Porozumienia Paryskiego – wzrost globalnej średniej temperatury poniżej 2°C względem poziomu z czasów przedprzemysłowych. 

Od 2019 roku Bank liczy poziom emisji gazów cieplarnianych z działalności operacyjnej (dla Banku i dla Grupy Kapitałowej Banku). W 2021 roku przyjął ambitne cele krótkookresowe dotyczące redukcji emisji GHGs Banku w zakresie 1 i 2, uzgodnione z celami Porozumienia Paryskiego (rozliczenie w Sprawozdaniu Zarządu z działalności za 2022 rok). W Strategii na lata 2023-2025 przyjęto nowe cele klimatyczne i ich rozliczenie przedstawiono w rozdziale 13.4. Bank koncentruje się na poprawie i poszerzeniu kategorii pomiaru emisji GHGs generowanych przez Bank we wszystkich trzech zakresach. Dodatkowo Bank eliminuje źródła energii o wysokiej emisyjności, kupuje energię pochodzącą z OZE, podejmuje działania ograniczające zużycie energii (np. instalacje fotowoltaiczne w wybranych nieruchomościach Banku). 

Bank jest świadomy wpływu swojego portfela kredytowego na klimat oraz wpływu ryzyka zmiany klimatu na portfel kredytowy. Bank przyjął polityki kredytowe dla sektora wysokoemisyjnego, OZE oraz chemii, ropy i gazu. Celem polityki dla sektora wysokoemisyjnego jest sukcesywne ograniczanie zaangażowania wobec klientów i transakcji opartych na węglu jako nośniku energii (zbieżność z europejską polityką klimatyczną i dążeniem do zerowej emisyjności netto w roku 2050) oraz brak finansowania nowych źródeł produkcji energii opartych na węglu kamiennym i brunatnym. Z kolei polityka OZE zakłada sukcesywne zwiększanie finansowania w działalność związaną z energią odnawialną. 

Bank ujawnia informacje związane z klimatem zgodnie z rekomendacją TCFD (Task Force on Climate-related Financial Disclosures. Bank od kilku lat dokonuje ujawnień klimatycznych w CDP Disclosure Insight Action przy zastosowaniu rekomendacji TCFD i za 2023 rok jako jeden z ośmiu polskich banków uzyskał ocenę ujawnień w obszarze zmian klimatycznych („D”).

 

UJAWNIENIA ZWIĄZANE Z KLIMATEM WEDŁUG STANDARDU TCFD ZARZĄDZANIE

Zarząd Banku określa ramy ryzyka, nadzoruje realizację postawionych celów, strategii i polityk oraz określa zasady zarządzania nimi w kontekście zarządzania ryzykiem z zakresu ochrony środowiska. Za koordynację i zarządzanie poszczególnymi rodzajami ryzyka ESG i ich wpływu na ryzyko funkcjonowania Banku odpowiedzialne są jednostki zgodnie z kompetencjami.

Komitety funkcjonujące w Banku w zakresie swoich zadań i kompetencji podejmują decyzje, wydają rekomendacje, zalecenia i opinie dotyczące działań związanych z ryzykiem ESG.
W 2023 roku powstał Komitet Zrównoważonego Rozwoju, który podejmuje decyzje niezbędne do realizacji celów strategicznych Banku i Grupy Kapitałowej Banku w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz sprawuje nadzór nad zarządzaniem wpływem czynników ESG na Bank i Grupę Kapitałową Banku. W skład Komitetu wchodzą wszyscy członkowie Zarządu Banku oraz dyrektorzy większości obszarów. Pracom Komitetu przewodniczy Prezes Zarządu lub Wiceprezes Zarządu kierujący pracami Zarządu Banku, a jego zastępcą jest Wiceprezes Zarządu nadzorujący Obszar Zarządzania Ryzykiem.

Pod koniec 2022 roku w Banku został utworzony Departament Zrównoważonego Rozwoju ESG, podlegający Prezesowi Zarządu. Jego zadaniem jest zapewnianie zgodności działania Banku i Grupy Kapitałowej Banku z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa i innymi regulacjami zewnętrznymi dotyczącymi zrównoważonego i odpowiedzialnego rozwoju ESG oraz koordynacja działań zapewniających realizację celów strategicznych Banku i Grupy Kapitałowej Banku dotyczących ESG.

Departament Ryzyka Kredytowego jest odpowiedzialny za rozwój oraz tworzenie rozwiązań i narzędzi wspierających zarządzanie ryzykiem w zakresie ESG, w tym pozyskiwanie informacji na potrzeby zarządzania ryzykiem ESG oraz implementację rozwiązań wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa (m. in. Taksonomia UE, ujawnienie 3 filarowe) lub regulacji organów nadzoru lub kontroli dotyczących zarządzania ryzykiem ESG.

Departament Programów Publicznych ESG jest odpowiedzialny za wspieranie rozwoju oferty Banku dla klientów bankowości: firm, przedsiębiorstw i korporacyjnej w zakresie produktów i usług powiązanych z programami publicznymi i unijnymi, w tym wspierającymi zrównoważony rozwój ESG, w szczególności transformację klimatyczną.

STRATEGIA

Bank przyjął Strategię na lata 2023-2025, w której określił ambicje klimatyczne w następujący sposób:
• ograniczenie emisji własnych CO2 Banku poprzez modernizację oddziałów i biur oraz elektryfikację floty;
• zwiększenie udziału energii z certyfikatami zielonego pochodzenia;
• osiągnięcie neutralności w zakresie 1 i 2 do 2030 roku.

W obszarze ryzyka Bank zamierza:
• rozszerzyć proces scoringowy i analizy portfela o aspekty ESG;
• budować ekspertyzy sektorowe;
• przeprowadzać stress testy klimatyczne.

W odniesieniu do finansowania Bank chce:
• rozbudować ofertę produktową wspierającą zrównoważony rozwój;
• wyznaczyć priorytetowe sektory i klientów do wsparcia w dekarbonizacji;
• finansować skomplikowane inwestycje transformacyjne;
• rozpocząć kalkulacje emisji w Zakresie 3 w ramach przygotowania trajektorii redukcji opartej na podejściu naukowym.

Uwzględniając cele strategiczne w zakresie zrównoważonego rozwoju, rozumianego jako pozytywny wpływ na środowisko naturalne, społeczeństwo wraz z zapewnieniem przestrzegania zasad ładu korporacyjnego, Bank przyjął w grudniu 2023 roku „Zasady klasyfikacji finansowania zrównoważonego rozwoju w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A.”. Zasady uwzględniają wymogi stawiane przez międzynarodowe standardy oraz otoczenie regulacyjne, w szczególności wynikające z Taksonomii UE oraz Europejskiej zielonej obligacji (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2631). Zasady podlegają regularnemu przeglądowi, nie rzadziej niż raz na kwartał. Wnioski z przeglądu przedstawiane są Komitetowi Zrównoważonego Rozwoju.

 

Zgodnie z art. 8 Taksonomii UE, Grupa Kapitałowa PKO Banku Polskiego S.A. jako jednostka zainteresowania publicznego, przygotowująca sprawozdania niefinansowe zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 roku zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy (dalej: dyrektywa NFRD), jest zobligowana do ujawnienia za 2023 rok informacji wskazujących jaka część portfela finansuje działalność zgodną z systematyką. Podstawowym wskaźnikiem wyników dla instytucji kredytowych jest wskaźnik zielonych aktywów (ang. Green Asset Ratio - GAR), który odnosi się do głównej działalności kredytowej i inwestycyjnej Grupy Kapitałowej Banku, obejmującej kredyty, zaliczki i dłużne papiery wartościowe, a także instrumenty kapitałowe.

GAR określa udział procentowy aktywów Grupy Kapitałowej Banku finansujących działalność gospodarczą zgodną z systematyką (zrównoważoną środowisko) w porównaniu do wszystkich aktywów Grupy Kapitałowej Banku uwzględnionych w kalkulacji GAR.

Bank przyjął w grudniu 2023 roku, Zasady klasyfikacji finansowania zrównoważonego rozwoju w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A., które uwzględniają wymogi stawiane przez międzynarodowe standardy oraz otoczenie regulacyjne, w szczególności wynikające z Taksonomii UE oraz Europejskiej zielonej obligacji. Bank jest w trakcie wdrażania postanowień wynikających z Zasad, w szczególności w zakresie procesów biznesowych i sprawozdawczych, a także związanych z tym systemów informatycznych. W styczniu 2024 roku w Banku zostały wdrożone ankiety taksonomiczne, które wspierają ocenę spełnienia technicznych kryteriów kwalifikacji Taksonomii UE w zakresie finansowania celowego.

Ujawnienie Grupy Kapitałowej Banku za 2023 rok zawiera pełną analizę taksonomiczną poszczególnych transakcji Grupy Kapitałowej Banku w zakresie zarówno kwalifikowalności do systematyki, jak i zgodności z systematyką w odniesieniu do dwóch pierwszych celów środowiskowych: łagodzenia zmian klimatu (ang. climate change mitigation – CCM) i adaptacji do zmian klimatu (ang. climate change adaptation – CCA).

W 2023 roku PKO TFI zaoferowało dwa „zielone” subfundusze wydzielone w ramach PKO Parasolowy – fio: „PKO Ekologii i Odpowiedzialności Społecznej Globalny” oraz „PKO Obligacji Globalny”. Obydwa subfundusze zaliczane są do grupy produktów jasnozielonych plus, czyli wypełniających wymogi art. 8 rozporządzenia SFDR i posiadających dodatkowo zrównoważone inwestycje. Jednocześnie PKO TFI uruchomiło stronę internetową poświęconą „zielonym inwestycjom” (Zielone inwestycje (ESG) (pkotfi.pl)). 

W 2023 roku PKO TFI wraz z grupą roboczą utworzoną przy Izbie Zarządzających Funduszami i Aktywami podejmowało działania zmierzające do wypracowania rozwiązania, które spełniałoby wymogi Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2023 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu, trybu oraz warunków prowadzenia działalności przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych, które zaczęło obowiązywać z dniem 24/01/2024.

PKO TFI dokonało analizy i zmian w procesie ankietowania klientów, gdzie w pytaniach dot. celów inwestycyjnych określanych przez klienta uwzględniono możliwość dokonywania inwestycji z uwzględnieniem celów dot. zrównoważonego rozwoju (ESG).

W 2023 roku Bank dostosował treść Zasad zarządzania produktami objętymi MIFID w Banku do wprowadzonych w listopadzie 2022 roku zmian w systemach informatycznych polegających na uwzględnieniu w procesie zarządzania produktowego celów klienta związanych ze zrównoważonym rozwojem oraz czynników zrównoważonego rozwoju (ESG).

Każdy pracownik Grupy Kapitałowej Banku jest ważny bez względu na płeć, wiek, stan zdrowia, orientację seksualną, wyznanie, stan cywilny, czy kraj pochodzenia.  Bank i podmioty Grupy Kapitałowej Banku w swoich działaniach dbają o różnorodność zatrudnionych osób na każdym poziomie stanowisk zgodnie z wewnętrznymi politykami w tym zakresie.

ZATRUDNIENIE

Bank na bieżąco dostosowuje poziom zatrudnienia do aktualnych potrzeb biznesowych i planów rozwojowych. Zatrudnienie w Grupie Kapitałowej Banku na koniec 2023 roku wynosiło 25 601 etatów (w tym: w spółkach ukraińskich 1489 etaty), co oznacza wzrost o 529 etatów w porównaniu do końca 2022 roku. Wzrost zatrudnienia wynika z wdrożenia nowych inicjatyw w ramach przyjętej strategii.

[GRI 2-8] Główną formą zatrudnienia w Banku, jak również w Grupie Kapitałowej Banku jest umowa o pracę. Bank zatrudnia również w oparciu o umowy cywilnoprawne. W 2023 roku z tytułu umowy o dzieło, umowy zlecenia oraz stażu studenckiego dokonano wypłat 1721 osobom w tym: 2 umowa o dzieło, 1506 umowy zlecenia oraz 213 staży studenckich. Odsetek osób pracujących w oparciu o umowy cywilnoprawne stanowi 7,4% umów o prace i umówcywilnoprawnych łącznie.

PRACA W MODELU HYBRYDOWYM

W Banku funkcjonuje model pracy hybrydowej, który umożliwia elastyczne podejście i dostosowywanie jego założeń do realiów i celów biznesowych. Decyzje o proporcji pracy w biurze i domu są podejmowane przez menedżerów.

WYNAGRODZENIA

[GRI 405-2] Globalny wskaźnik relacji wynagrodzenia kobiet do mężczyzn liczony jako średnie ważone wynagrodzenie całkowite kobiet do mężczyzn (z uwzględnieniem wynagrodzeń członków Zarządu Banku – dostosowanie do wytycznych EUNB) wypłacone w 2023 roku wynosił 98% (+2 p.p. r/r) w Banku i 97% (+4 p.p. r/r) w Grupie Kapitałowej Banku.

Luka płacowa pomiędzy kobietami i mężczyznami liczona na podstawie średniego ważonego wynagrodzenia wynosiła 2% dla Banku i 3% dla Grupy Kapitałowej Banku. Luka płacowa według płci dla Banku na podstawie mediany wynosiła 1,6%.

Prezentowany poziom luki płacowej nie wskazuje na nieuzasadnione nierówności w zakresie kształcenia wysokości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn, a przyczyny odchyleń ze względu na płeć wynikają z charakteru organizacji, gdzie w stanie zatrudnienia przeważają kobiety.

Prowadzona w Banku polityka wynagrodzeń jest neutralna pod względem płci. Wprowadzone w 2022 roku zmiany w Polityce wynagradzania pracowników Banku i Grupy Kapitałowej PKO BP S.A. miały na celu podkreślenie istotności neutralności wynagrodzeń ze względu na płeć i stosowanie tej zasady. 

[GRI 2-21] Stosunek najwyższego całkowitego wynagrodzenia wypłaconego w 2023 roku do mediany rocznego całkowitego wynagrodzenia wszystkich pracowników (z wyłączeniem najwyższego wynagrodzenia) wynosi 10,6.

[GRI 2-30] W Banku obowiązuje Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy (ZUZP), zawarty z zakładowymi organizacjami związków zawodowych. Układ reguluje m.in. kwestie wynagrodzeń. Zgodnie z ZUZP pracownikom Banku przysługują następujące składniki wynagrodzeń: (i) wynagrodzenie zasadnicze, (ii) dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej oraz w warunkach szczególnie uciążliwych u szkodliwych dla zdrowia, (iii) premie i nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej.

Powyższe wskaźniki zostały wyliczone w oparciu o wynagrodzenie całkowite wypłacone w 2023 roku pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę, tj. z wyłączeniem całkowitego wynagrodzenia wypłaconego Członkom Zarządu z tytułu zawartych kontraktów menadżerskich.

[GRI 2-30] W Banku obowiązuje Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy (ZUZP), zawarty z zakładowymi organizacjami związków zawodowych.

[GRI 401-2] Wszystkie świadczenia pozapłacowe są dostępne dla pracowników niezależnie od typu umowy lub wymiaru pracy.

POLITYKA REKRUTACYJNA

Polityka rekrutacyjna w Grupie Kapitałowej Banku jest nakierowana na zatrudnienie osób o różnorodnym doświadczeniu i kompetencjach zawodowych w oparciu o wysokie standardy w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji oraz ochrony danych osobowych. Proces rekrutacji odbywa się z poszanowaniem praw kandydata, co oznacza, że wszyscy pracownicy Banku i Grupy zaangażowani w proces, kierują się zasadami równego traktowania i nie dyskryminują kandydatów do pracy, w tym w szczególności ze względu na: płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, kolor skóry, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne lub społeczne, majątek, urodzenie lub orientację seksualną.

WOLNOŚĆ ZRZESZANIA SIĘ I ORGANIZACJE ZWIĄZKOWE

Reprezentację pracowniczą w Banku tworzą Związki Zawodowe oraz Rada Pracowników Banku.

Udział pracowników, którzy są członkami organizacji związkowych w stosunku do liczby zatrudnionych, wyniósł 12,6% według stanu na 31 grudnia 2023 roku.

[GRI 407-1] W 2023 roku w Banku nie zidentyfikowano operacji i dostawców o wysokim poziomie ryzyka ograniczenia wolności zrzeszania się i układów zbiorowych.

ROZWÓJ I EDUKACJA

[GRI 404-2] Działania rozwojowe są dostosowane do specyfiki Banku i poszczególnych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku i określone w przepisach wewnętrznych. To gwarantuje elastyczne podejście do polityki rozwojowej. W Grupie z działań szkoleniowych mogą korzystać wszyscy pracownicy, bez względu na wiek czy płeć. Poszczególne podmioty mogą stosować kryterium zajmowanego stanowiska przy kierowaniu na specyficzne szkolenia, takie jak udział w nauce na poziomie szkolnictwa wyższego (różne poziomy kształcenia w poszczególnych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku) lub lektoratów z języka obcego.

W 2023 roku zapoczątkowano program rozwojowy #ESGo. Celem programu jest edukacja wszystkich pracowników z zakresu zrównoważonego rozwoju. Budowanie kompetencji z zakresu podstawowego i eksperckiego ma umożliwić skuteczną transformację ESG Banku. W 2023 roku 293 pracowników wzięło udział w szkoleniach z zakresu ESG, a w spotkaniach on-line wzięło udział 1923 osób.

RÓŻNORODNOŚĆ

Promowanie różnorodności jest obecne w wielu aspektach działalności Banku i całej Grupy Kapitałowej Banku. Zakłada m.in. poszanowanie innych osób, równe traktowanie i wykorzystanie potencjału pracowników. Budując zespoły Bank rozumie, że różnorodność jest ich atutem w tworzeniu innowacji, jak i sprawnym działaniu operacyjnym.

Bank dąży do zapewnienia, promowania i upowszechniania różnorodności. Dba to, by różnorodność jako wartość, ale też jako praktyka były obecne w kulturze organizacyjnej, podejmowanych inicjatywach i działaniach oraz w adekwatnych do tematu politykach, przepisach i procesach.

ZASADY RÓWNEGO TRAKTOWANIA, PRZECIWDZIAŁANIA DYSKRYMINACJI I PRZESTRZEGANIE PRAW CZŁOWIEKA CELE I ZOBOWIĄZANIA

Obowiązek równego traktowania w zatrudnieniu to podstawowa zasada na poziomie polityk, przepisów i procesów kształtowanych i realizowanych w Banku.

POLITYKA WOBEC MOBBINGU I DYSKRYMINACJI

Bank stanowczo przeciwstawia się wszelkim formom dyskryminacji sprzecznym z wartościami organizacji i promuje wśród pracowników postawy oparte na wzajemnym szacunku. Wszelkie zachowania mogące wskazywać na występowanie mobbingu, nie są akceptowane.

W Banku funkcjonują zasady przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz rozpatrywania skarg dotyczących naruszenia uprawnień pracowniczych. Zasady gwarantują przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom w relacjach pracowniczych i określają sposób reagowania w razie konfliktu interpersonalnego.

Bank zgodnie ze swoją misją prowadzi działania, których celem jest pozytywny wpływ na społeczeństwo, gospodarkę i środowisko. Bank wspiera działania promujące postawy prospołeczne oraz popularyzujące dziedzictwo narodowe, projekty edukacyjne i sportowe, a także aktywnie uczestniczy w wydarzeniach gospodarczych i branżowych.

W najistotniejszych wizerunkowo obszarach programowych Bank i Fundacja realizują projekty wspólnie lub rozłącznie. Fundacja angażuje się ponadto w działania, których celem jest pomoc społeczna, ochrona życia i zdrowia oraz ekologia.

Bank od lat inicjuje i realizuje projekty społeczne integrujące cele biznesowe z działaniami na rzecz wszystkich grup interesariuszy. Zgodnie ze swoją misją prowadzimy działania, których celem jest pozytywny wpływ na społeczeństwo, gospodarkę i środowisko. Budujemy swój kapitał w oparciu o wartości i tradycje narodowe. Prowadzimy i wspieramy działania, których celem jest upamiętnianie ważnych wydarzeń historycznych, promocja postaw prospołecznych, a także popularyzacja polskiej tradycji i kultury. Aktywnie angażujemy się w projekty edukacyjne i sportowe. Doświadczenie i pozycja lidera na rynku finansowym zobowiązuje także do promowania przedsiębiorczości i wspierania polskiej gospodarki. Bank aktywnie uczestniczy w organizacji kongresów gospodarczych i konferencji branżowych, umożliwiających wymianę doświadczeń i budowanie relacji biznesowych o zasięgu polskim i międzynarodowym. Realizujemy projekty zarówno na poziomie ogólnopolskim jak i lokalnym, wspierając inicjatywy ważne dla społeczności lokalnych. Działania te służą integracji środowisk, rozwojowi przedsiębiorczości wśród mieszkańców regionu oraz jego promocji. 

Tabela 79. Wydatki na działania sponsorskie i charytatywne w 2023 roku Banku, Fundacji PKO Banku Polskiego oraz spółek Grupy Kapitałowej Banku (w PLN)

Grupa PKO Banku Polskiego wpływa na otoczenie społeczne i jego rozwój, oferujemy swoim klientom finansowanie potrzeb mieszkaniowych, wspieramy rozwoju jednostek samorządu terytorialnego poprzez finansowanie inwestycji publicznych, wspieramy rozwoju małych przedsiębiorstw, rozwój edukacji a także przeciwdziałamy wykluczeniu finansowemu oraz umożliwiamy dostęp do usług dla klientów z niepełnosprawnościami.

W 2023 r. Grupa Kapitałowa odprowadziła w formie podatków centralnych i lokalnych, łącznie 7 378 mln PLN.

[GRI 2-23] Podmioty Grupy Kapitałowej Banku, w procesie tworzenia przepisów, procedur i polityk, które odnoszą się do praw człowieka, czerpią z dorobku organizacji międzynarodowych i respektują fundamentalne zasady określone w Międzynarodowej Karcie Praw Człowieka, którą tworzą Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Międzynarodowy Pakt Praw Osobistych i Politycznych, Międzynarodowa Konwencja Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych.

Przestrzeganie praw człowieka przejawia się, w zależności od wielkości i specyfiki danego podmiotu grupy, zarówno w przepisach wewnętrznych, podejmowanych inicjatywach, jak i w codziennej praktyce. W szczególności dotyczy m.in. praw do uznawania podmiotowości każdego z zatrudnionych, głoszenia swoich poglądów i opinii, do wolności myśli, sumienia i wyznania, ochrony dóbr osobistych, równego traktowania, dostępu do informacji, dostępu do ochrony zdrowia, szacunku dla prywatności.

[GRI 2-24] Jednym z najważniejszych elementów/etapów analizy jest identyfikacja praw człowieka w kontekście prowadzonej działalności. W podmiotach Grupy, które działają w różnych państwach, nie zidentyfikowano zatrudnienia nieletnich bądź pracy przymusowej.

Osobnym zadaniem jest kwestia przestrzegania praw człowieka w łańcuchu dostaw, która w kontekście podmiotów Grupy sprowadza się do relacji z dostawcami oraz outsourcingiem usług (głównie bankowych). Kwestie przestrzegania praw człowieka znajdują odzwierciedlenie w procedurach i umowach podpisywanych z tymi podmiotami.

Część podmiotów grupy zamieściła zapisy odnoszące się do poszanowania praw człowieka i zakazu dyskryminacji w regulaminie pracy lub kodeksie etyki. Polityka banku w odniesienia do poszanowania praw człowieka jest ujęta w politykach i regulaminach banku.

[GRI 2-25] Bank podejmuje działania zapobiegające naruszeniu praw człowieka, w tym praw pracowniczych, ale nie jest w stanie całkowicie wyeliminować konfliktów. W 2023 roku 17 spraw pracowniczych zostało prawomocnie zakończonych (11 wygranych, 6 przegranych).

Podmioty Grupy Kapitałowej Banku monitorują ryzyka towarzyszące poszczególnym prawom człowieka i zarządzają nimi na poziomie firmy.

Bank stosuje zasady społecznej odpowiedzialności w łańcuchu dostaw zarządzając relacjami z podmiotami zewnętrznymi poprzez:

• optymalizację poziomu konkurencji w postępowaniu zakupowym,
• uczciwe traktowanie oferentów i dostawców,
• zapewnienie poufności postępowania,
• dbanie o proporcjonalność wymogów i kryteriów ustalanych w postępowaniu do nabywanych towarów lub usług,
• zarządzenie konfliktem interesów,
• podejmowanie działań mających na celu zapobieganie korupcji i zapewnienie uczciwości oraz przejrzystości procesów zakupowych,
• zobowiązanie dostawców do kierowania się zasadami odpowiedzialności społecznej i środowiskowej. 

Bank prowadzi działalność bankową wspomagając się podmiotami zewnętrznymi. W związku z tym jest narażony na ryzyko operacyjne wynikające ze zlecania im usług. 

Polityka zakupowa z października 2023 roku została ukształtowana w oparciu o najlepsze praktyki rynkowe, z uwzględnieniem wniosków płynących z audytów wewnętrznych. Głównymi przepisami wykonawczymi obok Polityki są „Zasady zakupu towarów i usług”, „Tryb zakupów towarów i usług w Banku”, „Kodeks Etyki dla Dostawców albo Oferentów”. W 2024 roku planowane jest uchylenie obowiązywania dotychczasowych Zasad i Trybu i przyjęcie w ich miejsce nowych aktów prawa wewnętrznego regulującego proces zakupowy z uwzględnieniem najnowszych trendów i wymogów regulacyjnych.

 W 2023 roku przyjęto Ankietę ESG, w której oferent zmierzający świadczyć usługi lub oferować dostawy na rzecz Banku zobowiązany jest odpowiedzieć na szereg pytań, które mogą wpływać na ocenę ofert w postępowaniu zakupowym (szerzej w punkcie dot. ESG). Ankietę ESG dołącza się do zapytania ofertowego.

W 2023 roku Bank realizując proces zakupowy badał sytuacje, które mogą powodować potencjalny konflikt interesów. Wszyscy pracownicy Banku uczestniczący w postępowaniu zakupowym, potwierdzają brak istnienia konfliktu interesów.

W 2023 roku Bank wprowadził obowiązek stosowania kryteriów ESG we wszystkich postępowaniach zakupowych prowadzonych w trybie przetargowym.

W ramach obszaru środowiskowego oferent oceniany jest m.in. pod kątem, czy:

• podejmuje działania mające na celu zmniejszenie ilości produkowanych odpadów, stosuje przepisy dot. segregowania odpadów, właściwie utylizuje odpady niebezpieczne,
• racjonalnie wykorzystuje energię elektryczną i cieplną, preferuje wykorzystanie energii „zielonej”, podejmuje działania mające na celu zmniejszenie zużycia wody oraz przeciwdziała jej zanieczyszczaniu,
• w zakresie odpowiednim do prowadzonej działalności minimalizuje emisję gazów cieplarnianych, spalin i pyłów, w szczególności racjonalnie gospodaruje flotą samochodów, wybierając pojazdy o mniejszej pojemności i zużyciu paliwa oraz w miarę możliwości – wyposażone w napędy proekologiczne.

 

W ramach obszaru społecznego oferent oceniany jest m.in. pod kątem, czy:

• zapewnia poszanowanie praw człowieka w swojej działalności, nie zatrudnia dzieci i przestrzega obowiązujących przepisów dotyczących pracy dzieci,
• stosuje przepisy dotyczące praw pracowników, w tym w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zapewnia właściwe warunki pracy swoim pracownikom,
• zapewnia równe traktowanie, w szczególności pracowników oraz kontrahentów, nie stosuje żadnych praktyk dyskryminujących w szczególności ze względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, wyznanie, czy przynależność rasową.

 

W ramach obszaru ładu zarządczego oferent oceniany jest m.in. pod kątem, czy:

• opiera swoją działalność na uczciwej i wolnej konkurencji oraz rzetelności i wiarygodności w komunikacji,
• chroni i nie ujawnia poufnych informacji uzyskanych w toku współpracy, przestrzega przepisów w zakresie bezpieczeństwa wszystkich przetwarzanych informacji,
• dokłada staranności w celu doboru takich kontrahentów, którzy spełniają wymagania ESG.

 

Kryteria oceny dotyczące ESG stanowią obligatoryjne kryteria oceny ofert w postępowaniach przetargowych.

[GRI 414-1] W 2023 roku Bank stosował kryteria ESG we wszystkich postępowaniach przetargowych.

[GRI 414-2] W 2023 roku Bank nie odnotował żadnych negatywnych efektów społecznych w łańcuchu dostaw.

[GRI 407-1] W 2023 roku w Banku nie zidentyfikowano operacji i dostawców o wysokim poziomie ryzyka ograniczenia wolności zrzeszania się i układów zbiorowych.

W Banku obowiązują „Zasady ochrony osób i mienia” przyjęte uchwałą Zarządu w 2018 roku, które określają obowiązek szkolenia pracowników z ochrony przeciwpożarowej oraz ogólne zasady postępowania w przypadku zaistnienia pożaru.

[GRI 403-1] SYSTEM ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY

Służba BHP w Banku została zorganizowana jako samodzielne Biuro Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (BBH) i wchodzi w skład struktur Pionu Administracji. Jednostka podzielona jest na zespoły zamiejscowe, obsługujące wszystkie obiekty Banku na terenie kraju. Pracownicy Biura na co dzień realizują zalecenia określone w "Rozporządzeniu Rady Ministrów(...) w sprawie służby BHP..." m.in. w zakresie:

• okresowej oceny ryzyka zawodowego,
• analizy dotychczasowych zdarzeń wypadkowych, incydentów oraz monitorowania zdarzeń potencjalnie wypadkowych,
• bieżącej i okresowej kontroli BHP we wszystkich placówkach i jednostkach Banku,
• realizacji szkoleń wstępnych oraz okresowych BHP,

 [GRI 403-2] IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ, OCENA RYZYKA I BADANIE INCYDENTÓW

Bank zidentyfikował zagrożenia na stanowiskach pracy i nie rozpoznano stanowisk z ryzykiem kwalifikowanym jako wysokie. Oceny ryzyka zawodowego Bank dokonał metodą Risk Score i objęto nią 100% stanowisk. Każda ocena podlega bieżącemu monitoringowi i okresowej weryfikacji.

[GRI 403-3] USŁUGI MEDYCYNY PRACY

Bank posiada umowę o świadczenie usług medycyny pracy z firmą Luxmed. Pracownicy wykonują badania wstępne i okresowe w oddziałach Luxmedu lub placówkach współpracujących.

[GRI 403-4] UDZIAŁ PRACOWNIKÓW, KONSULTACJE I KOMUNIKACJA USŁUG MEDYCYNY PRACY

Komunikacja między pracownikami a pracodawcą ma charakter otwartego dialogu za pośrednictwem Związków Zawodowych. Związki działają w Banku w sposób prężny i reprezentatywny. Przedstawiciel pracowników każdorazowo uczestniczy w cyklicznych Komisjach Bezpieczeństwa i Higieny Pracy i może się bezpośrednio komunikować z przedstawicielem medycyny pracy.

[GRI 403-5] SZKOLENIA PRACOWNIKÓW DOT. BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

Szkolenia z zakresu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy w Banku realizuje wewnętrzna służba BHP. Szkolenia wstępne prowadzone są na bieżąco na terenie całego kraju w trybie stacjonarnym z wykorzystaniem autorskich materiałów i pomocy dydaktycznych. W 2023 roku przeszkolono 3189 osób nowozatrudnionych. W 2023 roku szkolenie okresowe odbyło 12 236 osób, tym samym uzupełnione zostały wszystkie szkolenia, których realizacja zawieszona została z uwagi na obowiązujące przepisy związane z pandemią Covid19.

Ponadto wśród kadry Biura BHP są wykwalifikowani ratownicy oraz instruktorzy pierwszej pomocy, którzy sukcesywnie szkolą pracowników z zakresu udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Szkolenia takie realizowane są dla osób chętnych i w 2023 roku przeszkolono 247 osób.

[GRI 403-6] PROMOCJA ZDROWIA PRACOWNIKÓW

Wszystkie podmioty Grupy Kapitałowej Banku, w tym Bank podejmują niewymuszone prawem działania na rzecz zdrowia pracowników.

[GRI 403-7] PREWENCJA I ŁAGODZENIE SKUTKÓW BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY, KTÓRE BEZPOŚREDNIO WYNIKAJĄ Z RELACJI PRACY

Działania prewencyjne w Banku na rzecz poprawy bezpieczeństwa i warunków wynikających z relacji pracy to m.in:

• wsparcie oraz określenie sposobu postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń psychospołecznych takich jak: stres czy mobbing,
• kampanie informacyjne dotyczące ergonomii i bezpieczeństwa w pracy (instrukcje, broszury, tematyczne strony intranetowe),
• dodatkowe nieobligatoryjne szkolenia z udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, kursy bezpiecznej jazdy samochodem dla pracowników użytkujących pojazdy służbowe,

 [GRI 403-8] PRACOWNICY OBJĘCI SYSTEMEM BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

Podstawowy system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy wynikający z ogólnych przepisów prawa obejmuje 100% pracowników.

[GRI 403-9] URAZY ZWIĄZANE Z PRACĄ

W 2023 roku zgłoszono 78 zdarzeń wypadkowych (68 w 2022 roku). W drodze postępowania 8 z nich nie zostało uznanych za wypadek przy pracy, a 17 postępowań trwa. Do najczęstszych skutków wypadków przy pracy należą: złamania, skręcenia oraz stłuczenia, a także powierzchowne urazy ciała.

W 2023 roku w pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku zgłoszono łącznie 8 zdarzeń wypadkowych (6 w 2022 roku), z czego jedno z nich dotyczyło pracownika zatrudnionego na umowę inną niż umowa o pracę. Wszystkie postępowania zostały zakończone i wszystkie zostały uznane za wypadek przy pracy.

[GRI 403-10] CHOROBY ZAWODOWE

W 2023 roku wszczęto dwa postępowania w sprawie wystąpienia chorób zawodowych u byłych pracowników Banku, oba postępowania nadal są prowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy i nie wydano decyzji w tym zakresie. Zakończono natomiast 6 postępowań, które wszczęte były w latach ubiegłych, do których wydano 7 decyzji.