Odpowiedzialność środowiskowa
| 24 lutego 2025 roku Zarząd Banku przyjął „Plan transformacji Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A.” mający na celu wsparcie realizacji długoterminowego celu Porozumienia paryskiego – podejmowanie wysiłków mających na celu ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5°C względem poziomu z czasów przedprzemysłowych. Plan obejmuje cele i działania w odniesieniu do działalności własnej Banku oraz finansowanych emisji Grupy Kapitałowej Banku (Zakres 3 – portfel kredytowy). |
- osiągnięcie net-zero w 2050 roku;
- zmniejszenie emisji własnych (zakres 1 i 2) oraz zakup co najmniej 90% energii z OZE;
- zmniejszenie energochłonności budynków;
- wsparcie klientów w poprawie efektywności energetycznej (zakres 3).
Wyznaczenie celów w odniesieniu do portfela kredytowego poprzedziła analiza, której celem było zidentyfikowanie sektorów uwzględnionych w Planie Transformacji w pierwszej kolejności. Selekcji sektorów priorytetowych dokonano biorąc pod uwagę m. in. założenia Strategii na lata 2025-2027.
Spośród listy kilkunastu branż wybrano sektor wytwarzania energii oraz sektor nieruchomości mieszkaniowych, od których rozpoczął się proces ustalania celów redukcji emisji gazów cieplarnianych związanych z działalnością kredytową. Cele dla sektora nieruchomości mieszkaniowych odnoszą się do dwóch podmiotów Grupy, które udzielają takich kredytów (PKO Banku Polskiego S.A. oraz PKO Banku Hipotecznego S.A.), zaś cele dla sektora wytwarzania energii dotyczą Banku. W kolejnych krokach planowana jest kontynuacja prac nad doskonaleniem metodyk kalkulacji finansowanych emisji, poprawie jakości danych w zakresie emisji oraz rozszerzenia celów o kolejne kluczowe sektory. W procesie wyboru sektorów w pierwszej kolejności skupiono się na tych firmach i ekspozycjach, które generują największe emisje. Ekspozycje na dwa wybrane sektory stanowią ponad 42% WBB portfela kredytowego Grupy Kapitałowej Banku.
Plan Transformacji będzie rewidowany, a jego zakres sukcesywnie rozszerzany.
Działania i zasoby w odniesieniu do polityki klimatycznej [E1-3]
| W styczniu 2024 roku w Banku zostały wdrożone ankiety taksonomiczne, które mają kluczowe znaczenie dla oceny spełnienia technicznych kryteriów kwalifikacji Taksonomii UE w zakresie finansowania celowego. |
Działania zmierzające do ograniczenia zużycia energii elektrycznej w Grupie Kapitałowej Banku związane są przede wszystkim ze zmniejszeniem wykorzystywanej powierzchni oraz optymalizacją jej wykorzystania np. program Flexidesk. Dodatkowo modernizowane są systemy oświetlenia (na energooszczędne, stosowana automatyka) oraz systemy zużycia energii elektrycznej i cieplnej. Realizowane są również termomodernizacje budynków (np. zapewnienie lepszej izolacji lub wymiana stolarki okiennej). Montowane są mikro instalacje fotowoltaiczne i pompy ciepła. Najważniejszym działaniem podjętym w odniesieniu do wykorzystywanych źródeł ciepła jest modernizacja lokalizacji własnych Banku.
Działania w zakresie emisji własnych Banku wskazują, że już w 2024 roku efekty zarządzania zużyciem energii plasują wyniki dla wykorzystywanych nieruchomości poniżej ścieżki CRREM dla 1,5°C. Za największą część generowanych przez Bank emisji odpowiada zużycie energii elektrycznej (ok. 60%). Działania Banku, takie jak zakup Gwarancji Pochodzenia Energii (dalej GPE), początkowo ze źródeł kogeneracyjnych (2020), a następnie z Odnawialnych Źródeł Energii (2021–2023), pozwoliły na zmniejszenie emisji wynikających ze zużycia energii elektrycznej. Zredukowano emisje (wg metody M-B) na poziomie ok. 99% (2024/2019).
Bank założył w strategii na lata 2025-2027 wsparcie zrównoważonego rozwoju poprzez takie działania jak:
- objęcie planem transformacji ponad 50% portfela kredytowego do końca 2027 roku (zakres 3);
- zastosowanie nowych technologii do analizy predykcyjnej i budowy narzędzi do określania i monitorowania emisji CO2;
- aktualizację przepisów związanych z ryzykiem środowiskowym w politykach kredytowych.
Ponadto, Bank planuje:
- zmniejszenie emisji własnych (zakres 1 i 2):
- zmniejszanie energochłonności budynków;
- wspieracie klientów w poprawie efektywności energetycznej (zakres 3).
W czerwcu 2024 roku Bank wprowadził jednolitą klasyfikację finansowania zrównoważonego rozwoju („Zasady klasyfikacji finansowania zrównoważonego rozwoju w Grupie Kapitałowej Banku”). Zasady uwzględniają wymogi stawiane przez międzynarodowe standardy oraz otoczenie regulacyjne.
Cele związane z łagodzeniem zmiany klimatu i przystosowaniem się do niej [E1-4]
Zgodnie z założeniami przyjętymi w Strategii Banku na lata 2025-2027 i określonym w niej celem osiągnięcia netzero w 2050 roku w zakresie 1 i 2 opracowano Trajektorię redukcji emisji CO2e dla zakresu 1 i 2 do 2050 roku dla Banku. Działania jakie zaplanowano mają na celu zupełne zredukowanie emisji gazów cieplarnianych w Zakresie 1 i 2, zgodnie z metodologią GHG Protocol.
Przyjęte cele dekarbonizacyjne w odniesieniu do portfela kredytowego zostały opisane w części dot. Planu transformacji. Grupa Kapitałowa Banku dostrzega szanse wynikające z rozwoju rynku zielonych obligacji [IRO, O6]. W ramach programu EMTN we wrześniu 2024 roku Bank po raz pierwszy wyemitował zielone senioralne obligacje nieuprzywilejowane.
Emisje gazów cieplarnianych
Emisje gazów cieplarnianych tCO2e dla Grupy Kapitałowej Banku
| Zakres 1: | Zakres 2: | Zakres 3: |
| 12 571,73 (tCO2e) |
67 029,32 (tCO2e) (location based) | 166 852,34 (tCO2e) |
| 26 238,21 (tCO2e) (market based) |
Emisje gazów cieplarnianych zakresów 1, 2 i 3 brutto oraz całkowite emisje gazów cieplarnianych [E1-6]
Emisje gazów cieplarnianych tCO2e w podziale na kategorie gazów dla Grupy Kapitałowej Banku
Emisje Razem
(tCO22e)
CO2
(tCO22e)
CH4
(tCO22e)
N2O
(tCO22e)
HFCS
(tCO22e)
PFCS
(tCO22e)
SF6
(tCO22e)
Zakres 1 12 571,73 11 719,90 38,42 35,91 777,49 - - Zakres 2 (L-B) 67 029,32 67 092,32 - - - Zakres 2 (M-B) 26 238,21 26 238,21 - - - Zakres 3 166 852,34 166 846,34 1,22 4,78 - - Kategorie zakresu 3 raportowane za 2024 rok przez Grupę Kapitałową Banku (emisje własne):
- kat. 1 - Zakupione towary i usługi;
- kat. 2 - Dobra inwestycyjne;
- kat. 3 - Działalność związana z paliwem i energią (nie ujęte w Zakresie 1 lub 2);
- kat. 5 - Odpady wytworzone w ramach operacji;
- kat. 6 - Podróże służbowe;
- kat. 7 - Dojazd pracowników do pracy (oraz praca zdalna);
- kat. 11 - Wykorzystanie sprzedanych produktów;
- kat. 13 - Aktywa niższego szczebla będące przedmiotem leasingu;
- kat. 15 - Inwestycje.
Intensywność emisji gazów ceiplarnianaych 2024 Całkowite emisje GHG wg metody location-based na przychody netto (tys. ton na 1 mln PLN) 0,61 Całkowite emisje GHG wg metody market-based na przychody netto (tys. ton na 1 mln PLN) 0,61 Przychody netto wykorzystane do obliczenia intensywności emisji gazów cieplarnianych w mln PLN 41 451 Przychody netto (inne) - Całkowite przychody netto (w sprawozdaniu finansowym) w mln PLN 41 451 41 451 Intensywność emisji GHG w 2024 roku wynosiła 0,61 tys. ton na 1 mln PLN dla obu metod kalkulacji zakresu 2 (location-based i market-based). Wykorzystano wartość przychodów netto wykazywaną w sprawozdaniach finansowych Grupy Kapitałowej Banku zgodnie z MSSF.
Instrumentem wykorzystywanym w Banku do obniżenia emisji GHG Zakresu 2 jest zakup Gwarancji Pochodzenia Energii. W 2024 roku zakupiono 71 GWh energii ze źródeł OZE (36% całkowitego zużycia energii w Grupie). Grupa Kapitałowa jako instytucja finansowa nie jest bezpośrednio objęta systemem EU ETS (Europejskiego Systemu Handlu Emisjami), dlatego powyższe kalkulacje nie obejmują emisji gazów cieplarnianych z regulowanych systemów handlu uprawnieniami do emisji.
Emisje portfela
Kalkulacją finansowanych emisji zakresu 3 kategorii 13 zostały objęte ekspozycje spółki zależnej PKO Leasing S.A. (w tym Prime Car Management S.A.), w tym:
- leasing maszyn i urządzeń z wyłączeniem OZE (klasa PCAF Business loans and unlisted equity);
- leasing maszyn i urządzeń OZE (klas PCAF Project finance);
- leasing pojazdów (klasa PCAF Motor vehicle loans);
- leasing nieruchomości komercyjnych (klasa PCAF Commercial real estate).
Finansowane emisje zakresu 3 kategorii 13 wzrosły o 29% r/r do 3,4 mln tCO2e na 31.12.2024. Współczynnik intensywności finansowanych emisji (wyrażony w tCO2e do wartości bilansowej brutto ekspozycji objętej kalkulacją) wzrósł ze 150 tCO2e/mln PLN do 181 tCO2e/mln PLN, co wynikało głównie z wyższego wskaźnika emisyjności leasingu pojazdów (185 tCO2e/mln PLN na 31.12.2024 względem 168 tCO2e/mln PLN na 31.12.2023) oraz maszyn i urządzeń z wyłączeniem OZE (178 tCO2e/mln PLN na 31.12.2024 względem 116 tCO2e/mln PLN).
Kalkulacją finansowanych emisji zakresu 3 kategorii 15 zostały objęte ekspozycje Grupy Kapitałowej Banku w ramach następujących klas aktywów:
- kredyty dla przedsiębiorstw (klasa PCAF Business loans and unlisted equity);
- akcje i obligacje korporacyjne (klasa PCAF Listed equity and corporate bonds);
- Project Finance (klasa PCAF Project finance);
- kredyty na pojazdy (klasa PCAF Motor vehicle loans);
- kredyty na nieruchomości komercyjne (klasa PCAF Commercial real estate);
- kredyty na nieruchomości mieszkaniowe (klasa PCAF Mortgages);
- dług publiczny (klasa PCAF Sovereign debt).
Obliczenia dla poszczególnych klas aktywów zostały przeprowadzone zgodnie z globalnym standardem rachunkowości i sprawozdawczości w zakresie gazów cieplarnianych dla branży finansowej, opracowanym przez Partnership for Carbon Accounting Financials (PCAF).
W ramach kalkulacji finansowanych emisji Grupa Kapitałowa Banku oparła swoje wyliczenia o:
- zaraportowane emisje (informacje na temat emisji klienta lub spółki, której udzielono finansowania);
- emisje szacowane na podstawie danych o aktywności fizycznej klienta lub spółki, w której dokonano inwestycji, w tym: zużycie energii, produkcja, informacje ze świadectw charakterystyki energetycznej (rzeczywistych lub szacunkowych) finansowanych nieruchomości;
- emisje szacowane na podstawie danych dotyczących działalności ekonomicznej klienta lub spółki, w której dokonano inwestycji, w tym m.in. informacje o przychodach uzyskane przez Bank ze sprawozdań finansowych klientów.
Finansowane emisje zakresu 3 kategorii 15 wzrosły do 20,8 mln tCO2e na datę 31.12.2024 z 11,0 mln tCO2e na datę 31.12.2023. Za znaczącą część tego wzrostu (+6,9 mln tCO2e) odpowiada rozszerzenie kalkulacji emisji finansowanych przez Grupę Kapitałową Banku w tej kategorii o emisje długu publicznego (klasa PCAF Sovereign debt) na datę 31.12.2024. Część wzrostu wynika również ze zmiany sposobu kalkulacji finansowanych emisji w ramach grup kapitałowych z użyciem emisji zaraportowanych przez klienta oraz z wyższego odsetka finansowanych emisji skalkulowanych z wykorzystaniem danych o rzeczywistych emisjach zaraportowanych przez klientów. W rezultacie, współczynnik intensywności finansowanych emisji zakresu 3 kategorii 15 wzrósł do 66 tCO2e/mln PLN na 31.12.2024 z 55 tCO2e/mln PLN po wykluczeniu z kalkulacji na tę datę wskaźnika intensywności emisji długu publicznego oraz do 59 tCO2e/mln PLN przy uwzględnieniu wskaźnika intensywności emisji długu publicznego.
Emisje całkowite
Łączne emisje Grupy Kapitałowej Banku w 2024 roku z uwzględnieniem emisji własnych i emisji portfela wynosiły 25 284 972 tCO2e.
Grupa Kapitałowa Banku nie identyfikuje emisji biogenicznych w działalności własnej (zakres 1, 2). Emisje biogeniczne nie zostały ujęte w kalkulacji dla portfela, ponieważ nie są ujęte w metodologii PCAF, która stanowiła podstawę do wyliczenia finansowanych emisji.
Rok bazowy dla rachunków to 2019 z wyjątkiem emisji portfela (kategorie 13B i 15), dla których rokiem bazowym jest 2023. Finansowane emisje zostały wyrażone w tCO2e, gdyż współczynniki emisyjności w bazie PCAF nie są zdezagregowane na poszczególne rodzaje GHG.
Plan dekarbonizacji sektora wytwarzania energii i nieruchomości mieszkaniowych wraz z celami redukcji emisji i wskaźników intensywności emisji został przedstawiony w ramach Planu Transformacji Grupy Kapitałowej Banku.
Projekty usuwania i ograniczania emisji GHG finansowane za pomocą jednostek emisji CO2 oraz ustalanie wewnętrznych cen emisji CO2 [E1-7, E1-8]
Grupa Kapitałowa Banku nie prowadzi projektów usuwania gazów cieplarnianych i ograniczania emisji gazów cieplarnianych finansowanych za pomocą jednostek emisji CO2, nie ustala również wewnętrznych cen emisji CO2.
Antycypowane skutki finansowe wynikające z istotnych ryzyk fizycznych i ryzyk przejścia oraz potencjalnych szans związanych z klimatem [E1-9]
Grupa Kapitałowa Banku w pierwszym roku sporządzania sprawozdania korzysta ze zwolnienia przewidzianego Dodatkiem C do ESRS 1 i nie ujawnia informacji dotyczących antycypowanych skutków finansowych wynikających z istotnych ryzyk fizycznych i ryzyk przejścia oraz potencjalnych szans związanych z klimatem.
Zużycie energii i koszyk energetyczny [E1-5]
Grupa Kapitałowa Banku monitoruje zużycie energii i systematycznie je obniża - w 2024 roku o 4%.
Zużycie zakupionej energii elektrycznej wytworzonej z OZE jest potwierdzone zakupem gwarancji pochodzenia. Samodzielnie wytwarzana energia elektryczna pochodzi z instalacji fotowoltaicznych (28 instalacji wykorzystywanych przez Bank w 2024 roku). Wyprodukowano 695 942 kWh energii elektrycznej, z czego 560 469 kWh zużyto na potrzeby własne, a resztę sprzedano podmiotom posiadającym koncesję w rozumieniu Prawa energetycznego. Grupa Kapitałowa Banku nie prowadziła działalności operacyjnej w sektorach o znacznym oddziaływaniu na klimat.
Zużycie energii i koszyk energetyczny dla Grupy Kapitałowej Banku
| ZUŻYCIE ENERGII I KOSZYK ENERGETYCZNY | Jednostka | 2024 | r/r (%) | 2023 |
| Całkowite zużycie energii ze źródeł kopalnych | MWh | 125 089,34 | -6% | 133 703,70 |
| Udział źródeł kopalnych w całkowitym zużyciu energii | % | 64% | -3% | 66% |
| Zużycie energii ze źródeł jądrowych | MWh | - | - | - |
| Udział zużycia energii ze źródeł jądrowych w całkowitym zużyciu energii | % | - | - | - |
| Zużycie paliwa w przypadku źródeł odnawialnych, w tym biomasy (obejmujących również odpady przemysłowe i komunalne pochodzenia biologicznego, biogaz, wodór odnawialny itp.) | MWh | - | - | - |
| Zużycie zakupionych lub pozyskanych energii elektrycznej, ciepła, pary wodnej i chłodzenia ze źródeł odnawialnych | MWh | 71 000,00 | 1% | 70 000,00 |
| Zużycie energii odnawialnej produkowanej samodzielnie bez użycia paliwa | MWh | 560,47 | 147% | 227,00 |
| Całkowite zużycie energii odnawialnej i niskoemisyjnej | MWh | 71 560,47 | 2% | 70 227,00 |
| Udział źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii | % | 36% | 6% | 34% |
| Całkowite zużycie energii | MWh | 196 649,81 | -4% | 203 930,70 |
Polityki sektorowe
Polityki związane z łagodzeniem zmiany klimatu i przystosowaniem się do niej [E1-2]
Grupa Kapitałowa Banku ma dwie polityki, za pomocą których zarządza wpływami i szansami [IRO: I30, I7, O17] w obszarze zmian klimatu: polityka wysokoemisyjna i OZE. Posiada również Plan Transformacji, który pozwoli działać na rzecz utrzymania konkurencyjności w warunkach istotnych zmian klimatycznych [IRO: R8].
Polityka Finansowania Sektora Odnawialnych Źródeł Energii
W 2020 roku decyzją Komitetu Kredytowego Banku wprowadzono „Politykę Finansowania Sektora Odnawialnych Źródeł Energii (OZE)” w Grupie Kapitałowej Banku (w lutym 2022 roku rozszerzono katalog zabezpieczeń i źródeł spłaty). Celem polityki jest sukcesywne zwiększanie udziału w finansowaniu OZE. Polityka określa preferowane kierunki rozwoju portfela kredytowego w segmencie OZE. Koncentruje się szczególnie na finansowaniu projektów farm fotowoltaicznych oraz wiatrowych, ale umożliwia również finansowanie innych projektów.
Polityka Wysokoemisyjna Grupy Kapitałowej Banku
W 2019 roku decyzją Komitetu Kredytowego Banku przyjęto i wdrożono „Politykę wysokoemisyjną Grupy Kapitałowej Banku” (w 2020 roku zaostrzono warunki finansowania). Celem polityki jest stopniowa zmiana struktury portfela kredytowego Grupy poprzez dalsze ograniczanie zaangażowania w podmioty/transakcje dotyczące segmentu wydobycia węgla kamiennego i brunatnego oraz „energetyki wysokoemisyjnej”, tj. opartej na węglu jako nośniku energii. Polityka obejmuje m.in. branże wydobycia węgla kamiennego i brunatnego, branże okołowęglowe (np. produkcja maszyn dla górnictwa, handel węglem i jego pochodnymi), wytwarzanie energii elektrycznej/ciepła (z wyłączeniem OZE) i działalności uzupełniające związane z energetyką (przesył, dystrybucja, elektrociepłownie). Zmiany przepisów mogą zostać wprowadzone decyzją Komitetu Kredytowego Banku.
Ogólna Polityka Dotycząca Branż Energii Wysokoemisyjnych
W 2019 roku PKO Leasing S.A. wprowadził „Ogólną politykę dotyczącą branż energii wysokoemisyjnych”, której głównym założeniem jest stopniowa zmiana struktury portfela PKO Leasing (zgodnie ze strategią Grupy Kapitałowej Banku) poprzez sukcesywne ograniczanie zaangażowania w podmioty/transakcje dotyczące segmentu energetyki wysokoemisyjnej/tzw. „brudnej” energetyki. Polityka jest adaptacją polityki wdrożonej w Banku dostosowaną do PKO Leasing. Decyzja o zatwierdzeniu polityki była podjęta przez Zarząd spółki w drodze uchwały.
Wykaz emisji gazów cieplarnianych PKO Banku Polskiego
