1. Wstęp

Charakterystyka działalności

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. - rys historyczny

Najważniejsze wydarzenia i osiągnięte wyniki finansowe w 2022 roku

Zmiany w składzie Zarządu i Rady Nadzorczej Banku

Kierunki rozwoju

Pozycja rynkowa

1.1 Charakterystyka działalności Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

Grupa Kapitałowa Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej (Grupa Kapitałowa PKO Banku Polskiego S.A. lub Grupa PKO Banku Polskiego S.A. lub Grupa Kapitałowa Banku) należy do największych grup finansowych w Polsce i Europie Środkowo–Wschodniej.

Podmiotem dominującym w Grupie Kapitałowej Banku jest Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna (PKO Bank Polski S.A. lub Bank). PKO Bank Polski S.A. jest największym bankiem komercyjnym w Polsce oraz liderem rodzimego rynku pod względem skali działania, kapitałów własnych, kredytów, oszczędności, liczby klientów oraz wielkości sieci dystrybucji. PKO Bank Polski S.A. jest bankiem uniwersalnym, który obsługuje osoby fizyczne, prawne oraz inne podmioty krajowe i zagraniczne.

Poza działalnością ściśle bankową Grupa PKO Banku Polskiego S.A. świadczy usługi w zakresie leasingu, faktoringu, funduszy inwestycyjnych, funduszy emerytalnych i ubezpieczeń, zarządzania flotą pojazdów, agenta transferowego, dostarczania rozwiązań technologicznych, outsourcingu specjalistów IT i wsparcia w zakresie prowadzenia działalności przez inne podmioty, zarządza nieruchomościami. Grupa Kapitałowa Banku prowadzi działalność bankową i świadczy usługi finansowe poza granicami Polski poprzez oddziały w Republice Federalnej Niemiec (Oddział w Niemczech), Republice Czeskiej (Oddział w Czechach) i Republice Słowackiej (Oddział w Słowacji) oraz podmioty zależne w Ukrainie, Szwecji i Irlandii.

Blisko 11,7 mln

klientów Banku

Ponad 7,2 mln

aktywnych aplikacji IKO

……………..

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. rozwija działalność nie tylko w swoim tradycyjnym obszarze działalności – bankowości detalicznej. Jest również liderem w obsłudze klientów korporacyjnych oraz firm i przedsiębiorstw (zwłaszcza w zakresie ich finansowania) oraz na rynku usług finansowych dla gmin, powiatów, województw i sektora budżetowego. Jest też najbardziej liczącym się organizatorem emisji obligacji komunalnych.

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. ma największy udział w polskim rynku bankowym oszczędności (20,0%), kredytów (17,0%), sprzedaży kredytów hipotecznych (20,4%) oraz rynku funduszy inwestycyjnych osób fizycznych (20,6%). PKO Bank Polski S.A. jest liderem pod względem liczby rachunków bieżących i kart płatniczych.

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. oferuje nowoczesne i kompleksowe usługi za pomocą cyfrowych kanałów dostępu. W ramach iPKO i IKO klienci korzystają z nowoczesnej bankowości, która wykracza poza tradycyjne finanse. PKO Bank Polski S.A. konsekwentnie realizuje swoją „drogę do chmury” we współpracy z Operatorem Chmury Krajowej S.A. i innymi globalnymi dostawcami usług chmurowych. Bank rozwija działalność biznesową i wspiera prace badawczo-wdrożeniowe wykorzystując nowoczesne rozwiązania, w tym oparte o sztuczną inteligencję i zaawansowaną analitykę danych oraz robotyzację i automatyzację.

Na koniec 2022 roku sieć oddziałów PKO Banku Polskiego S.A. obejmowała 967 placówek własnych (w tym oddziały, biura i centra) oraz 349 agencji. Do dyspozycji klientów PKO Banku Polskiego S.A. oddano ponad 3 tys. bankomatów.

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. należy do największych i najlepiej ocenianych pracodawców w Polsce. Na koniec 2022 roku zatrudnienie w Grupie PKO Banku Polskiego S.A. wynosiło 25 tys. etatów.

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. w latach 2018-2022

	2022	2021	2020	2019	2018
Sprawozdanie z sytuacji finansowej (w mln PLN)
Suma aktywów	430 683	418 086	376 966	347 897	324 255
Kapitał własny ogółem	35 435	37 693	39 911	41 578	39 101
Fundusze własne	40 723	42 112	41 516	42 330	37 850
Finansowanie udzielone klientom	246 383	247 572	235 727	244 083	230 438
Depozyty klientów	339 582	322 296	282 356	256 170	238 723
Zysk/strata netto	3 333	4 874	-2 557	4 031	3 741
Wskaźniki finansowe
ROA netto	0,8%	1,2%	-0,7%	1,2%	1,2%
ROE netto	9,7%	12,1%	-6,0%	10,0%	10,0%
ROTE netto	10,8%	13,2%	-6,5%	10,9%	11,0%
C/I1)	45,3%	40,4%	40,9%	41,3%	44,2%
Marża odsetkowa2)	3,9%	2,7%	3,0%	3,4%	3,4%
Udział ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości	3,80%	3,98%	4,43%	4,26%	4,87%
Koszt ryzyka kredytowego	0,53%	0,55%	0,78%	0,46%	0,59%
Łączny współczynnik kapitałowy	17,78%	18,73%	18,18%	19,88%	18,88%
Dane operacyjne
Liczba klientów PKO Banku Polskiego S.A. (w tys.), w tym:	11 666	11 120	11 006	10 933	10 653
Ludność (w tys.)	11 071	10 541	10 463	10 427	10 179
Firmy i przedsiębiorstwa (tys.)	578	563	526	491	459
Klienci korporacyjni (w tys.)	18	17	16	16	15
Liczba oddziałów PKO Banku Polskiego S.A. (w szt.)	967	975	1 004	1 115	1 155
Liczba zatrudnionych (w etatach)	25 071	25 657	25 859	27 708	27 856
Liczba rachunków bieżących w Banku (w tys. szt.)	9 049	8 490	8 257	8 012	7 697
Informacje o akcjach
Kapitalizacja giełdowa (w mln PLN)	37 863	56 163	35 900	43 075	49 338
Liczba akcji (w mln szt.)	1 250	1 250	1 250	1 250	1 250
Cena akcji (w PLN)	30,29	44,93	28,72	34,46	39,47
Dywidenda na 1 akcję (w PLN) (wypłacona w danym roku z zysku za lata poprzednie)	1,83	0,00	0,00	1,33	0,55

1) Dane za lata 2020-2018 nie uwzględniają zmian prezentacyjnych wprowadzonych w 2022 i 2020 roku, co mogło mieć wpływ na wysokość wyniku na działalności biznesowej i kosztów działania.

2) Marża odsetkowa w 2022 roku została obliczona z wyłączeniem wpływu ujęcia w III kwartale 2022 roku skutków ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (tzw. ustawowe wakacje kredytowe) w wysokości 3 111 mln PLN.

1.2 Grupa PKO Banku Polskiego S.A. – rys historyczny

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. oferuje usługi klientom indywidualnym i instytucjonalnym już od ponad 100 lat.

Najważniejsze wydarzenia z historii Banku i Grupy Kapitałowej Banku.

1919-1938	1.	Pocztowa Kasa Oszczędności została powołana dekretem podpisanym 7 lutego 1919 roku przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, premiera Ignacego Paderewskiego oraz założyciela i jednocześnie pierwszego prezesa Huberta Lindego.
	2.	Pocztowa Kasa Oszczędności zyskała osobowość prawną jako instytucja państwowa, która działa pod kontrolą i z gwarancją państwa.
	3.	W Poznaniu powstał pierwszy terenowy oddział Pocztowej Kasy Oszczędności.
	4.	Pocztowa Kasa Oszczędności zaczęła uruchamiać Szkolne Kasy Oszczędności.
	5.	Z inicjatywy Pocztowej Kasy Oszczędności Ministerstwo Skarbu podjęło decyzję o założeniu Banku Polska Kasa Opieki (dzisiaj Pekao S.A.) w formie spółki akcyjnej, aby ułatwić Polonii przekaz dewiz do kraju.
	6.	Pocztowa Kasa Oszczędności mocno przyczyniła się do rozwoju obrotu bezgotówkowego - co drugi większy zakład przemysłowy i każde duże przedsiębiorstwo miało konto czekowe w Pocztowej Kasie Oszczędności, a obrót czekowy w Polsce był półtora razy większy niż gotówkowy.
1939-1945		Lata wojny były okresem ogromnych strat i przestoju w działalności Pocztowej Kasy Oszczędności.
1946-1990	1.	Pocztowa Kasa Oszczędności została przekształcona w Powszechną Kasę Oszczędności.
	2.	Ustawa o prawie bankowym wprowadziła uprzywilejowanie wkładów oszczędnościowych przechowywanych w Powszechnej Kasie Oszczędności. Zostały one objęte gwarancją państwa.
	3.	Powszechna Kasa Oszczędności wprowadziła nowoczesny produkt: rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy.
	4.	W latach 1975-1987 Powszechna Kasa Oszczędności była włączona w struktury Narodowego Banku Polskiego (NBP) z zachowaniem tożsamości Banku.
1991-2001	1.	Uruchomiono pierwszy informacyjny portal internetowy Banku oraz pierwszy oddział internetowy e-PKO.
	2.	Rozpoczęła działalność spółka PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (PKO TFI S.A.).
	3.	Została utworzona spółka PKO BP BANKOWY PTE S.A.
	4.	Została utworzona spółka Bankowy Fundusz Leasingowy S.A. (obecnie PKO Leasing S.A.), która świadczy usługi leasingu operacyjnego i finansowego aktywów trwałych i nieruchomości.
	5.	PKO BP, jako jeden z założycieli, utworzył spółkę Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eService S.A. (obecnie CEUP eService sp. z o.o.).
	6.	W 2000 roku Bank został przekształcony w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna (PKO Bank Polski S.A.).
2002-2009	1.	Bank przejął Inteligo Financial Services S.A., spółkę która świadczy usługi utrzymania i rozwoju systemów bankowych, w tym także elektronicznego dostępu do rachunków bankowych (konto Inteligo).
	2.	Bank nabył 66,65% akcji KREDOBANK S.A. Spółka jest zarejestrowana i działa w Ukrainie. Aktualnie Bank posiada 100% udziału w kapitale zakładowym spółki.
	3.	W 2004 roku PKO Bank Polski S.A. zadebiutował na giełdzie. Na koniec pierwszego dnia notowań akcje osiągnęły cenę 24,50 PLN wobec ceny emisyjnej ustalonej na kwotę 20,50 PLN.
	4.	Rozpoczęła działalność spółka PKO BP Faktoring S.A. (obecnie PKO Faktoring S.A.).
2010-2015	1.	Strategia na lata 2013-2015 „PKO Bank Polski. Codziennie najlepszy" umocniła pozycję Grupy Kapitałowej Banku jako lidera w kluczowych segmentach rynku.
	2.	W 2013 roku PKO Bank Polski S.A. wyznaczył nowy standard płatności mobilnych – IKO. Innowacyjne rozwiązanie na rynku płatności mobilnych zostało wykorzystane do stworzenia w 2015 roku systemu płatności BLIK. BLIK stał się standardem na rynku polskim.
	3.	Bank podpisał umowę, która dotyczy 20-letniego aliansu strategicznego na rynku płatności elektronicznych z EVO Payments International Acquisition GmbH i jednocześnie sprzedał znaczącą część udziałów w spółce CEUP eService sp. z o.o.
	4.	Utworzony został PKO Bank Hipoteczny S.A. Jego działalność obejmuje emisję długoterminowych listów zastawnych oraz udzielanie długoterminowych kredytów hipotecznych dla klientów detalicznych.
	5.	PKO Bank Polski S.A. nabył akcje spółek z Grupy Nordea, w tym akcje Nordea Bank Polska S.A., a także portfel wierzytelności klientów korporacyjnych. W październiku 2014 roku nastąpiło połączenie banków.
	6.	Została utworzona spółka PKO Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Spółka świadczy usługi ubezpieczeń majątkowych dla klientów indywidualnych PKO Banku Polskiego S.A.
	7.	PKO Bank Polski S.A. rozpoczął ekspansję na rynki zagraniczne i utworzył pierwszy oddział za granicą (w Republice Federalnej Niemiec we Frankfurcie nad Menem).
2016-2021	1.	PKO Bank Polski S.A. realizował strategię na lata 2016-2020 „Wspieramy Rozwój Polski i Polaków” i strategię na lata 2020-2022 „PKO Bank Przyszłości”.
	2.	PKO Leasing S.A. - podmiot zależny Banku - nabył Raiffeisen-Leasing Polska S.A. oraz Prime Car Management S.A. (wraz z ich spółkami zależnymi). Dzięki temu PKO Leasing S.A. umocnił swoją pozycję na polskim rynku leasingowym oraz rozszerzył ofertę usług zarządzania flotą pojazdów i wynajmu samochodów.
	3.	Grupa Kapitałowa Banku przejęła KBC TFI S.A. i dzięki połączeniu z PKO TFI S.A. dodatkowo przyspieszyła dynamiczny rozwój PKO TFI S.A., które umocniło pozycję lidera w segmencie funduszy detalicznych.
	4.	Portfel inwestycji kapitałowych Banku powiększył się o spółkę Operator Chmury Krajowej sp. z o.o. (usługi chmury obliczeniowej), do której dołączył drugi udziałowiec – Polski Fundusz Rozwoju S.A.
	5.	Bank utworzył fundusz inwestycyjny zarządzany przez PKO TFI S.A. pod nazwą PKO VC, który realizuje politykę właściwą dla funduszy venture capital i inwestuje w technologiczne innowacje finansowe.
	6.	PKO Bank Polski S.A. kontynuował rozwój zagraniczny i utworzył oddział korporacyjny w Pradze (Republika Czeska) oraz w Bratysławie (Republika Słowacka).
	7.	W 2020 roku PKO Bank Polski S.A. według raportu Inteliace Research był największym bankiem w regionie Europy Środkowej i Wschodniej (CEE) pod względem wartości aktywów.

….

1.3 Najważniejsze wydarzenia i osiągnięte wyniki finansowe w 2022 roku

1.3.1 Wpływ wojny w Ukrainie na działalność Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

24 lutego 2022 roku Federacja Rosyjska (Rosja) rozpoczęła inwazję na Ukrainę. Wojna stanowi dla światowej gospodarki, w tym głównie dla Europy, silny szok podażowy, związany z ograniczeniem dostępności i wzrostem cen surowców energetycznych, rolnych i przemysłowych oraz z zerwaniem łańcuchów dostaw. Towarzyszy temu zwiększona zmienność na rynkach finansowych i podniesiona awersja do ryzyka. Reakcją zachodniego świata na agresję Rosji było wprowadzenie sankcji ekonomicznych i dążenie do maksymalnego możliwego zerwania powiązań z rosyjską gospodarką. Państwa regionu, w tym głównie Polska, stały się schronieniem dla milionów uchodźców z Ukrainy.

PKO Bank Polski S.A. w 2022 roku wraz ze swoimi polskimi spółkami z Grupy Kapitałowej Banku wspierał Ukrainę i jej obywateli, w tym w szczególności uchodźców. Zbierał fundusze i organizował akcje pomocowe oraz przygotował pakiet usług finansowych. Prowadził we współpracy z Narodowym Bankiem Polski (NBP) i Narodowym Bankiem Ukrainy (NBU) skup hrywny. Bank na bieżąco monitorował zmiany w sankcjach międzynarodowych nałożonych na Rosję i inne kraje.

Na terytorium Ukrainy prowadzą działalność spółki, które wchodzą w skład Grupy PKO Banku Polskiego S.A., w tym KREDOBANK S.A. z siedzibą we Lwowie.

W związku z wojną w Ukrainie Grupa PKO Banku Polskiego S.A.:

• przeprowadziła analizę klientów pod kątem narażenia ich na negatywne skutki konfliktu zbrojnego:

– wyceniła portfel kredytów w Ukrainie z uwzględnieniem obszaru, na którym klienci prowadzą działalność i w zależności od poziomu ograniczenia działalności lub zniszczenia majątku utworzyła odpowiednie odpisy – zgodnie z szacunkami KREDOBANK S.A. na koniec 2022 roku 16% portfela kredytowego spółki znajduje się bezpośrednio w obszarach, w których toczą się działania wojenne lub są blisko nich, w tym poniżej 3% w rejonach tymczasowej okupacji lub aktywnych działań bojowych,

– oszacowała wartość portfela kredytów gospodarczych i transakcji leasingowych PKO Banku Polskiego S.A. i jego polskich spółek, który jest narażony na ryzyko - przy uwzględnieniu klientów, którzy minimum 5% obrotów realizują z kontrahentami z Ukrainy, Rosji i Białorusi wartość ta wynosi 3,8 mld PLN,

• utworzyła dodatkowe odpisy na ekspozycje kredytowe i leasingowe w łącznej wysokości 303 mln PLN.

PKO Bank Polski S.A. powołał Grupę Wsparcia, która ma na celu m.in. niedopuszczenie do zakłócenia procesów krytycznych Banku, wymianę informacji w Grupie Kapitałowej Banku oraz koordynację udzielanej pomocy. Bank na bieżąco podejmuje działania ograniczające zagrożenia, w szczególności w zakresie zapewnienia dostępności systemów bankowych i cyberbezpieczeństwa.

Sytuacja geopolityczna ma lub może mieć wpływ na obecne i przyszłe dochody klientów, a tym samym na popyt na nowe usługi i produkty oferowane przez Grupę PKO Banku Polskiego S.A. oraz zdolność do spłaty już zaciągniętych zobowiązań finansowych. Może także wpływać na wysokość i warunki przyszłych emisji papierów wartościowych Grupy Kapitałowej Banku.

1.3.2 System ochrony banków komercyjnych

W czerwcu 2022 roku PKO Bank Polski S.A. wspólnie z 7 innymi bankami utworzył system ochrony banków komercyjnych, o którym mowa w rozdziale 10a ustawy Prawo bankowe. Zadaniem systemu ochrony jest zapewnienie płynności i wypłacalności jego uczestników, a także wspieranie przymusowej restrukturyzacji prowadzonej przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG).

W ramach organizacji systemu:

• Banki - uczestnicy systemu - utworzyły spółkę System Ochrony Banków Komercyjnych S.A. (SOBK) jako jednostkę zarządzającą systemem, której kapitał zakładowy wynosi 1 mln PLN,

• SOBK utworzył fundusz pomocowy w celu zapewnienia środków na finansowanie zadań systemu ochrony, który jest zasilany z wpłat banków – uczestników systemu.

PKO Bank Polski S.A. w 2022 roku wpłacił do funduszu pomocowego 956 mln PLN oraz objął 21 113 akcji SOBK o łącznej wartości nominalnej 211 tys. PLN, co stanowi 21,1% kapitału zakładowego spółki.

30 września 2022 roku BFG podjął decyzję o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Bank S.A. Na wniosek BFG 3,47 mld PLN z funduszu pomocowego zostało przeznaczonych na przeprowadzenie przymusowej restrukturyzacji tego banku.

1.3.3 Wakacje kredytowe i wpłaty na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców

W ramach realizacji ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom z 7 lipca 2022 roku Grupa PKO Banku Polskiego S.A.:

• wprowadziła tzw. ustawowe wakacje kredytowe, tj. możliwość zawieszenia, na wskazane w ustawie okresy spłaty, jednego kredytu lub pożyczki hipotecznej w walucie polskiej wykorzystanej na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych,

– Grupa Kapitałowa Banku dokonała korekty wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych na kwotę 3,1 mld PLN i o tę kwotę zmniejszyła przychody odsetkowe,

• przekazała na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców wpłaty w łącznej wysokości 313,6 mln PLN,

Do końca 2022 roku 285,7 tys. klientów Grupy Kapitałowej Banku złożyło wniosek o zawieszenie spłaty kredytu lub pożyczki hipotecznej, a łączna liczba zawnioskowanych zawieszanych rat wyniosła ponad 1,8 mln.

1.3.4 Hipoteczne kredyty walutowe

PKO Bank Polski S.A. kontynuował oferowanie ugód dla klientów indywidualnych posiadających czynne kredyty we frankach szwajcarskich (CHF), które były przeznaczone na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Ugoda polega na konwersji kredytu w CHF na kredyt w złotych (PLN), tak jakby od początku kredyt był kredytem złotowym. Ugody są proponowane w toku postępowań mediacyjnych prowadzonych przez Centrum Mediacji przy Sądzie Polubownym przy Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), w toku postępowań sądowych i postępowań wywołanych wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej.

Łączna liczba ugód zawartych do 31 grudnia 2022 roku wyniosła 20 396, z czego 19 786 zawarto w postępowaniu mediacyjnym oraz 610 w toku postępowań sądowych.

W 2022 roku Bank zwiększył koszt ryzyka prawnego związanego z kredytami hipotecznymi denominowanymi i indeksowanymi do CHF o 1 914 mln PLN. Decyzja podyktowana była zmianą parametrów modelu oceny ryzyka prawnego dla tych kredytów na skutek zmiany otoczenia rynkowego.

Bank rozpoznał również aktywo z tytułu odroczonego podatku dochodowego w wysokości 301 mln PLN, które wynika z prowadzonego programu ugód.

1.3.5 Przyjęcie nowej strategii

Zarząd PKO Banku Polskiego S.A. przyjął strategię Banku na lata 2023–2025 „Przygotowani do wyzwań, nastawieni na przyszłość”, która została zatwierdzona przez Radę Nadzorczą Banku. Nowa strategia zakłada wykorzystanie przewag konkurencyjnych Grupy Kapitałowej Banku: skali działania, zaawansowania cyfrowego i technologicznego oraz bezpieczeństwa i stabilności. Bank skoncentruje swoje działania na ludziach – klientach i pracownikach, a także innowacjach i technologii. Po raz pierwszy oprócz celów finansowych prezentuje cele biznesowe. Strategia Banku, oparta jest na siedmiu strategicznych filarach, zakłada także zdecydowanie mocniejsze zaangażowanie PKO Banku Polskiego S.A. w realizację celów ESG (Environmental, social and governance), które dotyczą środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego.

1.3.6 Wyznaczenie docelowych poziomów MREL

Bankowy Fundusz Gwarancyjny określił dla PKO Banku Polskiego S.A. wysokość minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych (The minimum requirement for own funds and eligible liabilities - MREL).

BFG ustalił docelowy wymóg MREL dla Banku w oparciu o dane skonsolidowane na poziomie 15,36% łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko „TREA” oraz 5,91% miary ekspozycji całkowitej „TEM”, które muszą zostać spełnione do 31 grudnia 2023 roku.

1.3.7 Program emisji euroobligacji

PKO Bank Polski S.A. utworzył nowy program emisji euroobligacji (program Euro Medium Term Notes – „Program EMTN”), o wartości do 4 mld euro (EUR). Program EMTN dotyczy emisji niezabezpieczonych euroobligacji w dowolnej walucie, w tym takich, z których zobowiązania mogą być zaliczane do zobowiązań kwalifikowalnych lub do funduszy własnych Banku. Obligacje emitowane w ramach Programu EMTN zostaną zarejestrowane w międzynarodowym systemie rejestracji papierów wartościowych (ICSD), który jest prowadzony przez Euroclear Bank SA/NV lub Clearstream Banking société anonyme. Bank może ubiegać się o dopuszczenie poszczególnych serii euroobligacji do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Luksemburgu i Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie.

W grudniu 2022 roku:

• agencja ratingowa Moody’s Investors Service, w ramach Programu EMTN, przyznała rating (P)Baa3 dla niezabezpieczonych obligacji oznaczonych jako Senior Non Preferred,

• Commission de Surveillance du Secteur Financier (CSSF) w Luksemburgu zatwierdziła prospekt emisyjny Programu EMTN.

Bank 1 lutego 2023 roku, w ramach emisji inauguracyjnej, wyemitował 3-letnie obligacje uprzywilejowane w formacie „Senior Preferred Notes” o łącznej wartości 750 mln EUR, z możliwością wykonania wcześniejszego wykupu po dwóch latach od emisji. Kupon emisji jest stały, na poziomie 5,625%, płatny rocznie do daty wcześniejszego wykupu, a po tym czasie zmienny, z płatnościami kwartalnymi. Obligacje zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych w Luksemburgu (Luxembourg Stock Exchange). Agencja ratingowa Moody’s Investors Service przyznała dla wyemitowanej transzy obligacji rating na poziomie A3.

1.3.8 Rozwój działalności biznesowej

W 2022 roku Grupa Kapitałowa Banku rozwijała produkty i usługi, w tym oferowane zdalnie:

• rozpoczęła stopniowe udostępnianie klientom, innowacyjnej na polskim rynku, usługi „PKO Płacę później”, która umożliwia dokonywanie zakupu w ramach określonego przez Bank limitu i spłatę zobowiązania po 30 dniach,

• uruchomiła program Poland ClimAccelerator, którego celem jest poszukiwanie start-upów, scaleupów i firm innowacyjnych działających w obszarze zielonych technologii, które będą możliwe do wdrożenia w spółkach Grupy Kapitałowej Banku,

• udostępniła usługę PowerB@nk na start, która wspiera przedsiębiorców rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej,

• znacząco zwiększyła udział kredytów ze stałą stopą w nowej sprzedaży kredytów hipotecznych.

Liczba aktywnych aplikacji IKO na koniec 2022 roku przekroczyła, rekordowe na polskim rynku bankowym, 7,2 mln.

PKO Bank Polski S.A. działając w środowisku utrzymującej się wysokiej inflacji oraz wysokich stóp procentowych, zwiększał atrakcyjność oferty depozytowej. Istotne znaczenie miały działania w zakresie oferty:

• lokaty na nowe środki, której oprocentowanie było kilkukrotnie podnoszone i wynosiło na koniec grudnia maksymalnie 7,5% na okres 3 miesięcy oraz 6,5% na okres 12 miesięcy,

• lokaty terminowej, której oferowanie przywrócono w placówkach Banku na okres 6 i 12 miesięcy oraz podniesiono oprocentowanie dla całej oferty do poziomu 2-4% niezależnie od kanału oferowania,

• lokaty mobilnej 3-miesięcznej dostępnej w aplikacji IKO, której oprocentowanie i parametry były kilkukrotnie zmieniane do poziomu 6% i limitu kwoty 50 tys. PLN,

• lokaty progresywnej 18-miesięcznej, której oprocentowanie zmieniało się w kolejnych okresach oszczędzania, co 6 miesięcy i na koniec grudnia 2022 roku wynosiło dla każdego z nich 3%, 6% i 9%.

Wysoka sprzedaż lokat osobom fizycznym pozwoliła odbudować udział w rynku depozytów terminowych, który na koniec 2022 roku wynosił blisko 24,2% (+1,0% r/r).

1.3.9 Wyniki finansowe

Na wyniki finansowe Grupy PKO Banku Polskiego S.A. zrealizowane w 2022 roku istotnie wpłynęły czynniki regulacyjne i prawne, tj. ujęcie skutków ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (tzw. ustawowych wakacji kredytowych), kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych oraz wysokich kosztów regulacyjnych.

Tabela 1. Podstawowe dane finansowe Grupy PKO Banku Polskiego S.A. (w mln PLN)

	2022	2021	Zmiana (r/r)
Zysk/strata netto	3 333	4 874	-31,6%
Wynik z tytułu odsetek	11 813	9 882	+19,5%
Wynik z tytułu prowizji i opłat	4 951	4 377	+13,1%
Wynik na działalności biznesowej	17 317	15 145	+14,3%
Koszty działania	-7 850	-6 117	+28,3%
Podatek od niektórych instytucji finansowych	-1 266	-1 079	+17,3%
Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości	-3 523	-1 467	1,4x
Suma aktywów	430 683	418 086	+3,0%
Kapitały własne ogółem	35 435	37 693	-6,0%
ROE netto	9,7%	12,1%	-2,4 p.p.
ROTE netto	10,8%	13,2%	-2,4 p.p.
ROA netto	0,8%	1,2%	-0,4 p.p.
C/I (wskaźnik kosztów do dochodów)	45,3%	40,4%	+4,9 p.p.
Marża odsetkowa1)	3,90%	2,70%	+1,2 p.p.
Udział ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości	3,80%	3,98%	-0,18 p.p.
Koszt ryzyka kredytowego	0,53%	0,55%	-0,02 p.p.
Łączny współczynnik kapitałowy	17,78%	18,73%	-0,95 p.p.
Współczynnik kapitału Tier 1 (CET 1)	16,65%	17,53%	-0,88 p.p.

1) Marża odsetkowa w 2022 roku została obliczona z wyłączeniem wpływu ujęcia w III kwartale 2022 roku skutków ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (tzw. ustawowe wakacje kredytowe) w wysokości 3 111 mln PLN.

Skonsolidowany zysk netto Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. w 2022 roku wyniósł 3 333 mln PLN i był o 1 541 mln PLN niższy niż w 2021 roku. Na spadek wyniku netto złożyły się:

1) pogorszenie wyniku z tytułu odpisów i utraty wartości o 2 056 mln PLN, na skutek:

• ujęcia w ciężar 2022 roku kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych w wysokości 1 914 mln PLN,

• pogorszenia wyniku z tytułu odpisów i utraty wartości (z wyłączeniem kosztów ryzyka prawnego) o 142 mln PLN, na skutek dotworzenia odpisów na wojnę w Ukrainie w wysokości 303 mln PLN, przy niższych odpisach na ryzyko kredytowe w Banku oraz w Grupie Kapitałowej PKO Leasing S.A.,

2) wzrost kosztów działania o 1 733 mln PLN, w tym wzrost kosztów regulacyjnych o 1 247 mln PLN (m.in. w efekcie ujęcia kosztu dotyczącego wpłaty na fundusz pomocowy do spółki System Ochrony Banków Komercyjnych S.A. w wysokości 956 mln PLN oraz kosztu składek na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców w wysokości 314 mln PLN), kosztów świadczeń pracowniczych o 253 mln PLN oraz kosztów rzeczowych o 202 mln PLN,

3) poprawa wyniku na działalności biznesowej o 2 172 mln PLN, który osiągnął poziom 17 317 mln PLN, głównie w efekcie:

• wzrostu wyniku z tytułu odsetek o 1 931 mln PLN, pomimo ujęcia w III kwartale 2022 roku skutków ustawowych wakacji kredytowych w wysokości 3 111 mln PLN, spowodowanego wzrostem przychodów odsetkowych związanym głównie z podwyżkami rynkowych stóp procentowych, przy jednoczesnym wzroście kosztów finansowania,

• wzrostu wyniku z tytułu prowizji i opłat o 574 mln PLN, dzięki wyższym wynikom realizowanym na działalności kredytowej, ubezpieczeniowej, leasingowej, kartowej, maklerskiej oraz transakcjach wymiany walut,

• spadku wyniku pozostałego o 333 mln PLN, w tym głównie spadku wyniku z pozycji wymiany (w efekcie rozpoznania w 2021 roku wyniku na pozycji walutowej w kwocie około 328 mln PLN w następstwie decyzji Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku z 23 kwietnia 2021 roku w sprawie oferowania ugód klientom oraz pogorszenia wyniku na transakcjach wymiany walut), przy wzroście pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych netto (m.in. jako efekt wzrostu dochodów z pozostałej działalności leasingowej oraz ujęcia w 2021 roku kosztu z tytułu sprzedaży uprawnień do emisji CO2).

W 2022 roku nastąpił wzrost skali działania Grupy Kapitałowej Banku:

• suma aktywów osiągnęła poziom około 431 mld PLN (+13 mld PLN r/r),

• depozyty klientów wzrosły do około 340 mld PLN (+17 mld PLN r/r), głównie w efekcie wzrostu depozytów bankowości detalicznej i prywatnej,

• finansowanie udzielone klientom wyniosło około 246 mld PLN (-1 mld PLN r/r), przy czym spadek finansowania w segmencie detalicznym został zrekompensowany wzrostem finansowania udzielonego klientom korporacyjnym; finansowanie udzielone klientom, z wyłączeniem wpływu korekt wartości bilansowej brutto związanych z ustawowymi wakacjami kredytowymi i dotworzeniem kosztów z tytułu ryzyka prawnego kredytów walutowych, wyniosłoby na koniec 2022 roku ponad 251 mld PLN (+4 mld PLN r/r),

• aktywa płynne (tj. należności od banków, kasa, środki w Banku Centralnym i papiery wartościowe z portfela bankowego) wyniosły niemal 153 mld PLN (+10 mld PLN r/r).

1.4 Zmiany w składzie Zarządu i Rady Nadzorczej PKO Banku Polskiego S.A.

W 2022 roku nastąpiły zmiany w składzie Zarządu PKO Banku Polskiego S.A. (Zarząd Banku lub Zarząd), w tym:

• rezygnację z członkostwa w Zarządzie złożyła Iwona Duda; Iwona Duda do 25 stycznia 2022 roku kierowała pracami Zarządu, a od 26 stycznia 2022 roku do 9 sierpnia 2022 roku sprawowała funkcję Prezesa Zarządu,

• odwołany ze składu Zarządu został Bartosz Drabikowski,

• powołani w skład Zarządu zostali: Paweł Gruza, Maciej Brzozowski oraz Andrzej Kopyrski (z dniem 1 stycznia 2023 roku).

Według stanu na 31 grudnia 2022 roku w skład Zarządu wchodzili:

1) Paweł Gruza - Wiceprezes Zarządu kierujący pracami Zarządu; powołany na Prezesa Zarządu pod warunkiem wyrażenia zgody przez KNF oraz z dniem wydania tejże zgody,

2) Maciej Brzozowski – Wiceprezes Zarządu,

3) Marcin Eckert – Wiceprezes Zarządu,

4) Wojciech Iwanicki - Wiceprezes Zarządu,

5) Maks Kraczkowski – Wiceprezes Zarządu,

6) Mieczysław Król – Wiceprezes Zarządu,

7) Artur Kurcweil - Wiceprezes Zarządu,

8) Piotr Mazur – Wiceprezes Zarządu.

W dniu 1 stycznia 2023 roku w skład Zarządu wszedł:

9) Andrzej Kopyrski - Wiceprezes Zarządu.

W 2022 roku nastąpiły zmiany w składzie Rady Nadzorczej PKO Banku Polskiego S.A. (Rada Nadzorcza Banku lub Rada Nadzorcza), w tym:

• rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej złożył Grzegorz Chłopek,

• powołany w skład Rady Nadzorczej został Robert Pietryszyn.

Według stanu na 31 grudnia 2022 roku w skład Rady Nadzorczej wchodzili:

1) Maciej Łopiński - Przewodniczący Rady Nadzorczej,

2) Wojciech Jasiński - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,

3) Dominik Kaczmarski - Sekretarz Rady Nadzorczej,

4) Mariusz Andrzejewski - Członek Rady Nadzorczej,

5) Andrzej Kisielewicz - Członek Rady Nadzorczej,

6) Rafał Kos - Członek Rady Nadzorczej,

7) Tomasz Kuczur - Członek Rady Nadzorczej,

8) Krzysztof Michalski - Członek Rady Nadzorczej,

9) Robert Pietryszyn – Członek Rady Nadzorczej,

10) Bogdan Szafrański - Członek Rady Nadzorczej,

11) Agnieszka Winnik-Kalemba - Członek Rady Nadzorczej.

1.5 Kierunki rozwoju Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

Strategia PKO Banku Polskiego S.A. na lata 2023-2025

Realizacja Strategii na lata 2020-2022

Strategia PKO Banku Polskiego S.A. na lata 2023 – 2025

8 grudnia 2022 roku Zarząd Banku przyjął nową strategię rozwoju PKO Banku Polskiego S.A. na lata 2023-2025 „Przygotowani do wyzwań, nastawieni na przyszłość”, która została zatwierdzona przez Radę Nadzorczą Banku.

Strategia na lata 2023-2025 zakłada realizację ambitnych celów biznesowych:

• poprawę satysfakcji klientów i znalezienie się w 2025 roku w TOP3 pod względem wskaźnika NPS (Net Promoter Score – wskaźnik rekomendacji netto), który służy do pomiaru lojalności i zadowolenia klientów - dla każdej grupy klientów,

• poprawę satysfakcji pracowników mierzoną przez wzrost wskaźnika eNPS (Employee Net Promoter Score), tj. wskaźnika używanego do badania satysfakcji i zaangażowania pracowników, o minimum 20 pkt. w 2025 roku w odniesieniu do 2022 roku,

• największy wolumen nowego finansowania ESG w Polsce w 2025 roku,

• minimum 30% kobiet na stanowiskach Material Risk Takers w 2025 roku,

• wskaźnik cyfryzacji procesów dla klienta indywidualnego zbliżony do 100% w 2025 roku,

• przyrost bazy klientów primary (tj. klientów charakteryzujących się trzema rodzajami aktywności: logowaniem do kanałów zdalnych, transakcjami oraz cyklicznym zasileniem rachunku) poniżej 35 roku życia o 25% do 2025 roku (vs. historyczne wyniki),

• 20% wzrost przychodów pozabankowych spółek Grupy Kapitałowej Banku w okresie trzech lat objętych strategią.

Obok celów biznesowych postawione zostały również cele finansowe Grupy Kapitałowej Banku:

• wskaźnik ROE: docelowo w 2025 roku na poziomie powyżej 12%, przy założeniu wzrostu kapitałów własnych Grupy Kapitałowej Banku o około 60% w horyzoncie strategii oraz stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego w 2025 roku na poziomie 3,0%,

• wskaźnik C/I w 2025 roku na poziomie poniżej 45%,

• koszt ryzyka w 2025 roku w przedziale 0,70%-0,90%,

• zdolność Banku do wypłaty dywidendy / skupu akcji.

Kierunki nowej strategii

Strategia oparta jest o główne przewagi konkurencyjne PKO Banku Polskiego S.A.: skalę działalności, cyfrowość i kompetencje technologiczne oraz bezpieczeństwo i stabilność. Jej realizacja będzie prowadzona poprzez działania w 7 filarach strategicznych.

• FILAR 1 - Klient w centrum – prosty, przyjazny i dostępny Bank – oznacza organizację zorientowaną na klientów i zwiększanie NPS - do końca 2025 roku Bank zamierza zająć pozycję w pierwszej trójce instytucji z najwyższym NPS wśród polskich banków, dla każdej grupy klientów. Bank chce to osiągnąć poprzez uproszczenie oferty, hiperpersonalizację oraz lepsze dostosowanie sposobu bankowania do preferencji klientów tak, by w 2025 roku wszystkie serwisy były dostępne w kanałach zdalnych, a wizyta w placówce była wyborem klienta.

• FILAR 2 - Bankowość dopasowana do stylu życia: Bank Przyszłości nastawiony na nowoczesną akwizycję klientów – Bank będzie rozwijać ekosystem usług pozabankowych i poszerzać ofertę usług dodanych dostępną w aplikacji. Stworzony ekosystem będzie dostępny również dla osób, które nie posiadają rachunku w PKO Banku Polskim S.A. Ma to przełożyć się na wzmocnienie wizerunku Banku jako banku innowacji, nastawionego na przyszłość i docelowo na wzrost bazy młodych klientów.

• FILAR 3 - Najlepsza oferta dla klientów biznesowych dzięki skali Grupy Kapitałowej Banku – Bank stawia na tworzenie wartości dla klientów korporacyjnych dzięki zwiększeniu wykorzystania synergii w Grupie PKO Banku Polskiego S.A. oraz stworzenie najlepszej multiplatformy produktowej na polskim rynku. Bank chce być partnerem pierwszego wyboru dla firm, które szukają wsparcia w zakresie transformacji energetycznej, ekspansji międzynarodowej oraz dla eksporterów. Zamierza również zbudować nową ofertę wartości dla firm i przedsiębiorstw, dzięki prostej ofercie cyfrowej i lekkiemu modelowi obsługi. W horyzoncie nowej strategii Bank chce wykorzystać swoje doświadczenia i obecność na rynku ukraińskim, żeby wspierać odbudowę Ukrainy we współpracy z instytucjami międzynarodowymi i podmiotami prywatnymi.

• FILAR 4 - Lider transformacji ESG w polskim sektorze bankowym – nowa strategia to także zdecydowanie mocniejszy nacisk Banku na realizację celów ESG – zarówno w aspektach związanych ze zrównoważonym finansowaniem i ograniczaniem emisji własnych, aspektem społecznym oraz ładem wewnątrzorganizacyjnym. Bank zamierza wdrożyć unikalne rozwiązania z zakresu finansowania transformacji energetycznej, aby wspierać konkurencyjność polskich firm w obliczu wysokich cen energii, wymagań biznesowych i regulacyjnych. Bank będzie nadal angażować się w działania prospołeczne oraz wspierać różnorodność i równe traktowanie pracowników, bez względu na ich wiek, płeć i pochodzenie.

• FILAR 5 - Technologie i operacje gotowe na wyzwania przyszłości – strategia zakłada rozwój IT skoncentrowany wokół 4 kluczowych obszarów: zarządzania danymi w kierunku wykorzystania pełnego potencjału danych posiadanych przez Bank i budowania najbardziej zaawansowanej analityki na rynku, cyberbezpieczeństwa, zwiększenia skali w zakresie metodyk Agile oraz DevSecOps i selektywnej migracji chmurowej. W przypadku obszaru operacji Bank zamierza kontynuować automatyzację powtarzalnych procesów, a kluczowymi dźwigniami optymalizacji będą: operacje zintegrowane w bezpośrednie dostarczanie usług, hiperautomatyzacja oraz centralizacja działań operacyjnych w Grupie Kapitałowej Banku.

• FILAR 6 – Kultura innowacji i zwinności – PKO Bank talentów – Bank kładzie mocny nacisk na aspekt pracowniczy, który jest kluczem do realizacji ambitnej strategii. Do 2025 roku PKO Bank Polski S.A. zamierza zwiększyć poziom zadowolenia pracowników mierzony wskaźnikiem eNPS o 20 pkt., poprzez stwarzanie środowiska ciągłego rozwoju, transformację kultury organizacyjnej oraz dalszy rozwój zwinnych metod pracy.

• FILAR 7 – Wykorzystanie silnej pozycji banku do wzrostu nieorganicznego – silna pozycja kapitałowa Banku sprawia, że w horyzoncie nowej strategii Bank dostrzega również możliwość rozwoju nieorganicznego. Bank będzie przyglądać się możliwościom, jakie daje rynek w kontekście potencjalnych celów akwizycyjnych w sektorze bankowym i wśród spółek spoza tego sektora o wysokim potencjale synergii z biznesem bankowym.

Realizacja Strategii na lata 2020-2022 PKO Bank Przyszłości

Wraz z końcem 2022 roku PKO Bank Polski S.A. zakończył prace rozwojowe w ramach strategii na lata 2020-2022 „PKO Bank Przyszłości”. Bank osiągnąłby zakładane cele, gdyby nie negatywny wpływ czynników jednorazowych w 2022 roku.

Bank posiada zdolność do generowania wysokich wyników i atrakcyjnego zwrotu z kapitału. Na wyniki finansowe Grupy PKO Banku Polskiego S.A. zrealizowane w 2022 roku istotnie wpłynęły jednak czynniki regulacyjne i prawne, tj. ujęcie skutków ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (tzw. ustawowych wakacji kredytowych), kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych oraz wysokich kosztów regulacyjnych.

Tabela 2. Cele strategiczne PKO Banku Polskiego S.A. na 2022 rok

	2019	2020	2021	Cel 2022	Poziom realizacji
ROE	10,0%	-6,0% skorygowane: 7,1%*	12,1%	12,0%	9,7% skorygowane: 22,6%**
C/I	41,3%	40,9%	40,4%	~41%	45,3% skorygowane: 33,8%***
Koszt ryzyka kredytowego	0,46%	0,78%	0,55%	0,60%-0,75%	0,53%
Wynik netto	4,0 mld PLN	-2,6 mld PLN skorygowany: 3,2 mld PLN*	4,9 mld PLN	>5 mld PLN	3,3 mld PLN skorygowany: 8,2 mld PLN**
Kapitał	TCR: 19,9%	TCR: 18,2%	TCR: 18,7%	zdolność do wypłaty dywidendy	TCR: 17,8%
Kapitał	Tier 1: 18,6%	Tier 1: 17,0%	Tier 1: 17,5%	zdolność do wypłaty dywidendy	Tier 1: 16,7%

* Zwrot z kapitału i wynik netto skorygowany o ujęcie kosztów ryzyka prawnego i innych następstw decyzji Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku o przystąpieniu do ugód z konsumentami walutowych kredytów hipotecznych.

** Zwrot z kapitału i wynik netto skorygowany o wpływ: ustawowych wakacji kredytowych, kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych, składek na System Ochrony Banków Komercyjnych i Fundusz Wsparcia Kredytobiorców oraz rezerwy utworzonej na zwrot podwyższonej marży do czasu ustanowienia hipoteki.

*** Wskaźnik C/I skorygowany o wpływ: ustawowych wakacji kredytowych, składek na System Ochrony Banków Komercyjnych i Fundusz Wsparcia Kredytobiorców oraz rezerwy utworzonej na zwrot podwyższonej marży do czasu ustanowienia hipoteki.

W 2022 roku PKO Bank Polski S.A. kontynuował proces intensywnej transformacji cyfrowej Banku. Działania w tym zakresie były dla Banku priorytetowe zarówno w obszarze obsługi klientów jak i procesów wewnętrznych. Pandemia COVID-19 przyśpieszyła przechodzenie klientów do kanałów zdalnych. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom Bank skupił się na rozwoju kanałów zdalnych, zwiększaniu dostępności produktów i usług w modelu cyfrowym przy zapewnieniu wysokiej satysfakcji klientów. Aplikacja mobilna IKO jest najpopularniejszą aplikacją bankową w Polsce z szerokim wachlarzem funkcji. Bank konsekwentnie budował ekosystem usług pozabankowych w kanałach zdalnych, w szczególności w aplikacji mobilnej IKO oddając do dyspozycji klientów kolejne funkcjonalności. Bank kontynuował działania w zakresie optymalizacji procesów wewnętrznych, w tym ograniczenia kosztów działalności (cyfryzacja, automatyzacja i robotyzacja) oraz procesów zewnętrznych, poprzez zwiększanie wykorzystania sztucznej inteligencji i robodoradców. Wprowadzane rozwiązania pozwalają na pogłębianie relacji z klientami oraz zapewniają pozytywne doświadczenie klientów niezależnie od kanału obsługi. Możliwości w tym zakresie rozszerzają wprowadzane innowacje oraz wykorzystanie zaawansowanej analityki danych.

W wyniku zmian w otoczeniu rynkowym wywołanych pandemią, PKO Bank Polski S.A. w ramach realizowanej strategii, wyznaczył priorytetowe obszary i działania, które kontynuował w 2022 roku. Klientocentryczność - segmentowe podejście do oferty i modelu obsługi, spersonalizowane doświadczenie klienta i budowanie długoterminowych relacji oraz dalsze przekształcanie sieci w centrum doradztwa i cyfrowej edukacji dla klientów. Digitalizacja - zapewnienie klientom omnikanałowego dostępu do produktów i usług bankowych, zwiększenie sprzedaży w kanałach zdalnych, rozwój funkcji i innowacje w bankowości mobilnej IKO, udoskonalanie CRM i narzędzi dla doradców, zintensyfikowanie wykorzystania zaawansowanej analityki danych, projekt „Droga do chmury” (Road2Cloud) i budowa nowoczesnej platformy dla kanałów elektronicznych, w tym jej wysoka dostępność, skalowalność i bezpieczeństwo. Autonomiczny Bank – przyspieszenie automatyzacji i robotyzacji procesów, zwiększenie liczby procesów realizowanych od początku do końca w pełni cyfrowo, „lekkie” placówki i efektywny model obsługi, prosta i wygodna oferta oraz komunikacja z klientami, a także zwiększenie wykorzystania sztucznej inteligencji w procesach sprzedażowych, obsługowych i wewnątrz organizacji.

Szczegółowa informacja dotycząca dokonań Banku w 2022 roku została przedstawiona w rozdziale 8 Działalność Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

PKO Bank Polski S.A. jest niekwestionowanym liderem polskiego sektora bankowego zarówno w segmencie indywidualnym i korporacyjnym obsługując ponad 11 mln klientów. Bank buduje długoterminową relację z klientami pozostając bankiem pierwszego wyboru dla 4,8 mln klientów tzw. primary, co oznacza wzrost r/r o 7% i o 31% w horyzoncie strategii. Bank jest również najbardziej mobilnym bankiem w Polsce obsługując 7 mln użytkowników przez aplikację mobilną IKO, która zapewnia najlepsze doświadczenia klientów w obsłudze potwierdzone średnią ocen klientów na poziomie 4,8/5. PKO Bank Polski S.A. został zwycięzcą rankingu Finnoscore 2022 jako Europejski Lider Cyfrowej Bankowości.

PKO Bank Polski S.A. wraz ze spółkami z Grupy Kapitałowej Banku wspiera transformację energetyczną Polski uzupełniając zieloną ofertę produktową. Ponadto Bank ogranicza negatywny wpływ działalności operacyjnej na środowisko. Szczegółowa informacja dotycząca dokonań Banku w tym obszarze została przedstawiona w rozdziale 13.7.6.

Realizacja Strategii na lata 2020-2022 pozwoliła na osiągniecie przez Bank wysokich wskaźników stabilności i bezpieczeństwa. Bank jest jednym z najbezpieczniejszych banków w Europie według stress testów EBA z 2021 roku, zajmując miejsce piąte w rankingu oraz posiada jeden z najwyższych wskaźników pokrycia kredytów z utratą wartości odpisami ogółem wśród polskich banków.

1.6 Pozycja rynkowa Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

W 2022 roku Grupa Kapitałowa Banku:

• utrzymała wysokie udziały w rynku kredytowym zarówno pod względem wolumenu, jak i sprzedaży wybranych produktów,

• zwiększyła swój udział w rynku oszczędności osób prywatnych,

• utrzymała pozycję lidera w rynku funduszy inwestycyjnych dla osób fizycznych oraz sprzedaży kredytów hipotecznych.

Tabela 3. Udziały rynkowe

	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2020	31.12.2019	31.12.2018	Zmiana 2022/2021
Kredyty:	17,0%	17,4%	17,6%	17,9%	17,6%	-0,4 p.p.
1. osób prywatnych, w tym:	21,4%	21,9%	22,4%	22,8%	22,9%	-0,5 p.p.
- mieszkaniowe	22,8%	23,7%	24,9%	25,8%	26,1%	-0,9 p.p.
złotowe	23,8%	24,7%	26,3%	27,6%	28,3%	-0,9 p.p.
walutowe	18,9%	20,1%	20,8%	21,0%	21,0%	-1,2 p.p.
- konsumpcyjne i pozostałe, w tym:	17,8%	17,1%	16,5%	16,3%	15,8%	0,7 p.p.
w rachunku bieżącym	35,5%	34,1%	32,7%	32,4%	32,1%	1,4 p.p.
2. podmiotów instytucjonalnych	13,0%	12,8%	12,6%	13,1%	12,7%	0,2 p.p.
Nieskarbowe papiery dłużne (wartość zadłużenia)	30,8%	29,3%	30,2%	30,7%	32,4%	1,5 p.p.
Kredyty hipoteczne (sprzedaż)	20,4%	19,8%	19,7%	25,7%	28,9%	0,6 p.p.
Oszczędności ogółem1), w tym:	20,0%	19,2%	18,3%	18,3%	18,4%	0,8 p.p.
- oszczędności osób fizycznych2)	28,1%	25,6%	24,3%	22,6%	22,0%	2,4 p.p.
Depozyty:	17,6%	17,8%	17,3%	17,9%	18,1%	-0,2 p.p.
osób prywatnych	23,3%	22,5%	21,9%	20,8%	20,2%	0,8 p.p.
podmiotów instytucjonalnych	11,2%	12,3%	11,5%	13,8%	15,2%	-1,1 p.p.
Aktywa TFI - fundusze osób fizycznych3)	20,6%	19,9%	19,2%	19,5%	21,5%	0,7 p.p.
Działalność maklerska - obroty na rynku wtórnym	9,2%	12,3%	11,2%	7,5%	7,7%	-3,1 p.p.

Źródło: NBP, GPW, ZBP, Analizy Online

1) Oszczędności ogółem obejmują depozyty ogółem, aktywa TFI oraz obligacje detaliczne oszczędnościowe.

2) Oszczędności osób fizycznych obejmują depozyty osób fizycznych, fundusze osób fizycznych oraz skarbowe obligacje oszczędnościowe.

3) W 2021 roku nastąpiła zmiana danych rynkowych w związku ze zmianą statutu dwóch funduszy na fundusze osób fizycznych. Dane za poprzednie okresy zostały przeliczone.

2. Zewnętrzne uwarunkowania działalności

Otoczenie makroekonomiczne

Sytuacja na rynku finansowym

Sytuacja polskiego sektora bankowego

Sytuacja polskiego sektora pozabankowego

Rynek ukraiński

Otoczenie regulacyjno-prawne

Czynniki, które będą miały wpływ na przyszłe wyniki finansowe

2.1 Otoczenie makroekonomiczne

Poniżej prezentujemy czynniki makroekonomiczne, które kształtowały gospodarkę krajową w 2022 roku.

Stopniowe spowolnienie gospodarki wobec zewnętrznych szoków

Tempo i dekompozycja wzrostu PKB (%, r/r) i jego składowych (p.p.)

Krajowa gospodarka weszła w 2022 rok z wysokim tempem wzrostu gospodarczego, ale w trakcie roku nastąpiło jego wyraźne spowolnienie z 8,5% r/r w I kwartale do 2,0% r/r w IV kwartale. Związany z wybuchem wojny w Ukrainie szok kosztowy, widoczny najsilniej w cenach surowców energetycznych i rolnych, miał negatywne przełożenie na aktywność, jednak dzięki bardzo dobremu początkowi roku, cały 2022 rok zamknął się solidnym wzrostem PKB o 4,9%. Inwestycje wzrosły, pomimo wysokiej niepewności, odzwierciedlając działania firm w kierunku ograniczenia negatywnych skutków wzrostu kosztów energii (poprawa wydajności, inwestycje w alternatywne źródła energii). Spadek siły nabywczej dochodów powodował sukcesywne ograniczanie tempa wzrostu konsumpcji prywatnej. Wzrost spożycia gospodarstw domowych został osiągnięty głównie dzięki wydatkom uchodźców z Ukrainy, których napływ po wybuchu wojny zwiększył populację Polski o około 4%. Pomimo spowolnienia obserwowanego w światowej gospodarce, polski eksport utrzymał się na ścieżce wzrostowej, czemu sprzyjało odblokowanie globalnych łańcuchów wartości dodanej oraz konkurencyjność cenowa krajowej produkcji. Gwałtownie rosnące ceny importu przyczyniły się do znaczącego wzrostu deficytu handlowego i na rachunku obrotów bieżących bilansu płatniczego. Podobne tendencje widoczne były we wszystkich importujących energię państwach regionu Europy Środkowej i Wschodniej.

Poprawa warunków na rynku pracy

W 2022 roku sytuacja na rynku pracy nadal się poprawiała. Wprawdzie w drugiej połowie roku badania koniunktury konsumenckiej wskazały na wzrost obaw konsumentów przed wzrostem bezrobocia, to jednak obawy te nie znajdowały pokrycia w faktycznych wynikach rynku pracy. W grudniu stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,2% i była o 0,6 p.p. niższa niż na koniec 2021 roku. Krajowy rynek pracy zaabsorbował w 2022 roku bezprecedensowy napływ uchodźców wojennych - pracę w Polsce podjęło około 440 tys. uchodźców z Ukrainy. Szacuje się, że wśród wojennych uchodźców w wieku produkcyjnym wskaźnik zatrudnienia przekroczył 60%.

W III kwartale liczba wakatów w gospodarce była wciąż wysoka i wynosiła 135 tys., w IV kwartale przedsiębiorcy w badaniach koniunktury nadal wskazywali na duże trudności w znalezieniu wykwalifikowanych pracowników – obydwa elementy ograniczają przestrzeń do znaczącego wzrostu bezrobocia, nawet w warunkach pogorszenia koniunktury. W trakcie roku wynagrodzenia rosły w solidnym, dwucyfrowym tempie, ale w drugiej połowie roku tempo wzrostu płac w sektorze przedsiębiorstw było niższe niż inflacja, co oznacza ich spadek w ujęciu realnym. Ponadprzeciętne, wyższe od inflacji, wzrosty wynagrodzeń odnotowano tylko w kilku branżach (transport, górnictwo, energetyka), w pozostałych dynamika płac była umiarkowana, co sugeruje, że nie następowało zjawisko spirali cenowo-płacowej. W drugiej połowie 2022 roku dostosowanie rynku pracy do niższego tempa wzrostu gospodarczego następowało głównie poprzez obniżenie realnej dynamiki wynagrodzeń oraz spadek zapotrzebowania na nowych pracowników, a nie przez redukcję zatrudnienia i wzrost bezrobocia.

Bezrobocie i zatrudnienie (koniec okresu, %)

Podwyższona inflacja

Inflacja (%, r/r) i stopa referencyjna (%, dane miesięczne)

Inflacja CPI w 2022 roku znajdowała się na mocno podwyższonym poziomie, a natężenie procesów inflacyjnych uległo znaczącemu wzmocnieniu po ataku Rosji na Ukrainę. Inflacja CPI wyraźnie wzrosła z 8,6% r/r na koniec 2021 roku do szczytu na poziomie 17,9% r/r w październiku 2022 roku, pomimo wprowadzenia przez rząd Tarczy Antyinflacyjnej, która obniżyła roczny wskaźnik wzrostu cen o 2-3 p.p. Głównym motorem wzrostu inflacji były ceny energii i paliw, a w drugiej połowie roku także ceny żywności. W grudniu inflacja obniżyła się do 16,6% r/r, odzwierciedlając korektę spadkową cen paliw i opału. Obserwowany w trakcie roku w gospodarce wzrost cen miał szeroki charakter i obejmował niemal wszystkie kategorie koszyka inflacyjnego, co odzwierciedla powszechne przenoszenie wyższych kosztów działalności na finalnego konsumenta (tzw. efekty drugiej rundy). Inflacja bazowa (CPI po wyłączeniu cen żywności i energii) wzrosła w grudniu do rekordowego poziomu 11,5% r/r. W 2022 roku wzrost inflacji miał charakter globalny, a jego natężenie było szczególnie wyraźne w Europie, która zmagała się z gwałtownie rosnącymi cenami nośników energii, w związku z agresją Rosji wobec Ukrainy. Ze szczególnie wysoką inflacją zmagały się państwa Europy Środkowo-Wschodniej.

Zdrowe finanse publiczne pomimo kryzysowych wyzwań

Deficyt i dług sektora finansów publicznych

Deficyt fiskalny (ESA) po III kwartale 2022 roku wyniósł 2,3% PKB (wobec 1,5% PKB po II kwartale oraz 1,8% PKB w 2021). Wzrost deficytu w trakcie III kwartału wynikał przede wszystkim ze zwiększenia transferów socjalnych, w szczególności związanych z pomocą dla uchodźców. Dług publiczny znajdował się w 2022 roku na ścieżce spadkowej i w III kwartale stanowił 50,3% rocznego PKB wobec 53,8% PKB na koniec 2021 roku. Finanse państwa były wspierane przez silny nominalny wzrost bazy podatkowej (konsumpcja, wyniki przedsiębiorstw) oraz transfer zysku Narodowego Banku Polskiego. W rezultacie, pomimo ponoszenia kosztów Tarczy Antyinflacyjnej (ubytek wpływów podatkowych) oraz pomocy Ukrainie, do listopada (ostatnie dostępne dane) utrzymywała się solidna nadwyżka budżetowa (18,3 mld PLN).

Cykl zdecydowanych podwyżek stóp procentowych

Tabela 4. Stopy procentowe NBP (na koniec okresu)

	IV kwartał 2021 (%)	IV kwartał 2022 (%)
Stopa referencyjna	1,75	6,75
Stopa redyskontowa weksli	1,80	6,80
Stopa dyskontowa weksli	1,85	6,85
Stopa lombardowa	2,25	7,25
Stopa depozytowa	1,25	6,25

W trzech pierwszych kwartałach 2022 roku Rada Polityki Pieniężnej (RPP) kontynuowała rozpoczęty w październiku 2021 roku cykl podwyżek stóp procentowych, reagując na pogarszające się perspektywy inflacji. Stopa referencyjna wzrosła z 1,75% na koniec 2021 roku do 6,75% we wrześniu, a od początku cyklu, czyli od października 2021 roku do września 2022 roku, stopa referencyjna NBP została podwyższona łącznie o 665 pb., co czyni ten cykl najszybszym i największym w historii. W trakcie III kwartału RPP zaczęła sygnalizować, że cykl podwyżek zbliża się do końca, a w październiku RPP ogłosiła przerwę w cyklu podwyżek, która została utrzymana do końca 2022 roku. RPP podkreśliła, że cykl podwyżek nie został definitywnie zakończony i może zostać wznowiony, jeśli będzie to konieczne. Według projekcji NBP z listopada 2022 roku, inflacja CPI ma powrócić w pobliże celu w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej, co umożliwia co najmniej zawieszenie cyklu podwyżek stóp. W IV kwartale 2022 roku zatrzymanie cyklu podwyżek stóp procentowych NBP oraz zatrzymanie wzrostów inflacji znacząco zmieniły rynkowe oczekiwania dotyczące dalszych zmian w polityce pieniężnej. Kontrakty FRA przestały wskazywać na dalsze podwyżki stóp procentowych, wyceniając scenariusz stabilizacji stopy referencyjnej na poziomie 6,75% przez większość 2023 roku.

2.2 Sytuacja na rynku finansowym

Rynek stopy procentowej

Rok 2022 na rynku stopy procentowej charakteryzował się wysoką zmiennością i wzrostami rentowności. Dochodowości polskich obligacji wzrosły dla „dwulatek” z 3,39% do 6,72%, a dla „dziesięciolatek” z 3,67% do 6,86%. Głównym powodem była rosnąca inflacja, na którą banki centralne musiały zareagować podwyżkami stóp procentowych. W Polsce Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopę referencyjną o 500 pb. z poziomu 1,75% do 6,75%. Szczyt pesymizmu przypadł na początek IV kwartału, gdy rentowności polskich obligacji sięgnęły aż 9%. Od tego czasu sytuacja rynkowa się uspokoiła, m.in. dzięki perspektywie uniknięcia w 2023 roku recesji, przy jednoczesnym prognozowanym spadku inflacji.

Rentowność obligacji 10-letnich (%)

Rynek walutowy

Niestabilna sytuacja gospodarcza, będąca w znacznej mierze wynikiem wojny w Ukrainie, a także istotne zmiany w politykach banków centralnych, wywołały podwyższoną zmienność kursów walutowych. Choć w trakcie całego roku złoty osłabił się w stosunku do euro w umiarkowanej skali, tj. o 10 groszy do poziomu 4,69 PLN, to w marcu cena wspólnej waluty dochodziła do 5 PLN. Działo się to na fali awersji do ryzyka, która spowodowała wzmożone przepływy na globalnych rynkach finansowych w kierunku najbezpieczniejszych walut. Trend ten dodatkowo wspierały główne banki centralne, które zwiększyły atrakcyjność lokat w swoich walutach podnosząc stopy procentowe. Warto jednak zauważyć, że w ostatnim kwartale 2022 roku złoty się wzmocnił i ustabilizował dzięki danym sugerującym, że w 2023 roku gospodarkę czeka nie recesja, a jedynie spowolnienie wzrostu.

Kursy walut

Rynek akcji

Rok 2022 okazał się bardzo niekorzystny dla posiadaczy akcji – indeks WIG spadł o blisko 18%. Obawy o skutki ekonomiczne wojny w Ukrainie oraz podwyżki stóp procentowych w obliczu rosnącej inflacji wywołały gwałtowny wzrost awersji do ryzyka, który spowodował wyprzedaż akcji i przepływ kapitału w kierunku bezpiecznych instrumentów finansowych. Końcówka roku przyniosła jednak silne odreagowanie spadków, które znacząco ograniczyło straty. Inwestorzy powrócili na giełdy licząc, że stopy procentowe już osiągnęły lub zbliżają się do maksymalnych poziomów, a gospodarka uniknie recesji, dzięki czemu wyniki finansowe spółek pogorszą się tylko w umiarkowanym stopniu.

Rynek akcji na świecie

2.3 Sytuacja polskiego sektora bankowego

Zysk netto i rentowność

(Na podstawie ostatnich dostępnych danych KNF, obliczenia PKO Banku Polskiego S.A.)

W 2022 roku sektor bankowy odnotował zysk netto w wysokości 12,5 mld PLN wobec zysku 6,0 mld PLN w 2021 roku. Wskaźnik kroczącej rentowności kapitału własnego (ROE za 12 miesięcy) wyniósł 6,4%.

Zmiana zysku netto sektora bankowego (mld PLN)

Pozycja „rezerwy” zawiera m.in. część rezerw związanych z ryzykiem prawnym walutowych kredytów hipotecznych.

Poprawa zysku netto wynikała przede wszystkim ze wzrostu wyniku odsetkowego, co było związane ze wzrostem stóp procentowych. Blisko dwucyfrową dynamikę r/r odnotował również wynik prowizyjny, co było związane z dynamicznym wzrostem obrotów nominalnych w gospodarce (wywołanym głównie rosnącymi cenami), w tym większą transakcyjnością i strukturą popytu. Nie bez znaczenia była także baza odniesienia, do której wliczała się zaburzona przez ograniczenia przeciwpandemiczne I połowa 2021 roku.

W odwrotnym kierunku oddziaływały obciążenia regulacyjne oraz koszty administracyjne, których dwucyfrowa dynamika r/r związana była zarówno z rosnącymi kosztami wynagrodzeń, jak i prowadzenia bieżącej działalności (m.in. ceny energii, czy usług). Na obciążenia regulacyjne w 2022 roku złożyły się w szczególności jednorazowe koszty związane z ustawowymi wakacjami kredytowymi, utworzeniem Systemu Ochrony Banków Komercyjnych, a także wpłatami na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców.

Sytuacja kapitałowa banków była dobra, chociaż nastąpiło jej pogorszenie. Łączny współczynnik kapitałowy na koniec września 2022 roku wyniósł 18,2% (ostatnie dostępne dane). Negatywnie na adekwatność kapitałową sektora wpływały spadki wycen papierów wartościowych oraz straty poniesione w III kwartale związane z ujęciem ustawowych wakacji kredytowych w rachunku zysków i strat.

Rynek kredytów i depozytów

(Na podstawie danych NBP oraz serwisu Analizy Online)

Na koniec grudnia 2022 roku tempo wzrostu r/r wolumenu kredytów ogółem (bez zmian kursu) było dodatnie, wynosiło 1,7% (wobec 4,7% na koniec 2021 roku). W przypadku depozytów, roczne tempo wzrostu wyhamowało do 5,6%, wobec 11,1% na koniec 2021 roku, pozostając m.in. pod wpływem wyhamowania tempa wzrostu depozytów osób prywatnych i spadku depozytów przedsiębiorców indywidualnych (zatrudniających do 9 osób) i instytucji rządowych szczebla centralnego.

Tempo zmiany kredytów i depozytów (r/r)

Kredyty mieszkaniowe w PLN spadły o 1,6% r/r w grudniu (wobec wzrostu o 12,5% r/r na koniec 2021 roku). Załamanie na tym rynku oddaje 70% spadek miesięcznego wolumenu udzielanych kredytów hipotecznych w PLN. Tempo wzrostu kredytów konsumpcyjnych (bez zmian kursu) było ujemne (-4,0% r/r w grudniu wobec 1,6% r/r na koniec 2021 roku). Kredyty dla przedsiębiorstw (bez zmian kursu) rosły dynamicznie: 9,0% r/r w grudniu (wobec 4,6% r/r na koniec 2021 roku).

Tempo wzrostu depozytów osób prywatnych wyhamowało do 4,8% r/r w grudniu (wobec 6,3% na koniec 2021 roku), przy wyraźnej zmianie w ich strukturze (depozyty bieżące spadały w grudniu o 14,1 % r/r, a terminowe rosły o 92,2% r/r). Na koniec grudnia 2022 roku aktywa funduszy inwestycyjnych (FI) osób fizycznych były o 20,7% r/r niższe, na co wpływały m.in. słaba koniunktura na GPW oraz duże spadki wycen papierów wartościowych związane ze wzrostem stóp procentowych. Tempo wzrostu stanu gotówki w obiegu wyhamowało w grudniu do 3,9% r/r (10,9% r/r na koniec 2021 roku). Na koniec grudnia 2022 roku tempo wzrostu depozytów przedsiębiorstw wzrosło do 11,6% r/r (wobec 10,7% r/r na koniec 2021 roku), na co wpływała m.in. ograniczona działalność inwestycyjna, wzrost przychodów związanych z wysoką nominalną konsumpcją oraz kumulacja płynności.

Sytuacja płynnościowa sektora bankowego pozostała bardzo dobra – relacja kredyty/depozyty zmniejszyła się do 76,2% na koniec grudnia vs 78,8% na koniec 2021 roku.

	Tempo zmiany kredytów (r/r)		Tempo zmiany depozytów, aktywów FI, gotówki (r/r)

2.4 Sytuacja polskiego sektora pozabankowego

Rynek funduszy inwestycyjnych

(Na podstawie danych Analiz Online)

W 2022 roku, aktywa w zarządzaniu Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych spadły do poziomu 266,3 mld PLN (-11,8% r/r), w tym aktywa osób fizycznych spadły do 146,0 mld PLN (-20,8% r/r). Na koniec analizowanego okresu wartość środków zgromadzonych w funduszach zdefiniowanej daty Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) przekroczyła 10,3 mld PLN (+58,3% r/r).

Struktura aktywów w zarządzaniu Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych (mld PLN)

W 2022 roku saldo wpłat i umorzeń ogółem było ujemne i wyniosło -25 mld PLN (+10,9 mld PLN w 2021 roku). Odpływ środków z rynku widoczny był w niemal wszystkich kategoriach funduszy, w tym szczególnie dotyczył on segmentu funduszy dłużnych o największym udziale w portfelach klientów indywidualnych. Z tego segmentu odpłynęło w 2022 roku blisko 21 mld PLN środków osób fizycznych. Znaczące odpływy odnotowały również segmenty funduszy mieszanych i funduszy akcji, z których osoby fizyczne wycofały netto odpowiednio 4,6 mld PLN i 2,5 mld PLN.

Na koniec 2022 roku fundusze dłużne pozostają najsilniej reprezentowaną grupą funduszy wśród osób fizycznych z 49,6% udziałem w aktywach w zarządzaniu Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych.

Rynek otwartych funduszy emerytalnych

(Na podstawie danych KNF)

W 2022 roku aktywa Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) spadły o 16,8% (-31,6 mld PLN) do 156 mld PLN. W tym okresie liczba uczestników OFE odnotowała spadek o 1,7% (-284 tys. do 14,9 mln).

W strukturze aktywów OFE na koniec roku wciąż dominowały akcje krajowe, z udziałem 79,3% (około 81,9% aktywów netto na koniec 2021 roku). Wyniki OFE i spadek aktywów były w dużej mierze uwarunkowane koniunkturą na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. W 2022 roku indeks WIG spadł o 17%, a indeks największych spółek WIG-20 o 21%.

Rynek ubezpieczeń

(Na podstawie danych KNF, obliczenia Banku)

W okresie trzech kwartałów 2022 roku zakłady ubezpieczeń wypracowały zysk netto w wysokości 3,8 mld PLN (-28,2% r/r), przy spadku wyniku technicznego z ubezpieczeń o 2,1% r/r (do 4,1 mld PLN). Na spadek r/r wyniku finansowego zakładów ubezpieczeń negatywnie wpłynął wzrost niezrealizowanych strat na lokatach o 1,1 mld PLN (+199,2% r/r) oraz wzrost kosztów działalności lokacyjnej o 0,5 mld (+196,8% r/r). W strukturze wyniku technicznego widoczny był wzrost kosztów wypłaconych odszkodowań i świadczeń o 3,3 mld PLN (+10,9% r/r) i wzrost kosztów działalności ubezpieczeniowej o 1,1 mld PLN (+8,8%). Wartość składki przypisanej brutto wzrosła o 1,8 mld PLN (+3,6%) do poziomu 52,7 mld PLN.

W segmencie ubezpieczeń na życie składka przypisana brutto była niższa o 0,7 mld PLN r/r (-4,2% r/r), przy wzroście wypłaconych odszkodowań o 0,9 mld PLN (+7,0% r/r). Koszty działalności ubezpieczeniowej w segmencie ubezpieczeń na życie wzrosły o 0,3 mld PLN (+6,6% r/r).

Segment pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych odnotował wzrost r/r składki przypisanej brutto o 2,5 mld PLN (+7,3% r/r), przy wzroście kosztów wypłaconych odszkodowań o 2,4 mld PLN (+14,1% r/r). Koszty działalności ubezpieczeniowej w segmencie pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych wzrosły o 0,8 mld PLN (+9,9% r/r).

Rynek Leasingu

(Na podstawie danych Związku Polskiego Leasingu)

W 2022 roku branża leasingowa sfinansowała aktywa o wartości 88,1 mld PLN, co oznacza utrzymanie finansowania na poziomie z 2021 roku (+0,1% r/r). W strukturze udzielonego finansowania również nie nastąpiły znaczące zmiany w ujęciu r/r. Finansowanie pojazdów wzrosło o 0,2 mld PLN (+0,3% r/r), przy spadku finansowania pojazdów osobowych i ciężarowych do 3,5 tony o 2 mld PLN (-4,7% r/r) i wzroście finansowania w segmencie pojazdów ciężarowych o 2,1 mld PLN (+11,1% r/r). Finansowanie w segmencie maszyn i urządzeń wzrosło o 0,3 mld PLN (+1,2% r/r), a w segmencie IT wzrosło o 0,05 mld PLN (+4,9% r/r). Finansowanie w segmencie statki, samoloty, kolej było niższe niż w 2021 roku o 0,3 mld (-24% r/r).

Spadek odnotował leasing nieruchomości -22,4% r/r, przy wciąż marginalnym jego udziale w strukturze rynku na poziomie 0,7%. Największy udział w strukturze finansowania utrzymały pojazdy (68,1%) – bez zmian r/r.

Na koniec 2022 roku blisko 70% klientów branży leasingowej stanowiły mikro i małe firmy, z niewielkim spadkiem r/r udziału mikro firm w tej grupie.

Struktura przedmiotowa rynku leasingu (nowa sprzedaż) w mld PLN

Rynek faktoringu

(Na podstawie danych Polskiego Związku Faktorów)

W 2022 roku rynek faktoringu odnotował znaczący wzrost. Obroty firm zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów były wyższe o około 27,1% r/r, osiągając poziom 460,6 mld PLN. Jednocześnie liczba podmiotów gospodarczych korzystających z usług firm faktoringowych spadła o 3,7% r/r do 24,8 tys. Liczba dłużników wzrosła o ponad 10,1% r/r do 443,8 tys.

Największym popytem ze strony przedsiębiorców nadal cieszył się faktoring pełny, którego udział w obrotach firm faktoringowych wyniósł około 38,1%. Udział drugiego największego segmentu rynku, tj. faktoringu niepełnego wyniósł 25,5%. Z usług faktoringowych nadal najczęściej korzystały przedsiębiorstwa produkcyjne i dystrybucyjne, głównie z branży spożywczej, metalowej i chemicznej.

2.5 Rynek ukraiński

Sytuacja gospodarcza

Od 24 lutego 2022 roku Ukraina zmaga się z pełnoskalową wojną o największym natężeniu w Europie od czasów II wojny światowej. Wybuch wojny zdeterminował sytuację gospodarczą Ukrainy w całym 2022 roku. Wojna objęła całe terytorium Ukrainy – bezpośrednio lub pośrednio w formie ataków powietrznych – już kilka tygodni po jej rozpoczęciu. Według szacunków Narodowego Banku Ukrainy (NBU) Ukraina straciła w 2022 roku około jednej trzeciej PKB. Straty materialne według różnych źródeł przekroczyły 100 mld USD. Według danych Urzędu Statystycznego Ukrainy, średnioroczna inflacja w 2022 roku wyniosła 20,2%, przy czym w samym grudniu sięgnęła 26,6% r/r. Fragmentaryczne dane za pierwszą połowę 2022 roku pokazały spadek obrotów w handlu detalicznym o 19,5% r/r. W tym samym okresie produkcja budowlana spadła o 62,5% r/r, a produkcja przemysłowa skurczyła się o 32,2% r/r. Statystyki nie obejmują terytoriów okupowanych. Jednym z głównych problemów gospodarki Ukrainy w drugiej połowie 2022 roku były powtarzające się braki energii, które zintensyfikowały się w końcu roku, wraz z atakami na infrastrukturę krytyczną tego państwa. Według ankiety Europejskiego Stowarzyszenia Biznesu (EBA) około 40% przedsiębiorstw zredukowało wolumen produkcji z powodu przerw w dostawach energii. Sektor rolniczy zmagał się z blokadą możliwości eksportowych kluczowych produktów rolnych w trakcie roku, jednakże alternatywne szlaki komunikacyjne poprawiły jego sytuację.

Sytuacja na rynku pracy jest również znana tylko częściowo. Według szacunków NBU stopa bezrobocia (według definicji Międzynarodowej Organizacji Pracy) znalazła się po wybuchu wojny w przedziale 30-35% pozostając tam do końca roku. NBU szacuje również, że płace nominalne obniżyły się w 2022 roku o około 12-13%. Dodatkowym czynnikiem komplikującym obraz ukraińskiego rynku pracy jest fala migracyjna wywołana przez wojnę. Na koniec I kwartału 2022 roku fala uchodźców uciekających przed wojną liczyła około 3,4 mln osób (dane UN HCR, tj. Agencji ONZ ds. Uchodźców). W trakcie roku fala migracyjna zaczęła słabnąć, a część obywateli Ukrainy wracała do kraju (m.in. w związku z ogłoszoną powszechną mobilizacją). UN HCR szacuje, że do końca 2022 roku liczba uchodźców zarejestrowanych w Europie wyniosła 7,97 mln osób.

NBU w czerwcu 2022 roku podniósł zdecydowanie stopy procentowe - główną stopę z 10% do 25%. Silne zacieśnienie monetarne miało na celu ochronę oszczędności w hrywnie (UAH), wzrost atrakcyjności aktywów denominowanych w hrywnie na rynkach światowych, stabilizację oczekiwań inflacyjnych oraz redukcję presji na kurs walutowy. Kurs walutowy hrywny jest istotnie wspierany przez interwencje walutowe NBU, a źródłem dewiz jest przede wszystkim pomoc międzynarodowa, która w październiku 2022 roku przekroczyła już 30 mld USD (liczone według deklaracji państw i organizacji międzynarodowych). Kurs oficjalny hrywny, ustalony w dniu wybuchu wojny na poziomie 29,2549 hrywny za dolara, został zmieniony 21 lipca do poziomu 36,5686, dzięki czemu odchylenie kursu spotowego od kursu oficjalnego zmniejszyło się do 10-12% wobec 28,5% przed decyzją o dewaluacji hrywny w lipcu. Zmniejszyło to presję na rezerwy walutowe NBU.

Głęboka recesja sprawiła, że deficyt fiskalny za okres styczeń-listopad 2022 roku był rekordowy (712 mld UAH). Złożyły się na niego: dochody rosnące o 23,9% r/r (dzięki zewnętrznej pomocy rządowej i od organizacji międzynarodowych; wzrost dochodów z wyłączeniem środków pomocowych wyniósł 0,8% r/r po 11 miesiącach 2022 roku) i wydatki, które w okresie styczeń-listopad 2022 wzrosły o 71,0% r/r. NBU szacuje, że sektor fiskalny zakończy 2022 rok deficytem w wysokości 25% PKB.

Ukraiński sektor bankowy

Według danych NBU liczba banków, które prowadzą działalność operacyjną na Ukrainie, spadła w 2022 roku do 67 (wobec 71 w 2021 roku). Z inicjatywy NBU, aby zachować ciągłość działania krytycznej infrastruktury finansowej, 14 systemowo istotnych banków (w tym KREDOBANK S.A.) stworzyło w grudniu 2022 szkielet wspólnej sieci bankowej, czyli sieć oddziałów rozsianych po całym kraju, która będzie świadczyć w sposób skoordynowany usługi klientom, także w razie braku energii elektrycznej.

Wartość aktywów ogółem w ukraińskim systemie bankowym w 2022 roku wzrosła do 2,35 bln UAH (na koniec 2022) z 2,05 bln UAH (na koniec 2021 roku). Do 218,5 mld UAH z 255,5 mld UAH spadły w tym czasie kapitały własne i na koniec 2022 roku stanowiły 9,3% sumy bilansowej, wobec 12,4% na koniec grudnia 2021 roku. Ukraiński sektor bankowy pozostaje dobrze dokapitalizowany (współczynnik adekwatności kapitałowej sektora na poziomie 19,68% wobec 18,01% na koniec 2021 roku i minimum 10%), Pierwsza połowa 2022 roku przyniosła spadek współczynnika, ale w drugiej połowie roku zaczął się on już poprawiać.

Wolumen kredytów na koniec grudnia 2022 roku obniżył się o 38,8 mld UAH wobec stanu na koniec 2021 roku i wynosił 1 040,7 mld UAH. Źródłami spadku były kredyty dla gospodarstw domowych (-33,4 mld UAH), podczas gdy kredyty dla prywatnych przedsiębiorstw niefinansowych wzrosły o 10,5 mld UAH. Najgłębsze spadki wolumenu kredytów w ujęciu miesięcznym wystąpiły w lutym (-40,3 mld UAH) oraz w grudniu (-37,3 mld UAH).

Wolumen depozytów był na koniec 2022 roku o 391,3 mld UAH większy niż na koniec 2021 roku i wyniósł 1 940,9 mld UAH. O 79,9 mld UAH wzrosły w tym okresie depozyty firm prywatnych, a o 264,8 mld UAH depozyty gospodarstw domowych. Wolumen depozytów walutowych w omawianym okresie wzrósł o 197,0 mld UAH (do 683,9 mld UAH), a w walucie krajowej o 192,9 mld UAH (do 1 210,0 mld UAH). Współczynnik kredyty/depozyty obniżył się w grudniu 2022 roku do 53,6% z 69,7% na koniec 2021 roku.

W 2022 roku obniżyły się wskaźniki rentowności ROA (do 1,18% po grudniu 2022 wobec 4,09% w 2021 roku) oraz ROE (do 10,33% po grudniu 2022 roku z 35,08% w 2021 roku), przy czym w trakcie roku obniżyły się one poniżej zera, a od lipca powróciły do poziomów dodatnich.

2.6 Otoczenie regulacyjno-prawne

Na sytuację finansową i działalność Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. wpływ miały także rozwiązania prawne i regulacyjne oraz zalecenia nadzorcze, które weszły w życie w 2022 roku, w tym w szczególności:

dotyczące systemu ochrony banków

Ustawa z 7 kwietnia 2022 roku o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022, poz. 872).

Ustawa wprowadziła m.in. zmiany w ustawie Prawo bankowe, umożliwiające bankom komercyjnym, które działają w formie spółek akcyjnych, utworzenie instytucjonalnego systemu ochrony oraz powiązane z nimi zmiany w ustawie o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, w tym zmianę dotyczącą możliwości obniżenia przez Radę Funduszu docelowego poziomu środków systemu gwarantowania depozytów w bankach.

Ustawa z 5 sierpnia 2022 roku o dodatku węglowym (Dz.U. z 2022, poz. 1692) wprowadziła kolejne zmiany w ustawie Prawo bankowe dotyczące systemu ochrony.

Dotyczące kredytów i wsparcia kredytobiorców

Ustawa z 1 października 2021 roku o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym (Dz.U. z 2021, poz. 2133), której celem jest eliminacja bariery przy udzieleniu kredytu hipotecznego w postaci braku własnych środków stanowiących wymagany przez bank wkład własny.

Stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego z 7 marca 2022 roku w sprawie działań mających na celu ograniczenie poziomu ryzyka kredytowego. Zalecenie dotyczy m.in. parametrów wykorzystywanych przez banki przy badaniu zdolności kredytowej, w tym przyjmowania minimalnej zmiany poziomu stopy procentowej w wysokości 5 p.p.

Ustawa z 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Ustawa zawiera pakiet wsparcia dla kredytobiorców spłacających kredyty hipoteczne, w tym m.in. zawieszenie spłaty kredytu - tzw. ustawowe wakacje kredytowe, dopłaty do kredytów z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców oraz zapowiedź stosowania zamiennika dla wskaźnika WIBOR.

Ustawa z 5 sierpnia 2022 roku o zmianie ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i pośrednikami (Dz.U. z 2022, poz. 1719). Ustawa zakłada, zwrot przez banki dodatkowych opłat, które kredytobiorca poniósł w okresie oczekiwania na wpis hipoteki do księgi wieczystej.

dotyczące zarządzania ryzykiem ESG

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/1214 z 9 marca 2022 roku zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2139 w odniesieniu do działalności gospodarczej w niektórych sektorach energetycznych oraz rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2178 w odniesieniu do publicznego ujawniania szczególnych informacji w odniesieniu do tych rodzajów działalności gospodarczej.

Regulacja określa warunki, na podstawie których wybrane działalności związane z energią jądrową i gazem ziemnym można uznać za zgodne z Taksonomią, na podstawie której przygotowane są ujawnienia za 2022 rok w zakresie kluczowych wskaźników wyników Grupy Kapitałowej Banku w odniesieniu do dwóch celów środowiskowych: adaptacji do zmian klimatu i łagodzenia zmian klimatu.

Implementacyjne Standardy Techniczne - Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2022/2453 z 30 listopada 2022 roku zmieniające wykonawcze standardy techniczne określone w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2021/637 w odniesieniu do ujawniania informacji na temat ryzyk z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego. Rozporządzenie określa jednolite formaty ujawniania informacji w zakresie ryzyk ESG, zgodnie z którymi należy dokonywać, począwszy od 2022 roku, ujawnień na podstawie art. 449a rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/565 z 25 kwietnia 2016 roku uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy.

Od sierpnia 2022 roku firmy inwestycyjne zobowiązane są do pozyskiwania informacji na temat preferencji ESG klienta poprzez ankietę odpowiedniości oraz do przeglądu procesu świadczenia usługi doradztwa oraz procesu oceny odpowiedniości w celu uwzględnienia preferencji ESG klienta.

Dyrektywa delegowana Komisji (UE) 2017/593 z 7 kwietnia 2016 roku uzupełniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do zabezpieczenia instrumentów finansowych i środków pieniężnych należących do klientów, zobowiązań w zakresie zarządzania produktami oraz zasad mających zastosowanie do oferowania lub przyjmowania wynagrodzeń, prowizji bądź innych korzyści pieniężnych lub niepieniężnych.

Transpozycja do regulacji krajowych Rozporządzeniem Ministra Finansów z 11 sierpnia 2022 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, oraz banków powierniczych (Dz.U. z 2022, poz.1740). Od 22 listopada 2022 roku powstał obowiązek włączania czynników zrównoważonego rozwoju do procesów zarządzania produktem.

dotyczące zarządzania ryzykiem

Rozporządzenie Ministra Finansów z 18 marca 2022 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie wyższej wagi ryzyka dla ekspozycji zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach.

Wpływ: spadek wymogów kapitałowych związany z zastosowaniem preferencyjnych wag ryzyka.

dotyczące ładu korporacyjnego

Rekomendacja Z Komisji Nadzoru Finansowego dotycząca zasad ładu wewnętrznego w bankach, stosowana w PKO Banku Polskim S.A. od 1 stycznia 2022 roku. Rekomendacja zawiera wytyczne dotyczące: zasad ładu wewnętrznego w bankach, zasad działania i wzajemnych relacji rady nadzorczej i zarządu, zarządzania konfliktami interesów, polityki zlecania czynności na zewnątrz, zasad wynagradzania oraz polityki dywidendowej, zarządzania ryzykiem oraz ujawniania informacji.

dotyczące podatków

Ustawa z 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (tzw. Polski Ład; Dz.U. z 2021, poz. 2105) oraz kolejne przepisy z zakresu Polskiego Ładu, które m.in. zmieniają zasady obliczania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wynagrodzeń pracowniczych, zmieniają zasady realizacji obowiązków płatnika w zakresie WHT (tj. podatku od źródła), wyłączają z amortyzacji podatkowej budynki i lokalne mieszkalne, rozszerzają obowiązki podatkowe w zakresie CFC (tj. podatku od dochodów zagranicznej jednostki kontrolowanej), zmieniają obowiązki dokumentowania w zakresie tzw. transakcji rajowych oraz dają możliwość tworzenia przez podatników grup VAT, które pozwalają rozliczać podatek łącznie za kilka podmiotów spełniających określone warunki.

Ustawa z 12 marca 2022 roku o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022, poz. 583) oraz inne przepisy, które wprowadzają przywileje podatkowe w zakresie związanym z pomocą udzielaną obywatelom Ukrainy.

Rozporządzenia Ministra Finansów z 30 czerwca 2022 roku dotyczące podatku u źródła (Dz.U. z 2022, poz. 1381 oraz poz. 1382), które wyłączają od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku stosowanie przepisów dotyczących obowiązkowego poboru podatku u źródła przez podmiot prowadzących rachunek papierów wartościowych lub rachunek zbiorczy (tzw. płatnicy techniczni), przy wypłatach przekraczających 2 mln PLN, od należności z papierów wartościowych zapisanych na tych rachunkach.

Jednocześnie na otoczenie gospodarcze Grupy Kapitałowej Banku, w tym sytuację ekonomiczną klientów wpływ miały Tarcze Antyinflacyjne, które w szczególności wprowadziły okresową obniżkę stawek podatku VAT i akcyzy na wybrane produkty (głównie cenotwórcze), w tym m.in. na energię elektryczną i paliwa silnikowe oraz zwolnienie z akcyzy energii elektrycznej dla gospodarstw domowych.

Reforma wskaźników referencyjnych

Na działalność Grupy Kapitałowej Banku w 2022 roku wpływ miały także zmiany regulacyjno-prawne w zakresie unijnej reformy wskaźników referencyjnych, wprowadzone Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z 8 czerwca 2016 roku w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014 z 8 czerwca 2016 roku (BMR).

Od 1 stycznia 2022 roku, w związku z unijną reformą wskaźników referencyjnych i decyzją brytyjskiego organu nadzoru (Financial Conduct Authority – FCA), przestały być opracowywane i publikowane wskaźniki referencyjne LIBOR CHF. Komisja Europejska w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji (UE) 2021/1847 z 14 października 2021 roku w sprawie wyznaczenia ustawowego zamiennika dla niektórych terminów zapadalności stopy LIBOR dla franka szwajcarskiego (CHF LIBOR), które obowiązuje z mocy prawa i jest od 1 stycznia 2022 roku bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej, wyznaczyła zamienniki dla wskaźników LIBOR CHF. Zamiennikami tymi są odpowiednio 1-miesięczna albo 3-miesięczna stopa składana SARON ze wskazaną wartością spreadu korygującego. Stopa SARON zastąpiła stopę LIBOR CHF w każdej umowie i instrumencie finansowym na terenie Unii Europejskiej, a więc dotyczyło to również polskich kredytobiorców. Od początku 2022 roku wycofane zostały także wskaźniki LIBOR EUR, LIBOR GBP, LIBOR JPY, LIBOR USD dla tenorów 1W i 2M. FCA rozpoczęło publikowanie tzw. stawek syntetycznych 1M, 3M i 6M dla LIBOR GBP i JPY.

Ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom z 7 lipca 2022 roku zapoczątkowała reformę wskaźnika WIBOR. Wskaźnik WIBOR zostanie wycofany i zastąpiony zamiennikiem. Ustawa zawiera prawną delegację do jego ogłoszenia w drodze rozporządzenia.

Powołana została Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR), której prace mają na celu zapewnienie wiarygodności, przejrzystości i rzetelności opracowywania i stosowania nowego wskaźnika referencyjnej stopy procentowej. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej podjął decyzję o wyborze indeksu WIRON jako alternatywnego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej oraz przedstawił Mapę Drogową procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID przez indeks WIRON. Reforma wskaźników referencyjnych w Polsce zostanie zrealizowana do końca 2024 roku, z jednoczesnym wdrożeniem w latach 2023-2024 nowej oferty produktów finansowych opartych o WIRON i pełną gotowością do zaprzestania opracowywania i publikowania wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID od początku 2025 roku.

2.7 Czynniki, które będą miały wpływ na przyszłe wyniki finansowe

PKO Bank Polski S.A. widzi rosnące ryzyko wynikające ze zmian makroekonomicznych oraz regulacyjnych. Poniżej uwarunkowania zewnętrzne, które mogą mieć wpływ na działalność i przyszłe wyniki Grupy Kapitałowej Banku.

W gospodarce światowej:

• wojna w Ukrainie i jej konsekwencje gospodarcze, w tym głównie ograniczenie dostępności surowców energetycznych,

• reakcja globalnej gospodarki na dokonane już istotne zacieśnienie polityki pieniężnej, w tym zdecydowane podwyżki stóp procentowych w USA i w strefie euro, które prawdopodobnie będą kontynuowane przynajmniej na początku 2023 roku,

• spowolnienie tempa globalnego wzrostu gospodarczego, w szczególności możliwa stagnacja w Niemczech będąca skutkiem kryzysu energetycznego,

• zmiany w globalnych łańcuchach dostaw, związane z reshoringiem, tj. przenoszeniem produkcji bliżej rynków zbytu (nearshoring) i przenoszeniem produkcji do państw w ramach szeroko rozumianych bloków sojuszniczych (friendshoring),

• zmiany sytuacji gospodarczej w Chinach, gdzie w trakcie 2023 roku oczekiwane jest istotne ożywienie gospodarcze odzwierciedlające odejście od polityki zero-covid, co może prowadzić do wzrostu globalnego popytu, poprawiając perspektywy wzrostowe dla światowej gospodarki, ale równocześnie może też się stać nowym źródłem presji inflacyjnej,

• zmiany w polityce klimatycznej, w tym przyspieszająca transformacja energetyczna oraz wzrost restrykcyjności i znaczenia wymogów środowiskowych.

W gospodarce polskiej:

• ścieżka dalszych zmian stóp procentowych NBP oraz poziomu i oprocentowania rezerwy obowiązkowej,

• natężenie i trwałość zewnętrznych czynników wpływających na inflację oraz działania regulacyjne nakierowane na ograniczanie skali wzrostu inflacji,

• spowolnienie gospodarcze będące skutkiem osłabienia globalnego popytu, wysokiej inflacji oraz zacieśnienia polityki pieniężnej,

• przepływy migracyjne, w tym ich wpływ na podaż pracowników i zagregowany popyt w gospodarce,

• wzrost obciążeń dla sektora finansów publicznych związany z kosztami działań ochronnych w obliczu kryzysu energetycznego oraz z nakładami na obronność i transformację energetyczną, przy niepewności dotyczącej napływu środków z Unii Europejskiej w ramach Krajowego Programu Odbudowy,

• sytuacja na rynkach finansowych, która może odzwierciedlać m.in. wzrost ryzyka geopolitycznego w związku z ewentualną eskalacją konfliktu zbrojnego w Ukrainie,

• reakcja sektora gospodarstw domowych na podwyższony poziom stóp procentowych NBP, w tym m.in. kształtowanie się popytu konsumpcyjnego, popytu na kredyt i zdolności do obsługi już zaciągniętych zobowiązań,

• wydłużenie działania niektórych przepisów tarczy antyinflacyjnej do 30 czerwca 2023 roku tj. preferencyjnych stawek podatku VAT na wybraną żywność, a także dodatków i rekompensat związanych z cenami energii i jej źródłami, oraz ustalenia na cały 2023 rok stałej ceny dla określonego rocznego zużycia energii elektrycznej wybranych podmiotów,

• zmiany zasad realizacji obowiązków płatnika w zakresie podatku u źródła (WHT), a w szczególności: wydłużenie na 2023 rok wyłączenia stosowania przepisów dotyczących obowiązkowego poboru podatku u źródła przez podmiot prowadzący rachunek papierów wartościowych lub rachunek zbiorczy (tzw. płatnicy techniczni), przy wypłatach przekraczający 2 mln PLN, od należności z papierów wartościowych zapisanych na tych rachunkach, a także złagodzenie warunków niepobierania przez płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od wybranych przychodów z obligacji zwolnionych z opodatkowania podatkiem u źródła (uchylenie obowiązku emitenta do złożenia oświadczenia o dochowaniu należytej staranności w informowaniu podmiotów z nim powiązanych o warunkach zwolnienia podatkowego),

• uprawnienie dla wybranych podatników podatku od niektórych instytucji finansowych, w tym banków krajowych, do obniżenia od 1 stycznia 2023 roku podstawy opodatkowania o wartość aktywów w postaci papierów wartościowych ustawowo objętych gwarancją Skarbu Państwa oraz o wartość aktywów wynikających z określonych w przepisach transakcji repo/reverse repo,

• obniżenie limitów pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego (opłat i prowizji) wobec instytucji pożyczkowych w ramach planowanych regulacji tzw. antylichwiarskich,

• ryzyko wszczęcia przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) postępowań wobec Banku w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, w tym m.in. w zakresie rozpatrywania reklamacji tzw. nieautoryzowanych transakcji, proporcjonalnego zwrotu kosztów kredytu przy wcześniejszej spłacie kredytu hipotecznego oraz procesu obsługi ustawowych wakacji kredytowych, jak również ryzyko nałożenia kary przez Prezesa UOKiK w postępowaniu dotyczącym stosowanych przez Bank klauzul modyfikacyjnych we wzorcach umownych,

• możliwe dalsze rozstrzygnięcia sądowe w kwestii walutowych kredytów mieszkaniowych i kredytów złotowych opartych na stawkach WIBOR,

• możliwe podjęcie decyzji w 2023 roku o wydłużeniu ustawowych wakacji kredytowych na 2024 rok.

3. Organizacja Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

Jednostki ujęte w sprawozdaniu finansowym

Najważniejsze zmiany w strukturze Grupy Kapitałowej Banku w 2022 roku

Transakcje z jednostkami podporządkowanymi

3.1 Jednostki ujęte w sprawozdaniu finansowym

[GRI 2-2] W skład Grupy Kapitałowej Banku na 31 grudnia 2022 roku, zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), wchodził PKO Bank Polski S.A. jako jednostka dominująca oraz 36 jednostek (podmiotów) zależnych bezpośrednio lub pośrednio (wszystkich szczebli). Wszystkie jednostki zależne zostały ujęte w skonsolidowanych danych finansowych zgodnie z MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe”.

Wykaz jednostek zależnych bezpośrednio.

W wykazie prezentowany jest udział PKO Banku Polskiego S.A. w kapitale zakładowym spółki, a w przypadku funduszy – udział posiadanych certyfikatów inwestycyjnych funduszu. Wszystkie wykazane jednostki zależne w Skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2022 roku (dalej: sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej Banku za 2022 rok) ujmowane są metodą pełną.

Pełny wykaz jednostek zależnych Banku oraz jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć prezentowany jest w sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej Banku za 2022 rok (nota 1).

3.2 Najważniejsze zmiany w strukturze Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

W 2022 roku w strukturze Grupy Kapitałowej Banku miały miejsca następujące zdarzenia:

• zakończono likwidację spółki ROOF Poland Leasing 2014 (podmiotu z portfela PKO Leasing S.A.),

• zakończono likwidację spółki Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 5 S.K.A. w likwidacji (podmiotu z portfela Merkury fiz an).

Powyższe spółki przestały wchodzić w skład Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A.

W grudnia 2022 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenia spółek: Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 2 S.K.A i Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 4 S.K.A. (podmioty z portfela Merkury fiz an) podjęły uchwały o postawieniu spółek w stan likwidacji. Zmiany zostały zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym w styczniu 2023 roku.

3.3 Transakcje z jednostkami podporządkowanymi

W 2022 roku PKO Bank Polski S.A. świadczył na rzecz jednostek powiązanych (podporządkowanych) usługi w zakresie prowadzenia rachunków bankowych, przyjmowania lokat, udzielania kredytów i pożyczek, emisji dłużnych papierów wartościowych, udzielania gwarancji i bieżących operacji wymiany oraz oferowania jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych funduszy, produktów leasingowych, produktów faktoringowych i produktów ubezpieczeniowych spółek z Grupy Kapitałowej Banku, a także usługi oferowane przez Biuro Maklerskie Banku.

Bank świadczył na rzecz PKO Banku Hipotecznego S.A. usługi w zakresie pośrednictwa w sprzedaży kredytów mieszkaniowych dla osób fizycznych, realizacji czynności obsługi posprzedażowej tych kredytów oraz czynności wspomagających w ramach umowy outsourcingowej. Wybranym spółkom Grupy Kapitałowej Banku, Bank udostępniał infrastrukturę i oferował usługi teleinformatyczne oraz wynajmował powierzchnię biurową. Bank wspólnie ze spółką Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eService sp. z o.o. świadczył usługi rozliczania transakcji płatniczych.

Zestawienie należności, zobowiązań, przychodów i kosztów z tytułu transakcji PKO Banku Polskiego S.A. z jednostkami podporządkowanymi, w tym zadłużenie kredytowe tych jednostek wobec Banku na 31 grudnia 2022 roku zostało przedstawione w Sprawozdaniu finansowym PKO Banku Polskiego S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 roku (nota 71).

Informacje o zawarciu przez emitenta lub jednostkę od niego zależną jednej lub wielu transakcji z jednostkami powiązanymi, jeżeli są istotne i zostały zawarte na innych warunkach niż rynkowe

Usługi świadczone przez Bank na rzecz jednostek powiązanych (podporządkowanych) były świadczone na warunkach, które nie odbiegają istotnie od warunków rynkowych.

W 2022 roku jednostki zależne PKO Banku Polskiego S.A. nie zawarły istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi na innych warunkach niż rynkowe.

4. Sytuacja finansowa Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

Podstawowe wskaźniki finansowe

Skonsolidowany rachunek zysków i strat

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

Dane finansowe są prezentowane w ujęciu zarządczym.

Definicje głównych pozycji finansowych (w odniesieniu do pozycji z rachunku zysków i strat oraz sprawozdania z sytuacji finansowej) oraz wskaźników finansowych znajdują się w rozdziale 14. Słownik

Ewentualne różnice występujące w sumach, udziałach i dynamikach wynikają z zaokrągleń kwot do milionów PLN oraz zaokrągleń udziałów procentowych w prezentowanych strukturach do jednego lub dwóch miejsc „po przecinku”.

4.1 Podstawowe wskaźniki finansowe

W efekcie wyników osiągniętych przez Grupę Kapitałową PKO Banku Polskiego S.A. w 2022 roku główne wskaźniki efektywności finansowej ukształtowały się na następujących poziomach:

Tabela 5. Wskaźniki finansowe Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

		31.12.2022	31.12.2021	Zmiana
ROE netto	(wynik finansowy netto/średni stan kapitałów własnych)	9,7%	12,1%	-2,4 p.p.
ROTE netto	(wynik finansowy netto/średni stan kapitałów własnych pomniejszonych o wartości niematerialne)	10,8%	13,2%	-2,4 p.p.
ROA netto	(wynik finansowy netto/średni stan aktywów)	0,8%	1,2%	-0,4 p.p.
C/I	(wskaźnik kosztów do dochodów)	45,3%	40,4%	+4,9 p.p.
Marża odsetkowa1)	(wynik z tyt. odsetek/średni stan aktywów oprocentowanych)	3,90%	2,70%	+1,20 p.p.
Udział ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości		3,80%	3,98%	-0,18 p.p.
Koszt ryzyka kredytowego		0,53%	0,55%	-0,02 p.p.
Łączny współczynnik kapitałowy	(fundusze własne/łączny wymóg kapitałowy*12,5)	17,78%	18,73%	-0,95 p.p.
Współczynnik kapitału Tier 1 (CET 1)		16,65%	17,53%	-0,88 p.p.

4.2 Skonsolidowany rachunek zysków i strat

Wynik z tytułu odsetek

Wynik z prowizji i opłat

Wynik pozostały

Koszty działania

Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości

Skonsolidowany zysk netto Grupy PKO Banku Polskiego S.A. uzyskany w 2022 roku wyniósł 3 333 mln PLN i był o 1 541 mln PLN niższy niż w 2021 roku, co determinowane było ujęciem skutków ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (tzw. ustawowych wakacji kredytowych), kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych oraz wysokich kosztów regulacyjnych (m.in. kosztu dotyczącego wpłaty na fundusz pomocowy do spółki System Ochrony Banków Komercyjnych S.A. w wysokości 956 mln PLN oraz kosztu składek na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców w wysokości 314 mln PLN), przy jednoczesnej poprawie wyniku z tytułu odsetek związanej głównie z podwyżkami rynkowych stóp procentowych.

Zmiana wyniku netto Grupy PKO Banku Polskiego S.A. (mln PLN)

1) Pozycja wynik pozostały uwzględnia przychody z tytułu dywidend, wynik z operacji finansowych, wynik z pozycji wymiany oraz pozostałe przychody i koszty operacyjne netto.

2) Pozycja obejmuje podatek od niektórych instytucji finansowych, udział w zyskach i stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach oraz zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli.

Wynik na działalności biznesowej Grupy PKO Banku Polskiego S.A. za 2022 rok wyniósł 17 317 mln PLN i był o 2 172 mln PLN, tj. o 14,3% wyższy r/r, głównie w efekcie wzrostu wyniku z tytułu odsetek oraz wyniku z tytułu prowizji i opłat, przy spadku wyniku pozostałego.

Tabela 6. Rachunek zysków i strat Grupy PKO Banku Polskiego S.A. (w mln PLN)

	2022	2021	Zmiana (w mln PLN)	Zmiana (w %)
Wynik z tytułu odsetek	11 813	9 882	1 931	19,5%
Wynik z tytułu prowizji i opłat	4 951	4 377	574	13,1%
Wynik pozostały	553	886	-333	-37,5%
Przychody z tytułu dywidend	51	12	39	3,3x
Wynik z operacji finansowych	377	382	-5	-1,2%
Wynik z pozycji wymiany	-73	436	-509	-1,2x
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto	198	56	142	2,5x
Wynik na działalności biznesowej	17 317	15 145	2 172	14,3%
Koszty działania	-7 850	-6 117	-1 733	28,3%
Podatek od niektórych instytucji finansowych	-1 266	-1 079	-187	17,3%
Wynik operacyjny netto	8 201	7 949	252	3,2%
Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości	-3 523	-1 467	-2 056	1,4x
Udział w zyskach i stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach	71	31	40	1,3x
Zysk/strata brutto	4 749	6 513	-1 764	-27,1%
Podatek dochodowy	-1 416	-1 640	224	-13,7%
Zysk/strata netto (z uwzględnieniem udziałowców niesprawujących kontroli)	3 333	4 873	-1 540	-31,6%x
Zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli	0	-1	1	x
Zysk/strata netto	3 333	4 874	-1 541	-31,6%

Wynik z tytułu odsetek

Wynik z tytułu odsetek za 2022 rok wyniósł 11 813 mln PLN, tj. o 1 931 mln PLN więcej niż w poprzednim roku. Wzrost wyniku r/r wynikał głównie ze wzrostu przychodów z tytułu finansowania udzielonego klientom spowodowanego wzrostem stóp procentowych. Efekt ten częściowo zmniejszył się w wyniku ujęcia w III kwartale 2022 roku jednorazowej straty w wysokości 3 111 mln PLN związanej z ustawowymi wakacjami kredytowymi, pomniejszającej przychody od kredytów mieszkaniowych. Wyższy poziom stóp rynkowych oraz wprowadzone przez Bank podwyżki oprocentowania produktów depozytowych wpłynęły na wzrost kosztów odsetkowych, dodatkowo wzmocniony migracją środków klientów z rachunków bieżących na lokaty terminowe. W 2022 roku nastąpił także spadek wyniku odsetkowego z tytułu rachunkowości zabezpieczeń. Z kolei pozytywnie na poziom wyniku odsetkowego wpłynął wzrost przychodów od papierów wartościowych, głównie w efekcie wzrostu średniego oprocentowania.

Przychody odsetkowe (w mln PLN)	Koszty odsetkowe (w mln PLN)

Przychody odsetkowe wyniosły 20 140 mln PLN i w porównaniu z 2021 rokiem były wyższe o 90,6%. Był to głównie efekt:

• wzrostu przychodów z tytułu finansowania udzielonego klientom o 7 338 mln PLN r/r – głównie na skutek wzrostu średniego oprocentowania finansowania udzielonego klientom o 3,8 p.p. (z wyłączeniem wpływu ustawowych wakacji kredytowych), wynikającego ze wzrostu rynkowych stóp procentowych, przy zmianie struktury finansowania (wzrost udziału kredytów gospodarczych kosztem udziału kredytów mieszkaniowych, walutowych i złotowych),

• wyższych przychodów od papierów wartościowych (+1 481 mln PLN r/r), głównie w efekcie wzrostu średniego oprocentowania wynikającego ze wzrostu rynkowych stóp procentowych,

• niższych przychodów z tytułu rachunkowości zabezpieczeń (-384 mln PLN r/r), związanych głównie ze znacznym spadkiem marż związanym ze wzrostem rynkowych stóp procentowych dla PLN.

Koszty odsetkowe wyniosły 8 327 mln PLN i w porównaniu z 2021 rokiem były wyższe o 7 641 mln PLN, głównie ze względu na:

• wzrost kosztów odsetkowych od depozytów o 3 515 mln PLN r/r, który wynikał w szczególności z wyższych średniorocznych stóp procentowych w PLN po decyzjach RPP i będącego ich efektem podwyższenia oprocentowania depozytów oraz ze zmian w strukturze terminowej polegających na wzroście udziału wyżej oprocentowanych depozytów terminowych,

• rachunkowość zabezpieczeń, z tytułu której poniesiono koszty odsetkowe w wysokości 3 580 mln PLN r/r, głównie w efekcie spadku średnich marż na transakcjach IRS po podwyżkach stóp dla PLN.

Marża odsetkowa w 2022 roku, z wyłączeniem wpływu ujęcia w III kwartale. 2022 roku skutków ustawowych wakacji kredytowych, wzrosła o 1,20 p.p. r/r i wyniosła 3,90%. Wzrost marży wynikał z wyższej rentowności aktywów, która była związana ze wzrostem stóp rynkowych w Polsce, które przełożyły się w większym stopniu na wzrost oprocentowania aktywów niż pasywów. Negatywnie na poziom przychodów odsetkowych wpłynęły zmiany w strukturze aktywów oprocentowanych (wzrósł udział niżej oprocentowanych należności od banków kosztem udziału papierów wartościowych oraz udziału najwyżej oprocentowanych należności od klientów). W 2022 roku średnie oprocentowanie kredytów Grupy PKO Banku Polskiego S.A. wyniosło 7,8%, a średnie oprocentowanie depozytów ogółem ukształtowało się na poziomie 1,1%. W 2021 roku było to odpowiednio 3,7% i 0,1%. Średnie oprocentowanie nowych depozytów terminowych w PLN (dla klientów indywidualnych i przedsiębiorstw) w 2022 roku wyniosło 4,8%.		Średnie oprocentowanie i marża odsetkowa (w %)

		*Wskaźniki w 2022 roku zostały obliczone z wyłączeniem wpływu ujęcia w III kwartale 2022 roku skutków ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (tzw. ustawowe wakacje kredytowe) w wysokości 3 111 mln PLN.

Wynik z tytułu prowizji i opłat

Wynik z tytułu prowizji i opłat (w mln PLN)

Wynik z tytułu prowizji i opłat uzyskany w 2022 roku wyniósł 4 951 mln PLN i był o 574 mln PLN wyższy niż w poprzednim roku. Na wzrost wyniku prowizyjnego wpływały m.in.:

• wyższy wynik z tytułu kredytów, ubezpieczeń i leasingu operacyjnego (+247 mln PLN r/r), głównie w efekcie wzrostu przychodów prowizyjnych od kredytów gospodarczych, leasingu i faktoringu oraz wzrostu przychodów z oferowania produktów ubezpieczeniowych, przy spadku przychodów od kredytów mieszkaniowych,

• wyższy wynik z tytułu marż na transakcjach wymiany walut (+229 mln PLN r/r), głównie jako efekt wzrostu transakcyjności,

• wyższy wynik z tytułu kart (+115 mln PLN r/r), w efekcie większej liczby kart oraz wyższej transakcyjności.

• niższy wynik z tytułu funduszy inwestycyjnych, emerytalnych i działalności maklerskiej (-10 mln PLN r/r), spowodowany głównie spadkiem prowizji za zarządzanie funduszami oraz za sprzedaż jednostek uczestnictwa i prowizji od obrotu giełdowego na rynku akcji, przy wzroście prowizji za sprzedaż obligacji Skarbu Państwa,

• niższy wynik z tytułu obsługi rachunków bankowych i pozostały (-8 mln PLN r/r), m.in. związany ze spadkiem opłat od wysokich sald na rachunkach i wzrostem kosztów usług rozliczeniowych.

Wynik pozostały

Wynik pozostały (w mln PLN)

Wynik pozostały uzyskany w 2022 roku wyniósł 553 mln PLN i był o 333 mln PLN niższy niż w roku 2021, m.in. w efekcie:

• niższego wyniku z pozycji wymiany (-509 mln PLN r/r), głównie w efekcie rozpoznania w 2021 roku wyniku na pozycji walutowej w kwocie około 328 mln PLN w następstwie decyzji Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku z 23 kwietnia 2021 roku w sprawie oferowania ugód klientom, pogorszenia wyniku na transakcjach wymiany walut w związku ze wzrostem stóp procentowych w PLN oraz wzrostu kosztu zamiany walut w 2022 roku, przy poprawie wyniku na działalności klientowskiej,

• utrzymania wyniku z operacji finansowych na zbliżonym poziomie (-5 mln PLN r/r),

• wyższych pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych netto (+142 mln PLN r/r), m.in. w efekcie:

– wzrostu przychodów z tytułu pozostałej działalności Grupy Kapitałowej PKO Leasing S.A. o 28 mln PLN (m.in. sprzedaż samochodów poleasingowych, rozliczenie szkód i składek ubezpieczeniowych, przychody z wcześniejszego zakończenia umów),

– wzrostu przychodów z działalności hotelowej Sopot Zdrój sp. z o.o. o 23 mln PLN,

– niższych kosztów rezerw na zwroty dla klientów z tytułu dokonanych przedterminowych spłat kredytów konsumenckich i hipotecznych o 13 mln PLN,

– ujęcia w 2022 roku przychodu z tytułu sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w wysokości 18 mln PLN (w roku poprzednim koszt z tego tytułu wynosił 60 mln PLN, który został w pełni skompensowany dodatnią wyceną klientowskich instrumentów pochodnych związanych z uprawnieniami do emisji CO2 ujętą w wyniku z operacji finansowych).

Koszty działania

Koszty działania (w mln PLN)

Składowe wskaźnika C/I

W 2022 roku koszty działania wyniosły 7 850 mln PLN i były wyższe o 28,3% r/r. Ich poziom był determinowany w głównej mierze przez:

• wzrost o 1 247 mln PLN, tj. 194,2% kosztów regulacyjnych, głównie w wyniku ujęcia kosztu dotyczącego wpłaty początkowej na fundusz pomocowy w spółce System Ochrony Banków Komercyjnych S.A. w wysokości 956 mln PLN oraz wpłaty na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców w wysokości 314 mln PLN, przy jednocześnie niższych o 73 mln PLN składkach na Bankowy Fundusz Gwarancyjny – koszty te wyniosły 409 mln PLN, z czego 291 mln PLN stanowiła składka na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków (w roku poprzednim koszty BFG ukształtowały się na poziomie 482 mln PLN, z czego 253 mln PLN wyniosła składka na fundusz przymusowej restrukturyzacji),

• wzrost o 253 mln PLN, tj. o 7,9% kosztów świadczeń pracowniczych, głównie w efekcie przeprowadzonych regulacji płacowych,

• wzrost o 202 mln PLN, tj. o 15,8% kosztów rzeczowych, głównie w efekcie:

– wyższych kosztów teleinformatycznych o 44 mln PLN, tj. o 10,3%,

– wyższych kosztów obsługi prawnej o 27 mln PLN, tj. o 45,5%, głównie w związku z obsługą spraw dotyczących kredytobiorców frankowych,

– wyższych kosztów promocji i reklamy o 22 mln PLN, tj. o 17,2%,

– wyższych kosztów utrzymania i wynajmu majątku trwałego o 21 mln PLN, tj. o 7,8%,

• wzrost o 32 mln PLN, tj. o 3,2% kosztów amortyzacji, w wyniku wzrostu amortyzacji informatycznych wartości niematerialnych.

Efektywność działania Grupy PKO Banku Polskiego S.A. mierzona wskaźnikiem C/I w ujęciu rocznym ukształtowała się na poziomie 45,3% i pogorszyła się o 4,9 p.p. r/r, za sprawą większego wzrostu kosztów działania (28,3% r/r; 8,9% r/r z wyłączeniem kosztów regulacyjnych), w tym niemal dwukrotnego wzrostu poziomu kosztów regulacyjnych, niż wzrost wyniku na działalności biznesowej (14,3% r/r), obciążonego ujęciem wpływu ustawowych wakacji kredytowych.

Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości

Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości (w mln PLN)

W 2022 roku wynik z tytułu odpisów i utraty wartości (łącznie z kosztem ryzyka prawnego) wyniósł -3 523 mln PLN i pogorszył się o 2 056 mln PLN w stosunku do uzyskanego w roku poprzednim, na co główny wpływ miało ujęcie kosztu ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych w wysokości -1 914 mln PLN w efekcie istotnej zmiany otoczenia rynkowego wpływającej na szacowany poziom liczby pozwów i ugód.

Wynik z odpisów na ryzyko kredytowe wyniósł -1 546 mln PLN i był gorszy o 125 mln PLN na skutek dotworzenia odpisów na wojnę w Ukrainie w wysokości 303 mln PLN, przy niższych odpisach na kredyty w Banku oraz w Grupie Kapitałowej PKO Leasing S.A.

Wynik z odpisów na aktywa niefinansowe wyniósł -63 mln PLN i pogorszył się o 17 mln PLN w stosunku do roku poprzedniego, głównie na skutek utworzenia odpisu na utratę wartości relacji z klientami Raiffeisen Leasing S.A. w wysokości 21 mln PLN.

Koszt ryzyka kredytowego Grupy Kapitałowej Banku	Wskaźnik jakości portfela kredytowego Grupy Kapitałowej Banku

Wskaźnik udziału ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości na koniec 2022 roku wyniósł 3,80% (spadek o 0,18 p.p. w stosunku do 2021 roku), m.in. dzięki przeprowadzonym przez Bank pakietowym sprzedażom wierzytelności.

Koszt ryzyka na koniec 2022 roku wyniósł -0,53% i był niższy o 0,02 p.p. od uzyskanego w roku poprzednim.

W świetle zmiennych warunków makroekonomicznych związanych z wzrostem stóp procentowych, wpływających na podwyższenie kosztów obsługi zadłużenia oraz wzrostem inflacji, która powoduje spadek dochodowości, a tym samym zdolności klientów do spłaty kredytów, Bank kontynuuje dotychczasową, konserwatywną politykę zarządzania ryzykiem kredytowym Grupy Kapitałowej Banku oraz ścisły monitoring portfela należności.

4.3 Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

Główne pozycje Sprawozdania z sytuacji finansowej

Finansowanie udzielone klientom

Źródła finansowania działalności

Depozyty klientów

Finansowanie zewnętrzne

Główne pozycje Sprawozdania z sytuacji finansowej

Suma bilansowa Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. na koniec 2022 roku wyniosła niemal 431 mld PLN i wzrosła od początku roku o około 13 mld PLN. Tym samym Grupa Kapitałowa Banku umocniła pozycję lidera w polskim sektorze bankowym.

Po stronie aktywów w 2022 roku odnotowano wzrost środków ulokowanych w Banku Centralnym i innych bankach oraz nieznaczny spadek łącznego poziomu finansowania udzielonego klientom, na który istotny negatywny wpływ miały korekty wartości bilansowej brutto portfela kredytów mieszkaniowych (związane z ujęciem wpływu ustawowych wakacji kredytowych oraz ryzyka prawnego kredytów walutowych).

W zakresie źródeł finansowania nastąpił istotny wzrost depozytów klientów, z jednoczesnym zmniejszeniem udziału finansowania zewnętrznego oraz kapitału własnego. Wpływ na zmianę sumy bilansowej w 2022 roku miał także wzrost wycen instrumentów pochodnych (głównie na stopę procentową), co wpłynęło na zwiększenie poziomu pozostałych aktywów oraz innych zobowiązań.

Struktura aktywów (w mld PLN)

Struktura pasywów (w mld PLN)

Finansowanie udzielone klientom

Na koniec 2022 roku wartość finansowania udzielonego klientom przez Grupę Kapitałową Banku wyniosła 246,4 mld PLN, co oznacza spadek o 1,2 mld PLN r/r.

Wolumen kredytów korporacyjnych wzrósł o 9,7 mld PLN, przy spadku wolumenu kredytów bankowości detalicznej i prywatnej o 10,8 mld PLN, w tym kredytów na nieruchomości o 10,2 mld PLN oraz kredytów konsumpcyjnych o 0,5 mld PLN.

W 2022 roku istotny negatywny wpływ na poziom finansowania udzielonego klientom miały korekty wartości bilansowej brutto portfela kredytów mieszkaniowych, związane z ujęciem w III kwartale wpływu ustawowych wakacji kredytowych w wysokości 3,1 mld PLN oraz dotworzeniem kosztów z tytułu ryzyka prawnego kredytów walutowych w wysokości 1,9 mld PLN.

Z wyłączeniem wpływu powyższych korekt wartości bilansowej brutto finansowanie udzielone klientom na koniec 2022 roku wyniosłoby ponad 251 mld PLN.

W strukturze rodzajowej finansowania udzielonego klientom netto główną pozycję stanowiły kredyty bankowości detalicznej i prywatnej z udziałem 54,2% na koniec 2022 roku.

Struktura rodzajowa finansowania udzielonego klientom netto (w mld PLN)

* łącznie z należnościami leasingowymi oraz obligacjami nieskarbowymi (z wyłączeniem przeznaczonych do obrotu)

Źródła finansowania działalności

Struktura źródeł finansowania działalności Grupy Kapitałowej Banku

Struktura walutowa finansowania działalności Grupy Kapitałowej Banku

* łącznie z transakcjami przyrzeczenia odkupu

** zawiera zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych, zobowiązania podporządkowane, otrzymane kredyty/pożyczki

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. finansuje swoją działalność ze źródeł krajowych i zagranicznych, które pochodzą z depozytów (również z rynku międzybankowego), kapitałów własnych i finansowania z rynku hurtowego. Finansowanie z rynku hurtowego obejmuje zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych, zobowiązania podporządkowane oraz otrzymane kredyty i pożyczki od instytucji monetarnych i niemonetarnych. Głównym źródłem finansowania Grupy Kapitałowej Banku pozostają depozyty klientów, które stanowią 85% źródeł finansowania.

Dzięki utrzymywaniu optymalnej struktury finansowania, Grupa PKO Banku Polskiego S.A. posiada pełną zdolność do dalszego rozwoju i realizacji zamierzeń inwestycyjnych.

Depozyty klientów

Depozyty klientów są podstawowym źródłem finansowania aktywów Grupy Kapitałowej Banku. Ich poziom na koniec 2022 roku wyniósł 339,6 mld PLN, co oznacza wzrost o 17,3 mld PLN w skali roku. Do wzrostu bazy depozytowej przyczynił się wzrost depozytów bankowości detalicznej i prywatnej (+19,0 mld PLN) oraz depozytów firm i przedsiębiorstw (+0,9 mld PLN), przy spadku depozytów korporacyjnych (-2,6 mld PLN).

W strukturze terminowej depozytów klientów główną pozycję stanowią depozyty bieżące, których udział wyniósł 69,7%, co oznacza spadek o 14,1 p.p. w stosunku do końca 2021 na rzecz depozytów terminowych. Wpływ na przyrost udziału depozytów terminowych w ujęciu rocznym miało wprowadzenie do oferty nowych produktów oprocentowanych dla klientów banku, w reakcji na wzrost stóp rynkowych.

Struktura rodzajowa depozytów klientów (w mld PLN)	Struktura terminowa depozytów klientów (w mld PLN)

* łącznie z zobowiązaniami z tytułu produktów ubezpieczeniowych	* łącznie z zobowiązaniami z tytułu produktów ubezpieczeniowych

Finansowanie zewnętrzne

Poziom długoterminowych źródeł finansowania na koniec 2022 roku wyniósł niemal 21 mld PLN i był niższy o 8 mld PLN w stosunku do końca 2021 roku. Zmiana wynikała z: • zapadnięcia 3,5 mld PLN emisji PKO Finance AB, • spadku obligacji wyemitowanych przez PKO Bank Hipoteczny S.A. o 2,2 mld PLN, • spadku obligacji wyemitowanych przez Grupę Kapitałową PKO Leasing S.A. o 1,5 mld PLN, • niższego poziomu listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego S.A. o 1,1 mld PLN.		Finansowanie zewnętrzne (w mld PLN)

5. Sytuacja finansowa PKO Banku Polskiego S.A.

Podstawowe wskaźniki finansowe

Rachunek zysków i strat

Sprawozdanie z sytuacji finansowej

Dane finansowe są prezentowane w ujęciu zarządczym.

5.1 Podstawowe wskaźniki finansowe

Wyniki osiągnięte przez PKO Bank Polski S.A. w 2022 roku przełożyły się na wskaźniki finansowe w następujący sposób:

Tabela 7. Wskaźniki finansowe PKO Banku Polskiego S.A.

		31.12.2022	31.12.2021	Zmiana
ROE netto	(wynik finansowy netto/średni stan kapitałów własnych)	9,9%	11,9%	-2,0 p.p.
ROTE netto	(wynik finansowy netto/średni stan kapitałów własnych pomniejszonych o wartości niematerialne)	10,9%	12,8%	-1,9 p.p.
ROA netto	(wynik finansowy netto/średni stan aktywów)	0,8%	1,3%	-0,5 p.p.
C/I	(wskaźnik kosztów do dochodów)	43,7%	38,8%	+4,9 p.p.
Marża odsetkowa1)	(wynik z tyt. odsetek/średni stan aktywów oprocentowanych)	3,82%	2,60%	+1,22 p.p.
Udział ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości		3,60%	3,90%	-0,30 p.p.
Koszt ryzyka kredytowego		0,42%	0,54%	-0,12 p.p.
Łączny współczynnik kapitałowy	(fundusze własne/łączny wymóg kapitałowy*12,5)	18,86%	20,23%	-1,37 p.p.
Współczynnik kapitału Tier 1 (CET 1)		17,56%	18,85%	-1,29 p.p.

5.2 Rachunek zysków i strat

Wynik z tytułu odsetek

Wynik z prowizji i opłat

Wynik pozostały

Koszty działania

Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości

Zysk netto PKO Banku Polskiego S.A. uzyskany w 2022 roku wyniósł 3 258 mln PLN i był o 1 338 mln PLN niższy niż w 2021 roku, co determinowane było ujęciem skutków ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (tzw. ustawowych wakacji kredytowych), kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych oraz wysokich kosztów regulacyjnych (m.in. kosztu dotyczącego wpłaty początkowej na fundusz pomocowy w spółce System Ochrony Banków Komercyjnych S.A. w wysokości 956 mln PLN oraz wpłaty na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców w wysokości 307 mln PLN), przy jednoczesnej poprawie wyniku z tytułu odsetek związanej głównie z podwyżkami rynkowych stóp procentowych.

Wynik na działalności biznesowej w 2022 roku wyniósł 15 844 mln PLN i był o 2 317 mln PLN, tj. 17,1% wyższy od uzyskanego w 2021 roku. Był to głównie efekt wzrostu wyniku z tytułu odsetek o 2 513 mln PLN r/r oraz wyniku z tytułu prowizji i opłat o 325 mln PLN r/r, przy spadku wyniku pozostałego o 520 mln PLN r/r.

Tabela 8. Rachunek zysków i strat PKO Banku Polskiego S.A. (w mln PLN)

		2022	2021	Zmiana (w mln PLN)	Zmiana (w %)
	Wynik z tytułu odsetek	11 224	8 711	2 513	28,8%
	Wynik z tytułu prowizji i opłat	3 818	3 493	325	9,3%
	Wynik pozostały	803	1 323	-520	-39,3%
	Przychody z tytułu dywidend	488	624	-136	-21,8%
	Wynik z operacji finansowych	390	367	23	6,3%
	Wynik z pozycji wymiany	-108	429	-537	-1,3x
	Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto	33	-97	130	1,3x
	Wynik na działalności biznesowej	15 844	13 527	2 317	17,1%
	Koszty działania	-6 925	-5 253	-1 672	31,8%
	Podatek od niektórych instytucji finansowych	-1 190	-987	-203	20,5%
	Wynik operacyjny netto	7 730	7 287	443	6,1%
	Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości	-3 168	-1 311	-1 857	1,4x
	Zysk/strata brutto	4 562	5 976	-1 414	-23,7%
	Podatek dochodowy	-1 304	-1 380	76	-5,5%
	Zysk/strata netto	3 258	4 596	-1 338	-29,1%
Zmiana wyniku netto PKO Banku Polskiego S.A. (mln PLN)

1) Pozycja wynik pozostały uwzględnia przychody z tytułu dywidend, wynik z operacji finansowych, wynik z pozycji wymiany oraz pozostałe przychody i koszty operacyjne netto. 2) Pozycja obejmuje podatek od niektórych instytucji finansowych oraz podatek dochodowy.

Wynik z tytułu odsetek

Wynik z tytułu odsetek za 2022 rok wyniósł 11 224 mln PLN, tj. o 2 513 mln PLN więcej niż w poprzednim roku. Wyższy wynik r/r był determinowany głównie wzrostem przychodów z tytułu finansowania udzielonego klientom spowodowanym podwyżkami stóp procentowych. Efekt ten częściowo zmniejszył się w wyniku ujęcia w III kwartale 2022 roku jednorazowej straty w wysokości 2 443 mln PLN związanej z ustawowymi wakacjami kredytowymi, pomniejszającej przychody od kredytów mieszkaniowych. Negatywnie na poziom wyniku odsetkowego w 2022 roku wpłynęły spadek wyniku z tytułu rachunkowości zabezpieczeń oraz wzrost kosztów odsetkowych od depozytów klientów, wynikające głównie z podwyżek stóp rynkowych dla PLN.

Przychody odsetkowe (w mln PLN)	Koszty odsetkowe (w mln PLN)

Przychody odsetkowe w 2022 roku wyniosły 18 524 mln PLN i w porównaniu z 2021 rokiem były wyższe o 102,1%, w głównej mierze w efekcie:

• wzrostu przychodów z tytułu finansowania udzielonego klientom o 7 044 mln PLN r/r – związanego głównie ze wzrostem średniego oprocentowania finansowania udzielonego klientom o 3,6 p.p. (z wyłączeniem wpływu ustawowych wakacji kredytowych), przy zmianie struktury średniego wolumenu należności kredytowych (wzrost udziału kredytów gospodarczych kosztem pozostałych grup kredytów, głównie kredytów mieszkaniowych walutowych),

• wyższych przychodów od papierów wartościowych (+1 388 mln PLN r/r), głównie w efekcie wzrostu średniego oprocentowania wynikającego ze wzrostu rynkowych stóp procentowych,

• niższych przychodów z tytułu rachunkowości zabezpieczeń (-411 mln PLN r/r), głównie w efekcie spadku średnich marż na transakcjach IRS po podwyżkach stóp dla PLN, które przełożyły się na ujemne wyniki prezentowane w kosztach odsetkowych.

Koszty odsetkowe wyniosły 7 300 mln PLN i w porównaniu z 2021 rokiem były wyższe o 6 847 mln PLN, głównie ze względu na:

• wzrost kosztów odsetkowych od depozytów o 3 486 mln PLN, związany głównie ze wzrostem średniego oprocentowania depozytów związanego z podwyżkami stóp procentowych w PLN po decyzjach RPP oraz ze zmian w strukturze terminowej polegających na wzroście udziału wyżej oprocentowanych depozytów terminowych,

• rachunkowość zabezpieczeń, z tytułu której poniesiono koszty odsetkowe w wysokości 3 142 mln PLN r/r, głównie w efekcie spadku średnich marż na transakcjach IRS po podwyżkach stóp dla PLN.

Marża odsetkowa w 2022 roku, z wyłączeniem wpływu ujęcia w III kwartale 2022 roku skutków ustawowych wakacji kredytowych, wzrosła o 1,22 p.p. r/r i wyniosła 3,82%.

Wzrost marży wynikał z wyższej rentowności aktywów, która była efektem wyższych stóp rynkowych w Polsce, które przełożyły się w większym stopniu na wzrost oprocentowania aktywów niż pasywów. Negatywnie na rentowność aktywów wpłynęły zmiany w strukturze aktywów oprocentowanych (wzrósł udział niżej oprocentowanych należności od banków kosztem głównie udziału papierów wartościowych oraz udziału najwyżej oprocentowanych należności od klientów).

W 2022 roku średnie oprocentowanie kredytów PKO Banku Polskiego S.A. wyniosło 7,6%, a średnie oprocentowanie depozytów ogółem ukształtowało się na poziomie 1,1%. W 2021 roku było to odpowiednio 3,5% i 0,1%.

Średnie oprocentowanie nowych depozytów terminowych w PLN (dla klientów indywidualnych i przedsiębiorstw) w 2022 roku wyniosło 4,8%.

Średnie oprocentowanie i marża odsetkowa (w %)

*Wskaźniki w 2022 roku zostały obliczone z wyłączeniem wpływu ujęcia w III kwartale 2022 roku skutków ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (tzw. ustawowe wakacje kredytowe) w wysokości 2 443 mln PLN.

Wynik z tytułu prowizji i opłat

Wynik z tytułu prowizji i opłat (w mln PLN)

Wynik z tytułu prowizji i opłat w 2022 roku wyniósł 3 818 mln PLN i był wyższy w porównaniu do poprzedniego roku o 325 mln PLN. Wzrost wyniku był determinowany m.in. przez:

• wyższy wynik z tytułu marż na transakcjach wymiany walut (+145 mln PLN r/r), w efekcie wzrostu transakcyjności,

• wyższy wynik z tytułu kart (+114 mln PLN r/r), w efekcie większej liczby kart oraz wyższej transakcyjności,

• wyższy wynik z tytułu funduszy inwestycyjnych i działalności maklerskiej (+36 mln PLN r/r), głównie w efekcie wyższych prowizji za sprzedaż obligacji Skarbu Państwa,

• wyższy wynik z tytułu kredytów i ubezpieczeń (+31 mln PLN r/r), głównie w efekcie wzrostu przychodów prowizyjnych od kredytów gospodarczych, przy spadku przychodów od kredytów mieszkaniowych oraz prowizji za sprzedaż ubezpieczeń powiązanych z kredytami,

• stabilny wynik z tytułu obsługi rachunków bankowych i pozostały.

Wynik pozostały

Wynik pozostały (w mln PLN)

Uzyskany w 2022 roku wynik pozostały wyniósł 803 mln PLN i był niższy od uzyskanego w 2021 roku o 520 mln PLN, m.in. w efekcie:

• niższego wyniku z pozycji wymiany (-537 mln PLN r/r) – głównie w efekcie rozpoznania w 2021 roku wyniku na pozycji walutowej w kwocie około 328 mln PLN w następstwie decyzji Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku z 23 kwietnia 2021 roku w sprawie oferowania ugód klientom oraz pogorszenia wyniku na transakcjach wymiany walut w związku ze wzrostem stóp procentowych w PLN oraz wzrostu kosztu zamiany walut w 2022 roku, przy poprawie wyniku na działalności klientowskiej,

• niższych przychodów z tytułu dywidend (-136 mln PLN r/r),

• wyższego wyniku z operacji finansowych (+23 mln PLN r/r) – m.in. w efekcie wzrostu wyniku na instrumentach pochodnych (głównie zrealizowanego na instrumentach wbudowanych w depozyty strukturyzowane), przy niższym wyniku z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów (głównie na skutek wysokiego wyniku zrealizowanego na sprzedaży papierów wartościowych w 2021 roku),

• wyższych pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych netto (+130 mln PLN r/r), m.in. w efekcie:

– niższych kosztów rezerw na zwroty dla klientów z tytułu dokonanych przedterminowych spłat kredytów konsumenckich i hipotecznych o 13 mln PLN,

– ujęcia w 2022 roku przychodów w wysokości 23 mln PLN z tytułu zmniejszenia zobowiązania dotyczącego dokapitalizowania spółki zależnej, wobec 17 mln PLN kosztu z powyższego tytułu, który został ujęty w 2021 roku,

Koszty działania

W 2022 roku koszty działania wyniosły 6 925 mln PLN i były wyższe o 31,8% r/r. Ich poziom był determinowany w głównej mierze przez:

• wzrost o 1 232 mln PLN, tj. 207,4% kosztów regulacyjnych, głównie w wyniku ujęcia kosztu dotyczącego wpłaty początkowej na fundusz pomocowy w spółce System Ochrony Banków Komercyjnych S.A. w wysokości 956 mln PLN oraz wpłaty na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców w wysokości 307 mln PLN, przy jednocześnie niższych o 80 mln PLN składek na Bankowy Fundusz Gwarancyjny – koszty te wyniosły 381 mln PLN, z czego 264 mln PLN stanowiła składka na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków (w roku poprzednim koszty BFG ukształtowały się na poziomie 461 mln PLN, z czego 232 mln PLN wyniosła składka na fundusz przymusowej restrukturyzacji),

• wzrost o 207 mln PLN, tj. o 7,6% kosztów świadczeń pracowniczych, głównie w efekcie przeprowadzonych regulacji płacowych,

• wzrost o 192 mln PLN, tj. o 18,0% kosztów rzeczowych, głównie w związku z:

– wyższymi kosztami teleinformatyki o 48 mln PLN, tj. o 14,1%,

– wyższymi kosztami obsługi prawnej o 31 mln PLN, tj. o 59,4%, głównie w związku z obsługą spraw dotyczących kredytobiorców frankowych,

– wyższymi kosztami promocji i reklamy o 25 mln PLN, tj. o 22,3%,

– wyższymi kosztami utrzymania i wynajmu majątku trwałego o 22 mln PLN, tj. o 9,0%,

– wyższymi kosztami projektów o 16 mln PLN, tj. o 31,8%,

• wzrost o 42 mln PLN, tj. o 4,8% kosztów amortyzacji, głównie w efekcie wzrostu kosztów amortyzacji wartości niematerialnych informatycznych.

Efektywność działania PKO Banku Polskiego S.A. mierzona wskaźnikiem C/I w ujęciu rocznym ukształtowała się na poziomie 43,7% i pogorszyła się o 4,9 p.p. r/r, za sprawą większego wzrostu kosztów działania (31,8% r/r; 9,5% r/r z wyłączeniem kosztów regulacyjnych), w tym dwukrotnego wzrostu kosztów regulacyjnych, niż wzrost wyniku na działalności biznesowej (17,1% r/r), obciążonego ujęciem wpływu ustawowych wakacji kredytowych.

Koszty działania (w mln PLN)	Składowe wskaźnika C/I

Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości

W 2022 roku wynik z tytułu odpisów i utraty wartości (łącznie z kosztem ryzyka prawnego) wyniósł -3 168 mln PLN i pogorszył się w stosunku do roku poprzedniego o 1 857 mln PLN. Poziom wyniku determinowały w głównej mierze ujęcie kosztu ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych w wysokości -1 914 mln PLN w efekcie istotnej zmiany otoczenia rynkowego wpływającej na szacowany poziom liczby pozwów i ugód oraz dotworzenie 103 mln PLN odpisów na skutek materializacji ryzyka związanego z wojną w Ukrainie.

Wynik z odpisów na ryzyko kredytowe wyniósł -1 165 mln PLN i był korzystniejszy o 91 mln PLN, głównie dzięki poprawie wyniku na kredytach mieszkaniowych.

Wynik z odpisów na aktywa niefinansowe wyniósł -89 mln PLN i pogorszył się o 34 mln PLN w stosunku do roku poprzedniego, głównie na skutek dotworzenia odpisu na utratę wartości akcji spółki KREDOBANK S.A. w wysokości 51,8 mln PLN.

Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości (w mln PLN)

Wskaźnik udziału ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości na koniec 2022 roku wyniósł 3,60% i był niższy o 0,30 p.p. w stosunku do 2021 roku, na co wpływ miał wzrost portfela należności ogółem oraz przeprowadzone przez Bank pakietowe sprzedaże wierzytelności.

Koszt ryzyka na koniec 2022 roku wyniósł -0,42% i był niższy o 0,12 p.p. od uzyskanego w roku poprzednim.

W świetle zmiennych warunków makroekonomicznych związanych z wzrostem stóp procentowych, wpływającym na podwyższenie kosztów obsługi zadłużenia oraz wzrostem inflacji, która powoduje spadek dochodowości, a tym samym zdolności klientów do spłaty kredytów, Bank kontynuuje dotychczasową, konserwatywną politykę zarządzania ryzykiem kredytowym oraz ścisły monitoring portfela należności.

Wskaźniki jakości portfela kredytowego Banku

Koszt ryzyka kredytowego Banku

5.3 Sprawozdanie z sytuacji finansowej

Główne pozycje Sprawozdania z sytuacji finansowej

Finansowanie udzielone klientom

Depozyty klientów

Finansowanie zewnętrzne

Główne pozycje Sprawozdania z sytuacji finansowej

Suma bilansowa PKO Banku Polskiego S.A. na koniec 2022 roku wyniosła 405 mld PLN i wzrosła od początku roku o około 16 mld PLN. Tym samym PKO Bank Polski S.A. umocnił pozycję największej instytucji w polskim sektorze bankowym.

Po stronie aktywów w 2022 roku odnotowano wzrost środków ulokowanych w Banku Centralnym i innych bankach oraz wzrost łącznego poziomu finansowania udzielonego klientom, pomimo negatywnego wpływu korekt wartości bilansowej brutto portfela kredytów mieszkaniowych (związanych z ujęciem wpływu ustawowych wakacji kredytowych oraz ryzyka prawnego kredytów walutowych). W zakresie źródeł finansowania nastąpił istotny wzrost depozytów klientów, z jednoczesnym zmniejszeniem udziału finansowania zewnętrznego oraz kapitału własnego. Wpływ na zmianę sumy bilansowej w 2022 roku miał także wzrost wycen instrumentów pochodnych (głównie na stopę procentową), co wpłynęło na zwiększenie poziomu pozostałych aktywów oraz innych zobowiązań.

Struktura aktywów (w mld PLN)	Struktura pasywów (w mld PLN)

Finansowanie udzielone klientom

Na koniec 2022 roku finansowanie udzielone klientom Banku wyniosło 223,6 mld PLN, co oznacza wzrost o 3,8 mld PLN r/r.

Wolumen kredytów korporacyjnych wzrósł o 10,5 mld PLN. Wolumen kredytów bankowości detalicznej i prywatnej natomiast spadł o 6,3 mld PLN. Spadek kredytów bankowości detalicznej i prywatnej dotyczył głównie kredytów na nieruchomości, na które istotny negatywny wpływ miały korekty wartości bilansowej brutto, związane z ujęciem w III kwartale 2022 roku wpływu ustawowych wakacji kredytowych w wysokości 2,4 mld PLN oraz dotworzeniem kosztów z tytułu ryzyka prawnego kredytów walutowych w wysokości 1,9 mld PLN.

Z wyłączeniem wpływu powyższych korekt wartości bilansowej brutto finansowanie udzielone klientom na koniec 2022 roku wyniosłoby niemal 228 mld PLN.

W strukturze rodzajowej finansowania udzielonego klientom netto główną pozycję stanowiły kredyty bankowości detalicznej i prywatnej oraz kredyty korporacyjne z udziałem na koniec 2022 roku odpowiednio na poziomie 50,9% oraz 41,4%.

Struktura rodzajowa finansowania udzielonego klientom netto (w mld PLN)

* łącznie z obligacjami nie skarbowymi (z wyłączeniem przeznaczonych do obrotu)

Depozyty klientów

Depozyty klientów są podstawowym źródłem finansowania aktywów Banku. Ich poziom na koniec 2022 roku wyniósł 334,9 mld PLN, co oznacza wzrost o 16,8 mld PLN od początku roku. Do wzrostu bazy depozytowej przyczynił się wzrost depozytów bankowości detalicznej i prywatnej (+19,3 mld PLN) oraz depozytów firm i przedsiębiorstw (+0,6 mld PLN), przy spadku depozytów korporacyjnych (-3,0 mld PLN).

W strukturze rodzajowej depozytów klientów główną pozycję stanowią depozyty bankowości detalicznej i prywatnej (69,5% na koniec 2022 roku).

W strukturze terminowej depozytów klientów główną pozycję stanowią depozyty bieżące, których udział wyniósł 69,8%, co oznacza spadek o 14,6 p.p. w stosunku do końca 2021 na rzecz depozytów terminowych. Wpływ na przyrost udziału depozytów terminowych w ujęciu rocznym miało wprowadzenie do oferty nowych produktów oprocentowanych dla klientów Banku, w reakcji na wzrost stóp rynkowych.

Struktura terminowa depozytów klientów (w mld PLN)

Struktura rodzajowa depozytów klientów (w mld PLN)

Finansowanie zewnętrzne

PKO Bank Polski S.A. od lat jest uczestnikiem rynku emisji dłużnych papierów wartościowych, co pozwala mu na dywersyfikację źródeł finansowania działalności oraz dostosowanie ich do wymogów regulacyjnych w zakresie długoterminowej stabilności finansowej.

Poziom długoterminowych źródeł finansowania na koniec 2022 roku wyniósł około 3,5 mld PLN i był niższy o 4,4 mld PLN w stosunku do końca 2021 roku, głównie na skutek zapadnięcia pożyczki od spółki zależnej PKO Finance AB.

Finansowanie zewnętrzne (w mld PLN)

6. Sprawozdanie o wydatkach reprezentacyjnych, wydatkach na usługi prawne, marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz na usługi doradztwa związanego z zarządzaniem

Sprawozdanie zostało sporządzone w oparciu o postanowienia § 11 ust. 1 pkt. 10a Statutu PKO Banku Polskiego S.A. oraz zgodnie z art. 17 ust. 6 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym.

W 2022 roku Bank poniósł koszty w zakresie wydatków reprezentacyjnych, wydatków na usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem w łącznej kwocie 257,6 mln PLN, co stanowiło 1,63% wyniku na działalności biznesowej Banku (WNDB). Analogiczne koszty poniesione przez Bank w 2021 roku wynosiły łącznie 170,6 mln PLN, co stanowiło 1,26% WNDB Banku.

Tabela 9. Wydatki reprezentacyjne PKO Banku Polskiego S.A., wydatki na usługi prawne, marketingowe, w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz na usługi doradztwa związanego z zarządzaniem.

Rodzaj wydatku w ramach kosztów administracyjnych Banku	2022 rok
Rodzaj wydatku w ramach kosztów administracyjnych Banku	wartość (w mln PLN)	udział w WNDB (%)
Usługi marketingowe - kampanie reklamowe wspierające sprzedaż oferowanych przez Bank produktów oraz kampanie/działania wizerunkowe, wspierające kreowanie pozytywnego wizerunku Banku (głównie świąteczna kampania wizerunkowa oraz działania promujące 6. PKO Bieg Charytatywny) oraz działania sponsorskie	132,7	0,84%
Usługi prawne - świadczenie stałej obsługi prawnej, prowadzonej na rzecz Banku na podstawie zawartych z kancelariami prawnymi umów cywilno-prawnych, wydatki przeznaczone na doraźną pomoc prawną oraz wydatki związane ze sprawami kredytów mieszkaniowych CHF	89,9	0,57%
Koszty doradztwa związanego z zarządzaniem - usługi doradcze związane z doradztwem biznesowym i finansowym	26,3	0,17%
Usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej - działania z zakresu komunikacji wewnętrznej oraz zewnętrznej dotyczące głównie publikacji w mediach	5,7	0,04%
Koszty reprezentacyjne - wydatki mające na celu utrzymywanie pozytywnych relacji z klientami, partnerami oraz kontrahentami	2,9	0,02%
Razem	257,6	1,63%

7. Kapitały własne, miary adekwatności, dywidenda

Kapitały własne i ich rentowność

Miary adekwatności kapitałowej

Dywidenda oraz podział zysku

7.1 Kapitały własne

Kapitały własne Grupy PKO Banku Polskiego S.A. zmniejszyły się o 6,0% w ujęciu rocznym. Spadek kapitałów własnych na koniec 2022 roku w porównaniu do roku poprzedniego o około 2,3 mld PLN wynika głównie ze spadku skumulowanych innych dochodów całkowitych o 3,3 mld PLN, determinowanego zmianami w wartości godziwej portfela papierów wartościowych oraz instrumentów pochodnych w rachunkowości zabezpieczeń.

Zmiany w strukturze kapitałów własnych wynikają również z uchwał podjętych przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku w dniu 12 maja 2022 roku o:

• wypłacie dywidendy z zysku netto za 2021 rok w kwocie 2,3 mld PLN (tj. 49,77% zysku netto Banku),

• pozostawieniu pozostałej część zysku netto w kwocie 2,3 mld PLN jako niepodzielonej.

Tabela 10. Kapitały własne ogółem i łączny współczynnik kapitałowy Grupy PKO Banku Polskiego S.A. (w mln PLN)

	31.12.2022	31.12.2021	Zmiana (w mln PLN)	Zmiana (w %)
Kapitały własne ogółem, w tym:	35 435	37 693	-2 258	-6,0%
Kapitał zakładowy	1 250	1 250	0	0,0%
Kapitał zapasowy	23 085	23 003	82	0,4%
Fundusz ogólnego ryzyka bankowego	1 070	1 070	0	0,0%
Pozostałe kapitały rezerwowe	7 091	6 968	123	1,8%
Skumulowane inne dochody całkowite	-9 031	-5 728	-3 303	57,7%
Niepodzielony wynik finansowy	8 651	6 270	2 381	38,0%
Wynik okresu bieżącego	3 333	4 874	-1 541	-31,6%
Udziały niekontrolujące	-14	-14	0	0,0%
Fundusze własne	40 723	42 112	-1 389	-3,3%
Łączny współczynnik kapitałowy	17,78%	18,73%		-0,95 p.p.

7.2 Miary adekwatności kapitałowej

Miary adekwatności kapitałowej na koniec 2022 roku

Poziom adekwatności kapitałowej Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. w 2022 roku utrzymywał się istotnie powyżej limitów nadzorczych.

Na koniec 2022 roku łączny współczynnik kapitałowy Grupy PKO Banku Polskiego S.A. ukształtował się na poziomie 17,78% i w porównaniu do końca 2021 roku spadł o 0,95 p.p., a współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 na poziomie 16,65% i spadł o 0,88 p.p.

Spadek współczynników kapitałowych determinowany był spadkiem funduszy własnych o 1,4 mld PLN, przy wyższych o 0,3 mld PLN wymogach kapitałowych.

Największy wpływ na zmiany funduszy własnych miały: spadek wartości godziwej aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite o około 1,7 mld PLN (po zastosowaniu przepisów łagodzących wpływ pandemii COVID-19 (art. 468 CRR)), wzrost wartości pomniejszeń funduszy z tytułu przekroczenia progu, od którego nadwyżka zaangażowań kapitałowych oraz aktywów z tytułu podatku odroczonego pomniejszają fundusze o około 0,2 mld PLN oraz zaliczenie do kapitału podstawowego Tier 1 części zysku netto osiągniętego za okres od 1 stycznia 2022 roku do 30 czerwca 2022 roku w kwocie 946 mln PLN.

W 2022 roku nastąpił wzrost wymogu w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka operacyjnego o 0,6 mld PLN, głównie na skutek ujęcia kosztu ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych. Spadek wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego wyniósł 0,4 mld PLN, głównie dzięki zastosowaniu preferencyjnej wagi ryzyka dla walutowych kredytów mieszkaniowych objętych programem ugód, co obniżyło wymogi o około 0,6 mld PLN.

Miary adekwatności kapitałowej Grupy Kapitałowej Banku	Wymogi w zakresie funduszy własnych Grupy Kapitałowej Banku (w mld PLN)

W 2022 roku łączny współczynnik kapitałowy PKO Banku Polskiego S.A. spadł o 1,37 p.p. do poziomu 18,86%, a współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 o 1,29 p.p. do poziomu 17,56%. Spadek współczynników kapitałowych wynika głównie ze spadku funduszy własnych o 2,3 mld PLN oraz wyższych wymogów kapitałowych o 0,3 mld PLN.

Fundusze własne PKO Banku Polskiego S.A. spadły o 2,3 mld PLN, głównie w wyniku obniżenia się wartości godziwej aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite o około 1,5 mld PLN (po zastosowaniu przepisów łagodzących wpływ pandemii COVID-19 (art. 468 CRR)) oraz wzrostu pomniejszenia z tytułu progowego wyłączenia zaangażowań kapitałowych i podatku odroczonego od pozycji kapitału podstawowego Tier 1 w kwocie 1,0 mld PLN. Na zwiększenie funduszy własnych wpłynęła zgoda Komisji Nadzoru Finansowego na zaliczenie do kapitału podstawowego Tier 1 części zysku netto Banku osiągniętego za okres od 1 stycznia 2022 roku do 30 czerwca 2022 roku w kwocie 895 mln PLN.

Wymóg w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka operacyjnego zwiększył się o 0,6 mld PLN, głównie na skutek ujęcia kosztu ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych. Spadek wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego wyniósł 0,5 mld PLN i był głównie efektem zastosowania preferencyjnej wagi ryzyka dla kredytów objętych programem ugód, co obniżyło wymogi o około 0,6 mld PLN.

Miary adekwatności kapitałowej Banku

Wymogi w zakresie funduszy własnych Banku

(w mld PLN)

Wyznaczenie docelowych poziomów MREL

BFG określił docelowy wymóg MREL TREA dla Banku na bazie skonsolidowanej na poziomie 15,36% TREA (łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko), który powinien być spełniony przez fundusze własne i zobowiązania kwalifikowalne, spełniające wymóg podporządkowania na poziomie 13,96% TREA do 31 grudnia 2023 roku.

Wymóg MREL TEM (miary ekspozycji całkowitej) dla Banku na bazie skonsolidowanej został określony na poziomie 5,91% TEM i powinien być spełniony przez fundusze własne i zobowiązania kwalifikowalne, spełniające wymóg podporządkowania na poziomie 5,65% TEM do 31 grudnia 2023 roku.

Zgodnie z art. 97 ust. 4 ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym BFG zwolnił PKO Bank Hipoteczny S.A. z obowiązku utrzymywania minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowanych. W związku z tą decyzją poziomy TREA oraz TEM są korygowane o wyłączenie z konsolidacji PKO Banku Hipotecznego S.A.

Wymagane poziomy, wraz ze ścieżką dojścia, prezentuje poniższa tabela.

Tabela 11. Wymagane poziomy MREL (w %)

	31.12.2022	31.12.2023
MREL (TREA)	11,68	15,36
MREL (TREA) podporządkowany	10,98	13,96
MREL (TEM)	4,46	5,91
MREL (TEM) podporządkowany	4,32	5,65

Według stanu na koniec 2022 roku Bank spełnia wymóg MREL TREA oraz MREL TEM określone w ścieżce dojścia na koniec 2022 roku.

7.3 Dywidenda oraz podział zysku

Uchwały dotyczące podziału zysku za 2021 rok oraz niepodzielonego zysku z lat poprzednich

12 maja 2022 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie PKO Banku Polskiego S.A. (ZWZ Banku) podjęło uchwałę w sprawie podziału zysku PKO Banku Polskiego S.A. osiągniętego w 2021 roku, zgodnie z którą:

• 2 287 500 000 PLN (tj. 49,77% zysku netto Banku) zostało przeznaczone na dywidendę,

• pozostałą część zysku netto w kwocie 2 308 836 372 PLN pozostawiono niepodzieloną.

Dywidenda wyniosła 1,83 PLN brutto na jedną akcję i przysługiwała ze wszystkich 1 250 mln akcji. Dniem dywidendy (nabycia praw do dywidendy) był 4 sierpnia 2022 roku, a dniem wypłaty dywidendy był 23 sierpnia 2022 roku.

Jednocześnie ZWZ Banku podjęło uchwałę dotyczącą pozostawienia niepodzielonego zysku PKO Banku Polskiego S.A. z lat poprzednich, w kwocie 5 500 000 000 PLN, zyskiem niepodzielonym.

Powyższe uchwały są spójne z indywidualnym zaleceniem Komisji Nadzoru Finansowego z 23 lutego 2022 roku, zgodnie z którym KNF zaleciła Bankowi ograniczenie ryzyka występującego w jego działalności poprzez:

• niewypłacanie dywidendy z zysku wypracowanego w 2021 roku w wysokości większej niż 50%;

• niepodejmowanie, bez uprzedniej konsultacji z organem nadzoru, innych działań, w szczególności pozostających poza zakresem bieżącej działalności biznesowej i operacyjnej, które mogą skutkować obniżeniem funduszy własnych, w tym również ewentualnych wypłat dywidend z niepodzielonego zysku z lat ubiegłych oraz wykupów akcji własnych.

Jednocześnie KNF potwierdziła, że Bank spełnia wymogi do wypłaty dywidendy na poziomie do 50% zysku netto za 2021 rok określone w stanowisku KNF z grudnia 2021 roku w sprawie polityki dywidendowej w 2022 roku instytucji nadzorowanych.

Polityka dywidendowa

15 grudnia 2022 roku PKO Banku Polskiego S.A przyjął politykę dywidendową Banku i Grupy Kapitałowej Banku (dalej: Polityka dywidendowa). Przyjęta Polityka dywidendowa zakłada intencję stabilnego wypłacania dywidendy w długim terminie z zachowaniem zasady ostrożnego zarządzania Bankiem i Grupą Kapitałową Banku, zgodnie z wymogami przepisów prawa oraz stanowisk KNF w sprawie założeń polityki dywidendowej banków komercyjnych. Celem Polityki dywidendowej jest optymalne kształtowanie struktury kapitałowej Banku i Grupy Kapitałowej Banku z uwzględnieniem zwrotu z kapitału i jego kosztu oraz potrzeb kapitałowych związanych z rozwojem, przy jednoczesnej konieczności zapewnienia odpowiedniego poziomu współczynników adekwatności kapitałowej oraz spełnienia wymogu w zakresie minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań podlegających umorzeniu lub konwersji (MREL).

Zgodnie z Polityką dywidendową dodatkowym narzędziem redystrybucji kapitałów jest skup akcji własnych w celu ich umorzenia. Zgodę na nabycie przez Bank akcji własnych wyraża Walne Zgromadzenie, po uprzedniej akceptacji Rady Nadzorczej, określając warunki nabycia, w tym maksymalną liczbę akcji do nabycia, okres upoważnienia do nabycia akcji (który nie może przekraczać pięciu lat) oraz maksymalną i minimalną wysokość zapłaty za nabywane akcje, jeżeli nabycie następuje odpłatnie. Nabycie akcji własnych w celu umorzenia w każdym przypadku wymaga uzyskania przez Bank uprzedniej zgody Komisji Nadzoru Finansowego.

Zalecenia KNF w zakresie wypłaty dywidendy za 2022 rok

W grudniu 2022 roku Komisja Nadzoru Finansowego przyjęła stanowisko w sprawie polityki dywidendowej w 2023 roku instytucji nadzorowanych, które następnie zostało potwierdzone pismem z 23 grudnia 2022 roku.

Wskazane w stanowiskach KNF kryteria wypłaty dywidendy dla banków komercyjnych są następujące:

1. kwotę do wysokości 50% zysku za 2022 rok mogą wypłacić jedynie banki spełniające jednocześnie poniższe kryteria:

• nierealizujące programu naprawczego,

• pozytywnie ocenione w ramach procesu badania i oceny nadzorczej (BION) - ocena końcowa BION nie gorsza niż 2,5,

• wykazujące poziom dźwigni finansowej (LR) na poziomie wyższym niż 5%,

• posiadające współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) nie niższy niż wymagane minimum: 4,5% + 56,25% x wymóg P2R + wymóg połączonego bufora (z uwzględnieniem 3% bufora nadzorczego),

• posiadające współczynnik kapitału Tier 1 (T1) nie niższy niż wymagane minimum: 6% + 75% x wymóg P2R + wymóg połączonego bufora (z uwzględnieniem 3% bufora nadzorczego),

• posiadające łączny współczynnik kapitałowy (TCR) nie niższy niż wymagane minimum: 8% + wymóg P2R + wymóg połączonego bufora (z uwzględnieniem 3% bufora nadzorczego),

2. kwotę do wysokości 75% zysku za 2022 rok mogą wypłacić jedynie banki spełniające jednocześnie kryteria do wypłaty 50% z uwzględnieniem, w ramach kryteriów kapitałowych, wrażliwości banku na niekorzystny scenariusz makroekonomiczny,

3. kwotę do wysokości 100% zysku za 2022 rok mogą wypłacić jedynie banki spełniające jednocześnie kryteria do wypłaty 75%, a także których portfel należności od sektora niefinansowego charakteryzuje się dobrą jakością kredytową (udział NPL, z uwzględnieniem instrumentów dłużnych, na poziomie nieprzewyższającym 5%)

Kryteria określone w punktach 1-3 bank powinien spełniać zarówno na poziomie jednostkowym, jak i skonsolidowanym.

Dodatkowo KNF wskazała, że banki posiadające istotny portfel walutowych kredytów mieszkaniowych korygują stopę wypłaty dywidendy w oparciu o dwa dodatkowe kryteria:

• Kryterium 1 – bazujące na udziale walutowych kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych w całym portfelu należności od sektora niefinansowego,

• Kryterium 2 – bazujące na udziale kredytów udzielonych w latach 2007 i 2008 w portfelu walutowych kredytów mieszkaniowych gospodarstw domowych.

KNF zaleciła stosowanie odpowiednich korekt w zależności od wielkości posiadanego przez bank portfela:

• Kryterium 1:

– banki z udziałem powyżej 5% - korekta stopy dywidendy o 20 p.p.,

– banki z udziałem powyżej 10% - korekta stopy dywidendy o 40 p.p.,

– banki z udziałem powyżej 20% - korekta stopy dywidendy o 60 p.p.,

– banki z udziałem powyżej 30% - korekta stopy dywidendy o 100 p.p.,

• Kryterium 2:

– banki z udziałem powyżej 20% - korekta stopy dywidendy o 30 p.p.,

– banki z udziałem powyżej 50% - korekta stopy dywidendy o 50 p.p.

przy czym łączna wartość korekty (maksymalnie 100%) jest sumą korekt wynikających z obu kryteriów.

Wrażliwość Banku na niekorzystny scenariusz makroekonomiczny mierzona jest przy pomocy wyników nadzorczych testów warunków skrajnych i została określona przez KNF w postaci zalecenia (P2G).

Pismem z 23 grudnia 2022 roku KNF zaleciła Bankowi ograniczenie ryzyka występującego w działalności Banku poprzez utrzymywanie funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych, w wysokości 0,72 p.p. na poziomie jednostkowym oraz 0,66 p.p. na poziomie skonsolidowanym ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego.

Zgodnie z pismem KNF, Bank otrzyma także indywidualne zalecenie dotyczące zarówno możliwości wypłaty dywidendy, jak i innych działań mogących skutkować obniżeniem bazy kapitałowej.

Na 31 grudnia 2022 roku współczynniki wyniosły:

• na poziomie skonsolidowanym:

– współczynnik kapitału Tier 1 (T1) oraz kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) = 16,65 %,

– łączny współczynnik kapitałowy (TCR) = 17,78 %,

– Kryterium 1 = 5,03 %,

– Kryterium 2 = 32,90 %,

• na poziomie jednostkowym:

– współczynnik kapitału Tier 1 (T1) oraz kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) = 17,56 %,

– łączny współczynnik kapitałowy (TCR) = 18,86 %,

– Kryterium 1 = 6,09 %,

– Kryterium 2 = 33,80 %.

Intencją Banku jest wypłata dywidendy w 2023 roku z zysku netto 2022 roku. Rekomendacja Zarządu Banku w sprawie dywidendy zostanie ustalona po otrzymaniu od KNF indywidualnego zalecenia dotyczącego polityki dywidendowej.

Zgodnie z art. 395 § 2 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych decyzja dotycząca podziału zysku pozostaje w kompetencjach Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku.

8. Działalność Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

Wsparcie kredytobiorców

System ochrony banków komercyjnych

Wsparcie Ukrainy i jej uchodźców oraz działalność ukraińskich spółek zależnych

Segmenty działalności PKO Banku Polskiego S.A.

Ubezpieczenia i leasing

Projekty informatyczne i pozostałe usługi

Sieć dystrybucji i kanały dostępu

Obszar operacji

Współpraca międzynarodowa

Działalność pozostałych spółek zależnych

Nagrody i wyróżnienia przyznane Grupie PKO Banku Polskiego S.A.

8.1 Wsparcie kredytobiorców

Wakacje kredytowe

W ramach realizacji ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom z 7 lipca 2022 roku Grupa PKO Banku Polskiego S.A. wprowadziła tzw. ustawowe wakacje kredytowe.

Grupa Kapitałowa PKO Banku Polskiego S.A. umożliwiła zawieszenie spłaty kredytu mieszkaniowego w wymiarze dwóch miesięcy na kwartał w okresie od 1 sierpnia 2022 roku do 30 września 2022 roku i od 1 października 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku oraz w wymiarze jednego miesiąca na kwartał w okresie od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku.

Zawieszeniem spłaty zostały objęte kredyty i od października 2022 roku pożyczki hipoteczne wykorzystane na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, których umowy były zawarte przed 1 lipca 2022 roku w walucie polskiej, a okres kredytowania kończy się po 31 grudnia 2022 roku - jedna umowa dla danego konsumenta.

Z możliwości zawieszenia spłaty mogą również korzystać klienci, którzy zawarli ugody dla kredytów we frankach szwajcarskich (CHF) i obecną walutą kredytu jest złoty (PLN).

Klienci PKO Banku Polskiego S.A. i PKO Banku Hipotecznego S.A. mogą złożyć wniosek w serwisie internetowym iPKO, oddziałach Banku lub korespondencyjnie.

Grupa Kapitałowa Banku skorygowała wartość bilansową brutto kredytów hipotecznych na kwotę 3,1 mld PLN dokonując pomniejszenia przychodu odsetkowego. Wartość korekty została ustalona jako różnica wartości bieżącej szacowanych przepływów pieniężnych, wynikających z umów kredytowych, uwzględniającej zawieszenie płatności rat oraz bieżącej wartości bilansowej brutto portfela kredytowego. Kalkulacja straty oparta jest na założeniu, że około 63% klientów posiadających kredyt hipoteczny udzielony w PLN zdecyduje się na skorzystanie z wakacji kredytowych (współczynnik partycypacji klientów).

Do końca grudnia 2022 roku 285,7 tys. klientów Grupy Kapitałowej Banku złożyło wniosek o zawieszenie spłaty kredytu lub pożyczki hipotecznej, a łączna liczba zawnioskowanych zawieszanych rat wyniosła 1 831 tys., co stanowi 42% maksymalnej liczby rat do zawieszenia dla wszystkich uprawnionych klientów.

Grupa Kapitałowa Banku na 31 grudnia 2022 roku dokonała oceny wystarczalności poziomu straty z tytułu wakacji kredytowych w ujęciu wartościowym. Wyniki powyższej analizy potwierdziły, iż rozpoznana strata z tytułu wakacji kredytowych w wysokości 3,1 mld PLN jest na adekwatnym poziomie. Na wzrost współczynnika partycypacji klientów w przyszłości, a tym samym na poziom kosztów z tego tytułu, mogą potencjalnie mieć wpływ takie czynniki jak wzrost poziomu bezrobocia, zmiana zachowań klientów oraz wzrost rynkowych stóp procentowych.

Kredyty mieszkaniowe bez wkładu własnego

PKO Bank Polski S.A. od września 2022 roku oferuje kredyt mieszkaniowy ze spłatą rodzinną udzielany na warunkach programu „Mieszkanie bez wkładu własnego”, który umożliwia finansowanie do 100% wydatków związanych z nabyciem lub budową nieruchomości. O kredyt mogą starać się osoby, które mają zdolność kredytową, ale nie posiadają wystarczających oszczędności na wkład własny. Część finansowanej kwoty jest objęta gwarancją Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK).

Program ugód dotyczących walutowych kredytów hipotecznych

PKO Bank Polski S.A. w 2022 roku kontynuował oferowanie ugód dla klientów indywidualnych posiadających czynne kredyty we frankach szwajcarskich (CHF), które były przeznaczone na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Ugoda polega na konwersji kredytu w CHF na kredyt w złotych (PLN), tak jakby od początku kredyt był kredytem złotowym oprocentowanym według stawki referencyjnej WIBOR powiększonej o stosowaną historycznie dla takich kredytów marżę. W 2022 roku zakres produktów objętych ugodami został rozszerzony o kredyty hipoteczne MIX udzielone w CHF przeznaczone na zaspokojenie celów mieszkaniowych oraz o kredyty przewalutowane z polskich złotych (PLN) na franki szwajcarskie (CHF). Ugody są proponowane w toku postępowań mediacyjnych prowadzonych przez Centrum Mediacji Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego.

Bank na szeroką skalę proponuje też ugody w odniesieniu do kredytów objętych postępowaniami sądowymi.

Aby ograniczyć ryzyko stopy procentowej od początku uruchomienia programu Bank oferuje kredytobiorcom możliwość oprocentowania z wykorzystaniem stałej stopy procentowej przez 5 lat. W przypadku, gdy pozostały okres spłaty kredytu po zawarciu ugody będzie krótszy niż 5 lat, stała stopa procentowa będzie obowiązywała do końca obowiązywania umowy. Kredyt ze stałą stopą cieszy się coraz większą popularnością - w procesie ugodowym w 2022 roku tę opcję wybrało 83% klientów, którzy po podpisaniu ugody kontynuują spłatę kredytu. a łącznie od początku oferowania ugód - 75% klientów, którzy kontynuują spłatę kredytu.

Do końca roku 2022 roku zarejestrowano 37,5 tys. wniosków o mediacje, 20 944 mediacje zakończyły się pozytywnie, 8 124 mediacji zakończyło się negatywnie.

Odstąpienie od podwyższania marży do czasu ustanowienia hipoteki

W związku ze zmianą ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami Grupa Kapitałowa Banku wdrożyła zmiany dotyczące rezygnacji z podwyższenia marży o 0,9 p.p. w okresie od momentu uruchomienia kredytu do uprawomocnienia się wpisu hipoteki do księgi wieczystej.

Grupa Kapitałowa Banku utworzyła korektę wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych z tytułu zwrotu klientom pobranych środków z tytułu podwyższenia marży o 0,9 p.p. do czasu dokonania wpisu hipoteki, w ramach umów zawartych od 22 lipca 2017 roku – 46 mln PLN według stanu na koniec 2022 roku. Zwrot kosztów jest realizowany bez konieczności składania wniosku przez klienta.

Gwarancje dla przedsiębiorstw BGK

Klienci PKO Banku Polskiego S.A. i PKO Faktoring S.A. od 1 lipca 2022 roku mogli skorzystać z gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) w ramach nowych umów dotyczących odpowiednio:

• linii gwarancyjnej, która dotyczy zabezpieczenia spłaty kredytu na bieżące finansowanie działalności gospodarczej lub finansowanie wydatków inwestycyjnych, w celu poprawy płynności finansowej kredytobiorcy,

• linii gwarancyjnej, która dotyczy zabezpieczenia limitu faktoringowego przeznaczonego na bieżące finansowanie działalności gospodarczej przedsiębiorcy (w formie faktoringu z regresem lub faktoringu odwrotnego, niezabezpieczonych cesją praw z polisy ubezpieczenia) i przyczyniającego się do poprawy płynności finansowej.

Program jest przeznaczony dla średnich i dużych przedsiębiorstw w przypadku kredytów oraz wszystkich przedsiębiorstw w przypadku faktoringu (z wyjątkiem w obu programach, instytucji finansowych).

Gwarancje obejmują do 80% kwoty kredytu/udzielonego limitu faktoringowego, a maksymalna kwota, która może podlegać zabezpieczeniu w postaci gwarancji wynosi 250 mln PLN. Celem gwarancji jest pomoc w utrzymaniu płynności finansowej przedsiębiorców dotkniętych negatywnymi skutkami gospodarczymi rosyjskiej agresji wobec Ukrainy, w tym skutkami nałożonych przez Unię Europejską i jej partnerów gospodarczych sankcji i wprowadzonych środków odwetowych. Powyższe umowy dają możliwość udzielania gwarancji kryzysowych BGK do 31 grudnia 2023 roku (Bank) i 30 czerwca 2023 roku (spółka).

W 2022 roku z powyższego wsparcia skorzystało 75 klientów Banku i 44 klientów PKO Faktoring S.A., a łączna wartość udzielonych gwarancji wyniosła 841,2 mln PLN w przypadku klientów Banku i 176,1 mln PLN w przypadku klientów spółki.

W 2022 roku klienci PKO Banku Polskiego S.A. i klienci PKO Leasing S.A. korzystali także z gwarancji, których celem było minimalizowanie skutków pandemii COVID-19, w tym:

• klienci Banku (średnie i duże przedsiębiorstwa) do 30 czerwca 2022 roku korzystali z gwarancji BGK w ramach umowy linii gwarancyjnej z funduszu gwarancji płynnościowych i z tego wsparcia w pierwszej połowie roku skorzystało 81 klientów Banku, a łączna wartość gwarancji udzielonych w tym okresie wyniosła 1,04 mld PLN,

• klienci PKO Leasing S.A. (mikro-, mali i średni przedsiębiorcy) do 31 grudnia 2022 roku korzystali z Paneuropejskiego Funduszu Gwarancyjnego (PFG) w ramach umowy z BGK dotyczącej linii gwarancyjnej z funduszu gwarancji spłaty leasingu/pożyczki leasingowej i z tego wsparcia w 2022 roku skorzystało 50 klientów spółki, a łączna wartość gwarancji udzielonych w tym okresie wyniosła 53 mln PLN.

8.2 System ochrony banków komercyjnych

14 czerwca 2022 roku PKO Bank Polski S.A. wspólnie z 7 bankami komercyjnymi tj. Alior Bank S.A., BNP Paribas Bank Polska S.A., ING Bank Śląski S.A., mBank S.A., Millennium Bank S.A., Bank Polska Kasa Opieki S.A. oraz Santander Bank Polska S.A. (Banki-Uczestnicy) utworzył system ochrony banków komercyjnych, o którym mowa w rozdziale 10a ustawy Prawo bankowe podlegający nadzorowi KNF. Zadaniem systemu ochrony jest zapewnienie płynności i wypłacalności Banków-Uczestników na warunkach i w zakresie określonym w umowie systemu ochrony, a także wspieranie przymusowej restrukturyzacji prowadzonej przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) lub przejęcia banku, o którym mowa w art. 146b ust. 1 ustawy Prawo bankowe.

Banki-Uczestnicy założyły spółkę System Ochrony Banków Komercyjnych S.A. (SOBK) jako jednostkę zarządzającą systemem ochrony, której kapitał zakładowy wynosi 1 mln PLN. Bank objął 21 113 akcji SOBK o łącznej wartości nominalnej 211 130 PLN, co stanowi 21,1% kapitału zakładowego spółki.

SOBK utworzył fundusz pomocowy w celu zapewnienia środków na finansowanie zadań systemu ochrony, który jest zasilany z wpłat Banków-Uczestników. Wartość wpłaty Banku do funduszu pomocowego w 2022 roku wyniosła 956 mln PLN.

Do systemu ochrony będą mogły przystąpić inne banki krajowe, o ile spełnią warunki określone w obowiązujących przepisach prawa oraz w umowie systemu ochrony. Zgodnie z przepisami ustawy o BFG Rada BFG może podjąć decyzję o obniżeniu docelowego poziomu środków systemu gwarantowania depozytów w bankach biorąc pod uwagę m.in. wysokość środków zgromadzonych przez system ochrony.

Odpowiedzialność każdego Banku-Uczestnika za zobowiązania związane z jego uczestnictwem w systemie ochrony ograniczona jest do wysokości wkładów, które dany Bank-Uczestnik jest zobowiązany wnieść na objęcie akcji SOBK oraz wpłat, które dany Bank-Uczestnik jest zobowiązany wnieść do funduszu pomocowego. Każdy Bank-Uczestnik będzie mógł wypowiedzieć umowę systemu ochrony z zachowaniem 24-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Po wypowiedzeniu umowa będzie nadal obowiązywać w stosunku do pozostałych Banków-Uczestników.

30 września 2022 roku BFG podjął decyzję o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Bank S.A. SOBK, zgodnie z wnioskiem otrzymanym od BFG i podstawowymi zadaniami systemu ochrony (określonymi w rozdziale 10a ustawy Prawo bankowe) udzielił łącznego wsparcia potrzebnego do bezpiecznego przeprowadzenia przymusowej restrukturyzacji powyższego banku w wysokości 3,47 mld PLN, w tym w formie dotacji i objęcia pakietu 49% akcji w instytucji pomostowej (tj. banku utworzonego przez BFG, do którego została przeniesiona działalność Getin Noble Bank S.A). Zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, SOBK nie posiada prawa głosu w organach instytucji pomostowej, a tym samym nie ma wpływu na jej zarządzanie - pełni rolę inwestora pasywnego wspierając stabilność tej instytucji.

8.3 Wsparcie Ukrainy i jej uchodźców oraz działalność ukraińskich spółek zależnych

Pomoc humanitarna i wsparcie pracowników ukraińskich spółek z Grupy Kapitałowej Banku

Od pierwszych chwil wojny w Ukrainie Grupa Kapitałowa Banku zaangażowała się w różnorodne akcje pomocowe. Główne działania Banku i jego polskich spółek zależnych koordynowane były przez Fundację PKO Banku Polskiego (Fundacja) i finansowane ze środków Fundacji (w tym dodatkowych środków przekazanych przez Bank na działalność programową) oraz z dobrowolnych wpłat darczyńców gromadzonych na specjalnym koncie bankowym Fundacji. Dodatkowo, PKO Bank Polski S.A. przekazał na konto Fundacji darowiznę celową w wysokości 3 mln PLN.

Działania pomocowe realizowane z budżetu Fundacji głównie skierowane były do pracowników spółki KREDOBANK S.A. i ich rodzin, którym zapewniono transport po przekroczeniu granicy, zakwaterowanie i wyżywienie, opiekę medyczną oraz rzeczy codziennego użytku. Ponadto podopiecznym została przekazana darowizna w celu wsparcia procesu usamodzielniania uchodźców na terenie Polski. Łącznie w 2022 roku pomocą Fundacji zostało objętych 900 osób, a wartość pomocy wyniosła prawie 12 mln PLN.

Z budżetu Fundacji oraz ze środków zgromadzonych z dobrowolnych wpłat na konto Fundacji:

• wsparcie otrzymało 75 organizacji pozarządowych i jednostek prowadzących działania pomocowe na rzecz uchodźców z Ukrainy na łączną kwotę 8,3 mln PLN,

• pokryto koszty inicjatyw na rzecz uchodźców z Ukrainy organizowanych lokalnie przez wolontariuszy PKO Banku Polskiego S.A.; na pokrycie kosztów transportu kobiet i dzieci z Ukrainy do Polski, zakwaterowania, zakupu leków oraz artykułów spożywczych Fundacja wydała 3,9 mln PLN.

Ponadto w 2022 roku Fundacja przekazała darowizny rzeczowe w postaci składników majątkowych wycofanych z użytkowania, pozyskanych od spółek Grupy Kapitałowej Banku (w tym m.in. samochody typu bus, meble, komputery) oraz defibrylatory i karetkę o łącznej wartości 2,1 mln PLN.

Spółki zależne Banku przekazały także darowizny pieniężne oraz organizowały ze środków własnych transport uchodźców oraz zakup i transport rzeczy dla uchodźców.

KREDOBANK S.A. (spółka ukraińska), w tym w ramach działalności fundacji Kredo, w 2022 roku na działalność humanitarną związaną z wojną, przekazał łącznie 15,8 mln UAH (około 2 mln PLN według kursu średniego NBP z 31 grudnia 2022 roku).

Powyższe środki zostały przekazane:

• jako darowizny pieniężne - w tym głównie dla Państwowej Specjalnej Służby Transportu Ministerstwa Obrony Narodowej Ukrainy na dobudowę i wyposażenie Centrum działań przeciwko minom i dla miasta Lwowa na potrzeby obronno-humanitarne,

• na zakup sprzętu medycznego, leków i żywności - w tym m.in.: dla szpitali Lwowa i Charkowa,

• na sfinansowanie akcji „Odwaga, aby być razem”, w ramach której przygotowano do szkoły tysiąc dzieci ewakuowanych z terenów walk wojennych i okupowanych, które poszły na zachodzie Ukrainy po raz pierwszy do szkoły,

• na zorganizowanie i prowadzenie do 30 września 2022 roku we Lwowie schroniska dla uchodźców z rejonów objętych walkami – ze schroniska skorzystało 738 uchodźców, w tym 235 dzieci,

• na organizację transportu uchodźców wojennych ze wschodu Ukrainy do Polski.

Spółka pomagała także swoim pracownikom i ich rodzinom, w tym w szczególności w ewakuacji i zakwaterowaniu.

Akcje pomocowe organizowane przez Grupę Kapitałową Banku w Polsce i na Ukrainie wspierane były przez wolontariuszy – pracowników tej Grupy.

Oferta produktowa

PKO Bank Polski S.A oferuje pakiet udogodnień dla obywateli Ukrainy.

• Osoby fizyczne mogą założyć standardowe konto PKO Konto bez Granic wraz z kartą z funkcją wielowalutową, zwolnione z opłaty przez okres 12 miesięcy, z dostępem do rachunku przez Internet i telefon albo Czasowe Konto bez Granic dla klientów, którzy nie posiadają dokumentu potwierdzającego tożsamość. Łącznie w okresie od 24 lutego do 31 grudnia 2022 roku Bank otworzył 367 tys. rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych (ROR) dla obywateli Ukrainy, w tym 50,5 tys. Czasowych Kont bez Granic.

• Bank umożliwił obywatelom Ukrainy zakładającym ROR w PKO Banku Polskim S.A. uzyskanie w wybranych oddziałach „od ręki” bezpłatnej karty debetowej tzw. karty instant.

• W bankomatach PKO Banku Polskiego S.A., w ramach usługi PKO Awizo, można dokonywać wypłaty świadczeń wskazanych w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy.

• Bank udostępnia w języku ukraińskim aplikację mobilną IKO, serwis bankowości elektronicznej iPKO (stronę logowania i wybrane elementy), sekcję na stronie internetowej Banku, obsługę ekranów bankomatowych, komunikaty głosowe IVR (Interactive Voice Response) oraz wybrane dokumenty i materiały bankowe.

• Bank nie pobiera opłat za zlecenia przelewów zagranicznych do banków w Ukrainie.

Do czerwca 2022 roku usługi bankowe były oferowane na PGE Narodowym w Warszawie – gdzie przez ponad 2,5 miesiąca otwarto prawie 13,5 tys. rachunków.

Firmom prowadzącym działalność na terytorium Ukrainy lub które otworzyły działalność na terytorium Polski po 24 lutym 2022 roku i w strukturze organizacyjnej występuje minimum jeden beneficjent rzeczywisty, który jest obywatelem Ukrainy, Bank oferuje promocyjny rachunek firmowy. Oferta skierowana jest do firm, które otworzą PKO Konto Firmowe lub PKO Konto Firmowe Premium. W ramach oferty specjalnej, klienci przez 12 miesięcy są zwolnieni m.in. z opłat za prowadzenie rachunku bieżącego i rachunków pomocniczych, za przelewy krajowe i do banków w Ukrainie oraz za wypłaty i wpłaty w oddziałach Banku. W okresie obowiązywania oferty specjalnej, czyli od 28 marca do 31 grudnia 2022 roku, Bank otworzył 540 rachunków firmowych. W 94% są to nowo otwarte przedsiębiorstwa działające na rynku do 12 miesięcy.

Wymiana hrywny

PKO Bank Polski S.A. na zlecenie Narodowego Banku Polskiego prowadził do września 2022 roku wymianę hrywny jako jedyny bank w Polsce.

W 100 oddziałach Banku w okresie od 25 marca do 9 września 2022 roku uchodźcy z Ukrainy, na określonych warunkach oraz po kursie ustalanym przez Narodowy Bank Ukrainy (kurs NBU), mogli dokonywać wymiany hrywny na polskie złote.

Z takiej możliwości skorzystało blisko 103 tys. obywateli Ukrainy, którzy łącznie dokonali wymiany 728 mln UAH. Średnia operacja wymiany miała wartość 7 tys. UAH (przy maksymalnym limicie 10 tys. UAH). Bank wszystkie wymienione hrywny przekazał do NBP po kursie NBU.

Działalność ukraińskich spółek z Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

(Wszystkie dane finansowe zostały przeliczone według kursu średniego NBP z 31 grudnia 2022 roku.)

W Ukrainie kontynuują działalność spółki z Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A., w tym KREDOBANK S.A. z siedzibą we Lwowie oraz spółki windykacyjne i finansowe z siedzibą w Kijowie i we Lwowie.

KREDOBANK S.A. jest bankiem uniwersalnym, który obsługuje klientów głównie w zachodniej części Ukrainy i w Kijowie. Spółka na koniec 2022 roku posiadała centralę we Lwowie oraz 66 oddziałów, w tym w rejonach najbardziej dotkniętych działaniami wojennymi zlokalizowanych było 13 oddziałów. W I kwartale 2022 roku jeden z oddziałów spółki w Kijowie został zniszczony.

Od lutego 2022 roku, w związku z agresją zbrojną Rosji, priorytetem KREDOBANK S.A. jest zapewnienie pracownikom bezpieczeństwa, utrzymanie ciągłości działania i bieżąca obsługa klientów. Spółka obsługuje klientów w rejonach, w których nie ma aktywnych działań wojennych. Kierownictwo prowadzi codzienny monitoring działalności spółki oraz zapewnia szybką reakcję na incydenty i zmiany sytuacji.

Zarząd spółki szacuje potencjalne straty na poziomie niewpływającym na zdolność KREDOBANK S.A. do kontynuacji działalności. Na koniec 2022 roku, według oceny opartej na dostępnych, oficjalnych informacjach około 16% portfela kredytowego spółki znajduje się bezpośrednio w obszarach, w których toczą się działania wojenne lub są blisko nich, w tym poniżej 3% - w rejonach tymczasowej okupacji lub aktywnych działań bojowych.

W 2022 roku KREDOBANK S.A. udzielił 4,5 mld UAH (0,57 mld PLN) nowych kredytów, z tego 86% osobom prawnym, a 14% osobom fizycznym. W porównaniu z 2021 rokiem akcja kredytowa zmniejszyła się o 69%.

W 2022 roku KREDOBANK S.A. utworzył odpisy z tytułu ryzyka kredytowego na poziomie około 1,7 mld UAH (tj. 213,9 mln PLN).

Tabela 12. Wybrane dane finansowe KREDOBANK S.A.*

	w mln UAH		w mln PLN
	31.12.2022	31.12.2021	31.12.2022	31.12.2021
Kredyty brutto	14 950	17 459	1 881	2 196
Depozyty brutto	32 903	24 386	4 139	3 068
Aktywa (suma bilansowa)	38 650	32 999	4 862	4 151
Kapitały własne	3 946	3 860	496	486
	za 2022 rok	za 2021 rok	za 2022 rok	za 2021 rok
Wynik netto	138	801	17	101

* dane skonsolidowane według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej – zasad obowiązujących w Grupie Kapitałowej Banku

W grudniu 2022 roku 32 oddziały KREDOBANK S.A. weszły w skład POWER BANKING, to jest wspólnej sieci bankowej, utworzonej z inicjatywy Narodowego Banku Ukrainy, czyli sieci oddziałów rozsianych po całej Ukrainie, której celem jest świadczenie klientom określonej listy pilnych usług bankowych, także w przypadku braku energii elektrycznej.

KREDOBANK S.A. podpisał nowe umowy dotyczące gwarancji kredytowych, które umożliwią w 2023 roku udzielanie kredytów dla ukraińskich przedsiębiorców, w tym z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOiR) oraz z Komisją Europejską, która przeznaczyła środki na zabezpieczenie przez Bank Gospodarstwa Krajowego akcji kredytowej spółki.

Sytuacja finansowa oraz organizacyjna pozostałych spółek ukraińskich z Grupy Kapitałowej na koniec 2022 roku była stabilna. Spółki nie odnotowały napięć płynnościowych, utrzymują kontakty z dotychczasowymi kontrahentami. Ograniczenia w realizacji usług i organizacja pracy są na bieżąco dostosowywane do warunków wojennych.

Wdrożenie sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś

PKO Bank Polski S.A. wdrożył ograniczenia i zmiany wynikające z sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś. Zweryfikował i zmienił kierunki rozliczeń z bankami, które nie są objęte restrykcjami, zmienił korespondenta w rublach rosyjskich (RUB) oraz wypowiedział rachunki nostro i loro banków podlegających sankcjom. Tym samym zablokowane zostały płatności we wszystkich walutach do i z banków rosyjskich i białoruskich objętych sankcjami.

PKO Bank Polski S.A. wprowadził wytyczne dotyczące finasowania i prowadzenia usług bankowych dla podmiotów zaangażowanych w działalność gospodarczą powiązaną z Rosją i Białorusią, w tym klientów, którzy są lub mogą zostać objęci sankcjami lub restrykcjami. Główną zasadą, jaką kieruje się Bank jest brak dostępności, ograniczanie lub wycofywanie się z finansowania i usług finansowych.

Bank na bieżąco monitoruje sankcje międzynarodowe i podejmuje adekwatne działania w tym zakresie.

PKO Bank Polski S.A. podejmuje stosowne działania w przypadku pojawienia się klienta na liście osób i podmiotów objętych szczególnymi środkami ograniczającymi wydanymi przez MSWIA, tzw. Polskiej liście sankcyjnej. W przypadku wystąpienia zmian w środkach ograniczających, Bank na bieżąco realizuje decyzje właściwego organu, zgodnie z zapisami Ustawy z 13 kwietnia 2022 roku o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego. Bank realizuje na bieżąco decyzje właściwego organu w zakresie zwolnienia środków finansowych podmiotów objętych środkami ograniczającymi.

8.4 Segmenty działalności Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

Segment detaliczny

Segment korporacyjny i inwestycyjny

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. prowadzi działalność biznesową w ramach segmentów dopasowanych pod względem produktów i usług do poszczególnych grup klientów. Sposób podziału obszarów biznesowych jest spójny z modelem zarządzania sprzedażą i kompleksową ofertą produktową. Obecnie Grupa Kapitałowa Banku prowadzi swoją działalność biznesową w ramach segmentu detalicznego oraz segmentu korporacyjnego i inwestycyjnego.

Liczba klientów: 11 648,6 tys.

Udzielone finansowanie: 173,5 mld PLN

Wolumen oszczędności: 395,0 mld PLN

Liczba klientów: 17,7 tys.

Udzielone finansowanie: 84,5 mld PLN

Wolumen oszczędności: 58,2 mld PLN

W opisach segmentów działalności zaprezentowano dane zarządcze, które obejmują PKO Bank Polski S.A. oraz znaczące podmioty Grupy Kapitałowej Banku; ewentualne różnice w sumach, udziałach i dynamikach wynikają z zaokrągleń.

8.4.1 Segment detaliczny

Oferta Grupy PKO Banku Polskiego S.A. dla osób prywatnych obejmuje szeroką gamę produktów kredytowych, depozytowych i ubezpieczeniowych oraz usług świadczonych w ramach bankowości elektronicznej.

W 2022 roku w segmencie detalicznym Grupa PKO Banku Polskiego S.A. budowała silne i długookresowe relacje z klientami m.in. udostępniając maksymalną liczbę procesów zdalnych. Koncentrowała się na rozwoju narzędzi i kanałów dostępu, aby klienci mogli wygodnie zarządzać finansami w każdym miejscu i czasie.

Osoby fizyczne mogą korzystać z kredytów konsumpcyjnych w formie pożyczki gotówkowej, hipotecznej, kredytów odnawialnych i kart kredytowych oraz kredytów mieszkaniowych. Dla firm i przedsiębiorstw są dostępne kredyty inwestycyjne i inwestorskie, kredyty obrotowe, leasing i faktoring.

Oferta depozytowa i inwestycyjna obejmuje m.in. produkty regularnego oszczędzania, lokaty terminowe, produkty inwestycyjne PKO TFI S.A. i oszczędnościowe obligacje skarbowe.

Grupa Kapitałowa Banku kieruje do wszystkich klientów segmentu detalicznego usługi ubezpieczeniowe zarówno powiązane jak i niepowiązane bezpośrednio z produktami bankowymi. Ubezpieczenia związane z produktami bankowymi oferowane są w powiązaniu m.in. do kredytów konsumpcyjnych i hipotecznych, rachunków ROR oraz kart bankowych. Oferta ubezpieczeń niezależnych od produktów bankowych zawiera m.in. ubezpieczenia na życie, nieruchomości, podróżne, komunikacyjne, polisę onkologiczną OnkoPlan i ubezpieczenia przedmiotów leasingu.

Klienci segmentu

Segment Detaliczny na koniec 2022 roku obsługiwał ponad 11,6 mln klientów, w tym:

• blisko 11,1 mln osób fizycznych, w tym 16,7 tys. klientów Bankowości Prywatnej,

• blisko 0,6 mln firm i przedsiębiorstw.

Od początku 2022 roku liczba klientów obsługiwanych w segmencie detalicznym zwiększyła się o ponad 545 tysięcy.

Liczba klientów Banku segmentu detalicznego (w mln)

Wolumeny biznesowe

Na koniec 2022 roku:

• łączne finansowanie klientów segmentu detalicznego wynosiło ponad 173 mld PLN i w 2022 roku spadło o blisko 9,8 mld PLN (tj. o 5,3%). Przyczynił się do tego głównie spadek portfela kredytów bankowości hipotecznej (-10,0 mld PLN), na poziom którego istotny negatywny wpływ miały korekty związane z ustawowymi wakacjami kredytowymi oraz ryzykiem prawnym kredytów hipotecznych walutowych. W 2022 roku zwiększyło się finansowanie firm i przedsiębiorstw (+0,4 mld PLN);

• oszczędności segmentu detalicznego wynosiły 395 mld PLN i w 2022 roku zwiększyły się o 40,0 mld PLN (tj. o 11,3%). Przyczynił się do tego wzrost poziomu oszczędnościowych obligacji skarbowych (+27,6 mld PLN) oraz depozytów bankowości detalicznej i prywatnej (+18,1 mld PLN).

Należności kredytowe brutto w segmencie detalicznym (w mld PLN)	Oszczędności klientów w segmencie detalicznym (w mld PLN)

	* z uwzględnieniem zobowiązań z tytułu produktów ubezpieczeniowych

Bank umocnił się na pozycji lidera na rynku pod względem liczby prowadzonych rachunków bieżących (ROR). Liczba ta wyniosła ponad 9,0 mln sztuk i wzrosła w skali roku o ponad 559 tys. sztuk. Obejmuje to wszystkie czynne rachunki, które stanowią potencjał do wzrostu współpracy z klientem.

W 2022 roku Grupa Kapitałowa Banku sprzedała rekordowo, blisko 565 mln sztuk oszczędnościowych obligacji skarbowych (tj. o ponad 130% więcej niż w 2021 roku), a stan zadłużenia z tytułu oszczędnościowych obligacji skarbowych wyemitowanych na rynek krajowy wyniósł (według wartości nominalnej) ponad 82 mld PLN i był o blisko 51% wyższy od stanu na koniec 2021 roku.

Liczba rachunków bieżących* (w mln szt.)	Stan zadłużenia z tytułu obligacji skarbowych wyemitowanych na rynek krajowy (w mld PLN)*

* liczba wszystkich rachunków, które stanowią potencjał do wzrostu współpracy z klientem	* wartość nominalna obligacji oszczędnościowych - według danych Biura Maklerskiego Banku

W 2022 roku Grupa Kapitałowa Banku udzieliła osobom fizycznym kredyty mieszkaniowe o łącznej wartości ponad 8,8 mld PLN, co - pomimo spadku sprzedaży - pozwoliło utrzymać 1. pozycję na rynku z udziałem blisko 20,4% w całym 2022 roku (wzrost udziału o 0,6 p.p.).

Sprzedaż kredytów mieszkaniowych (w mld PLN)*

Sprzedaż kredytów konsumpcyjnych (w mld PLN)

* źródło: ZBP, sprzedaż PKO Banku Polskiego S.A. i PKO Banku Hipotecznego S.A.

W 2022 roku udział kredytów ze stałą stopą w nowej sprzedaży (udzielonych przez PKO Bank Polski S.A. i PKO Bank Hipoteczny S.A.) osiągnął poziom 63,9%, a ich łączny udział w portfelu złotowych kredytów hipotecznych na 31 grudnia 2022 roku zwiększył się do 17,9% (w porównaniu z 2,5% na koniec 2021 roku). Liczba podpisanych aneksów do umów kredytów hipotecznych (aneksy obejmują konwersję istniejących kredytów o zmiennej stopie na kredyty na stopę stałą) w 2022 roku wyniosła ponad 38,3 tys. sztuk.

Działania podjęte w 2022 roku

Oferta depozytowa

Grupa PKO Banku Polskiego S.A., działając w środowisku utrzymującej się wysokiej inflacji oraz wysokich stóp procentowych, zwiększała atrakcyjność oferty depozytowej – w 2022 roku wprowadziła nowe produkty oraz podniosła oprocentowanie już istniejących.

W 2022 roku PKO Bank Polski S.A. dla klientów indywidualnych (osób fizycznych) w szczególności:

• podnosił oprocentowanie i rozszerzył ofertę:

– lokaty na nowe środki - maksymalnie 7,5% na okres 3 miesięcy oraz 6,5% na okres 12 miesięcy,

– lokaty terminowej – na koniec grudnia dostępne były lokaty w placówkach Banku oraz kanałach zdalnych na okres 3, 6, 12 miesięcy z oprocentowaniem do 4%,

• wprowadził do oferty nowe produkty:

– lokatę na dzień dobry dla nowych klientów z oprocentowaniem 8%, na 3-miesięcznej odnawialnej lokacie dostępnej w aplikacji IKO,

– lokatę terminową w walucie USD oferowaną klientom Bankowości Prywatnej z oprocentowaniem 1% na 12-miesięcznej lokacie odnawialnej; lokatę można otworzyć w oddziałach, serwisie iPKO oraz przez infolinię Banku,

– lokatę progresywną na okres 18 miesięcy, której oprocentowanie zmieniało się co 6 miesięcy i wynosiło w kolejnych okresach oszczędzania 3% 6% i 9%,

– lokatę w ramach Wyspecjalizowanego Programu Inwestycyjnego „Autolokacja III” oferowanego wspólnie z PKO Towarzystwem Funduszy Inwestycyjnych S.A - z oprocentowaniem 8% na okres 6 miesięcy.

• klienci mogli również korzystać z oferty:

– lokaty mobilnej – oprocentowanie 6% na okres 3 miesięcy,

– lokaty 60+ oferowanej klientom powyżej 60 roku życia – oprocentowanie 6% na okres 24 miesięcy.

W 2022 roku klienci indywidualni mogli także korzystać:

– z podwyższonego oprocentowania standardowego na Rachunkach Oszczędnościowych do 2%,

– z promocji na nowe środki na Rachunku Oszczędnościowym Plus – w IV kwartale oprocentowanie wynosiło 5,5% przez okres 57 dni,

– z podwyższonego oprocentowania Pierwszego Konta Oszczędnościowego (rachunek dla osób do 18 roku życia) do 8% w skali roku przy systematycznym oszczędzaniu.

Dla firm i przedsiębiorstw Bank:

– przywrócił lokaty standardowe i podnosił ich oprocentowanie; na koniec grudnia oprocentowanie lokat wynosiło: lokata 1-miesięczna – 1,5%, 3-miesięczna – 2%, 6-miesięczna – 3% i roczna – 4%, a próg minimalny lokaty został obniżony do 2 tys. PLN,

– wprowadził do oferty lokatę progresywną na nowe środki na okres 12 miesięcy, której oprocentowanie zmienia się co 4 miesiące i wynosi w kolejnych okresach oszczędzania 2%, 4% i 7%.

Podane powyżej oprocentowania dotyczą oprocentowania w skali roku.

Oferta kredytowa

W 2022 roku Grupa PKO Banku Polskiego S.A.:

• w zakresie kredytów mieszkaniowych (oprócz działań opisanych w rozdziale 8.1 Wsparcie kredytobiorców):

– wydłużyła termin oferty „zielone hipoteki” do 30 września 2023 roku; dostarczenie przez klienta świadectwa charakterystyki energetycznej umożliwia skorzystanie z obniżenia marży posiadanego kredytu hipotecznego,

– przedłużyła do 31 grudnia 2023 roku termin obowiązywania oferty wspierającej kredytobiorców posiadających kredyty hipoteczne w CHF, która ma na celu ograniczenie negatywnych skutków wynikających ze zmiany kursu tej waluty,

– wprowadziła ofertę promocyjną obniżającą oprocentowanie stałe dla kredytów przez 5 lat,

– wprowadziła ofertę promocyjną z prowizją obniżoną do 0% przy skorzystaniu z ubezpieczenia na życie,

– przedłużyła termin obowiązywania oferty specjalnej obniżającej do minimum opłatę za oszacowanie wartości nieruchomości przy złożeniu wniosku o udzielenie kredytu przez Internet (w iPKO),

• w zakresie kredytów konsumpcyjnych:

– udostępniła ubezpieczenia do pożyczki konsolidacyjnej wnioskowanej poprzez serwis internetowy iPKO lub aplikację mobilną IKO,

– utrzymała ofertę pożyczki gotówkowej z oprocentowaniem stałym,

• w zakresie wsparcia działalności i finansowania firm i przedsiębiorstw:

– udostępniła usługę PowerB@nk na start, która wspiera przedsiębiorców rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej poprzez udostępnienie pakietu narzędzi pozwalających na założenie strony internetowej oraz bezpłatnej konsultacji z księgowym; nowa usługa otrzymała wyróżnienie: Konsumencki Lider Jakości - Debiut Roku 2022,

– zwiększyła maksymalną kwotę finansowania niskokwotowego (proces uproszczony) do 1 mln PLN,

– wprowadziła do oferty wnioskowania o kredyt lub pożyczkę z zabezpieczeniem w postaci gwarancji BGK de minimis z przeznaczeniem na spłatę kredytu lub pożyczki w innym banku,

– zrezygnowała z pobierania prowizji za udzielenie kredytów wspierających inwestycje ekologiczne,

– udostępniła faktoring odwrotny, który wspomaga płynność finansową przedsiębiorcy dzięki spłacie przez PKO Faktoring S.A. jego zobowiązań powstałych w wyniku dokonanych zakupów w złotówkach i podstawowych walutach,

– wdrożyła możliwość udzielania kredytu w rachunku pomocniczym w EUR ocenianego metodą ratingową z zabezpieczeniem innym niż gwarancja BGK,

– udostępniła cyfrowy wniosek kredytowy klientom prowadzącym działalność gospodarczą w formie spółek cywilnych i jawnych.

8.4.2 Segment korporacyjny i inwestycyjny

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. konsekwentnie pogłębia współpracę z największymi korporacjami, jednostkami rządowymi i samorządowymi oraz i klientami zagranicznymi oraz rozszerza jej zakres w oparciu o gamę oferowanych produktów.

Grupa Kapitałowa Banku uczestniczy w finansowaniu strategicznych przedsięwzięć inwestycyjnych, a także lokalnych inwestycji samorządowych. Finansowanie przybiera formę kredytów konsorcjalnych i bilateralnych lub emisji papierów wartościowych.

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. oferuje swoim klientom szeroki dostęp do funduszy na finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych oraz usługi doradców skoncentrowanych na doborze optymalnej formy finansowania i warunków spłaty.

Bank prowadzi rachunki papierów wartościowych na rzecz klientów i obsługuje transakcje na rynku krajowym i zagranicznym, a także pełni funkcję depozytariusza dla funduszy emerytalnych i inwestycyjnych.

Klienci zainteresowani zdobywaniem międzynarodowych rynków mogą korzystać z szerokiego zakresu produktów i usług takich jak, m.in.: produkty bankowości transakcyjnej, w tym międzynarodowy cash pooling, bankowość elektroniczna, produkty skarbowe, trade finance oraz kredyty korporacyjne, oferowanych przez oddziały zagraniczne Banku.

Klienci segmentu

Segment Korporacyjny i Inwestycyjny na koniec 2022 roku obsługiwał blisko 17,7 tys. klientów, w tym:

•	ponad 9 tys. klientów korporacyjnych,
•	ponad 1,4 tys. klientów strategicznych,
•	blisko 5,3 tys. jednostek samorządowych i instytucji rządowych szczebla centralnego wraz z jednostkami okołobudżetowymi i powiązanymi,
•	ponad 1,6 tys. klientów zagranicznych,
•	blisko 0,4 tys. klientów finansowych.

Od początku 2022 roku liczba klientów obsługiwanych w tym segmencie zwiększyła się o blisko 0,7 tysiąca.

Liczba klientów Banku segmentu korporacyjnego i inwestycyjnego (w tys.)

W 2022 roku Grupa Kapitałowa Banku utrzymała pozycję lidera na rynku obsługi największych samorządów z obsługą 7 województw oraz 26 miast na prawach powiatu, w tym 9 miast wojewódzkich. Bank od wielu lat finansuje i prowadzi obsługę bankową także pozostałych podmiotów publicznych, w tym: Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jednostek organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, podmiotów szpitalnych, spółek komunalnych, systematycznie umacniając pozycję lidera w finansowaniu polskiej gospodarki zarówno samodzielnie, jak i jako znaczący uczestnik konsorcjów bankowych.

W ramach oferty usług świadczonych przez podmioty zależne Banku klienci segmentu korporacyjnego mogą korzystać z produktów i usług leasingowych oraz faktoringowych. W formie leasingu finansowany jest każdy środek trwały, w zależności od potrzeb klientów. Poza standardowymi produktami w ofercie znajdują się również usługi wynajmu floty samochodowej oraz współpracy z dostawcami.

Wolumeny biznesowe

Finansowanie brutto klientów segmentu korporacyjnego (w mld PLN)

Oszczędności w segmencie korporacyjnym (w mld PLN)

* pozycja nie obejmuje obligacji od międzynarodowych organizacji finansowych

Na koniec 2022 roku łączne finansowanie klientów segmentu korporacyjnego, z uwzględnieniem kredytów, wyemitowanych obligacji oraz należności leasingowych i faktoringowych wyniosło ponad 84 mld PLN i od początku roku wzrosło o ponad 10,0 mld PLN (tj. o 13,5%). Największy wzrost nastąpił na kredytach o blisko 7,5 mld PLN (tj. o 14,1%) oraz obligacjach o blisko 1,4 mld PLN (tj. o 10,5%).

Poziom oszczędności klientów segmentu korporacyjnego na 31 grudnia 2022 roku przekroczył 58 mld PLN i zmniejszył się w ciągu roku o ponad 5,1 mld PLN, głównie w wyniku spadku depozytów o 2,6 mld PLN oraz spadku poziomu środków ulokowanych w obligacje wyemitowane przez spółki Grupy Kapitałowej Banku o blisko 2,6 mld PLN.

Działania podjęte w 2022 roku

W 2022 roku Grupa PKO Banku Polskiego S.A.:

• w zakresie finansowania i obsługi bankowej podmiotów publicznych zawarła:

– umowy na kompleksową obsługę bankową budżetu województw lubelskiego, pomorskiego, kujawsko-pomorskiego i ich jednostek organizacyjnych oraz miasta Bielsko-Białej, miasta Zielona Góra i ich jednostek organizacyjnych,

– umowę o otwarcie i prowadzenie skonsolidowanych rachunków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Emerytur Pomostowych i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz realizację płatności masowych.

– 160 umów emisji obligacji komunalnych na łączna kwotę ponad 2,9 mld PLN,

• w zakresie finansowania klientów segmentu korporacyjnego zawarła:

– 27 umów kredytów konsorcjalnych na łączną kwotę ponad 10,1 mld PLN i ponad 3,2 mld EUR, w ramach których udział Banku wyniósł łącznie ponad 3,0 mld PLN i ponad 0,4 mld EUR,

– 3 umowy gwarancji bankowych na łączną kwotę ponad 0,6 mld PLN, w ramach których udział Banku wyniósł łącznie ponad 0,3 mld PLN,

– 4 umowy emisji obligacji korporacyjnych o łącznej wartości blisko 9,7 mld PLN, w ramach których udział Banku wyniósł łącznie blisko 1,7 mld PLN,

oraz przygotowała, jako współorganizator i współprowadzący księgę popytu, emisję obligacji Cyfrowy Polsat S.A. o wartości 2,67 mld PLN,

• w zakresie działalności maklerskiej (prowadzonej przez Biuro Maklerskie Banku):

przeprowadziła:

– jako globalny koordynator, agent oferujący i zarządzający księgą popytu, ofertę akcji spółki Polska Grupa Energetyczna S.A. o wartości około 3,2 mld PLN,

– jako globalny koordynator i prowadzący księgę popytu, sprzedaż akcji w trybie budowania przyśpieszonej księgi popytu Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A. o wartości ponad 715 mln PLN,

– jako agent oferujący, emisje obligacji Echo Investment S. A. o łącznej wartości 205 mln PLN,

– jako członek konsorcjum dystrybucyjnego, emisje obligacji Kruk S.A. o łącznej wartości 195 mln PLN,

prowadziła na koniec 2022 roku:

– blisko 148 tys. rachunków papierów wartościowych i rachunków pieniężnych oraz ponad 518 tys. rachunków rejestrowych,

– obsługę jednostek uczestnictwa w 403 funduszach i subfunduszach zarządzanych przez 10 Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych,

• w zakresie oferty depozytowej:

– wprowadziła rachunek dynamiczny i podwyższyła jego oprocentowanie – jest to rachunek wyodrębniony w celu obsługi automatycznego i efektywnego lokowania środków pieniężnych w trybie overnight; kwota minimalna wynosi 500 tys. PLN, a oprocentowanie 1,3% (w skali roku).

8.5 Ubezpieczenia i leasing

W 2022 roku nastąpiła intensyfikacja rozwoju usług ubezpieczeniowych i leasingowych, które są świadczone zarówno klientom detalicznym jak i korporacyjnym.

Działania i osiągnięcia:

Ubezpieczenia

Ubezpieczenie mieszkaniowe PKO Dom	Uruchomienie procesu odnowień polis z wykorzystaniem różnych kanałów kontaktu z klientem (sms, e-mail, kanały zdalne).
	Uruchomienie serwisu dla klientów, który umożliwia samodzielną likwidację online wybranych szkód mieszkaniowych. Na podstawie zdjęć i informacji przekazanych w zgłoszeniu system samodzielnie wylicza kwotę odszkodowania i po akceptacji klienta realizuje wypłatę na wskazane konto.
	Ponad 300 tys. sprzedanych polis PKO Dom w 2022 roku, co zapewniło Grupie Kapitałowej Banku 4,8% udziału w rynku ubezpieczeń mieszkań w Polsce.
Sprzedaż ubezpieczeń komunikacyjnych	Rozszerzenie oferty o ubezpieczenia komunikacyjne leasingu - klienci PKO Leasing S.A., za pośrednictwem Banku, mogą ubezpieczyć pojazd będący przedmiotem umowy leasingu w ramach Pakietu PKO Auto.
Sprzedaż ubezpieczeń komunikacyjnych	Ponad 180 tys. sprzedanych ubezpieczeń komunikacyjnych w 2022 roku (o 27 tys. więcej, niż w 2021 roku). Na koniec 2022 roku w portfelu Banku było 174 tys. klientów. Od rozpoczęcia dystrybucji ubezpieczeń komunikacyjnych w Banku w połowie 2018 roku, zawartych zostało łącznie ponad 500 tys. umów.
Sprzedaż pozostałych ubezpieczeń	Odnotowanie przez PKO Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. wzrostu o 125% składki przypisanej brutto w przypadku ubezpieczeń dzieci i młodzieży (PKO Ubezpieczenie Dziecka) oraz o 141% dla ubezpieczeń turystycznych (Moje Podróże24) w stosunku do 2021 roku.

Leasing

Program „Mój elektryk”	Osiągnięcie przez Grupę Kapitałową PKO Leasing S.A. (Grupa PKO Leasing S.A.) znaczącego udziału w Programie „Mój elektryk”, którego celem jest wspieranie nabycia pojazdów ekologicznych. Program umożliwia uzyskanie dopłaty do opłaty wstępnej leasingu i wynajmu długoterminowego nowych aut osobowych i dostawczych z napędem elektrycznym lub wodorowym. W 2022 roku 22% wniosków o dotację zostało złożonych za pośrednictwem spółek Grupy PKO Leasing S.A., a blisko 50% dofinansowania wypłaconego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej trafiło do klientów Grupy PKO Leasing S.A. Grupa PKO Leasing S.A. osiągnęła pozycję lidera w zakresie finansowania samochodów elektrycznych w Polsce z 21% udziałem w rynku.
Automarket.pl	Sprzedanie w 2022 roku na platformie Automarket.pl o 17% samochodów więcej niż w roku poprzednim. Ponad 1/3 umów finansowania zostało zawartych z klientami PKO Banku Polskiego S.A.
Rozwój oferty	Uruchomienie nowej oferty finansowania motocykli, skuterów oraz quadów w ramach współpracy z Liberty Corporation Sp. z o.o. Oferta obejmuje leasing i pożyczkę dla przedsiębiorców oraz leasing konsumencki dla osób fizycznych. PKO Leasing S.A. jest wyłącznym, oficjalnym partnerem finansowym dla Liberty Corporation Sp. z o.o.
Rozwój funkcjonalności zdalnych	Udostępnienie dla klientów Banku przeprowadzenia całego procesu leasingu nowych samochodów (osobowych i ciężarowych do 3,5 T) zdalnie w iPKO. To pierwszy taki proces dostępny na polskim rynku i pierwszy krok w kierunku udostępnienia pełnej oferty produktowej Grupy PKO Leasing S.A. w serwisie internetowym iPKO.
	Udostępnienie finansowania leasingiem z serwisu PKO Leasing S.A. online w sklepach stacjonarnych Media Markt i Media Expert. Z oferty mogą skorzystać wszyscy przedsiębiorcy, niezależnie od wielkości firmy i okresu prowadzenia działalności.
	Udostępnienie klientom procesu zgłoszenia szkód online w Portalu Klienta PKO Leasing. Klienci zyskali możliwość samoobsługi w zakresie zgłoszenia szkody, w kanale i narzędziu, do którego klienci PKO Banku Polskiego S.A. mają bezpośrednie przejście z bankowości internetowej iPKO, bez konieczności ponownego logowania.

8.6 Projekty informatyczne i pozostałe usługi

Grupa PKO Banku Polskiego S.A. oferuje nowoczesne i kompleksowe usługi dostępne za pomocą cyfrowych kanałów. We współpracy z Operatorem Chmury Krajowej S.A. i innymi globalnymi dostawcami usług chmurowych konsekwentnie realizuje swoją „drogę do chmury”. PKO Bank Polski S.A. rozwija działalność ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań opartych o sztuczną inteligencję oraz robotyzację i automatyzację.

Istotne działania Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. w 2022 roku:

PKO Płacę później	Rozpoczęcie stopniowego udostępniania klientom usługi „PKO Płacę później”, która umożliwia dokonywanie zakupu w ramach określonego przez Bank limitu i spłatę zobowiązania po 30 dniach. Rozwiązanie będzie dostępne we wszystkich sklepach internetowych i stacjonarnych w Polsce i na świecie akceptujących BLIKa oraz w sklepach internetowych przy wyborze metody płatności „Płacę z iPKO”. Usługa zwyciężyła w kategorii Najciekawszy projekt płatniczy 2022 w plebiscycie Cashless Pay 2022.
Cyfrowa Hipoteka	W ramach projektu stworzenia innowacyjnego procesu sprzedaży kredytów hipotecznych w tym nowoczesnego produktu kredytowego, do końca 2022 roku zaprojektowano omnikanałowy proces udzielenia kredytu, elektroniczny obieg dokumentacji oraz zminimalizowano listę dokumentów dostarczanych przez klientów. Opracowano założenia nowego produktu hipotecznego, który w szczególności obejmuje indywidualną cenę oraz podejścia do cross-sell.
LikePOS	Udostępnienie klientom firmowym aplikacji mobilnej LikePOS, która umożliwia przyjmowanie płatności zbliżeniowych na urządzeniach z systemem operacyjnym Android.
Płatności zbliżeniowe	Wdrożenie trzech nowych płatności zbliżeniowych dla klientów Banku: SwatchPAY!, Xiaomi Pay (tylko dla posiadaczy kart Mastercard), Google Pay – oferowanych użytkownikom smartfonów z systemem Android (w wersji minimum 5.0), które obsługują technologię NFC i smartwatchy z systemem Wear OS.
Automatyzacja procesów	Wdrożenie do końca 2022 roku 230 procesów z wykorzystaniem technologii, która umożliwia automatyzację ustrukturyzowanych, powtarzalnych czynności (RPA).
Poland ClimAccelerator	Uruchomienie programu Poland ClimAccelerator, którego celem jest poszukiwanie start-upów, scaleupów i firm innowacyjnych działających w obszarze zielonych technologii, które będą możliwe do wdrożenia w spółkach Grupy Kapitałowej Banku. Kategorie poszukiwanych rozwiązań to: GreenTech, raportowanie śladu węglowego, zarządzanie flotą, innowacje materiałowe, farmy wertykalne, odpady i recycling oraz oczyszczanie powietrza w biurowcach. Program został uruchomiony wspólnie z EIT Climate-KIC - liderem europejskich innowacji klimatycznych oraz Accelpoint - flagowym akceleratorem dla start-upów na rynku.
Voiceboty	Uruchomienie nowych botów: bota potwierdzającego transakcje kartowe (dzwoni do klienta i pomaga zastrzec lub odblokować kartę, gdy system bezpieczeństwa (EFM) wskaże transakcję jako podejrzaną), do aktywacji IKO (kontaktuje się z klientami, którzy błędnie podali kod w procesie aktywacji lub chcą uruchomić IKO na numerze telefonu spoza kartoteki), „PKO Płacę później” (dzwoni, aby potwierdzić, czy klient dobrowolnie wnioskował o limit w usłudze „PKO Płacę później”) oraz do badania NPS poobsługowego (dzwoni po rozmowie klienta z konsultantem).
Voiceboty	Przeprowadzenie przez boty łącznie ponad 10,4 mln rozmów w 2022 roku.
Technologie chmurowe	Przeniesienie do chmury 12 tys. stanowisk pracy doradców klienta. Wirtualizacja miejsc pracy zmniejszyła ryzyko awarii i podniosła poziom bezpieczeństwa.
	W oparciu o technologie chmurowe wdrożenie zaawansowanych rozwiązań z zakresu zaawansowanej analityki danych, uczenia maszynowego oraz procesów wspomagających procesy biznesowe.
	Udostępnienie dla klientów kolejnych systemów, m.in. serwisu informacyjnego PKO Banku Polskiego S.A. oraz pierwszych funkcjonalności aplikacji mobilnej IKO.
Bank w Metaverse	Uruchomienie warszawskiej PKO Rotundy w metaświecie. Użytkownicy platformy Decentraland mogą odwiedzić wirtualną PKO Rotundę, w której udostępniona została wystawa polskiej sztuki współczesnej. Dla Banku obecność w Metaverse to możliwość zdobywania doświadczenia i testowania rozwiązań technologicznych, które posłużą do rozwoju nowego kanału komunikacji z klientami oraz jego wykorzystania biznesowego w dalszej przyszłości.

8.7 Sieć dystrybucji i kanały dostępu

Bankowość mobilna IKO

Bankowość internetowa iPKO

Contact Center PKO Banku Polskiego S.A.

Sieć oddziałów i agencji

Centrum Bankowości Przedsiębiorstw

Centrum Bankowości Prywatnej

Bankowość mobilna IKO

PKO Bank Polski S.A. dostarcza swoim klientom nowoczesne rozwiązania technologiczne, które dają pełny, prosty, funkcjonalny i jednocześnie bezpieczny dostęp do usług bankowych w telefonie. Cyfrową bankowość w PKO Banku Polskim S.A. mocno wspiera aplikacja mobilna IKO.

Liczba aktywnych aplikacji IKO na koniec 2022 roku przekroczyła, rekordowe na polskim rynku bankowym, 7,2 mln. Od momentu uruchomienia, w marcu 2013 roku, użytkownicy logowali się do niej blisko 6,4 mld razy, wykonali blisko 1,7 mld transakcji na łączną kwotę 457 mld PLN.

Liczba transakcji wykonanych do końca 2022 roku za pomocą BLIKa zbliżeniowego w aplikacji IKO wyniosła ponad 26,4 mln.

Asystent głosowy IKO wykonał łącznie ponad 2,5 mln rozmów z klientami. Tylko w 2022 roku zostało przeprowadzonych prawie 1,5 mln rozmów (wzrost o 94% r/r).

W konkursie Fintech Awards 2022, w kategorii BankTech, Bank otrzymał wyróżnienie za rozwój asystenta głosowego w IKO.

Transakcje IKO (w mln szt.)

W 2022 roku funkcjonalność aplikacji IKO została rozszerzona o nowe możliwości:

• oferowanie nowej usługi limitu płatniczego „PKO Płacę później”, która umożliwia odroczenie na 30 dni spłat realizowanych transakcji,

• zakup e-biletu autostradowego w systemie e-TOLL, dzięki któremu klienci wygodniej przejadą płatnymi wybranymi odcinkami autostrad; IKO jest pierwszą bankową aplikacją na polskim rynku, która oferuje taką usługę,

• przeszukiwanie tekstowe i filtrowanie historii rachunku oraz historii karty debetowej,

• nowy wygląd listy odbiorców i umożliwienie zarządzania odbiorcami krajowymi i firmowymi,

• weryfikację tożsamości pracownika Banku dzwoniącego do klienta, dzięki czemu zwiększa się bezpieczeństwo klientów, którzy mogą upewnić się, że rzeczywiście rozmawiają z pracownikiem Banku i nie są ofiarami oszustwa,

• nowy wniosek otwierania PKO Konto Dziecka wraz z kartą debetową PKO Junior,

• udostępnienie nowych funkcji użytkownikom, którzy nie posiadają rachunku w PKO Banku Polskim S.A.:

– podgląd kart kredytowych, kredytów i pożyczek, rachunków walutowych i oszczędnościowych,

– kantor wymiany walut,

– wniosek o pożyczkę gotówkową,

• nową wersję funkcji „Zeskanuj i zapłać”, dzięki której klienci mogą szybciej i skuteczniej odczytywać dane ze skanowanych faktur,

• zarządzanie polisą ubezpieczeniową PKO Dom oraz podgląd harmonogramu rat w ubezpieczeniu komunikacyjnym,

• prezentację informacji o wysokości opłat lub prowizji za realizację transakcji przed zleceniem przelewu zwykłego, własnego, podatkowego oraz prezentacja marży za przewalutowanie dla transakcji kartowych,

• zmianę dokumentu tożsamości, adresu korespondencyjnego oraz przejścia na elektroniczną korespondencję dla produktów kredytowych i inwestycyjnych,

• udostępnienie w asystencie głosowym nowych funkcji:

– zaawansowanej analizy wydatków kartą u konkretnego sprzedawcy,

– zastrzeżenie kart,

– blokadę czasową,

– odblokowanie kart,

– prezentację zablokowanych środków na koncie,

– historię ostatnich transakcji z kilku kont,

• dyspozycję wcześniejszej spłaty kredytu konsumpcyjnego,

• udostępnienie kantoru internetowego iPKO dealer dla firm.

Bankowość internetowa iPKO

Klienci w ramach usług bankowości elektronicznej Banku mogą korzystać z serwisów iPKO i iPKO biznes. Usługi te zapewniają klientom dostęp do informacji o rachunkach i produktach oraz wykonywanie transakcji przez Internet.

Serwis iPKO

Bank systematycznie promuje wśród klientów indywidualnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw korzystanie z serwisu bankowości internetowej iPKO - czyli zdalne, samodzielne zarządzanie kontem i produktami bankowymi oraz usługami dodanymi. Pozwala to klientom na szybki, bezpieczny i wygodny dostęp do swoich finansów niezależnie od urządzenia z którego korzystają (dotyczy to również środków powierzonych części spółek z Grupy Kapitałowej Banku). Opłaty za korzystanie z usług bankowych w iPKO są niższe niż prowizje i opłaty za operacje w tradycyjnych kanałach kontaktu z Bankiem.

Liczba klientów Banku segmentu detalicznego z dostępem iPKO (w mln)*

* od drugiego kwartału 2019 roku zmiana definicji - liczba klientów detalicznych, którzy posiadają aktywną relację produktową w serwisie iPKO

W 2022 roku PKO Bank Polski S.A. ułatwiał korzystanie z usług bankowych wprowadzając w iPKO m.in. następujące nowości:

• oferowanie nowej, innowacyjnej na polskim rynku usługi „PKO Płacę później” - umożliwiającej odraczanie na 30 dni spłaty transakcji realizowanych przez klienta podczas zakupów w Internecie,

• udostępnienie angielskiej wersji językowej serwisu; w języku angielskim można zobaczyć m.in.: stronę logowania do serwisu (w tym również sekcję pomocy w logowaniu), stronę główną po zalogowaniu, nawigację po serwisie, szczegóły konta, formularze przelewów i listę odbiorców oraz historię operacji na kontach,

• udostępnienie wyszukiwarki reagującej dynamicznie na wprowadzane frazy (live search) w zakresie nawigacji po serwisie ułatwiającej szybkie dotarcie do wszystkich funkcji,

• przebudowanie sekcji „Ustawienia”, umożliwiającej obecnie m.in. mikropersonalizację, tj. wybór domyślnego konta i kontekstu widocznego po zalogowaniu oraz dostosowanie do wyświetlania na urządzeniach mobilnych,

• proces zakupu i obsługi funduszy inwestycyjnych w serwisie iPKO i aplikacji mobilnej IKO poprzez inwestycje tematyczne,

• dodatkowe zabezpieczenia przy zmianie hasła do serwisu iPKO oraz logowaniu na nowych urządzeniach, które wymagają użycia narzędzia autoryzacji,

• zmiany w przelewach krajowych, własnych i podatkowych polegające na udostępnieniu informacji o opłatach i prowizjach za przelew,

• nową formatkę przelewu zagranicznego z licznymi udogodnieniami ułatwiającymi realizację tego typu operacji,

• nowy onboarding, czyli proces ułatwiający nowym klientom rozpoczęcie korzystania z bankowości elektronicznej,

• możliwość składania wniosków Rodzina 500+ na nowy okres rozliczeniowy oraz wniosków o dofinansowanie pobytu dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, w tym również możliwość składania wniosków dotyczących 500+ i rodzinnego kapitału opiekuńczego (RKO) do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w iPKO i Inteligo dla rodziców osiągających dochody poza Polską,

• sprzedaż biletów na wybrane mecze organizowane w ramach rozgrywek PKO BP Ekstraklasy,

• umawianie spotkań z doradcami,

• udostępnienie usług oferowanych przez Biuro Informacji Kredytowej S.A.- alerty i raporty,

• nowe formy filtrów i kategorii wyszukiwania historii operacji,

• nowy widok sekcji Dokumenty w iPKO do pobierania dokumentów wystawionych przez Bank wraz z dodaniem nowych dokumentów (wyciągów do rachunków zamkniętych, PAD), co zmniejsza ilość ich wysyłki w formie papierowej.

Serwis iPKO biznes

System bankowości elektronicznej iPKO biznes jest przeznaczony dla wszystkich klientów instytucjonalnych, którzy oczekują internetowego i mobilnego dostępu do standardowych produktów oraz specjalistycznych usług bankowych.

Liczba klientów Banku z dostępem iPKO biznes (w tys.)

W 2022 roku PKO Bank Polski S.A. udostępnił użytkownikom serwisu internetowego iPKO biznes nowości, w tym:

• wzmocnienie bezpieczeństwa transakcji poprzez dodanie dodatkowego potwierdzenia dla wszystkich przelewów zlecanych na rachunki spoza bazy kontrahentów,

• wprowadzenie wniosków o karty kredytowe i obciążeniowe oraz udostępnienie kart przedpłaconych poprzez API w iPKO biznes Integra,

• udostępnienie deweloperom nowego modułu Mieszkaniowych Rachunków Powierniczych; deweloperzy mogą kontrolować stan swoich rachunków, weryfikować wpłaty i wypłaty odrębnie dla każdego nabywcy, składać dyspozycje, sprawdzać harmonogramy oraz pobierać raporty,

• usprawnienie procesu aktywacji narzędzi autoryzacyjnych,

• udostępnienie kantoru internetowego iPKO dealer w aplikacji mobilnej iPKO biznes,

• umożliwienie autoryzacji składanych wniosków w aplikacji mobilnej iPKO biznes.

Serwis PKO Leasing

PKO Leasing S.A. rozwija funkcjonalności zdalnej samoobsługi klientów przez Portal Klienta – nowoczesną platformę online do zarządzania umowami leasingowymi.

Do końca 2022 roku:

• 97% klientów PKO Leasing S.A. korzystało z Portalu,

• blisko 1 mln płatności zostało zrealizowanych przez Portal,

• PKO Leasing S.A. przeprocesował 35 tys. wniosków online.

Contact Center PKO Banku Polskiego S.A.

Istotne znaczenie w obsłudze klientów segmentu detalicznego ma Contact Center Banku, które zapewnia sprawną i efektywną obsługę za pośrednictwem kanału telefonicznego, poprzez email i social media. W trakcie rozmów prowadzona jest aktywna sprzedaż produktów Banku oraz produktów ubezpieczeniowych, a także obsługiwane są sprawy klientów dotyczące sytuacji fraudowych i potencjalnie fraudowych.

Na infolinii PKO Banku Polskiego S.A. pracuje kilkuset konsultantów, którzy są dostępni dla klientów 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Konsultanci przekazują klientom informacje lub zapewniają wykonanie dyspozycji oraz prowadzą klientów poprzez aplikacje samoobsługowe, w których samodzielnie obsługują swoje produkty.

Contact Centre odgrywa też ważną rolę w procesie ugód dotyczących kredytów w CHF. Infolinia na bieżąco udziela niezbędnych informacji, przedstawia rozwiązania dotyczące możliwości skorzystania z procesu mediacyjnego oraz umawia klientów na spotkania w celu podpisania ugód. Dla sprawnego przebiegu tego procesu udostępniono specjalnie rozwiązanie w IVR, które wspiera klientów w udzielaniu odpowiedzi na ich zapytania.

Od 2021 roku każdy klient kontaktujący się z infolinią Banku jest witany przez bota, czyli AI (sztuczną inteligencję), który weryfikuje jego intencje i przełącza do najlepiej przygotowanego w danym temacie konsultanta. Bot pomaga odpowiedzieć na proste pytania klientów lub samodzielnie wykonuje szereg dyspozycji – w 2022 roku został wdrożony m.in. proces odblokowania dostępów do konta (serwis iPKO i telefoniczny) oraz zastrzegania karty dla klientów z więcej niż 1 kartą.

Na infolinii przychodzącej łącznie w 2022 roku bot zrealizował 117 tys. dyspozycji (w tym 84 tys. odblokowanych dostępów, 23 tys. zastrzeżonych kart i 10 tys. zastrzeżonych dokumentów tożsamości).

Łącznie w 2022 roku bot wykonał 6,1 mln rozmów (wzrost r/r o 95%).

Stosując AI Bank obniża koszty oraz zwiększa szybkość obsługi, a do konsultanta kierowane są sprawy wymagające zastosowania zazwyczaj niestandardowego rozwiązania.

W ostatnim badaniu Instytucja Roku przeprowadzonego przez Moje Bankowanie sp. z o.o. Contact Center Banku zdobyło pozycję lidera komunikacji przez infolinię.

W ramach oferty Banku dla uchodźców z Ukrainy Contact Center zbudował ukraińskojęzyczną linię obsługi. Obecnie klient łącząc się z asystentem automatycznym może wybrać ukraiński język obsługi. Do obsługi klientów w języku ukraińskim zostały zatrudnione osoby, które w związku z wydarzeniami w Ukrainie przeniosły się do Polski.

Dla klientów korporacyjnych wyodrębnione jest Centrum Obsługi Klienta Korporacyjnego, które zapewnia kompleksową obsługę posprzedażową oraz techniczne wsparcie bankowości elektronicznej przez telefon, email oraz spotkania osobiste. Kilkudziesięciu wyspecjalizowanych opiekunów oraz specjalistów bankowości elektronicznej wspiera klientów - odpowiada na ich potrzeby, sporządza dokumenty, wyjaśnia reklamacje oraz obsługuje incydenty bezpieczeństwa. Świadczone wsparcie jest co roku bardzo wysoko oceniane przez klientów - ocena zadowolenia ze współpracy w 2022 roku z opiekunem w telefonicznym centrum obsługi wyniosła 4,88 pkt w skali 5 punktowej.

Sieć oddziałów i agencji

PKO Bank Polski S.A. w trosce o wygodny dostęp do produktów i usług oddaje do dyspozycji swoich klientów szeroką sieć oddziałów detalicznych i agencji, biur bankowości prywatnej, oddziałów korporacyjnych, a także oddziałów, które mają siedziby poza granicami kraju. Optymalizacja sieci oddziałów odbywa się w sposób ciągły, a decyzja o funkcjonowaniu oddziału na danym mikrorynku podejmowana jest w oparciu o przesłanki ekonomiczne, z uwzględnieniem potencjału rozwoju danego mikrorynku (oddziały detaliczne) oraz optymalizacji pokrycia obszarów biznesowych (oddziały korporacyjne).

Na koniec 2022 roku sieć placówek PKO Banku Polskiego S.A. obejmowała:

• 905 oddziałów detalicznych skupionych w 10 oddziałach regionalnych, 8 biur bankowości prywatnej i 11 biur bankowości przedsiębiorstw,

• 23 regionalne centra korporacyjne (RCK) skupione w 7 regionalnych oddziałach korporacyjnych oraz oddziały w Republice Federalnej Niemiec, Republice Czeskiej i Republice Słowackiej.

W stosunku do stanu na koniec 2021 roku liczba placówek detalicznych ogółem zmniejszyła się o 8 oddziałów detalicznych.

Spadek liczby oddziałów to m.in. efekt transformacji cyfrowej, która jest jednym z kluczowych elementów konsekwentnie realizowanej strategii rozwoju PKO Banku Polskiego S.A. Transformacja cyfrowa wspiera przechodzenie klientów do zdalnych kanałów obsługi i jednocześnie realizuje założenia rządowego projektu „Od papierowej do cyfrowej Polski".

Tabela 13. Dane operacyjne segmentu detalicznego i korporacyjnego

	2022	2021	2020	2019	2018
Liczba placówek w segmencie detalicznym:	934	942	972	1 073	1 113
regionalne oddziały detaliczne	10	10	10	11	11
oddziały detaliczne	905	913	943	1 043	1 083
biura bankowości prywatnej	8	8	8	8	8
biura bankowości przedsiębiorstw	11	11	11	11	11
Liczba placówek w segmencie korporacyjnym i inwestycyjnym:	33	33	32	42	42
regionalne oddziały korporacyjne	7	7	7	7	7
regionalne centra korporacyjne	23	23	23	33	33
oddziały zagraniczne	3	3	2	2	2
Liczba agencji	349	447	492	538	577
Liczba bankomatów	3 011	2 976	3 022	3 080	3 133

Uzupełnienie sieci oddziałów i bankomatów stanowi sieć agencji. Na koniec 2022 roku PKO Bank Polski S.A. współpracował z 349 agencjami. Obserwowany w ostatnich trzech latach spadek liczby agencji jest spowodowany zmniejszeniem rentowności na skutek niższej liczby klientów korzystających z agencji w okresie pandemii COVID-19.

Bank nieustannie poprawia warunki w jakich odbywa się obsługa klientów i podnosi komfort pracy poprzez modernizację lub przenoszenie do atrakcyjniejszych lokalizacji swoich oddziałów. W zmodernizowanych i przenoszonych oddziałach zastosowane zostały udogodnienia dla klientów jak np. nośniki elektroniczne czy stanowiska internetowe. W 2022 roku zakończono łącznie 30 projektów dotyczących oddziałów, w tym zrealizowano: 18 przeniesień oddziałów do nowych lokalizacji i 12 modernizacji oddziałów.

PKO Bank Polski S.A. konsekwentnie wdraża nowy model obsługi klientów detalicznych oparty o rolę asystenta klienta, czyli pracownika odpowiedzialnego za wstępne rozpoznanie potrzeb klienta od razu po jego wejściu do oddziału i maksymalnie efektywną organizację wizyty. Do oddziałów przechodzących na nowy model obsługowy wstawiane są stanowiska internetowe z dostępem do portali bankowości elektronicznej PKO Banku Polskiego S.A. oraz innych banków. Bank kładzie nacisk na jeszcze lepszą edukację kanałową, większą satysfakcję klienta z wizyty oraz zapewnienie skrócenia czasu oczekiwania na realizację celu wizyty. Na koniec 2022 roku do pracy w nowym modelu przystosowanych było około 120 oddziałów Banku.

Jednocześnie kontynuowane są prace związane z przekształcaniem części oddziałów w oddziały bez obsługi kasowej na stanowiskach doradczych, tzw. oddziały bezgotówkowe. Gotówkę klienci mogą deponować lub wypłacać tylko za pomocą urządzeń samoobsługowych. Na koniec 2022 roku w modelu bezgotówkowym funkcjonowały 33 oddziały.

Dodatkowo w czerwcu w warszawskim kompleksie zrewitalizowanej Fabryki Norblina uruchomiono oddział w eksperymentalnym formacie PKO Koncept.

Centrum Bankowości Przedsiębiorstw

Centrum Bankowości Przedsiębiorstw PKO Banku Polskiego S.A. to optymalne środowisko stworzone do rozwoju przedsiębiorstw o przychodach rocznych od 5 mln PLN do 30 mln PLN oraz podobnych potrzebach produktowych i serwisowych. W 2022 roku liczba klientów obsługiwanych w Centrum Bankowości Przedsiębiorstw wzrosła o blisko 12% i wyniosła 15,9 tys. na koniec roku.

Wyodrębnienie Centrum Bankowości Przedsiębiorstw pozwala budować wizerunek PKO Banku Polskiego S.A. jako solidnego partnera w biznesie dla polskich przedsiębiorstw, dzięki:

• zespołowi obsługi,

• utworzeniu wyspecjalizowanej grupy blisko 150 doradców mobilnych, którzy współpracują bezpośrednio z analitykami kredytowymi,

• zwiększeniu poziomu kompetencji kredytowych doradców, lepszemu dopasowaniu oferty produktowej i cenowej do potrzeb klienta oraz skróceniu czasu oczekiwania na decyzję kredytową dzięki usprawnieniom w procesie kredytowym,

• ograniczeniu dokumentacji papierowej w relacji z Bankiem, zdalnej komunikacji i automatyzacji procesów z wykorzystaniem serwisów iPKO i iPKO biznes.

Centrum Bankowości Prywatnej

PKO Bank Polski S.A. konsekwentnie rozwija Bankowość Prywatną i umożliwia klientom dostęp do szerokiej oferty produktów i instrumentów finansowych.

Biura Bankowości Prywatnej obsługują klientów w największych miastach w Polsce: Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Katowicach, Poznaniu, Wrocławiu, Łodzi, Szczecinie, Bydgoszczy oraz Białymstoku i Lublinie.

Na koniec 2022 roku Centrum Bankowości Prywatnej zarządzało portfelem aktywów o wartości blisko 57,2 mld PLN (wzrost o 8,0% r/r), a liczba obsługiwanych klientów wyniosła około 16,8 tys. (wzrost o 8,9% r/r).

Umowy i aktywa klientów Centrum Bankowości Prywatnej

8.8 Obszar operacji

Obszar operacji w 2022 roku kontynuował centralizację i transformację usług w Banku i spółkach Grupy Kapitałowej Banku osiągając bardzo dobre wyniki efektywnościowe i kosztowe. Operacje realizowane były na rzecz wszystkich segmentów klientów Banku (detalicznego oraz korporacyjnego). Zadania były realizowane w nowoczesnej strukturze obejmującej jednostki operacyjne: Contact Center i posprzedażowe oraz zespoły rozwojowe.

Obszar operacji Banku realizował nowe zadania, w szczególności związane z obsługą klientów w pierwszych tygodniach po wybuchu wojny w Ukrainie, w tym ukraińskich uchodźców.

• Skokowy wzrost zapotrzebowania na gotówkę w Polsce po wybuchu wojny w Ukrainie wywołał konieczność sprawnego operacyjnie zapewniania ciągłości dostaw waluty polskiej i zagranicznej do oddziałów w całej Polsce oraz zaopatrzenia bankomatów. Skuteczność działań w zapewnieniu dostępu do gotówki była możliwa dzięki szeregom działań prewencyjnych, w tym dokonaniu przeglądu procedur awaryjnych i ich uruchomieniu już w pierwszym dniu wojny. Pozwoliło to Bankowi utrzymać płynność i dostępność gotówki.

• W związku z brakiem walut obcych na rynku i brakiem możliwości zaopatrzenia z Banku Centralnego, na prośbę innych banków komercyjnych PKO Bank Polski S.A. organizował zaopatrzenie rynku w walutę obcą. W okresie od 24 lutego do 31 marca 2022 roku Bank sprowadził waluty obce o równowartości 3,3 mld PLN, z czego waluty o wartości ponad 1 mld PLN trafiły do konkurencyjnych banków komercyjnych.

• Bank sprawnie zorganizował infolinię, która obsługuje swoich klientów - obywateli Ukrainy w ich ojczystym języku. Do obsługi klientów w języku ukraińskim zostały zatrudnione osoby, które w związku z wydarzeniami na Ukrainie szukały schronienia w naszym kraju.

• Obszar operacji Banku uczestniczył we wprowadzaniu sankcji w odniesieniu do płatności realizowanych na rzecz wybranych podmiotów, co spowodowało duży wzrost wolumenu czynności dodatkowych m.in. do transakcji zlecanych przez klientów Banku do beneficjentów w szczególności na terenie Federacji Rosyjskiej i Białorusi oraz otrzymywanych na rzecz beneficjentów prowadzących rachunki w Banku od podmiotów objętych sankcjami. Na 1 stycznia 2023 roku zakazem objęte są 73 podmioty.

W niespełna miesiąc Bank zaprojektował i wdrożył proces udzielania ustawowych wakacji kredytowych zautomatyzowany i zrobotyzowany niemal w 100%. Tylko wyjątkowo skomplikowane kontrakty trafiają do obsługi manualnej.

W obszarze operacyjnych rozliczeń finansowych Bank:

• ujednolicił rozliczanie wszystkich transakcji na papierach wartościowych, które są zawierane za pośrednictwem platformy BondSpot – nastąpiło ograniczenie ryzyka związanego z niewypłacalnością kontrahenta dzięki wykorzystaniu rozrachunku netto,

• rozpoczął współpracę z EuroClearem w zakresie obsługi rachunku depozytu papierów wartościowych pod zabezpieczenia Initial Margin, co otwiera ścieżkę do rozwoju obrotu papierami wartościowymi na rynkach zagranicznych.

Obroty gotówkowe w PKO Banku Polskim S.A. (PLN i waluty przeliczone na PLN) wzrosły w 2022 roku w porównaniu do 2021 roku o 27%, tj. do poziomu 369 mld PLN. Obroty w walutach stanowiły około 7% obrotów w PLN.

Największy wpływ na wzrost obrotów w Banku miały wzrosty obrotów we wpłatach w formie zamkniętej o 56%, wypłatach w formie zamkniętej o 24%, wpłatach w kasach oddziałów o 28% i wpłatach w urządzeniach o 21%. Wzrosty we wpłatach i wypłatach w formie zamkniętej są potwierdzeniem, że Bank jest pierwszym wyborem dla dużych, sieciowych klientów firmowych.

Po raz kolejny Bank utrzymał bardzo dobre wyniki w zakresie jakości operacji realizowanych w walucie dolar amerykański (USD). PKO Bank Polski S.A. otrzymał prestiżowe wyróżnienia Quality Recognition Award od amerykańskiego banku JP Morgan za najwyższą jakość operacji międzybankowych w USD, wśród których w zależności od ich rodzaju, 100% i 98,79% stanowiły operacje wykonane bezbłędnie.

PKO Bank Polski S.A. kontynuował digitalizację i robotyzację procesów operacyjnych. Bank:

• wdrożył I etap automatyzacji procesu rozliczania faktur zakupowych (dotyczący obszaru administracji), z wykorzystaniem digitalizacji dokumentów przez elektroniczną kancelarię, z odczytem danych w technologii inteligentnego czytania dokumentów (iOCR),

• wdrożył cyfrowy proces przygotowania indywidualnych warunków cenowych dla klienta korporacyjnego,

• wprowadził rozwiązania automatyczne oraz AI w obszarze obsługi korespondencji kierowanej do Banku z wykorzystaniem technologii iOCR.

Liczba zadań zrealizowanych przez roboty w 2022 roku przekroczyła 176 mln.

8.9 Współpraca międzynarodowa

Grupa Kapitałowa Banku pozyskuje środki z zagranicznych rynków finansowych np. poprzez kredyty od międzynarodowych banków rozwoju (m.in. z Banku Rozwoju Rady Europy i Europejskiego Banku Inwestycyjnego), dzięki czemu może zaoferować preferencyjną ofertę dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Grupa Kapitałowa Banku uczestniczy także w programach gwarancji portfelowych (m.in. z Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego). W 2022 roku oferowane były gwarancje w ramach programów COSME oraz EGF.

Szczegółowa informacja o kredytach otrzymanych w ramach współpracy międzynarodowej znajduje się w nocie 39 sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Banku za 2022 rok.

Grupa Kapitałowa Banku pozostaje liderem na polskim rynku w zakresie obsługi bankowych instytucji finansowych. Dzięki szerokiej i efektywnej sieci korespondenckich relacji z bankami zapewnia sprawne funkcjonowanie Banku na rynkach zagranicznych, pomimo wyzwań i obostrzeń będących następstwem wojny w Ukrainie.

Grupa Kapitałowa Banku systematycznie zwiększa portfel obsługiwanych korporacyjnych i finansowych klientów zagranicznych oraz poszerza zakres dostępnych produktów. Bank koncentruje się przede wszystkim na pozyskiwaniu klientów, będących spółkami-córkami wiodących podmiotów zagranicznych z obszaru Unii Europejskiej, rozbudowując jednocześnie kompetencje pozwalające na budowanie długoterminowych relacji z klientami z innych regionów świata, w tym w szczególności z Azji.

Spółki ubezpieczeniowe z Grupy Kapitałowej Banku - PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A i PKO Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. – współpracują z reasekuratorami na rynku międzynarodowym.

8.10 Działalność pozostałych spółek zależnych

Podmioty zależne PKO Banku Polskiego S.A. z siedzibą w Polsce oferują kredyty hipoteczne oraz świadczą usługi głównie w zakresie leasingu, faktoringu, funduszy inwestycyjnych, funduszy emerytalnych i ubezpieczeń, zarządzania flotą pojazdów, agenta transferowego, dostarczania rozwiązań technologicznych i outsourcingu specjalistów IT.

Charakterystyka wybranych spółek Grupy PKO Banku Polskiego S.A.

Prezentowane w opisie wyniki finansowe pochodzą ze sprawozdań finansowych poszczególnych spółek sporządzonych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, a w przypadku spółek ubezpieczeniowych zgodnie z Polskimi Standardami Rachunkowości. Dane dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania.

PKO Bank Hipoteczny S.A.

PKO Bank Hipoteczny S.A. jest liderem polskiego rynku banków hipotecznych pod względem sumy aktywów i portfela kredytów hipotecznych. Spółka jest też największym w Polsce emitentem hipotecznych listów zastawnych.

PKO Bank Hipoteczny S.A. zamknął 2022 rok stratą netto w wysokości 405,8 mln PLN (vs. 94,9 mln PLN zysku netto w 2021 roku). Powodem wygenerowania straty było ujęcie wpływu ustawowych wakacji kredytowych - spółka ujęła korektę pomniejszającą przychody odsetkowe oraz wartość portfela kredytowego o wartość wynikającą z modyfikacji szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych w wysokości 667 mln PLN.

PKO Bank Hipoteczny S.A. specjalizuje się w udzielaniu mieszkaniowych kredytów hipotecznych dla klientów indywidualnych, jak również nabywa wierzytelności z tytułu takich kredytów od PKO Banku Polskiego S.A. Spółka emituje listy zastawne (w PLN i w walucie), które stanowią jedno z głównych źródeł długoterminowego finansowania kredytów zabezpieczonych nieruchomościami w Grupie PKO Banku Polskiego S.A.

Łączna wartość portfela kredytowego brutto PKO Banku Hipotecznego S.A. według stanu na 31 grudnia 2022 roku wynosiła 19,0 mld PLN, w tym 9,0 mld PLN stanowiły kredyty mieszkaniowe zabezpieczone hipotecznie nabyte od PKO Banku Polskiego S.A.

W 2022 roku PKO Bank Hipoteczny S,A, przeprowadził emisję zielonych hipotecznych listów zastawnych w EUR o wartości nominalnej 500 mln EUR. Była to pierwsza w Polsce oraz Europie Środkowo-Wschodniej emisja zagraniczna zielonych hipotecznych listów zastawnych zabezpieczonych wyłącznie na wysokiej jakości złotowych kredytach mieszkaniowych. Łączna wartość wyemitowanych przez spółkę i pozostających w obrocie listów zastawnych (według wartości nominalnej) na koniec 2022 roku wynosiła 12 mld PLN, w tym 2,8 mld PLN stanowiły zielone listy zastawne.

PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

Podstawowym przedmiotem działalności spółki jest tworzenie i zarządzanie funduszami inwestycyjnymi. Spółka oferuje również specjalistyczne programy inwestycyjne oraz prowadzi pracownicze programy emerytalne (PPE) i pracownicze plany kapitałowe (PPK).

W 2022 roku spółka wypracowała zysk netto w wysokości 189,3 mln PLN (w 2021 roku zysk netto wynosił 218,8 mln PLN).

Wartość aktywów netto funduszy zarządzanych przez spółkę wynosiła na koniec 2022 roku 32,0 mld PLN, co oznacza spadek aktywów o 17,9% w stosunku do stanu na koniec 2021 roku.

	Wartość aktywów zarządzanych funduszy inwestycyjnych (w mld PLN)

PKO TFI S.A. plasuje się na 1. miejscu z udziałem 20,6% w zarządzanych aktywach funduszy z wyłączeniem wybranych inwestorów i na 2. miejscu pod względem wartości aktywów netto z 12,0% udziałem w rynku funduszy inwestycyjnych ogółem*.

Według stanu na 31 grudnia 2022 roku spółka zarządzała 63 funduszami i subfunduszami inwestycyjnymi.

Spółka w 2022 roku wprowadziła do oferty, wspólnie z Bankiem, Wyspecjalizowany Program Inwestycyjny „Autolokacja III” – produkt, w ramach którego środki zgromadzone na lokacie w Banku są cyklicznie przenoszone do subfunduszu inwestycyjnego wskazanego przez uczestnika programu. Na koniec 2022 roku wartość aktywów netto ulokowanych w ramach powyższego programu w subfunduszach wynosiła prawie 561 mln PLN.

Spółka PKO TFI S.A. na koniec 2022 roku była liderem na polskim rynku PPK pod względem wielkości zarządzanych aktywów z 31,8% udziałem w tym rynku.

* Źródło: Analizy Online ze stycznia 2022 roku.

PKO BP BANKOWY PTE S.A.

Spółka zarządza PKO BP Bankowym Otwartym Funduszem Emerytalnym oraz PKO Dobrowolnym Funduszem Emerytalnym, w ramach którego oferowane jest Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) i Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE).

W 2022 roku spółka wypracowała zysk netto w wysokości 24,8 mln PLN (vs. 16,2 mln PLN w 2021 roku).

Wyniki dotyczące Otwartego Funduszu Emerytalnego (OFE)*:

Na koniec 2022 roku wartość aktywów netto PKO BP Bankowego OFE zarządzanego przez PKO BP BANKOWY PTE S.A. wynosiła 7,1 mld PLN, co oznacza spadek o ponad 1,4 mld PLN w stosunku do stanu na koniec 2021 roku. Spadek jest efektem pogorszenia sytuacji na rynkach finansowych, wynikającej przede wszystkim z konfliktu w Ukrainie.

Do PKO Bankowy OFE na koniec grudnia 2022 roku należało 864,1 tys. członków (877,1 tys. na koniec 2021 roku).

PKO BP Bankowy OFE zajmuje na rynku funduszy emerytalnych 9. miejsce pod względem wartości aktywów netto OFE oraz 9. miejsce pod względem liczby członków OFE*.

* Źródło: www.knf.gov.pl

Grupa Kapitałowa PKO Leasing S.A.

Grupa Kapitałowa PKO Leasing S.A. (tj. PKO Leasing S.A. oraz jej spółki zależne) oferuje usługi finansowe w zakresie leasingu i faktoringu oraz świadczy usługi agenta ubezpieczeniowego, zarządzania flotą i wynajmu pojazdów.

Grupa Kapitałowa PKO Leasing S.A. w 2022 roku wypracowała zysk netto w wysokości 347,2 mln PLN. Zysk netto za 2021 rok wynosił 249,1 mln PLN.

PKO Leasing S.A. wraz z podmiotami zależnymi oferuje usługi w zakresie leasingu oraz pożyczek. Klienci mogą w ten sposób sfinansować aktywa trwałe, m.in. samochody osobowe, dostawcze, pojazdy ciężarowe, maszyny, urządzenia, linie technologiczne, sprzęt medyczny, sprzęt oraz oprogramowanie IT.

Na 31 grudnia 2022 roku wartość bilansowa należności od klientów z tytułu leasingu i pożyczek (wymagalnych i niewymagalnych) oraz wartość bilansowa środków trwałych w leasingu operacyjnym Grupy PKO Leasing S.A. wyniosła łącznie 22,6 mld PLN.

	Należności od klientów z tytułu leasingu i pożyczek oraz środki trwałe w leasingu operacyjnym (w mld PLN)

Grupa Kapitałowa PKO Leasing S.A. od kilku lat jest liderem polskiego rynku leasingu i wynajmu. Realizuje strategię „Cyfrowa Era Leasingu”, która zakłada silniejsze wykorzystanie cyfrowych narzędzi oraz rozwój działalności w nowych segmentach rynku.

PKO Faktoring S.A. świadczy usługi faktoringu krajowego i eksportowego z przejęciem ryzyka i bez przejęcia ryzyka, faktoringu odwrotnego oraz usługę programu faktoringowego da dostawców.

Wartość bilansowa należności od klientów z tytułu faktoringu według stanu na koniec 2022 roku wyniosła 3,60 mld PLN. Na koniec 2021 roku wartość ta wynosiła 2,92 mld PLN.

W 2022 roku wartość obrotów faktoringowych wyniosła 31,4 mld PLN (w 2021 roku 22,5 mld PLN).

Spółka na 31 grudnia 2022 roku zajmowała 6. miejsce (według obrotu) wśród firm faktoringowych zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów z udziałem w rynku w wysokości 6,8 %.

Grupa Kapitałowa PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.

Grupa Kapitałowa PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. w 2022 roku wypracowała zysk netto w wysokości 54,9 mln PLN (zysk netto grupy w 2021 roku wynosił 15,5 mln PLN).

Przedmiotem działalności PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. są ubezpieczenia na życie (I dział ubezpieczeń). Spółka ma w ofercie produkty samodzielne, jak również uzupełniające produkty PKO Banku Polskiego S.A.

Wartość składek przypisanych brutto z tytułu zawartych przez spółkę umów ubezpieczenia w 2022 roku wyniosła 491,1 mln PLN. Spółka na koniec 2022 roku ubezpieczała 1 026 tys. osób (1 021 tys. osób w 2021 roku).

Składka przypisana brutto (w mln PLN)

PKO Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.

Spółka w 2022 roku osiągnęła zysk netto w wysokości 87,0 mln PLN (vs. 67,1 mln PLN w 2021 roku).

Przedmiotem działalności spółki PKO Towarzystwo Ubezpieczeń SA jest działalność ubezpieczeniowa w zakresie działu II ubezpieczeń – pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe. Spółka koncentruje się na ubezpieczaniu ryzyka utraty dochodu, następstw nieszczęśliwych wypadków i choroby oraz ubezpieczaniu nieruchomości dla pożyczkobiorców i osób zaciągających kredyty hipoteczne. Spółka w swojej ofercie posiada także ubezpieczenia komunikacyjne oraz nowoczesne ubezpieczenie domu i mieszkania PKO Dom.

Spółka wykazuje wysoki wskaźnik NPS na poziomie powyżej 60 dla procesu likwidacji szkód.

Wartość składek przypisanych brutto z tytułu zawartych przez spółkę umów ubezpieczenia w 2022 roku wyniosła 555,8 mln PLN. Spółka na koniec 2022 roku ubezpieczała 1 413 tys. osób (1 196 tys. osób w 2021 roku).

Składka przypisana brutto (w mln PLN)

PKO BP Finat sp. z o.o.

Spółka w 2022 roku osiągnęła zysk netto w wysokości 29,6 mln PLN (vs. 33,0 mln PLN w 2021 roku).

PKO BP Finat sp. z o.o. świadczy usługi outsourcingowe, takie jak kompleksowe usługi dla podmiotów z sektora finansowego, m.in. usługi agenta transferowego oraz księgowości funduszy i spółek.

W ofercie posiada usługę wdrożenia i utrzymania rozwiązań chmurowych dla firm, tj. dostarczanie stabilnego, zautomatyzowanego i bezpiecznego rozwiązania usadowionego na środowisku cloud. Realizuje również usługi outsourcingu kompetencyjnego specjalistów IT, zespołów projektowych i procesów informatycznych.

Jest również dostawcą niefinansowych produktów w bankowości elektronicznej PKO Banku Polskiego S.A. (w tym: doładowań GSM, kart podarunkowych, raportów BIK). Spółka oferuje rozwiązania w zakresie obsługi PPK.

Na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego PKO BP Finat sp. z o.o. świadczy również usługi w charakterze krajowej instytucji płatniczej.

8.11 Nagrody i wyróżnienia przyznane Grupie PKO Banku Polskiego S.A.

W 2022 roku Grupa PKO Banku Polskiego S.A. otrzymała liczne nagrody i wyróżnienia Poniżej prezentujemy najważniejsze z nich.

Nagrody otrzymane przez PKO Bank Polski S.A.

BANK OF THE YEAR 2022 IN POLAND

(grudzień 2022)

PKO Bank Polski S.A. został uhonorowany tytułem „Bank of the Year 2022 in Poland” przyznawanym przez prestiżowy miesięcznik „The Banker”. Grono międzynarodowych ekspertów doceniło Bank przede wszystkim za cyfryzację, która jest jednym z głównych kierunków jego rozwoju.

Konkurs „Bank of the Year” organizowany jest przez miesięcznik „The Banker” wydawany przez Financial Times Group od 1926 roku. Kapituła konkursowa wybierając najlepszy bank analizuje wyniki biznesowe, strategiczne inicjatywy i kluczowe technologie, związane także ze specyfiką funkcjonowania w danym kraju.

LIDER INNOWACYJNOŚCI WEDŁUG FIRM IT

(listopad 2022)

W 17. edycji rankingu IT@Bank, PKO Bank Polski S.A. został nagrodzony w kategorii „Lider innowacyjności według firm IT”. Branża IT doceniła Bank za wspieranie innowacyjności, wdrażanie nowoczesnych technologii oraz wyznaczanie kierunków rewolucji cyfrowej w sektorze finansowym i publicznym.

Ranking IT@Bank jest inicjatywą redakcji „Miesięcznika Finansowego BANK”. Jego celem jest wyróżnienie osób, rozwiązań technologicznych i firm związanych z sektorem finansowym, które czynią go coraz bardziej innowacyjnym.

MARKA MAREK 15-LECIA

(listopad 2022)

PKO Bank Polski S.A. został potrójnym zwycięzcą 15. edycji rankingu Top Marka. Zdobył nagrodę główną - statuetkę Marka Marek 15-lecia, nagrodę Marka Marek 2022 i zwyciężył w branżowym zestawieniu.

PKO Bank Polski S.A. był liderem kategorii banki we wszystkich 15 edycjach rankingu. W 2022 roku zwyciężył również w generalnym zestawieniu 500 marek z 50 branż.

Top Marka to największe badanie medialne w Polsce realizowane przez magazyn „Press” oraz Press-Service Monitoring Mediów.

FIRMA ODPOWIEDZIALNA ZA ŚRODOWISKO 2022

(październik 2022)

PKO Bank Polski S.A. został uhonorowany statuetką Firma Odpowiedzialna za Środowisko 2022. Bank doceniono za działania wspierające ochronę środowiska naturalnego, a szczególnie zielone finansowanie. PKO Bank Polski S.A. konsekwentnie wspiera zieloną transformację polskiego systemu energetycznego i jest sprawdzonym partnerem w kredytowaniu zielonych inwestycji.

Nagrodę przyznała redakcja ekonomiczna Grupy Medialnej Fratria.

POLISH CONTACT CENTER AWARDS

(czerwiec 2022)

W konkursie Voiceboty PKO Banku Polskiego S.A. zwyciężyły w kategorii dla rozwiązań wspierających działalność Contact Center.

Jury doceniło szerokie zastosowanie sztucznej inteligencji (AI) i zaawansowanej analityki, dynamiczny rozwój projektu oraz jego skalę. Technologia ta obsługuje wszystkich klientów na infolinii przychodzącej i realizuje część procesów na infolinii wychodzącej.

Polish Contact Center Awards to organizowany przez Polskie Stowarzyszenie Marketingu SMB najważniejszy konkurs polskiej branży contact center i customer service. Jego celem jest wyróżnienie najlepszych specjalistów, rozwiązań i firm w obszarze zdalnej komunikacji z klientem.

NAGRODA SPECJALNA KAPITUŁY KONKURSU LIDERÓW ŚWIATA BANKOWOŚCI I UBEZPIECZEŃ

(kwiecień 2022)

Kapituła konkursu przyznała PKO Bankowi Polskiemu S.A. nagrodę specjalną w uznaniu za działania pomocowe na rzecz dotkniętych wojną Ukraińców.

PKO Bank Polski S.A. został doceniony za systemowe zaangażowanie w program wymiany hrywien, był jedynym bankiem komercyjnym, który przystąpił do akcji wymiany hrywien na polskie złote w ramach współpracy z Narodowym Bankiem Polskim i Narodowym Bankiem Ukrainy. Zwrócono także uwagę na wielowymiarowość wsparcia operacyjnego i charytatywnego, jakiego Bank udziela uchodźcom wojennym z Ukrainy.

W konkursie Liderzy Świata Bankowości i Ubezpieczeń nagradzane są osobistości przyczyniające się do rozwoju sektora bankowego i ubezpieczeniowego oraz najefektywniejsze instytucje z branż finansowej.

BROKER ROKU

(kwiecień 2022)

W ramach podsumowania roku giełdowego 2021 Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie uhonorowała Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego S.A. statuetką Broker Roku 2021.

Nagroda GPW trafiła do Biura Maklerskiego Banku już piąty rok z rzędu. W czasie uroczystej gali Biuro Maklerskie zostało nagrodzone również w kategorii „Główny rynek” za najwyższy udział w obrotach sesyjnych i pakietowych akcjami oraz w kategorii „Catalyst” za najwyższy udział w obrotach obligacjami.

MOBILE TRENDS AWARDS

(marzec 2022)

W 11. edycji konkursu IKO - aplikacja mobilna PKO Banku Polskiego S.A. - wygrała nagrodę główną zdobywając najwięcej (ponad 15 tys.) głosów internautów, którzy doceniają ją m.in. za innowacyjność, przyjazne rozwiązania oraz dynamiczny rozwój.

IKO jest najpopularniejszą mobilną aplikacją bankową w Polsce oraz jedną z najlepiej ocenianych przez użytkowników aplikacji bankowych na świecie - w 2021 roku średnia ocen wyniosła 4,8 na podstawie recenzji ponad 770 tys. klientów.

Mobile Trends Awards to prestiżowe wyróżnienie w branży. Przyznawane jest firmom, które z sukcesem wykorzystują mobilne technologie.

NAJBARDZIEJ WIARYGODNA INSTYTUCJA FINANSOWA

(styczeń 2022)

W konkursie „Najbardziej wiarygodni w polskiej gospodarce” organizowanym przez agencję informacyjną ISBNews PKO Bank Polski S.A. został uhonorowany tytułem „Najbardziej Wiarygodna Instytucja Finansowa”.

Celem konkursu jest wyróżnienie firm współtworzących sukces gospodarczy kraju, zaufanych partnerów w biznesie, prowadzących swoją działalność w sposób transparentny i uczciwy zgodnie z zasadami społecznej odpowiedzialności biznesu. Kapituła doceniła Bank za rekordowe wyniki finansowe, rozwój biznesu oraz wdrożenia zaawansowanych technologii i upowszechnianie zdalnych kanałów obsługi.

TOP EMPLOYER 2022

(styczeń 2022)

PKO Bank Polski S.A. kolejny rok z rzędu został nagrodzony prestiżowym tytułem Top Employer. Certyfikat Top Employers Institute – światowego autorytetu w zakresie badania warunków pracy - potwierdza pozycję Banku jako jednego z najlepszych pracodawców w kraju. Świadczy o tym m.in. koncentracja Banku na tworzeniu środowiska pracy w oparciu o otwartą i angażującą kulturę, stawianie na rozwój, integrację i dbałość o wellbeing.

Certyfikat Top Employer potwierdza, że PKO Bank Polski S.A. oferuje warunki pracy na miarę najlepszych pracodawców na rynku i stawia pracowników w swojej organizacji na pierwszym miejscu. Wyniki badania pokazują, że wdrażane przez Bank rozwiązania w zakresie wsparcia pracowników, benefitów, dbania o zdrowie i ich dobrostan klasyfikują go w czołówce. Ponadto rok do roku poprawia się również ogólny wynik certyfikacji.

KONKURS PROGNOZ „PARKIETU”

(styczeń 2022)

Ekonomiści PKO Banku Polskiego S.A. zwyciężyli w konkursie prognoz „Parkietu”. Podobnie jak w poprzedniej edycji konkursu – zajęli 1. miejsce w głównym rankingu łącznie dla wskaźników makro i rynkowych oraz zwyciężyli w rankingu prognoz wskaźników makroekonomicznych. Zwycięski zespół pokonał 24 drużyny z innych banków.

Fundamentem sukcesu okazały się trafne założenia dotyczące siły rynku pracy oraz sprawnego odrobienia pandemicznych strat w gospodarce, w warunkach podwyższonej zmienności i niepewności charakteryzującej 2021 rok.

Nagrody otrzymane przez spółki zależne Banku

RANKING NIEZAWODNOŚCI DEPOZYTÓW BANKOWYCH

(grudzień 2022)

KREDOBANK S.A. utrzymał pozycję lidera w rankingu niezawodności depozytów bankowych agencji ratingowej „Standard-Rating” i mimo trwającej w Ukrainie wojny, po raz kolejny potwierdził swoją wiarygodność.

W rankingu analizowane były dane z trzech kwartałów 2022 roku, dotyczące m.in. kapitału banku, jakości portfela kredytowego, płynności, rentowności i skali działalności.

RANKING GWIAZDY UBEZPIECZEŃ

(listopad 2022)

W 1. edycji rankingu Gwiazdy Ubezpieczeń „Dziennika Gazety Prawnej”, PKO Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. zwyciężyło w kategorii kapitał, za duży wzrost funduszy własnych oraz wyróżnienie pod względem aktywów.

LIDER FINANSOWANIA ELEKTROMOBILNOŚCI

(październik 2022)

PKO Leasing S.A. oraz Masterlease zostały nagrodzone przez BOŚ Bank za wkład w rozwój programu „Mój elektryk”. W ciągu 8 miesięcy 2022 roku Grupa Kapitałowa PKO Leasing S.A. zarejestrowała najwięcej samochodów zeroemisyjnych ze wszystkich firm leasingowych i CFM na polskim rynku.

9. Zarządzanie ryzykiem

Zasady zarządzania ryzykiem

Charakterystyka polityki kredytowej Banku

9.1 Zasady zarządzania ryzykiem

Zarządzanie ryzykiem jest jednym z kluczowych procesów wewnętrznych zarówno w PKO Banku Polskim S.A, jak i w pozostałych podmiotach Grupy PKO Banku Polskiego S.A. Celem systemu zarządzania ryzykiem jest zapewnienie rentowności działalności biznesowej, przy jednoczesnej kontroli poziomu ryzyka i jego utrzymaniu w ramach systemu limitów i przyjętej przez Bank i Grupę Kapitałową Banku tolerancji na ryzyko w zmieniającym się otoczeniu makroekonomicznym i prawnym.

Nadrzędnym priorytetem jest zapewnienie odpowiedniego zarządzania wszystkimi rodzajami ryzyka związanymi z prowadzoną działalnością. W ramach systemu zarządzania ryzykiem Grupa PKO Banku Polskiego S.A. identyfikuje, mierzy i ocenia ryzyko, kontroluje, prognozuje i monitoruje ryzyko, raportuje oraz prowadzi działania zarządcze.

System zarządzania ryzykiem obejmuje:

• strukturę organizacyjną, podział zadań i odpowiedzialności,

• system regulacji wewnętrznych,

• narzędzia, w tym bazy informacyjne.

Zarządzanie ryzykiem w Grupie Kapitałowej Banku opiera się w szczególności na następujących zasadach:

• Grupa Kapitałowa Banku zarządza wszystkimi zidentyfikowanymi rodzajami ryzyka,

• proces zarządzania ryzykiem jest odpowiedni do skali działalności oraz do istotności, skali i złożoności danego ryzyka i jest na bieżąco dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka,

• metody zarządzania ryzykiem (w szczególności modele i ich założenia) oraz systemy pomiaru lub oceny ryzyka są dostosowane do skali i złożoności ryzyka, aktualnie prowadzonej i planowanej działalności Grupy Kapitałowej Banku i otoczenia, w którym Grupa Kapitałowa Banku działa oraz okresowo weryfikowane i walidowane,

• zachowana jest niezależność organizacyjna obszaru zarządzania ryzykiem od działalności biznesowej,

• zarządzanie ryzykiem jest zintegrowane z systemami planistycznymi i kontrolingowymi,

• poziom ryzyka jest na bieżąco monitorowany i kontrolowany,

• proces zarządzania ryzykiem wspiera realizację strategii Banku przy zachowaniu zgodności ze strategią zarządzania ryzykiem, w szczególności w zakresie poziomu tolerancji na ryzyko.

Regularnie, co najmniej w cyklu rocznym, Bank przeprowadza ocenę istotności wszystkich zidentyfikowanych ryzyk. Część z nich ma istotny wpływ na dochodowość i kapitał niezbędny do ich pokrycia. Na ryzyka uznane za istotne szacuje się kapitał wewnętrzny. W Grupie Kapitałowej Banku istotne są wszystkie ryzyka określone jako istotne w PKO Banku Polskim S.A.

W 2022 roku katalog rodzajów ryzyka uznanych za istotne w Banku nie został rozszerzony.

Poniżej wykaz wszystkich rodzajów ryzyka uznanych w PKO Banku Polskim S.A. za istotne.

• ryzyko kredytowe - ryzyko poniesienia straty w wyniku niewywiązania się klienta z zobowiązań wobec Grupy Kapitałowej Banku lub ryzyko spadku wartości ekonomicznej wierzytelności Grupy Kapitałowej Banku, gdy pogorszy się zdolność klienta do obsługi zobowiązań.

• ryzyko walutowe - ryzyko poniesienia straty przy zmianie kursów walutowych, generowane przez utrzymywanie otwartych pozycji w poszczególnych walutach.

• ryzyko stopy procentowej - ryzyko poniesienia straty na pozycjach bilansowych i pozabilansowych Grupy Kapitałowej Banku wrażliwych na zmiany stóp procentowych, przy zmianie stóp procentowych na rynku.

• ryzyko płynności - ryzyko braku możliwości terminowego wywiązania się z zobowiązań ze względu na brak płynnych środków; w ramach ryzyka płynności wyróżnia się ryzyko finansowania.

• ryzyko operacyjne - ryzyko powstania straty, która wynika z niedostosowania lub zawodności wewnętrznych procesów, ludzi i systemów lub zdarzeń zewnętrznych. Ryzyko operacyjne nie obejmuje ryzyka utraty reputacji i ryzyka biznesowego, a uwzględnia ryzyko prawne oraz ryzyko cyberbezpieczeństwa;

– ryzyko prawne - ryzyko poniesienia straty w wyniku nieznajomości, niezrozumienia i niestosowania norm prawnych oraz standardów rachunkowości, niemożności wyegzekwowania postanowień umów, niekorzystnych interpretacji lub rozstrzygnięć sądów albo organów administracji publicznej,

– ryzyko cyberbezpieczeństwa - stopień narażenia przez potencjalne, negatywne czynniki ryzyka cyberbezpieczeństwa, związane z technologiami teleinformatycznymi, mogące powodować szkodę finansową dla organizacji poprzez naruszenie dostępności, integralności, poufności lub rozliczalności informacji przetwarzanych w zasobach Systemu Informatycznego Banku (SIB).

• ryzyko walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych - ryzyko poniesienia straty, gdy klient nie wywiąże się z zobowiązań wobec Banku z tytułu walutowego kredytu hipotecznego.

• ryzyko biznesowe (strategiczne) - ryzyko nieosiągnięcia założonych celów finansowych, w tym poniesienia strat, które wynika z niekorzystnych zmian w otoczeniu biznesowym, niekorzystnych decyzji, nieprawidłowego wdrożenia decyzji lub braku odpowiednich działań w odpowiedzi na zmiany w otoczeniu biznesowym.

• ryzyko zmian makroekonomicznych - ryzyko pogorszenia sytuacji finansowej Grupy Kapitałowej Banku w wyniku niekorzystnej zmiany warunków makroekonomicznych.

• ryzyko modeli - ryzyko poniesienia strat w wyniku błędnych decyzji biznesowych podejmowanych na podstawie modeli.

Bank na bieżąco realizuje plan integracji ryzyka ESG z systemem zarządzania ryzykiem w Banku. Bank zarządza ryzykiem ESG w ramach zarządzania innymi rodzajami ryzyka - ryzyko ESG nie jest odrębnym rodzajem ryzyka, lecz przekrojowym wpływającym na poszczególne rodzaje ryzyka, w szczególności na ryzyko kredytowe.

Ryzyko ESG zostało zdefiniowane przez Bank jako ryzyko negatywnych skutków finansowych dla Banku, będących konsekwencją obecnego lub przyszłego wpływu czynników ryzyka ESG na klientów i kontrahentów lub pozycje bilansu Banku.

Istotne działania Grupy PKO Banku Polskiego S.A. podjęte w 2022 roku.

PKO Bank Polski S.A. na bieżąco monitoruje sytuację klientów oraz dostosowuje politykę kredytową mając na uwadze zabezpieczenie dobrej jakości portfela kredytowego. W ramach wyceny ekspozycji kredytowych Bank uwzględnił szczególnie informacje dotyczące powiązań gospodarczych klientów z kontrahentami z Ukrainy, Białorusi i Rosji. Grupa Kapitałowa Banku dokonała odpisu na portfel kredytów udzielonych na terenie Ukrainy.

PKO Bank Polski S.A. przyjął do stosowania w Grupie Kapitałowej Banku (dotyczy podmiotów polskich) wytyczne dotyczące finasowania i prowadzenia usług bankowych dla:

• klientów prowadzących działalność gospodarczą, której model biznesowy bazuje na korzyściach płynących z aktywnego funkcjonowania na rynkach Rosji i Białorusi lub poprzez istotne powiązania (m.in. gospodarcze, osobowe),

• klientów, którzy są lub mogą zostać objęci sankcjami lub restrykcjami wprowadzonymi w związku z wojną Rosji w Ukrainie.

W 2022 roku w zakresie ryzyka stopy procentowej wyzwaniem dla sektora bankowego były większe od zakładanych wzrosty stóp procentowych. Zapoczątkowana w IV kwartale 2021 roku seria 11 podwyżek stóp procentowych spowodowała wzrost stopy referencyjnej, która na koniec 2022 roku wynosiła 6,75%, co przełożyło się na wzrost negatywnej wyceny w portfelu instrumentów dłużnych oraz instrumentów pochodnych, które zabezpieczają zmienność dochodu odsetkowego. Jednocześnie utrzymuje się zainteresowanie klientów kredytami hipotecznymi opartymi na okresowo stałej stopie procentowej, co ma wpływ zarówno na miary wrażliwości dochodu odsetkowego, jak i wrażliwości wartości ekonomicznej Banku.

Grupa Kapitałowa Banu utrzymuje bezpieczny poziom płynności, który umożliwia szybką i skuteczną reakcję na potencjalne zagrożenia. W 2022 roku PKO Bank Polski S.A.:

• odpowiednio kształtował swoje źródła finansowania poprzez dostosowywanie oferty depozytowej (w szczególności oprocentowania depozytów) do bieżących potrzeb oraz spłatę wymagalnych środków pozyskanych z rynku finansowego w drodze emisji,

• na bieżąco monitorował stany gotówkowe w oddziałach i bankomatach Banku – ze względu na czasowe zwiększone zainteresowanie wypłatą gotówki (które wynikało z reakcji klientów na wybuch wojny w Ukrainie) oraz podejmował wszelkie możliwe działania, aby umożliwić klientom dostęp do wypłat gotówkowych.

Sytuacja płynnościowa KREDOBANK S.A., pomimo trwającego konfliktu w Ukrainie, utrzymywała się na stabilnym, bezpiecznym poziomie; spółka nie odnotowała spadku miar płynności i istotnego odpływu depozytów; ponadto KREDOBANK S.A. został zaklasyfikowany przez Narodowy Bank Ukrainy do grupy systemowych banków Ukrainy.

Jednocześnie w związku z działaniami wojennymi w Ukrainie PKO Bank Polski S.A. w 2022 roku powołał Grupę Wsparcia pod przewodnictwem Szefa Sztabu Kryzysowego, która ma na celu m.in. niedopuszczenie do zakłócenia procesów krytycznych PKO Banku Polskiego S.A., wymianę informacji w Grupie Kapitałowej Banku i koordynację udzielanej pomocy. Bank na bieżąco podejmuje działania ograniczające zagrożenia związane z wojną w Ukrainie, w szczególności w zakresie zapewnienia dostępności systemów Banku i cyberbezpieczeństwa.

Szczegółowy opis zasad zarządzania istotnymi rodzajami ryzyka, w tym technik ograniczania ryzyka, stosowanych zabezpieczeń oraz polityki w zakresie rachunkowości zabezpieczeń zawarty jest w sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej Banku za 2022 rok (w części poświęconej zarządzaniu ryzykiem oraz w nocie 33 dotyczącej rachunkowości zabezpieczeń) oraz w raporcie Adekwatność kapitałowa oraz inne informacje podlegające ogłaszaniu Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. według stanu na 31 grudnia 2022 roku.

9.2 Charakterystyka polityki kredytowej PKO Banku Polskiego S.A.

Na politykę kredytową PKO Banku Polskiego S.A. oraz Grupy Kapitałowej Banku składa się zbiór zasad i wytycznych zawartych w regulacjach i procedurach kredytowych. Łącznie tworzą one proces zarządzania ryzykiem kredytowym.

Zarządzanie ryzykiem kredytowym Banku uwzględnia czynniki zewnętrzne, w tym zgodność z regulacjami zewnętrznymi oraz rekomendacjami i zaleceniami organów nadzoru i kontroli oraz czynniki wewnętrzne, w tym w szczególności poziom limitów strategicznych i poziom parametrów ryzyka kredytowego.

Priorytetem zarządzania ryzykiem jest zrównoważona relacja ryzyka i założonego poziomu rentowności, w ramach określonych limitów apetytu na ryzyko. Ryzyko jest mierzone kompleksowo dzięki wykorzystaniu szerokiego wachlarza jakościowych i ilościowych metod wspomaganych przez odpowiednie systemy informatyczne oraz narzędzia analityczne.

Model zarządzania ryzykiem kredytowym jest dostosowany do aktualnej działalności biznesowej i uwarunkowań rynkowych w poszczególnych segmentach klientowskich.

Ocena ryzyka kredytowego ekspozycji jest oddzielona od funkcji sprzedaży dzięki właściwej strukturze organizacyjnej, niezależności budowy i walidacji narzędzi wspierających ocenę ryzyka kredytowego oraz niezależność decyzji akceptujących odstępstwa od wskazań tych narzędzi.

Warunki finansowania oferowane klientowi zależą od oceny poziomu ryzyka kredytowego danego klienta. W ocenie ryzyka uwzględniane są polityki sektorowe opisane w rozdziale 13.7.6B.

W celu ograniczenia poziomu ryzyka kredytowego wynikającego ze wzrostu stopy procentowej oraz inflacji PKO Bank Polski S.A. i PKO Bank Hipoteczny S.A. wprowadziły zmiany w parametrach wykorzystywanych przy badaniu zdolności kredytowej kredytobiorców indywidulanych, którzy ubiegają się o kredyt mieszkaniowy (zgodnie z Rekomendacją S oraz stanowiskiem Urzędu KNF z 7 marca 2022 roku przekazanym bankom), w tym: podniosły minimalną wartość bufora na wzrost stopy procentowej do 5 p.p. i minimalne koszty utrzymania (z uwzględnieniem wskaźnika inflacji) oraz zmieniły maksymalne dopuszczalne wartości wskaźnika DStI (debt service to income), który określa odsetek dochodu przeznaczony na obsługę zadłużenia.

W ocenie ratingowej klientów korporacyjnych, firm i przedsiębiorstw Bank każdorazowo ocenia i klasyfikuje wpływ czynników środowiskowych, społecznych oraz związanych z zarządzaniem (tzw. czynniki ESG) na zdolność kredytową klienta oraz identyfikuje transakcje kredytowe z podwyższoną dźwignią finansową (tzw. transakcje lewarowane).

Podmioty zależne Banku, w których występuje istotny poziom ryzyka kredytowego zarządzają ryzykiem kredytowym indywidualnie. Ich metody oceny i pomiaru ryzyka kredytowego są dostosowane do metod stosowanych w PKO Banku Polskim S.A. Uwzględniają specyfikę działalności podmiotu.

10. Świadczenia na rzecz osób nadzorujących i zarządzających

Zasady wynagradzania członków Zarządu PKO Banku Polskiego S.A.

Zmienne składniki wynagrodzeń członków Zarządu Banku i kluczowych menedżerów o istotnym wpływie na profil ryzyka

Informacja o przysługujących poszczególnym członkom Zarządu i kluczowym menedżerom pozafinansowych składnikach wynagrodzenia

Zasady wynagradzania członków Rady Nadzorczej PKO Banku Polskiego S.A.

Umowy zawarte między Bankiem a osobami zarządzającymi

Zobowiązania wynikające z emerytur dla byłych osób nadzorujących i zarządzających

10.1 Zasady wynagradzania członków Zarządu PKO Banku Polskiego S.A.

[GRI 2-19] System wynagradzania członków Zarządu Banku reguluje:

a) Polityka wynagrodzeń członków Rady Nadzorczej oraz Zarządu Banku, przyjęta uchwałą nr 35/2020 Zwyczajnego Walnego Zgromadzania Banku z 26 sierpnia 2020 roku,

b) Polityka wynagradzania pracowników Banku i Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A., zatwierdzona uchwałą nr 195/2022 Rady Nadzorczej Banku z 30 grudnia 2022 roku,

c) Zasady zatrudnienia i wynagradzania członków Zarządu Banku, zatwierdzone uchwałą nr 196/2022 Rady Nadzorczej Banku z 30 grudnia 2022 roku.

Na ich podstawie członkom Zarządu Banku przysługują:

• wynagrodzenie stałe ustalone zgodnie z ustawą z 9 czerwca 2016 roku o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami i według stanu na 31 grudnia 2022 roku wynoszące: w przypadku prezesa Zarządu: 15 (piętnasto) -krotność, a w przypadku pozostałych członków Zarządu Banku: 14,5 (czternasto i pół) -krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego,

• wynagrodzenie zmienne – wynagrodzenie dodatkowe przyznawane i wypłacane po zakończeniu okresu premiowania w szczególności z tytułu: premii, nagród za szczególne osiągnięcia w pracy, odpraw związanych z rozwiązaniem umowy (z wyłączeniem wynagrodzenia stałego i świadczeń przyznawanych na podstawie obowiązujących przepisów prawa).

Świadczenia dla członków Zarządu PKO Banku Polskiego S.A. otrzymane i należne od PKO Banku Polskiego S.A.

Tabela 14. Świadczenia dla członków Zarządu Banku wypłacone w 2022 roku przez PKO Bank Polski S.A. (w tys. PLN)

	Wynagrodzenie stałe wypłacone w 2022	Wynagrodzenie zmienne za lata 2017-2021 wypłacone w 2022		Inne świadczenia*	Łączna wartość wypłaconego wynagrodzenia i przekazanych świadczeń w 2022
	Wynagrodzenie stałe wypłacone w 2022	Świadczenia w formie gotówkowej	Płatności na bazie akcji rozliczane w środkach pieniężnych	Inne świadczenia*
Paweł Gruza	425	-	-	-	425
Maciej Brzozowski	832	-	-	-	832
Marcin Eckert	1 074	131	-	-	1 205
Wojciech Iwanicki	1 074	54	-	19	1 147
Maks Kraczkowski	1 074	354	563	70	2 061
Mieczysław Król	1 074	366	613	72	2 125
Artur Kurcweil	1 074	72	-	31	1 177
Piotr Mazur	1 074	380	646	74	2 174

Iwona Duda	670	48	-	407	1 125
Bartosz Drabikowski	1 028	127	139	45	1 339
Zarząd Banku	9 399	1 532	1 961	718	13 610
Członkowie Zarządu, którzy przestali pełnić swoje funkcje w poprzednich latach	-	2 051	3 510	1 211	6 772
Razem	9 399	3 583	5 471	1 929	20 382

* Wpłaty na Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) oraz odszkodowania z tytułu przestrzegania zakazu konkurencji – w 2022 roku.

	Wynagrodzenie stałe wypłacone w 2021	Wynagrodzenie zmienne za lata 2016-2020 wypłacone w 2021		Inne świadczenia*	Łączna wartość wypłaconego wynagrodzenia i przekazanych świadczeń w 2021
	Wynagrodzenie stałe wypłacone w 2021	Świadczenia w formie gotówkowej	Płatności na bazie akcji rozliczane w środkach pieniężnych	Inne świadczenia*
Paweł Gruza	-	-	-	-	-
Maciej Brzozowski	-	-	-	-	-
Marcin Eckert	438	-	-	-	438
Wojciech Iwanicki	179	-	-	-	179
Maks Kraczkowski	760	313	476	54	1 603
Mieczysław Król	760	346	479	55	1 640
Artur Kurcweil	240	-	-	-	240
Piotr Mazur	784	364	559	60	1 767

Iwona Duda	162	-	-	-	162
Bartosz Drabikowski	423	81	239	26	769
Zarząd Banku	3 746	1 104	1 753	195	6 798
Członkowie Zarządu, którzy przestali pełnić swoje funkcje w poprzednich latach	2 910	1 945	2 668	1 503	9 026
Razem	6 656	3 049	4 421	1 698	15 824

…* Wpłaty na Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) oraz odszkodowania z tytułu przestrzegania zakazu konkurencji.

Tabela 15. Świadczenia od PKO Banku Polskiego S.A. dla członków Zarządu Banku należne i potencjalnie należne do wypłaty w kolejnych latach (w tys. PLN)

	Wynagrodzenie zmienne należne na 31.12.2022 - płatności na bazie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych	Wynagrodzenie zmienne przyznane za lata 2018-2021, zatwierdzone i niezatwierdzone do wypłaty		Łączna kwota wynagrodzeń zmiennych należnych i potencjalnie należnych
		Wynagrodzenie zmienne w formie gotówki	Kwota gotówki podlegająca przeliczeniu na instrument finansowy
Paweł Gruza	-	-	-	-
Maciej Brzozowski	-	-	-	-
Marcin Eckert	-	88	219	307
Wojciech Iwanicki	-	36	90	126
Maks Kraczkowski	29	291	670	990
Mieczysław Król	38	316	697	1 051
Artur Kurcweil	-	48	120	168
Piotr Mazur	40	332	728	1 100

Iwona Duda	-	32	81	113
Bartosz Drabikowski	-	85	212	297
Zarząd Banku	107	1 228	2 817	4 152
Członkowie Zarządu, którzy przestali pełnić swoje funkcje w poprzednich latach	232	1 850	3 864	5 946
Razem	339	3 078	6 681	10 098

Żaden z członków Zarządu Banku (według stanu osobowego na 31 grudnia 2022 roku) nie otrzymał w 2022 roku wynagrodzenia od podmiotów powiązanych z PKO Bankiem Polskim S.A. rozumianych jako podmioty zależne, wspólne przedsięwzięcia i stowarzyszone.

10.2 Zmienne składniki wynagrodzeń członków Zarządu Banku i kluczowych menedżerów o istotnym wpływie na profil ryzyka

[GRI 2-19] PKO Bank Polski S.A. dąży do zapewnienia aktualności zasad ustalania zmiennych składników wynagrodzeń. Robi to zgodnie z wymogami dyrektywy CRD V i Rozporządzenia delegowanego nr 2021/923, które uzupełnia dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych określających kryteria służące ustaleniu obowiązków kierowniczych, funkcji kontrolnych, istotnych jednostek gospodarczych i znacznego wpływu na profil ryzyka istotnej jednostki gospodarczej oraz określających kryteria służące ustaleniu pracowników lub kategorii pracowników, których działalność zawodowa wpływa na profil ryzyka tych instytucji w sposób porównywalnie tak istotny jak w przypadku pracowników lub kategorii pracowników, o których mowa w art. 92 ust. 3 tej dyrektywy.

Podstawą przyznania zmiennych składników wynagrodzeń są przede wszystkim cele premiowe nadawane w ramach zarządzania przez cele - Management by Objectives (MbO).

Nadawane cele mają zagwarantować uwzględnienie ryzyka związanego z działalnością Banku. Ryzyko jest uwzględniane zarówno poprzez ustalenie odpowiednich, wrażliwych na ryzyko kryteriów oceny efektywności pracy, jak i redukcję lub brak wynagrodzenia zmiennego w przypadku pogorszonych wyników finansowych, straty lub pogorszenia innych wskaźników.

Zmienne składniki wynagrodzeń za dany okres premiowania (rok kalendarzowy) przyznawane są po rozliczeniu celów premiowych zgodnie z poniższą tabelą.

Tabela 16. Formy wynagrodzenia zmiennego

Wartość wynagrodzenia zmiennego (brutto)	Nieodroczone wynagrodzenie zmienne	Odroczone wynagrodzenie zmienne
	50% gotówka / 50% akcje fantomowe	50% gotówka / 50% akcje fantomowe
Do 700 000 PLN (włącznie)	60% wartości bazowej wynagrodzenia zmiennego	40% wartości bazowej wynagrodzenia zmiennego
	- w pierwszym roku po okresie oceny	- w równych ratach w kolejnych latach po pierwszym roku po okresie oceny
Powyżej 700 000 PLN	420 000 PLN plus 40% z nadwyżki ponad 700 000 PLN	280 000 PLN plus 60% z nadwyżki ponad 700 000 PLN
Okres odroczenia, na jaki przyznawane są akcje fantomowe, wynosi 5 lat.

Każdy z naliczonych składników wynagrodzenia zmiennego może zostać obniżony w następstwie:

• naruszenia obowiązków, które wynikają z umowy,

• uchybień w przestrzeganiu przepisów prawa lub standardów obsługi klientów,

• nieprawidłowego wykonywania wyznaczonych zadań służbowych,

• zachowań w stosunku do innych pracowników, które naruszają zasady współżycia społecznego.

Kwota premii:

• członka Zarządu (CZB) może zostać skorygowana na minus lub na plus o określony wskaźnik, w zależności od osiągniętych wyników Banku określonych w rocznej Nocie Banku (zestaw kluczowych wskaźników zarządczych określonych na dany rok kalendarzowy),

• MRT (Material Risk Takers), który nie jest członkiem Zarządu może zostać skorygowana na plus o określony wskaźnik w zależności od wyników Banku określonych w rocznej Nocie Banku.

Możliwe jest zastosowanie (odpowiednio przez Radę Nadzorczą Banku lub Zarząd Banku) rozwiązania typu malus, które obniża wielkość należnego wynagrodzenia zmiennego w kolejnych okresach rozliczeniowych. Jest to możliwe w przypadku:

• znacznego pogorszenia wyników Banku,

• znaczącej negatywnej zmiany w kapitale własnym,

• naruszenia przez MRT przepisu prawa lub popełnienia przezeń istotnych błędów,

• korekty realizacji i stopnia realizacji wyników lub celów MRT,

• pogorszenia wyników obszarów nadzorowanych lub kierowanych przez wyżej wymienione osoby,

• przyznania wynagrodzenia zmiennego na podstawie nieprawidłowych, wprowadzających w błąd informacji lub w wyniku oszustwa MRT.

Polityka wynagrodzeń członków Rady Nadzorczej i Zarządu Banku nie przewiduje obowiązku zwrotu przyznanego i już wypłaconego wynagrodzenia zmiennego. Polityka ta uprawnia Radę Nadzorczą do przyjmowania dodatkowych postanowień m.in. w zakresie żądania zwrotu przez Bank wynagrodzenia zmiennego (clawback). W 2022 roku takie żądanie nie wystąpiło.

MRT (za wyłączeniem członków Zarządu Banku) mogą korzystać z finansowanej przez Bank opieki medycznej, funduszu świadczeń socjalnych. MRT (włącznie z członkami Zarządu Banku) mogą korzystać z PPE.

W przypadku przyznania odprawy związanej z odwołaniem z funkcji (innej niż wynikająca z powszechnie obowiązujących przepisów prawa) jej wysokość odzwierciedla ocenę pracy w ciągu ostatnich trzech lat zatrudnienia. Maksymalną wysokość odpraw określają wewnętrzne przepisy Banku.

Odprawa przysługuje członkowi Zarządu pod warunkiem pełnienia funkcji członka Zarządu Banku przez okres co najmniej dwunastu miesięcy przed rozwiązaniem umowy. Odprawa MRT może być przyznana pod warunkiem zatrudnienia na stanowisku MRT przez okres co najmniej dwunastu miesięcy przed rozwiązaniem umowy o pracę.

Członkowie Zarządu i wybrani MRT objęci są ponadto umowami o zakazie konkurencji, które z tytułu powstrzymywania się przed zatrudnieniem w firmie konkurencyjnej po zakończeniu zatrudnienia w Banku, przewidują wypłaty odszkodowań – maksymalnie przez okres sześciu miesięcy, w wysokości do 100% wynagrodzenia stałego wynikającego z umowy.

Bank w grudniu 2022 roku wprowadził zmiany w „Zasadach zatrudniania i wynagradzania członków Zarządu Banku” (zatwierdzone uchwałą nr 196/2022 Rady Nadzorczej) polegające na:

1. wydłużeniu faktycznego okresu odroczenia wynagrodzenia zmiennego, począwszy od wynagrodzenia za rok 2021, jak również wydłużeniu faktycznego okresu zatrzymania instrumentu poprzez przesunięcie terminu wypłaty z 2 stycznia na 1 lipca,

2. wprowadzeniu postanowienia o stosowaniu powyższych Zasad w ograniczonym zakresie, o którym mowa w art. 9ca ust. 1b Prawa bankowego,

3. ustaleniu maksymalnego stosunku średniego całkowitego wynagrodzenia brutto członków Zarządu Banku w okresie rocznym do średniego całkowitego wynagrodzenia brutto pozostałych pracowników Banku w okresie rocznym na poziomie 1:22,

4. wdrożeniu zasad neutralności płciowej w odniesieniu do wysokości wynagrodzeń członków Zarządu Banku,

5. dodaniu postanowień dotyczących celów związanych z ochroną środowiska naturalnego i odpowiedzialnością społeczną oraz postanowień precyzujących zasady wypłaty odpraw.

W maju 2022 roku Zarząd Banku podjął uchwałę w sprawie wypłat w 2022 roku zmiennych składników wynagrodzenia przyznanych MRT w Banku. W czerwcu 2022 roku Rada Nadzorcza Banku podjęła uchwałę w sprawie zatwierdzenia wysokości wypłat zmiennych składników wynagrodzeń członkom Zarządu Banku, której postanowienia zmieniono powołaną wyżej uchwałą Rady Nadzorczej nr 196/2022, przesuwając termin wypłaty wynagrodzenia w instrumencie. Uchwały Zarządu i Rady Nadzorczej w zakresie wynagrodzenia zmiennego za rok 2020 utrzymały ograniczenie wysokości środków na składnik odroczony tego wynagrodzenia o 21% z uwagi na osiągnięte wyniki finansowe w odniesieniu do długoterminowych planów rozwoju. W związku z okolicznościami związanymi z trwaniem stanu epidemii COVID-19, w szczególności podjętymi nadzwyczajnymi ograniczeniami administracyjnymi dotyczącymi prowadzenia działalności gospodarczej, a także możliwymi konsekwencjami gospodarczymi tego stanu i ich spodziewanym wpływem na sektor bankowy, w 2022 roku utrzymano wprowadzoną w roku 2020 zmianę proporcji oraz terminów wypłat wynagrodzeń zmiennych za lata 2017-2019.

Tabela 17. Zmiany proporcji oraz terminów wypłat wynagrodzeń zmiennych.

Wyszczególnienie	Wartość wynikająca z przepisów wewnętrznych			Wartość wynikająca z nadzwyczajnych uchwał podjętych w 2022 roku tj. odpowiednio:
Proporcja między wynagrodzeniem zmiennym nieodroczonym i odroczonym za 2019 rok	Nieodroczone 60%*			Nieodroczone 40%
	Odroczone 40%*			Odroczone 60%
Proporcja między wynagrodzeniem zmiennym za 2019 rok w formie gotówkowej / w formie instrumentu	Gotówka 50%			Gotówka 40%
	Instrument 50%			Instrument 60%
Termin wypłat wynagrodzeń zmiennych odroczonych, w odniesieniu do niewypłaconych rat za lata 2017-2019	CZB	gotówka	1 lipca	CZB	gotówka	1 lipca (bez zmian)
		Instrument	2 stycznia		Instrument	1 lipca
	MRT	gotówka	30 kwietnia	MRT	gotówka	31 maja
		Instrument	15 listopada		Instrument	31 maja kolejnego roku
* Zgodnie z przepisami wewnętrznymi do kwoty 700 000 PLN proporcja wynosi 60% do 40%, a ponad tę kwotę 40% do 60%.

10.3 Informacja o przysługujących poszczególnym członkom Zarządu Banku i kluczowym menedżerom pozafinansowych składnikach wynagrodzenia

Od 1 lipca 2017 roku zasady zatrudnienia i wynagradzania członków Zarządu Banku zostały dostosowane do przepisów ustawy z 9 czerwca 2016 roku o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. z 2016 poz. 1202 z późn. zm.). Po zmianie członkom Zarządu nie przysługuje prawo do pozafinansowych składników wynagrodzenia.

10.4 Zasady wynagradzania członków Rady Nadzorczej PKO Banku Polskiego S.A.

[GRI 2-19] Miesięczne wynagrodzenie członków Rady Nadzorczej Banku określa Polityka wynagrodzeń członków Rady Nadzorczej oraz Zarządu Banku. Miesięczne wynagrodzenie członków Rady Nadzorczej jest ustalone jako iloczyn podstawy wymiaru, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 11 ustawy z 9 czerwca 2016 roku o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami, oraz mnożnika:

• dla Przewodniczącego Rady Nadzorczej – 2,75,

• dla Wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej – 2,5,

• dla Sekretarza Rady Nadzorczej – 2,25,

• dla pozostałych członków Rady Nadzorczej – 2.

Wynagrodzenie zostaje podwyższone o 10% w przypadku, gdy członek Rady Nadzorczej uczestniczy, w co najmniej jednym stałym komitecie Rady Nadzorczej.

Członkowi Rady Nadzorczej, niezależnie od wynagrodzenia, przysługuje zwrot kosztów poniesionych w związku z wykonywaniem funkcji. Dotyczy to w szczególności kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania do miejsca posiedzenia Rady Nadzorczej i z powrotem, kosztów zakwaterowania i wyżywienia.

Wynagrodzenia członków Rady Nadzorczej otrzymane od PKO Banku Polskiego S.A.

Tabela 18. Wynagrodzenia członków Rady Nadzorczej otrzymane od PKO Banku Polskiego S.A. (w tys. PLN)

	Wynagrodzenie stałe wypłacone w 2022 roku	Wynagrodzenie stałe wypłacone w 2021 roku
Mariusz Andrzejewski	163	116
Grzegorz Chłopek	143	116
Grażyna Ciurzyńska*	-	68
Zbigniew Hajłasz	-	123
Marcin Izdebski	-	75
Wojciech Jasiński	204	130
Dominik Kaczmarski	183	63
Andrzej Kisielewicz	163	116
Rafał Kos	163	116
Tomasz Kuczur	163	16
Maciej Łopiński	204	70
Krzysztof Michalski	163	116
Robert Pietryszyn	19	-
Piotr Sadownik	-	100
Bogdan Szafrański	163	16
Agnieszka Winnik–Kalemba	163	56
Razem	1 894	1 297

* Inne świadczenia nieuwzględnione w wynagrodzeniu stałym: użytkowanie samochodu służbowego do celów prywatnych przez członka Rady Nadzorczej Banku w 2021 roku w kwocie 7 tys. PLN.

10.5 Umowy zawarte między Bankiem a osobami zarządzającymi

W 2022 roku każdy z członków Zarządu Banku miał zawartą z Bankiem umowę o świadczenie usługi zarządzania. Umowy określają m.in. warunki wynagradzania i zakazu konkurencji.

10.6 Zobowiązania wynikające z emerytur dla byłych osób nadzorujących i zarządzających

W 2022 roku nie wystąpiły zobowiązania wynikające z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze dla byłych osób zarządzających, nadzorujących albo byłych członków organów administrujących oraz zobowiązania zaciągnięte w związku z tymi emeryturami (w rozumieniu przepisów § 70 ust. 7 pkt. 18 Rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz. U. z 2018, poz. 757 z późn. zm.).

11. Ład korporacyjny

Informacje dla inwestorów

Oświadczenie o stosowaniu ładu korporacyjnego

Akcje PKO Banku Polskiego S.A. i podmiotów powiązanych będące w posiadaniu władz Banku

11.1 Informacje dla inwestorów

Notowania akcji PKO Banku Polskiego S.A. na GPW w Warszawie

Ratingi

Relacje inwestorskie

11.1.1 Notowania akcji PKO Banku Polskiego S.A. na GPW w Warszawie

Rok 2022 był trudnym rokiem dla niemal wszystkich klas aktywów finansowych, w tym również akcji. Kurs akcji PKO Banku Polskiego S.A. spadł o 33%, a stopa zwrotu z akcji, uwzględniająca wypłatę dywidendy, wyniosła - 28% podobnie jak indeks WIG Banki, który obniżył się również o 28%. Przyczynami przeceny akcji były przede wszystkim: istotny wzrost premii za ryzyko wymaganej przez inwestorów w wyniku wybuchu wojny w Ukrainie, eskalacja napięcia międzynarodowego oraz wzrost niepewności co do możliwych regulacji i ich wpływu na wyniki, jak również wzrost stopy wolnej od ryzyka w efekcie skokowego podwyższenia procentowych stóp rynkowych.

Kurs akcji PKO Banku Polskiego S.A. w okresie 31.12.2021-31.12.2022	Zmiana kursu akcji PKO Banku Polskiego S.A. na tle indeksu WIG Banki w okresie 31.12.2021-31.12.2022 (31.12.2021=100%)

Na koniec 2022 roku PKO Bank Polski S.A. był największym krajowym bankiem notowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Na koniec ostatniej sesji 2022 roku inwestorzy wyceniali jego wartość na 38 mld PLN.

Duża płynność i wysoka kapitalizacja powodują, że akcje Banku wchodzą w skład wielu indeksów giełdowych tj. indeksu dużych polskich spółek WIG20 i WIG30, indeksu sektora bankowego WIG-Banki, indeksu spółek reprezentujących najwyższe standardy społecznej odpowiedzialności WIG-ESG, indeksu rynków wschodzących MSCI Emerging Markets oraz indeksu dużych spółek FTSE Russell i STOXX Europe 600.

Tabela 19. Podstawowe dane na temat akcji PKO Banku Polskiego S.A.

	2022	2021
Cena akcji na koniec roku (PLN)	30,29	44,93
Maksymalna cena akcji (PLN)	50,44	50,36
Minimalna cena akcji (PLN)	21,14	27,51
Stopa zwrotu od początku roku (%)	-27,57	56,44
Liczba akcji	1 250 000	1 250 000
Kapitalizacja na koniec roku (mln PLN)	37 862,5	56 162,5
Średni wolumen obrotu na sesję	3 483 522	2 293 578
Udział w obrotach (%)	9,64	6,91
Średnia liczba transakcji na sesję	8 110	6 030
Zysk na akcję (PLN)	2,67	3,90
Wartość księgowa na akcję (PLN)	28,35	30,15
Wskaźnik C/Z (x)1)	8,94	11,95
Wskaźnik C/WK (x)1)	1,14	1,24

Źródło: Dane na podstawie Biuletynu statystycznego GPW

1) Źródło: Bloomberg na 20 lutego 2023 roku.

Kurs akcji PKO Banku Polskiego S.A. i kapitalizacja na tle banków konkurencyjnych

Zmiana kursu akcji PKO Banku Polskiego S.A. na tle kursów akcji banków konkurencyjnych w okresie 31.12.2018-31.12.2022 (31.12.2018=100%)

Kapitalizacja (stan na koniec okresu, mld PLN)

11.1.2 Ratingi

Ratingi PKO Banku Polskiego S.A.

Oceny wiarygodności finansowej PKO Banku Polskiego S.A. są przyznawane przez agencję ratingową Moody’s Investors Service, która nadaje Bankowi rating płatny.

Tabela 20. Oceny ratingowe PKO Banku Polskiego S.A. na 31 grudnia 2022 roku (rating płatny)

Moody’s Investors Service
Ocena depozytów długoterminowa	A2 z perspektywą stabilną
Ocena depozytów krótkoterminowa	P-1
Ocena zobowiązań (senior unsecured)	A3 z perspektywą stabilną
Ocena zobowiązań Programu MTN	(P)A3
Ocena innych zobowiązań krótkoterminowych Programu	(P)P-2
Ocena ryzyka kontrahenta długoterminowa	A2
Ocena ryzyka kontrahenta krótkoterminowa	P-1
Opinia o ryzyku kontrahenta (CR) długoterminowa	A2(cr)
Opinia o ryzyku kontrahenta (CR) krótkoterminowa	P-1(cr)

Tabela 21. Oceny ratingowe ESG PKO Banku Polskiego S.A. na 31 grudnia 2022 roku

FTSE Russell	3,3
MSCI	A
Sustainalytics	21 (Średnie)
V.E	46

Ratingi PKO Banku Hipotecznego S.A.

Tabela 22. Oceny ratingowe PKO Banku Hipotecznego S.A. na 31 grudnia 2022 roku (rating płatny)

Moody’s Investors Service
Rating emitenta długoterminowy	A3
Rating emitenta krótkoterminowy	P-2
Ocena ryzyka kontrahenta długoterminowa	A2
Ocena ryzyka kontrahenta krótkoterminowa	P-1
Opinia o ryzyku kontrahenta długoterminowa	A2(cr)
Opinia o ryzyku kontrahenta krótkoterminowa	P-1(cr)
Rating dla emitowanych listów zastawnych denominowanych w PLN	Aa1
Rating dla emitowanych listów zastawnych denominowanych w EUR	Aa1

Perspektywa ratingu: stabilna.

Ratingi Grupy Kapitałowej PKO Leasing S.A.

Obligacje wyemitowane przez spółkę celową Polish Lease Prime 1 DAC, powołaną w ramach Grupy Kapitałowej PKO Leasing S.A. dla celów programu sekurytyzacji aktywów, posiadają na 31 grudnia 2022 roku poniższe oceny.

Tabela 23. Oceny ratingowe obligacji Polish Lease Prime 1 DAC na 31 grudnia 2022 roku (rating płatny)

Rating obligacji klasy A
Agencja Scope	AAA
Agencja ARC	AA-
Rating obligacji klasy B
Agencja Scope	BB-
Agencja ARC	BB+

Ratingi KREDOBANK S.A.

KREDOBANK S.A. posiadał na 31 grudnia 2022 roku poniższe oceny przyznane przez ukraińskie agencje ratingowe.

Tabela 24. Oceny ratingowe KREDOBANK S.A. na 31 grudnia 2022 roku (ratingi płatne)

Agencja ratingowa „Expert-Rating”
Rating kredytowy w skali krajowej	uaAAA z perspektywą stabilną
Agencja ratingowa „Standard-Rating”
Rating kredytowy długoterminowy w skali krajowej	uaAAA z perspektywą stabilną
Rating kredytowy krótkoterminowy w skali krajowej	uaK1 z perspektywą stabilną
Rating depozytów w skali krajowej	ua1 z perspektywą stabilną

Długoterminowy rating kredytowy KREDOBANK S.A. w skali krajowej odpowiada poziomowi inwestycyjnemu, a więc spełnia wymogi aktów ustawodawczych Ukrainy w zakresie lokowania środków rezerw ubezpieczeniowych przez firmy ubezpieczeniowe oraz aktywów funduszy emerytalnych.

11.1.3 Relacje inwestorskie

PKO Bank Polski S.A. regularnie pozostaje w kontakcie z inwestorami i analitykami rynku finansowego dążąc do utrzymywania wysokich standardów komunikacji. Przedstawiciele Banku zapewniają przejrzysty, rzetelny i kompletny dostęp do informacji na temat funkcjonowania Banku, wyników finansowych oraz sytuacji sektora bankowego. Bank umożliwia kontakt w różnych, preferowanych przez inwestorów i analityków, formach.

Ze względu na zmianę formy kontaktów wywołaną pandemią COVID-19, istotna część spotkań z inwestorami i analitykami prowadzona była zdalnie w formie telekonferencji i wideokonferencji. W 2022 roku miały miejsce 304 spotkania inwestorskie.

W 2022 roku:

• wyniki finansowe Banku i Grupy Kapitałowej Banku prezentowane były po każdym kwartale przez Zarząd Banku; prezentacja wyników transmitowana była przez Internet,

• Zarząd Bank uczestniczył w szeregu konferencji inwestorskich organizowanych przez firmy maklerskie: odbyły się 223 spotkania podczas 10 konferencji online oraz 9 konferencji stacjonarnych z inwestorami z Polski (51%), Wielkiej Brytanii (18%), pozostałych krajów europejskich (16%), Ameryki Północnej (głównie z USA) i Ameryki Południowej (13%) oraz Azji (1%),

• odbyło się 81 spotkań indywidualnych, z czego 61 w formie online oraz 20 bezpośrednio w siedzibie Banku.

Bank PKO Bank Polski S.A. jest spółką obserwowaną przez szerokie gremium analityków domów maklerskich którzy na bieżąco wydają rekomendacje podmiotom notowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Na koniec 2022 roku 18 analityków krajowych i zagranicznych publikowało raporty i rekomendacje dla akcji Banku. Średnia cena docelowa dla akcji Banku na koniec 2022 roku wyniosła 35,40 PLN.

Rekomendacje analityków oraz średnia cena docelowa

Na stronie internetowej Relacji Inwestorskich https://www.pkobp.pl/relacje-inwestorskie/, Bank niezwłocznie publikował wszystkie informacje istotne dla inwestorów i akcjonariuszy Banku. W 2022 roku, Bank po raz kolejny uruchomił raport roczny online w postaci serwisu internetowego w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej (https://raportroczny2021.pkobp.pl/ https://raportroczny2021.pkobp.pl/en/), co ułatwia dotarcie do kluczowych informacji finansowych oraz biznesowych.

11.2 Oświadczenie o stosowaniu ładu korporacyjnego

Stosowanie ładu korporacyjnego

Systemy kontroli w procesie sporządzania sprawozdań finansowych

Kapitał zakładowy, znaczne pakiety akcji i uprawnienia kontrolne

Ograniczenia dotyczące akcji PKO Banku Polskiego S.A.

Zasady powoływania i odwoływania członków Zarządu PKO Banku Polskiego S.A.

Zasady zmiany statutu PKO Banku Polskiego S.A.

Walne Zgromadzenie PKO Banku Polskiego S.A. i prawa akcjonariuszy

Rada Nadzorcza PKO Banku Polskiego S.A. - skład, kompetencje i zasady działania,

Zarząd PKO Banku Polskiego S.A. - skład, kompetencje i zasady działania

Polityka różnorodności w składzie Zarządu i Rady Nadzorczej Banku

11.2.1 Stosowanie zasad ładu korporacyjnego

Ogólne zasady ładu korporacyjnego w PKO Banku Polskim S.A., czyli regulacje wewnętrzne w zakresie zarządzania Bankiem i kontrolowania jego działalności, z uwzględnieniem zasad i oczekiwań wszystkich interesariuszy, wynikają z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, w szczególności ustawy Kodeks spółek handlowych i ustawy Prawo bankowe, przepisów regulujących funkcjonowanie rynku kapitałowego oraz zasad wydanych przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie (dobre praktyki spółek notowanych na GPW), Komisję Nadzoru Finansowego (zasady ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych oraz rekomendacje nadzorcze dla sektora bankowego).

Zbiorami zasad ładu korporacyjnego, którym podlega Bank są:

• „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021”,

– tekst „Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2021” jest dostępny na stronie internetowej GPW w sekcji poświęconej zagadnieniom ładu korporacyjnego spółek notowanych (www.gpw.pl/dobre-praktyki),

• „Zasady Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”,

– „Zasady Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” dostępne są na stronie Komisji Nadzoru Finansowego (https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/regulacje_i_praktyka/zasady_ladu_korporacyjnego).

Zasady ładu korporacyjnego zawarte w Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na GPW 2021

Rada Nadzorcza Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., uchwałą nr 13/1834/2021 z 29 marca 2021 roku przyjęła zbiór nowych zasad ładu korporacyjnego dla spółek akcyjnych, będących emitentami akcji, obligacji zamiennych lub obligacji z prawem pierwszeństwa, które są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez powyższą giełdę, tj. „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021” (Dobre Praktyki 2021), które weszły w życie 1 lipca 2021 roku.

W Dobrych Praktykach GPW 2021 znalazły się zagadnienia z obszaru ESG (Environmental, Social and Governance, tj. dotyczące środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego), m.in. kwestie ochrony klimatu, zrównoważonego rozwoju, różnorodności w składzie organów spółek i równości wynagrodzeń oraz nowe zasady odnoszące się do sposobu podziału zysku, emisji akcji z wyłączeniem prawa poboru, czy też skupu akcji własnych. Dużą uwagę poświęcono jak najlepszemu przygotowaniu walnego zgromadzenia, wskazując termin na przesyłanie przez akcjonariuszy projektów uchwał, a także procesowi zgłaszania kandydatur na członków rad nadzorczych i powoływania ich do składu rady, zgodnie z wymaganiami określonymi przez przepisy prawa w stosunku do członków komitetu audytu, jak i polityką różnorodności przyjętą w wyniku stosowania odpowiedniej zasady Dobrych Praktyk 2021.

Adresatem zasad zawartych w Dobrych Praktykach 2021 są wszystkie organy spółki. Zarząd PKO Banku Polskiego S.A. (dalej: Zarząd Banku lub Zarząd), Rada Nadzorcza PKO Banku Polskiego S.A. (dalej: Rada Nadzorcza Banku lub Rada Nadzorcza) oraz Walne Zgromadzenie PKO Banku Polskiego S.A. (dalej: Walne Zgromadzenie Banku lub Walne Zgromadzenie) wypowiedziały się w kwestii stosowania tych zasad - wszystkie przyjęły Dobre Praktyki 2021 bez wyłączeń.

W 2022 roku żaden z organów Banku nie zadeklarował odstąpienia od którejkolwiek z zasad zawartych w Dobrych Praktykach 2021.

Na stronie internetowej Banku dostępna jest informacja (w formule przewidzianej w Regulaminie Giełdy) na temat zakresu stosowania przez Bank powyższych zasad (https://www.pkobp.pl/relacje-inwestorskie/lad-korporacyjny/dobre-praktyki-spolek-notowanych-na-gpw-2021/).

Ocena Rady Nadzorczej w zakresie sposobu wypełniania przez Bank obowiązków informacyjnych określonych w Regulaminie Giełdy i przepisach dotyczących informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych zawarta jest w rocznych sprawozdaniach tego organu, dostępnych na stronie internetowej Banku.

Incydentalne naruszenie Dobrych Praktyk 2021

W 2022 roku doszło do incydentalnego naruszenia zasady 4.9.1. Dobrych Praktyk 2021 w związku z niezgłoszeniem kandydata na członka Rady Nadzorczej PKO Banku Polskiego S.A. przez akcjonariusza nie później niż na 3 dni przed walnym zgromadzeniem. Raport w tej sprawie został opublikowany i znajduje się pod następującym adresem: Raport o incydentalnym naruszeniu DPSN 2021.

Zasady Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego

„Zasady Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) w dniu 22 lipca 2014 roku (dalej: Zasady), są zbiorem zasad określających relacje wewnętrzne i zewnętrzne instytucji nadzorowanych przez KNF, w tym relacje z udziałowcami i klientami, ich strukturę organizacyjną, funkcjonowanie nadzoru wewnętrznego oraz kluczowych systemów i funkcji wewnętrznych, a także organów statutowych i zasad ich współdziałania.

W 2014 roku Bank przyjął do stosowania Zasady w zakresie, który dotyczy kompetencji i obowiązków Zarządu, tj. prowadzenia spraw Banku i jego reprezentacji, zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz Statutem Banku. Tym niemniej przyjęto, że rozdział 9 Zasad, który dotyczy zarządzania aktywami na ryzyko klienta, nie będzie stosowany, ponieważ Bank nie prowadzi działalności w tym zakresie.

Rada Nadzorcza przyjęła do stosowania Zasady w zakresie, który dotyczy kompetencji i obowiązków Rady Nadzorczej, tj. nadzorowania prowadzenia spraw Banku zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz Statutem Banku.

Walne Zgromadzenie, w ramach przysługujących mu kompetencji, przyjęło do stosowania Zasady, z zastrzeżeniem odstąpienia od stosowania następujących zasad:

• § 10 ust. 2 Zasad w zakresie wprowadzania uprawnień osobistych lub innych szczególnych uprawnień dla akcjonariuszy,

• § 12 ust. 1 Zasad w zakresie odpowiedzialności akcjonariuszy za niezwłoczne dokapitalizowanie instytucji nadzorowanej,

• § 28 ust. 4 Zasad w zakresie dokonywania przez organ stanowiący oceny, czy ustalona polityka wynagradzania sprzyja rozwojowi i bezpieczeństwu działania instytucji nadzorowanej.

Zgodnie z uzasadnieniem przedstawionym przez Skarb Państwa wraz z propozycją projektu uchwały Walnego Zgromadzenia z 2015 roku, odstąpienie od stosowania zasady określonej w § 10 ust. 2 i § 12 ust. 1 Zasad spowodowane było niezakończonym procesem prywatyzacji Banku przez Skarb Państwa.

Odstąpienie od stosowania zasady określonej w § 28 ust. 4 uzasadnione zostało zbyt szerokim zakresem podmiotowym polityki wynagradzania, który podlega ocenie organu stanowiącego. W opinii Skarbu Państwa polityka wynagradzania osób, które pełnią kluczowe funkcje i nie są członkami organu nadzorującego i organu zarządzającego, powinna podlegać ocenie ich pracodawcy albo mocodawcy (jest nim Bank reprezentowany przez Zarząd, którego działalność nadzoruje Rada Nadzorcza).

Zgodnie z § 27 Zasad Rada Nadzorcza Banku dokonuje regularnej oceny stosowania Zasad, a wyniki tej oceny są udostępniane na stronie internetowej Banku oraz przekazywane pozostałym organom Banku. Dotychczas Rada Nadzorcza siedmiokrotnie dokonywała takiej oceny - za rok 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 i 2021 (we wszystkich tych przypadkach wydała pozytywną ocenę).

Od 1 stycznia 2022 roku w PKO Banku Polskim S.A. stosowane są również postanowienia Rekomendacji Z, dotyczącej zasad ładu wewnętrznego w bankach, wydanej przez KNF. Rekomendacja Z jest uzupełnieniem, uszczegółowieniem i rozwinięciem zagadnień, które zostały już uregulowane m.in. w Zasadach. W przypadku, gdy zakres Rekomendacji pokrywa się z zakresem Zasad pierwszeństwo mają postanowienia Rekomendacji Z, a w zakresie nieuregulowanym w Rekomendacji Z, zastosowanie mają Zasady.

Treść Rekomendacji Z dostępna jest na stronie KNF: https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Rekomendacja_Z_70998.pdf).

Informacja o stosowaniu zasad zawartych w Dobrych Praktykach 2021 oraz Zasadach Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych KNF

Poniżej przedstawiamy informacje o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego. Opis, zgodnie z zaleceniem Komisji Europejskiej z 9 kwietnia 2014 roku w sprawie jakości sprawozdawczości dotyczącej ładu korporacyjnego (2014/208/UE), dotyczy zagadnień, które w opinii Banku mają największe znaczenie dla akcjonariuszy.

Walne zgromadzenie i relacje z akcjonariuszami

Bank ustalając miejsce i termin, a także formę walnych zgromadzeń bierze pod uwagę konieczność umożliwienia udziału w ich obradach jak największej liczbie akcjonariuszy. W 2022 roku Bank nie przeprowadzał walnych zgromadzeń przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej (e-walne). W związku z przyjęciem wszystkich zasad zawartych w Dobrych Praktykach 2021, jak również odstąpieniem od wyłączenia §8 ust. 4c „Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” KNF, Bank nie wyklucza możliwości organizowania e-walnych, jeżeli będzie to uzasadnione z uwagi na zgłaszane oczekiwania akcjonariuszy. Bank jest w stanie zapewnić infrastrukturę techniczną niezbędną do jego przeprowadzenia.

Niezależnie od powyższego, w celu zapewnienia maksymalnej jawności podejmowania decyzji, obrady Walnych Zgromadzeń są transmitowane w czasie rzeczywistym, a przedstawiciele mediów mają możliwość swobodnej obecności na takich obradach.

Skutecznie stosuje się lub egzekwuje sytuację, w której wszystkie projekty uchwał walnego zgromadzenia zarówno przedstawione przez Zarząd jak i przez akcjonariuszy zawierają uzasadnienie.

Zwyczajne Walne Zgromadzenie 7 czerwca 2021 roku przyjęło do stosowania wszystkie zasady zawarte w Dobrych Praktykach 2021, w tym tę dotyczącą zachowania 3 dni przed walnym zgromadzeniem jako ostatecznego terminu składania projektów uchwał zgromadzenia oraz przedstawiania kandydatur do Rady Nadzorczej wraz z niezbędnymi oświadczeniami. Walne Zgromadzenia organizowane po 1 lipca 2021 roku odbywały się z poszanowaniem tych zasad, poza jednym przypadkiem incydentalnego naruszenia zasady opisanym powyżej.

Członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej z zasady biorą udział w obradach Walnego Zgromadzenia. W 2022 roku udział ten miał charakter mieszany - w miejscu obrad oraz za pośrednictwem środków dwustronnej komunikacji elektronicznej w czasie rzeczywistym. Organy te reprezentowane były w składzie umożliwiającym wypowiedzenie się na temat spraw będących przedmiotem obrad walnego zgromadzenia oraz udzielenie merytorycznej odpowiedzi na pytania zadawane w jego trakcie. Zarząd prezentował wyniki finansowe oraz inne istotne informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym, a także omawiał istotne zdarzenia dotyczące minionego roku obrotowego, porównując prezentowane dane z latami wcześniejszymi.

W 2022 roku Walne Zgromadzenia nie decydowały o emisji akcji z prawem poboru lub z jego wyłączeniem, niemniej Bank nie identyfikuje przesłanek do niestosowania zasad Dobrych Praktyk 2021 dotyczących takich decyzji.

Przyjęta w 2022 roku Polityka dywidendowa Banku zakłada intencję stabilnego realizowania w długim terminie wypłat dywidendy, z zachowaniem zasady ostrożnego zarządzania Bankiem i Grupą Kapitałową Banku. Na obecnym etapie Bank nie identyfikuje przesłanek do niestosowania zasady Dobrych Praktyk 2021 w zakresie ograniczenia możliwości pozostawienia w Banku całości zysku wypracowanego w danym roku.

Polityka informacyjna i komunikacja z inwestorami

Nadrzędnym celem Banku w zakresie działań informacyjnych jest zagwarantowanie wysokich standardów komunikacji z uczestnikami rynku kapitałowego, będących wyrazem poszanowania zasad powszechnego i równego dostępu do informacji. Aby zrealizować ten cel Bank prowadzi politykę informacyjną w sposób gwarantujący właściwy, rzetelny i kompletny dostęp do informacji o Banku dla wszystkich inwestorów, bez stosowania preferencji w stosunku do któregokolwiek z nich. Powyższe zagadnienia Bank uregulował w „Zasadach polityki informacyjnej PKO Banku Polskiego S.A. w zakresie kontaktów z inwestorami i klientami”, które znajdują się na stronie internetowej Banku (Polityka informacyjna - PKO Bank Polski (pkobp.pl)).

Bank komunikuje się z inwestorami bezpośrednio, organizując transmitowane online spotkania wynikowe, uczestnicząc w szeregu konferencji inwestorskich oraz spotkań bilateralnych, jak również aktywnie wykorzystuje korporacyjną stronę internetową, w której wyodrębnił część poświęconą relacjom inwestorskim. Na stronie tej zamieszczone są kluczowe informacje dotyczące Banku i wyemitowanych papierów wartościowych, w tym informacje o strategii Banku, sprawozdania finansowe, prezentacje, podstawowe dane finansowe w formacie umożliwiającym ich bezpośrednie wykorzystanie, dane kontaktowe oraz inne informacje zazwyczaj zamieszczane przez spółki, zgodnie ze stosownymi rekomendacjami.

W sekcji relacji inwestorskich pod adresem Ład korporacyjny - PKO Bank Polski (pkobp.pl) znajdują się informacje dotyczące zasad ładu korporacyjnego, podstawowe dokumenty korporacyjne, polityki i sprawozdania, jak również informacje dotyczące stosowania Dobrych Praktyk 2021 oraz „Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” KNF.

W związku z przyjęciem Strategii na lata 2023-2025 oraz w celu zapewnienia należytej komunikacji z interesariuszami, Bank zamieścił na stronie internetowej informacje na temat jej założeń, mierzalnych celów, w tym zwłaszcza celów długoterminowych oraz planowanych działań w ramach jej realizacji. Informacje te znajdują się w sekcji relacji inwestorskich Strategia PKO Banku Polskiego S.A. na lata 2023-2025 (pkobp.pl).

Obszar ESG jest jednym z filarów strategii PKO Banku Polskiego S.A. na lata 2023-2025. Strategia Banku w obszarze ESG zawiera zestaw mierników w trzech obszarach zrównoważonego rozwoju: środowiskowym, społecznym oraz ładu korporacyjnego. (Informacja na temat celów ESG zawartych w Strategii na lata 2023-2025 znajduje się na stronie internetowej Banku: Strategia PKO Banku Polskiego S.A. na lata 2023-2025 (pkobp.pl)).

Więcej informacji na temat czynników ESG w zakresie działalności Banku znajduje się na stronie internetowej pod adresem: ESG w Grupie PKO Banku Polskiego (pkobp.pl).

W celu zapewnienia inwestorom dostępu do jak najbardziej aktualnych informacji finansowych, Bank publikuje sprawozdania finansowe w możliwie najkrótszym dla organizacji czasie.

Publikacjom takim towarzyszą spotkania dla akcjonariuszy, analityków i przedstawicieli mediów, podczas których Zarząd prezentuje i komentuje przyjętą strategię i jej realizację, wyniki finansowe Banku i Grupy Kapitałowej Banku, a także najważniejsze wydarzenia mające wpływ na działalność Banku, osiągane wyniki i perspektywy na przyszłość.

Spotkania odbywają się zarówno w formie stacjonarnej, jak i zdalnej, a także mieszanej. W przypadku spotkania zdalnego Bank zapewnia interaktywny jego przebieg, tj. w trakcie spotkania możliwa jest dwustronna komunikacja, w szczególności umożliwiająca zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi.

Zapis video zarówno spotkań z mediami jak i z analitykami publikowany jest na stronie internetowej Banku pod następującym adresem: Wideo i telekonferencje - PKO Bank Polski (pkobp.pl).

Niezależnie od cyklicznych spotkań związanych z publikacją wyników, na bieżąco prowadzony jest dialog z akcjonariuszami. Odpowiedzi na pytania inwestorów udzielane są niezwłocznie po ich otrzymaniu, nie później jednak niż w terminie 14 dni, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach po upływie 14-dniowego terminu, po uprzednim poinformowaniu inwestora o planowanym terminie udzielenia odpowiedzi. Bank nie zawęża kręgu osób uprawnionych do informacji jedynie do akcjonariuszy. Odpowiadając na poszczególne pytania, Bank ocenia możliwość udzielenia odpowiedzi na konkretne pytanie pod względem ochrony tajemnic spółki, braku konfliktu z obowiązującymi przepisami prawa, a także ocenia wagę pytania i do niej dostosowuje szybkość i szczegółowość wyjaśnień.

Bank posiada również rekomendowane przepisy wewnętrzne dotyczące udzielania wyjaśnień i sprostowań dotyczących nieprawdziwych, nieścisłych lub szkodliwych doniesień medialnych.

Zarząd i Rada Nadzorcza Banku

Powoływanie członków Zarządu oraz członków Rady Nadzorczej dokonywane jest w sposób umożliwiający wybór osób reprezentujących wysokie kompetencje, umiejętności i doświadczenie adekwatne do powierzanego stanowiska oraz gwarantujący wydawanie przez członków Zarządu lub Rady Nadzorczej - indywidualnie i jako organ - niezależnych opinii i decyzji w całym zakresie działalności Banku.

Powyższe znajduje odzwierciedlenie w obowiązujących w Banku:

• Polityce dotyczącej oceny odpowiedniości kandydatów na członków i członków Rady Nadzorczej Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego S.A. (przyjętej przez Walne Zgromadzenie),

• Polityce dotyczącej odpowiedniości członków Zarządu i osób pełniących najważniejsze funkcje w Banku oraz oceny odpowiedniości w spółkach Grupy Kapitałowej Banku (przyjętej przez Radę Nadzorczą Banku).

Polityka różnorodności składu Zarządu i Rady Nadzorczej stanowi element polityki odpowiedniości.

Polityka różnorodności określa cele i kryteria różnorodności wskazując m.in., że organy podejmujące decyzje w sprawie doboru członków Zarządu i członków Rady Nadzorczej dążą do zapewnienia w składzie organu szerokiego zakresu kompetencji, wiedzy i umiejętności adekwatnych do stanowiska oraz dodatkowo zróżnicowania ze względu na wiek i płeć. Właściwe organy podejmując decyzje o obsadzie stanowiska, uwzględniając wynik oceny odpowiedniości, dążą do osiągnięcia równowagi w zakresie reprezentacji płci, a co najmniej osiągnięcia minimalnego udziału mniejszości ze względu na płeć na poziomie 30%. Wyżej wymienione polityki oceny odpowiedniości określają także termin i sposób monitorowania realizacji celów różnorodności.

Statutowym zobowiązaniem Banku w zakresie utrzymywania składu Rady Nadzorczej jest konieczność zwołania Walnego Zgromadzenia w celu uzupełnienia składu Rady Nadzorczej w przypadku, gdy liczba członków tego organu zmniejszy się poniżej 5.

Rada Nadzorcza, w ramach zarządzania sukcesją, podejmuje decyzje w zakresie doboru nowych członków Zarządu mając na uwadze: cel, jakim jest zapewnienie ciągłości podejmowania decyzji w zakresie obszaru działania Banku nadzorowanego przez danego członka Zarządu, konieczność zapewnienia realizacji celów strategicznych Banku, zasadę zróżnicowania składu Zarządu oraz zapewnienia odpowiedniości zbiorowej Zarządu.

Mając na uwadze oświadczenia złożone przez członków Rady Nadzorczej Rada Nadzorcza w składzie na 31 grudnia 2022 roku złożona była w większości z członków niezależnych. Przewodniczący Rady Nadzorczej nie łączy swojej funkcji z kierowaniem pracami komitetu audytu działającego w ramach rady. Więcej informacji o Radzie Nadzorczej znajduje się w rozdziale 11.2.8.

Regulaminowo członkowie Rady Nadzorczej głosujący przeciw uchwale mogą zgłosić do protokołu zdanie odrębne, a uchwały tego organu podejmowane są w głosowaniu jawnym. Głosowanie tajne zarządza się w sprawach osobowych oraz na żądanie choćby jednego członka Rady Nadzorczej.

Członkowie Rady Nadzorczej poświęcają niezbędną ilość czasu na wykonywanie swoich obowiązków. Frekwencja na obradach jest bardzo wysoka, a nieobecności uzasadnione.

Rada Nadzorcza może korzystać z usług doradców, ekspertów lub konsultantów zewnętrznych, a koszty świadczenia takich usług ponosi Bank.

W związku z przyjęciem przez Bank wszystkich zasad zawartych w Dobrych Praktykach 2021 coroczne sprawozdania Rady Nadzorczej zawierają wszystkie elementy przypisane temu dokumentowi przez Dobre Praktyki 2021.

Pełnienie funkcji w Zarządzie stanowi główny obszar aktywności zawodowej członków tego organu, a osoby te nie podejmują dodatkowej aktywności zawodowej, jeżeli czas poświęcony na taką aktywność uniemożliwia im rzetelne wykonywanie obowiązków.

Powołanie członka Zarządu do organów nadzoru spółki spoza Grupy Kapitałowej Banku wymaga zgody Rady Nadzorczej.

Systemy i funkcje wewnętrzne

W PKO Banku Polskim S.A. funkcjonuje system zarządzania, na który składa się system kontroli wewnętrznej oraz system zarządzania ryzykiem. Za zaprojektowanie i wdrożenie tych systemów odpowiada Zarząd. Systemy te są zaprojektowane odpowiednio do wielkości Banku oraz rodzaju i skali prowadzonej działalności. Bank wyodrębnia w swojej strukturze jednostki odpowiedzialne za realizację zadań w wyżej wymienionych systemach.

System kontroli wewnętrznej wspomaga zarządzanie Bankiem poprzez zapewnianie skuteczności i efektywności działania Banku, wiarygodności sprawozdawczości finansowej, przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem w Banku oraz zgodności działania Banku z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, przepisami wewnętrznymi Banku, rekomendacjami nadzorczymi oraz przyjętymi w Banku standardami rynkowymi. System kontroli wewnętrznej jest zorganizowany w Banku na trzech niezależnych od siebie poziomach.

W ramach systemu kontroli wewnętrznej PKO Bank Polski S.A. wyodrębnia:

• funkcję kontroli, która zapewnia przestrzeganie mechanizmów kontrolnych dotyczących w szczególności zarządzania ryzykiem w Banku i obejmuje wszystkie jednostki Banku oraz usytuowane w nich stanowiska organizacyjne odpowiedzialne za realizację zadań przypisanych tej funkcji,

• komórkę do spraw zgodności – Departament Zgodności (DZG), który jest wyodrębnioną organizacyjnie, niezależną komórką, pełniącą kluczową rolę w zakresie zapewnienia zgodności i zarządzania ryzykiem braku zgodności,

• komórkę audytu wewnętrznego – Departament Audytu Wewnętrznego (DAW), który jest niezależną i obiektywną komórką realizującą działania o charakterze zapewniającym i doradczym, mającą na celu ocenę adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej.

W Banku powoływany jest audytor wewnętrzny kierujący komórką audytu wewnętrznego (DAW), który działa zgodnie z przepisami prawa, regulacjami nadzorczymi KNF, a także dobrymi praktykami i Międzynarodowymi Standardami Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego opublikowanymi przez Instytut Audytorów Wewnętrznych. Kierujący DAW oraz DZG podlegają bezpośrednio prezesowi Zarządu oraz powoływani są na stanowiska po uprzedniej zgodzie Rady Nadzorczej. Działalność DAW podlega niezależnej ocenie zewnętrznej nie rzadziej niż raz na 5 lat.

Rada Nadzorcza dokonuje corocznej oceny systemu kontroli wewnętrznej oraz jego elementów na podstawie informacji i raportów przekazywanych przez Zarząd, Komitet Audytu Rady Nadzorczej, DAW i DZG oraz ustaleń dokonanych przez biegłego rewidenta i wynikających z czynności nadzorczych uprawnionych instytucji. Radę Nadzorczą w powyższych działaniach wspiera Komitet Audytu Rady Nadzorczej.

W pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku funkcjonują systemy kontroli wewnętrznej, dostosowane do specyfiki i charakteru działalności tych podmiotów. Sposób funkcjonowania systemów kontroli wewnętrznej uzależniony jest od wielkości podmiotu i przedmiotu jego działalności.

Główne elementy procesu zarządzania ryzykiem tworzą: strategia zarządzania ryzykiem przyjęta przez Zarząd i zaakceptowana przez Radę Nadzorczą, procesy zarządzania poszczególnymi rodzajami zidentyfikowanych ryzyk oraz cykliczne przeglądy wyżej wymienionej strategii i procesów. Kierujący strukturami odpowiedzialnymi za zarządzanie pozostałymi rodzajami ryzyka podlegają organizacyjnie członkowi Zarządu nadzorującemu Obszar Zarządzania Ryzykiem.

Konflikt interesów i transakcje z podmiotami powiązanymi

W Banku przyjęte są zasady zarządzania konfliktami interesów określające politykę zapobiegania, identyfikacji i ujawniania konfliktów interesów lub potencjalnych konfliktów interesów oraz podejmowania działań w celu kontroli tych konfliktów, jak również minimalizacji ich wystąpienia oraz ograniczania ich negatywnego wpływu na funkcjonowanie Banku oraz jego relacje z klientami i innymi podmiotami.

Zasady te regulują m.in. obowiązki członków organów Banku w zakresie zgłaszania potencjalnego lub powstałego konfliktu oraz ograniczenia w udziale rozpatrywania spraw, w których w stosunku do danej osoby może wystąpić konflikt interesów. Zgodnie z regulaminami Zarządu oraz Rady Nadzorczej członkowie tych organów mają prawo zgłaszać zdanie odrębne zamieszczane w protokole posiedzenia danego organu.

Zasady zarządzania konfliktami odnoszą się również do zapobiegania uprzywilejowaniu akcjonariuszy - transakcje lub umowy muszą być zawierane na zasadach rynkowych obowiązujących w relacjach pomiędzy niezależnymi stronami, w zgodności z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa i przepisami wewnętrznymi Banku.

Wynagrodzenia

[GRI 2-20] Kierując się ostrożnym i stabilnym zarządzaniem ryzykiem, kapitałem i płynnością oraz szczególną dbałością o długoterminowe dobro PKO Banku Polskiego S.A. i interes akcjonariuszy oraz mając na względzie regulacje zewnętrzne z obszaru wynagrodzeń, Bank wprowadził adekwatne przepisy wewnętrzne regulujące kwestię zasad wynagradzania, dotyczące między innymi, osób zajmujących stanowiska kierownicze, w tym członków organów Banku. Wprowadzone przepisy z zakresu wynagrodzeń mają na celu wspieranie realizacji strategii oraz długoterminowych interesów Banku, a także przyczyniać się do prawidłowego i skutecznego zarządzania ryzykiem.

W Banku obowiązuje polityka wynagrodzeń członków Rady Nadzorczej oraz Zarządu przyjęta przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku w 2020 roku.

Zgodnie z treścią tej polityki wynagrodzenie całkowite członka Zarządu składa się z części stałej oraz części zmiennej. Wynagrodzenie zmienne jest uzależnione od poziomu realizacji celów zarządczych takich jak: osiągnięcie wyniku finansowego netto Banku i Grupy Kapitałowej Banku, osiągnięcie wskazanych wskaźników ekonomiczno-finansowych, w tym wskaźnika zadowolenia klientów, realizacja strategii Banku oraz Grupy Kapitałowej Banku oraz utrzymanie pozycji rynkowej Banku. Rada Nadzorcza ustala cele dla poszczególnych członków Zarządu, przy czym powinny one uwzględniać również kryteria takie, jak dbałość Banku o uwzględnienie interesu społecznego oraz przyczynianie się Banku do ochrony środowiska i zapobiegania ewentualnym negatywnym skutkom społecznym działalności Banku. Łączna wysokość wynagrodzenia stałego i zmiennego każdego z członków Zarządu Banku jest zgodna z zasadą neutralności pod względem płci.

W PKO Banku Polskim S.A. przyjęte są również zasady wynagradzania pracowników, których działalność ma istotny wpływ na profil ryzyka Banku (Material Risk Takers dalej: MRT). Wynagrodzenia zmienne MRT są bezpośrednio uzależnione od sytuacji finansowej Banku oraz wzrostu jego wartości, z zastrzeżeniem, że kierownicy komórki audytu wewnętrznego, komórki do spraw zgodności, komórki prawnej, komórek organizacyjnych odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem na drugim poziomie oraz za sprawy kadrowe, są wynagradzani w zakresie wynagrodzenia zmiennego za osiągnięcie celów wynikających z pełnionych przez nich funkcji, a ich wynagrodzenie nie może być uzależnione od wyników finansowych uzyskiwanych w kontrolowanych przez nich obszarach działalności Banku.

Wynagrodzenie zmienne pracowników, których działalność ma istotny wpływ na profil ryzyka Banku uzależnione jest od poziomu realizacji celów premiowych, które w zależności od powierzanych zadań, mogą obejmować m.in. wskaźnik zadowolenia klientów, czy stopień realizacji działań służących wykonaniu strategii Banku.

Wypłata wynagrodzeń zmiennych zarówno dla członków Zarządu Banku, jak i pozostałych MRT jest poprzedzana każdorazowo oceną sytuacji ekonomicznej Banku, jak i długookresową oceną tych osób w aspekcie prawidłowego wywiązywania się z powierzonych obowiązków.

Maksymalny stosunek średniego całkowitego wynagrodzenia brutto członków Zarządu Banku w ujęciu rocznym do średniego całkowitego wynagrodzenia brutto pozostałych pracowników Banku w ujęciu rocznym został ustalony na poziomie 1:22.

Poziom wynagrodzeń członków organów Banku i MRT jest adekwatny do powierzonego poszczególnym osobom zakresu zadań. Praca w komitetach Rady Nadzorczej Banku uwzględniana jest w wysokości wynagrodzenia członków tych komitetów. Wysokość wynagrodzenia członków Rady Nadzorczej nie jest uzależniona od krótkoterminowych wyników Banku.

Inne dobre praktyki

Innym zbiorem wartości, zasad, norm postępowania i postaw etycznych, który obowiązuje w PKO Banku Polskim S.A. jest, znowelizowany w 2022 roku, Kodeks etyki PKO Banku Polskiego S.A. (Kodeks Etyki) przyjęty uchwałą Zarządu i zatwierdzony przez Radę Nadzorczą Banku.

Kodeks Etyki określa sposób kształtowania wzajemnych relacji pomiędzy osobami świadczącymi pracę na rzecz Banku, pomiędzy pracownikami Banku i osobami wykonującymi czynności na rzecz Banku, jak również pomiędzy osobami wykonującymi czynności na rzecz Banku. Kodeks Etyki Banku określa również wartości, zasady, normy postępowania i postawy etyczne w relacjach z klientami oraz w działalności biznesowej Banku i w relacjach Banku z otoczeniem. Pozostaje w bezpośrednim związku z obowiązującą w Banku kulturą organizacyjną, jest jej uzupełnieniem i narzędziem wspierającym upowszechnianie oraz wdrażanie wartości w Banku.

Wartości, zasady, normy postępowania i postawy etyczne zawarte w Kodeksie Etyki Banku obowiązują wszystkich pracowników Banku, jak również osoby wykonujące czynności na rzecz Banku, w tym wykonujące czynności bankowe i faktyczne powiązane z działalnością bankową oraz osoby pośredniczące w ich wykonywaniu, w tym w szczególności osoby reprezentujące Bank i działające w imieniu Banku.

Weryfikacja przestrzegania zasad etyki w Banku jest przedmiotem corocznej oceny dokonywanej przez Zarząd Banku. Informacja o wynikach dokonanej przez Zarząd oceny przekazywana jest nie rzadziej niż raz w roku Radzie Nadzorczej Banku.

11.2.2 Systemy kontroli w procesie sporządzania sprawozdań finansowych

System kontroli wewnętrznej w PKO Banku Polskim S.A. obejmuje m.in. proces sporządzania sprawozdań finansowych, w celu zapewnienia skutecznych i rzetelnych działań, wiarygodności prezentowanych ujawnień oraz przestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz dobrych praktyk i standardów rynkowych. Na wszystkich poziomach systemu kontroli wewnętrznej pracownicy Banku stosują mechanizmy kontrolne wbudowane w procesy i systemy oraz aplikacje informatyczne wspierające realizację tych procesów. Mechanizmy te podlegają niezależnemu monitorowaniu na wszystkich poziomach systemu kontroli wewnętrznej, które obejmuje testowanie lub weryfikację bieżącą.

W procesie sporządzania sprawozdań finansowych, który jest procesem istotnym z punktu widzenia realizacji celów systemu kontroli wewnętrznej i celów biznesowych Banku funkcjonują mechanizmy kontrolne, których przestrzeganie jest niezależnie monitorowane z częstotliwością i w zakresie określonym w matrycy funkcji kontroli dla tego procesu.

Podstawą sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. jest sprawozdanie finansowe podmiotu dominującego - PKO Banku Polskiego S.A oraz informacje finansowe spółek kapitałowych i funduszy inwestycyjnych objętych konsolidacją (tzw. pakiety konsolidacyjne) uzupełnione o dodatkowe dane i ujawnienia niezbędne w procesie konsolidacji, przekazywane przez te spółki i fundusze oraz jednostki Banku biorące udział w procesie sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Podstawą sporządzenia sprawozdania finansowego PKO Banku Polskiego S.A. są księgi Banku. Wykorzystywane są również dane źródłowe z hurtowni danych. Proces przygotowania danych finansowych na potrzeby sprawozdawczości jest zautomatyzowany, a przygotowanie danych podlega procedurom operacyjnym i akceptacyjnym. Mechanizmy kontrolne funkcjonujące w procesie sporządzania sprawozdania finansowego polegają na weryfikacji i rekoncyliacji danych sprawozdawczych z księgami rachunkowymi oraz innymi dokumentami, które są podstawą sporządzenia sprawozdania, a także z obowiązującymi przepisami w zakresie polityk rachunkowości i sporządzania sprawozdań finansowych.

Proces sporządzania sprawozdań finansowych jest cyklicznie poddawany wielostopniowej weryfikacji (w szczególności w zakresie poprawności uzgodnień rachunkowych, analizy merytorycznej i rzetelności informacji), a sprawozdania – wielostopniowemu zatwierdzeniu. W proces przetwarzania danych finansowych na potrzeby sprawozdawczości wbudowano mechanizmy kontrolne, które obejmują weryfikację poprawności i rzetelności prezentowanych danych. Szczególną weryfikacją objęte są korekty manualne, w tym również te wynikające z decyzji zarządczych.

Pracownicy PKO Banku Polskiego S.A. na bieżąco monitorują zmiany w przepisach zewnętrznych dotyczących sprawozdawczości, analizują standardy rynkowe i stosują dobre praktyki, a w przypadku takiej potrzeby aktualizują przepisy wewnętrzne oraz implementują zmiany w systemach wspomagających proces sprawozdawczy.

W procesie sporządzania sprawozdań finansowych wykorzystywane są aplikacje sprawozdawcze zarówno dla celów przygotowania sprawozdania finansowego Banku jak i przeprowadzenia procesu konsolidacji i sporządzenia skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Systemy informatyczne wykorzystywane do sporządzania sprawozdawczości spełniają wymogi cyberbezpieczeństwa.

Za przygotowanie i sporządzanie sprawozdań finansowych PKO Banku Polskiego S.A. i Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. odpowiedzialny jest Departament Rachunkowości i Sprawozdawczości, który podlega Wiceprezesowi Zarządu Banku odpowiedzialnemu za Obszar Finansów i Rachunkowości.

W zakresie informacji jakościowych oraz ilościowych zawartych w sprawozdaniach finansowych dotyczących:

• zarządzania ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej,

• ujawnień dotyczących kwestii podatkowych,

• ujawnień dotyczących segmentacji

Departament Rachunkowości i Sprawozdawczości współpracuje z Pionem Ryzyka Bankowego, Departamentem Podatków i Departamentem Planowania i Kontrolingu.

Departament Rachunkowości i Sprawozdawczości sprawuje nadzór nad prawidłowością, kompletnością i spójnością danych zawartych w pakietach konsolidacyjnych sporządzanych przez podmioty (spółki i fundusze) objęte konsolidacją. Departament ten kontroluje również spójność i kompletność ksiąg Banku oraz administruje i zarządza planem kont.

Dla zapewnienia kompletności ujawnień wymaganych przez Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej w rocznych sprawozdaniach finansowych, Departament Rachunkowości i Sprawozdawczości przygotowuje listę kontrolną sporządzoną w oparciu o obowiązujące standardy. Dodatkowo 21 grudnia 2021 roku uchwałą Zarządu wprowadzono w Banku Politykę ujawniania informacji o instrumentach finansowych w sprawozdaniach finansowych PKO Banku Polskiego S.A. spełniając tym samym wymogi Rekomendacji R dotyczącej zasad klasyfikacji ekspozycji kredytowych, szacowania i ujmowania oczekiwanych strat kredytowych oraz zarządzania ryzykiem kredytowym.

Roczne i półroczne sprawozdania finansowe oraz kwartalne raporty okresowe (składające się z komentarza Zarządu oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. wraz ze skróconym sprawozdaniem finansowym PKO Banku Polskiego S.A.):

• przedkładane są Zarządowi PKO Banku Polskiego S.A., który po wstępnej akceptacji przekazuje je Komitetowi Audytu Rady Nadzorczej i Radzie Nadzorczej,

• podlegają przeglądowi przez Komitet Audytu Rady Nadzorczej i Radę Nadzorczą (w tym w przypadku rocznego sprawozdania finansowego Banku i Grupy opinia Rady Nadzorczej jest wydawana w postaci uchwały),

• są ostatecznie akceptowane do publikacji przez Zarząd Banku.

Sprawozdania opatrzone są kwalifikowanym podpisem elektronicznym przez wszystkich członków Zarządu.

Roczne i półroczne sprawozdania finansowe, zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, dodatkowo podlegają odpowiednio badaniu i przeglądowi przez niezależną firmę audytorską.

Rada Nadzorcza dokonuje corocznej oceny rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Banku, rocznego sprawozdania finansowego Banku oraz sprawozdania Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Banku sporządzonego łącznie ze sprawozdaniem Zarządu z działalności Banku, w zakresie ich zgodności z księgami, dokumentami oraz ze stanem faktycznym, zgodnie z art. 382 par. 3 Kodeksu spółek handlowych.

PKO Bank Polski S.A. dąży do zapewnienia najwyższych standardów sprawozdawczych. Corocznie jest uczestnikiem konkursu The Best Annual Report, w którym już od kilku lat otrzymuje nagrodę specjalną „The Best of the Best” dla najlepszego raportu rocznego w kategorii instytucji finansowych.

Bank sprawuje też funkcje kontrolne w stosunku do konsolidowanych podmiotów zależnych za pośrednictwem swoich przedstawicieli w organach nadzorczych poszczególnych podmiotów.

Firma audytorska

23 września 2021 roku Rada Nadzorcza, na podstawie § 15 ust. 1 pkt 2 Statutu Banku, dokonała wyboru PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k. (PwC) jako firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania i przeglądu sprawozdań finansowych Banku oraz Grupy Kapitałowej Banku za lata 2022-2023. PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k. z siedzibą w Warszawie, przy ul. Polnej 11, jest wpisana na listę firm audytorskich prowadzoną przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów pod numerem 144. 31 stycznia 2022 roku Bank i PwC zawarły umowę na przeprowadzenie badania i przeglądu sprawozdań finansowych Banku i Grupy Kapitałowej Banku za lata 2022-2023. Sprawozdania finansowe Banku oraz Grupy Kapitałowej Banku za lata 2020-2021 były również badane przez PwC zgodnie z decyzją Rady Nadzorczej z 13 grudnia 2018 roku.

W 2022 roku PwC świadczyła na rzecz Banku dozwolone usługi niebędące badaniem, w tym usługi przeglądu sprawozdań finansowych, usługi oceny sporządzonego przez Radę Nadzorczą sprawozdania o wynagrodzeniach członków Zarządu i Rady Nadzorczej Banku, usługi wydania listów poświadczających na potrzeby ustanowienia programu emisji, usługi atestacyjne polegające na ocenie wypełniania przez Bank wymogów w zakresie przechowywania aktywów klientów.

Tabela 25. Łączna wartość należnego wynagrodzenia netto PwC (w tys. PLN)

Łączna wartość należnego wynagrodzenia netto firmy audytorskiej badającej sprawozdanie finansowe	2022	2021
z tytułu badania sprawozdania finansowego Banku i skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Banku	1 549	1 529
z tytułu usług atestacyjnych, w tym przeglądu sprawozdań finansowych	1 010	798
Razem	2 559	2 327

11.2.3 Kapitał zakładowy, znaczne pakiety akcji i uprawnienia kontrolne

Na 31 grudnia 2022 roku kapitał zakładowy PKO Banku Polskiego S.A. wynosił 1 250 000 000 PLN i składał się z 1 250 000 000 akcji o wartości nominalnej 1 PLN każda. Wszystkie akcje są w pełni opłacone. W 2022 roku nie było zmian w wysokości kapitału zakładowego Banku.

Tabela 26. Struktura kapitału zakładowego PKO Banku Polskiego S.A.

Seria	Rodzaj akcji	Liczba akcji	Wartość nominalna 1 akcji	Wartość nominalna serii
Seria A	akcje zwykłe imienne	312 500 000	1 PLN	312 500 000 PLN
Seria A	akcje zwykłe na okaziciela	197 500 000	1 PLN	197 500 000 PLN
Seria B	akcje zwykłe na okaziciela	105 000 000	1 PLN	105 000 000 PLN
Seria C	akcje zwykłe na okaziciela	385 000 000	1 PLN	385 000 000 PLN
Seria D	akcje zwykłe na okaziciela	250 000 000	1 PLN	250 000 000 PLN
		1 250 000 000		1 250 000 000 PLN

Zgodnie z wiedzą PKO Banku Polskiego S.A. akcjonariuszami, którzy posiadają bezpośrednio lub pośrednio znaczne pakiety akcji (co najmniej 5%) na 31 grudnia 2022 roku były trzy podmioty: Skarb Państwa, Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny oraz grupa funduszy Allianz.

Tabela 27. Struktura akcjonariatu PKO Banku Polskiego S.A.

	Stan na 31.12.2022			Stan na 31.12.2021		Zmiana udziału w liczbie głosów na WZ
	Liczba akcji	Udział w liczbie głosów na WZ i w kapitale zakładowym	Liczba akcji		Udział w liczbie głosów na WZ i w kapitale zakładowym	Zmiana udziału w liczbie głosów na WZ
Skarb Państwa	367 918 980	29,43%	367 918 980		29,43%	-
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny1)	108 266 112	8,66%	103 500 000		8,28%	0,38 p.p.
Grupa funduszy Allianz1),2),3)	106 567 559	8,53%	96 568 413		7,73%	0,80 p.p
Pozostali akcjonariusze4)	667 247 349	53,38%	682 012 607		54,56%	-1,18 p.p
Ogółem	1 250 000 000	100,00%	1 250 000 000		100,00%	-

1) Wyliczenia według stanów posiadania akcji na koniec danego roku publikowanych przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne w informacjach rocznych o strukturze aktywów funduszy i kursu z Ceduły Giełdowej.

2) W skład grupy wchodzą: Allianz Polska Otwarty Fundusz Emerytalny, Allianz Polska Dobrowolny Fundusz Emerytalny, Drugi Allianz Polska Otwarty Fundusz Emerytalny.

3) Stan na 31 grudnia 2021 roku uwzględnia akcje dawnych funduszy: Aviva Otwarty Fundusz Emerytalny i Allianz Otwarty Fundusz Emerytalny oraz nie uwzględnia akcji Allianz Polska Dobrowolny Fundusz Emerytalny.

4) W tym Bank Gospodarstwa Krajowego, który na 31 grudnia 2022 roku i na 31 grudnia 2021 roku posiadał 24 487 297 akcji, co stanowi 1,96% udziału w liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu.

Z akcji PKO Banku Polskiego S.A. oraz innych wyemitowanych przez Bank papierów wartościowych nie wynikają, specyficzne uprawnienia kontrolne.

Nie są Bankowi znane umowy zawarte w 2022 roku, w wyniku których mogłyby w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy i obligatariuszy.

Tabela 28. Zaangażowanie Otwartych Funduszy Emerytalnych w akcje PKO Banku Polskiego S.A.

Nazwa akcjonariusza	Liczba akcji	Udział w liczbie głosów na WZ i w kapitale zakładowym	Liczba akcji	Udział w liczbie głosów na WZ i w kapitale zakładowym
Nazwa akcjonariusza	Stan na 31.12.2022		Stan na 31.12.2021
Nationale-Nederlanden OFE	108 266 112	8,66%	103 500 000	8,28%
Grupa funduszy Allianz OFE1),2)	106 555 815	8,52%	96 568 413	7,73%
PZU OFE	56 683 943	4,53%	52 915 942	4,23%
Aegon OFE	31 967 391	2,56%	32 878 074	2,63%
NNLife OFE (dawny Metlife OFE)	30 040 414	2,40%	30 298 318	2,42%
UNIQA OFE (dawny AXA OFE)	23 513 483	1,88%	23 513 483	1,88%
Generali OFE	21 445 456	1,72%	19 928 593	1,59%
Pocztylion OFE	6 443 630	0,52%	6 293 630	0,50%

1) W skład grupy wchodzą: Allianz Polska Otwarty Fundusz Emerytalny i Drugi Allianz Polska Otwarty Fundusz Emerytalny.

2) Stan na 31 grudnia 2021 roku uwzględnia akcje dawnych funduszy: Aviva Otwarty Fundusz Emerytalny i Allianz Otwarty Fundusz Emerytalny.

11.2.4 Ograniczenia dotyczące akcji PKO Banku Polskiego S.A.

Ze wszystkich akcji PKO Banku Polskiego S.A. wynikają te same prawa i obowiązki. Żadna z akcji nie jest uprzywilejowana, w szczególności w zakresie prawa głosu (z 1 akcji wynika 1 głos), czy dywidendy.

Statut PKO Banku Polskiego S.A. ogranicza prawa głosu, które przysługują akcjonariuszom dysponującym powyżej 10% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu i zakazuje wykonywania więcej niż 10% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu przez takich akcjonariuszy. Powyższe ograniczenie nie dotyczy:

– akcjonariuszy, którzy w dniu powzięcia uchwały Walnego Zgromadzenia wprowadzającej ograniczenie prawa głosu byli uprawnieni z akcji reprezentujących więcej niż 10% ogólnej liczby głosów istniejących w PKO Banku Polskim S.A. (tj. Skarb Państwa i BGK),

– akcjonariuszy, którzy są uprawnieni z akcji imiennych serii A (Skarb Państwa),

– akcjonariuszy działających wspólnie z akcjonariuszami, o których mowa w tiret drugie na podstawie zawartych porozumień, które dotyczą wspólnego wykonywania prawa głosu z akcji.

Ograniczenia prawa głosowania akcjonariuszy wygasają od momentu, w którym udział Skarbu Państwa w kapitale zakładowym Banku spadnie poniżej 5%.

Jednocześnie zgodnie z:

• § 6 ust. 2 Statutu PKO Banku Polskiego S.A. zamiana akcji imiennych serii A na akcje na okaziciela oraz przeniesienie tych akcji wymaga zgody wyrażonej w uchwale Rady Ministrów; zamiana na akcje na okaziciela lub przeniesienie akcji imiennych serii A po uzyskaniu takiej zgody powoduje wygaśnięcie ograniczeń w stosunku do akcji będących przedmiotem zamiany na akcje na okaziciela lub przeniesienia i w zakresie w jakim zgoda została udzielona,

• art. 13 ust. 1 pkt 26 ustawy z 16 grudnia 2016 roku o zasadach zarządzania mieniem państwowym akcje należące do Skarbu Państwa lub prawa z tych akcji (poza ustawowo przewidzianymi wyjątkami) nie mogą być zbyte,

• art. 77 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 każde obniżenie, wykup lub odkup instrumentów w kapitale podstawowym Tier 1 emitowanych przez Bank możliwe jest wyłącznie po uzyskaniu uprzedniego zezwolenia KNF.

Bank nie identyfikuje innych niż wyżej opisane ograniczeń dotyczących przenoszenia prawa własności z papierów wartościowych Banku.

11.2.5 Zasady powoływania i odwoływania członków Zarządu PKO Banku Polskiego S.A.

[GRI 2-10] Zarząd PKO Banku Polskiego S.A. składa się z 3 do 9 członków. Członków Zarządu, w tym prezesa i wiceprezesów, powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza. Członkowie Zarządu są powoływani na wspólną trzyletnią kadencję.

Rada Nadzorcza posiada także kompetencje do zawieszania, z ważnych powodów, w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków Zarządu oraz delegowania członków Rady Nadzorczej, na okres nie dłuższy niż trzy miesiące, do czasowego wykonywania czynności członków Zarządu, którzy zostali odwołani, złożyli rezygnację albo z innych przyczyn nie mogą sprawować swoich czynności.

Członkowie Zarządu powinni m.in. spełniać wymogi art. 22aa ustawy Prawo bankowe, posiadać wykształcenie wyższe, co najmniej 5-letni okres zatrudnienia lub wykonywania działalności gospodarczej na własny rachunek i co najmniej 3-letnie doświadczenie na stanowisku kierowniczym lub samodzielnym albo wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek.

Zgodnie z „Polityką dotyczącą odpowiedniości członków Zarządu i osób pełniących najważniejsze funkcje w Banku oraz oceną odpowiedniości w spółkach Grupy Kapitałowej Banku” (dalej: Polityka odpowiedniości Zarządu):

• członkowie Zarządu powoływani są przez Radę Nadzorczą po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego,

• dobór członków Zarządu odbywa się w sposób zapewniający wybór kompetentnych osób dających gwarancję ich odpowiedniości i należytego wywiązywania się z nałożonych obowiązków, z uwzględnieniem zasady zróżnicowania składu Zarządu Banku.

Weryfikacja odpowiedniości kandydatów i członków Zarządu odbywa się w formie oceny odpowiedniości indywidualnej i zbiorowej członków Zarządu. Ocena odpowiedniości dokonywana jest przez Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń Rady Nadzorczej każdorazowo w związku z powołaniem nowego członka Zarządu oraz raz do roku w ramach oceny okresowej. Ocenę odpowiedniości akceptuje Rada Nadzorcza. Rada Nadzorcza może przeprowadzić także dodatkową ocenę odpowiedniości w innych, uzasadnionych przypadkach, które mają wpływ na wymogi stawione Zarządowi lub jego poszczególnym członkom.

Wśród określonych w Polityce odpowiedniości Zarządu kryteriów odpowiedniości jest ocena posiadanych kwalifikacji, rozumianych jako wiedza, doświadczenie i umiejętności w zakresie ich odpowiedniości do pełnionych funkcji i powierzonych obowiązków, a także w zakresie zasad zarządzania Bankiem, struktury Grupy Kapitałowej Banku i potencjalnych konfliktów interesów, które mogą się wiązać z pełnioną funkcję i powierzonymi obowiązkami, oraz ocena reputacji.

Dodatkowo wśród kryteriów oceny uwzględnia się m.in. ocenę uczciwości i etyczności działania, umiejętność formułowania niezależnego osądu oraz możliwości poświęcania odpowiedniej ilości czasu na wykonywanie powierzanych obowiązków.

W wyniku corocznego przeglądu Polityki odpowiedniości Zarządu, Rada Nadzorcza Banku we wrześniu 2022 roku przyjęła do niej zmiany.

Najważniejsze zmiany dotyczyły wyeksponowania:

• potrzeby posiadania wiedzy i umiejętności w aspektach umożliwiających wykonywanie przez członków Zarządu powierzanych zadań w zakresie zarządzania ryzykiem prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu, ryzykiem ESG oraz zarządzania wpływem czynników ryzyka ESG na działalność podmiotu,

• istotności bieżącego monitorowania sytuacji mogących potencjalnie i istotnie wpływać na dotychczasową ocenę odpowiedniości indywidualnej członka Zarządu lub zbiorowej Zarządu,

oraz doprecyzowania oczekiwanego minimalnego wymiaru zaangażowania członka Zarządu w wykonywanie powierzonych obowiązków, w tym możliwości wykonywania obowiązków w zwiększonym wymiarze, w okresach wymagających wzmożonej aktywności, w tym m.in. wynikających z restrukturyzacji, przeniesienia instytucji, nabycia, fuzji, przejęcia lub sytuacji kryzysowych.

Wprowadzone zmiany związane były z nowelizacją wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego i Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych w sprawie oceny odpowiedniości członków organu zarządzającego i osób pełniących najważniejsze funkcje.

Powołanie członka Zarządu na kolejną kadencję odbywa się z uwzględnieniem wyniku oceny dotyczącej jego działalności z poprzednich kadencji, w tym poprzednich ocen odpowiedniości.

Komisja Nadzoru Finansowego wyraża zgodę na powołanie prezesa Zarządu Banku i członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku.

Mandat członka Zarządu wygasa najpóźniej z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka Zarządu. Wygaśnięcie mandatu członka Zarządu następuje również wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania ze składu Zarządu. W przypadku członka Zarządu powołanego przed upływem danej kadencji jego mandat wygasa z upływem kadencji na którą został powołany.

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, prawo odwołania lub zawieszenia w czynnościach członka Zarządu przysługuje również Walnemu Zgromadzeniu.

Uprawnienia członków Zarządu, w tym dotyczące decyzji o emisji lub wykupie akcji, zostały opisane w rozdziale 11.2.9.

11.2.6 Zasady zmiany statutu PKO Banku Polskiego S.A.

Zmiana Statutu PKO Banku Polskiego S.A. (Statut Banku) wymaga podjęcia uchwały przez Walne Zgromadzenie PKO Banku Polskiego S.A., zgody Komisji Nadzoru Finansowego oraz zarejestrowania uchwalonej zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych uchwały w przedmiocie zmiany Statutu Banku wymagają uzyskania kwalifikowanej większości trzech czwartych głosów, przy czym uchwały dotyczące zmiany Statutu Banku, które zwiększają świadczenia akcjonariuszy lub uszczuplają prawa przyznane osobiście poszczególnym akcjonariuszom wymagają zgody wszystkich akcjonariuszy których dotyczą.

Zmiany wprowadzone do Statutu Banku w 2022 roku

4 października 2022 roku sąd rejestrowy wpisał do Krajowego Rejestru Sądowego zmianę Statutu Banku polegającą na zmianie § 30 ust. 1 i § 34a w następujący sposób:

• w § 30 ust. 1 otrzymał brzmienie: „1. Niezależnie od kapitału zapasowego tworzy się kapitał rezerwowy z przeznaczeniem na pokrycie mogących powstać strat bilansowych lub na inne cele, w szczególności na wypłatę dywidendy, dywidendy zaliczkowej lub nabycie przez Bank akcji własnych zgodnie z § 7 ust. 4.”,

• w § 34a zdanie trzecie otrzymało brzmienie: „Zaliczka na poczet dywidendy może stanowić najwyżej połowę zysku Banku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego, wykazanego w sprawozdaniu finansowym zbadanym przez biegłego rewidenta, powiększonego o kapitały rezerwowe przeznaczone na wypłatę dywidendy zaliczkowej oraz pomniejszonego o niepokryte straty i akcje własne.”.

11.2.7 Walne Zgromadzenie PKO Banku Polskiego S.A. i prawa akcjonariuszy

Walne Zgromadzenie PKO Banku Polskiego S.A. jest najwyższym organem Banku. Uprawnienia Walnego Zgromadzenia, sposób zwoływania oraz zasady udziału w Walnym Zgromadzeniu określają: Kodeks spółek Handlowych, Statut Banku (w szczególności § 9-10) oraz Regulamin Walnego Zgromadzenia. Treść Statutu Banku oraz Regulaminu Walnego Zgromadzenia dostępne są na stronie internetowej Banku w sekcji Relacji Inwestorskich pod następującym adresem Zasady ładu korporacyjnego - PKO Bank Polski (pkobp.pl).

Walne Zgromadzenie PKO Banku Polskiego S.A. odbywa się jako zwyczajne lub nadzwyczajne zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych na zasadach określonych w Kodeksie spółek handlowych, Statucie Banku i Regulaminie Walnego Zgromadzenia.

Zmiana Regulaminu Walnego Zgromadzenia wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia, która podejmowana jest w głosowaniu jawnym bezwzględną większością głosów. Wprowadzone zmiany stosuje się począwszy od obrad Walnego Zgromadzenia zwołanego po Walnym Zgromadzeniu, które uchwaliło jego zmiany lub w innym terminie wskazanym w uchwale.

Walne Zgromadzenie jest zwoływane przez Zarząd, w tym w trybie zwyczajnym – raz w roku, w terminie sześciu miesięcy po zakończeniu roku. Rada Nadzorcza może zwołać Walne Zgromadzenie, w tym w trybie zwyczajnym jeżeli Zarząd nie zwoła go w terminie ustawowym oraz w trybie nadzwyczajnym jeżeli zwołanie go uzna za wskazane. W przypadkach określonych w Kodeksie spółek handlowych prawo zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia lub żądania jego zwołania przysługuje również akcjonariuszom.

Zasady działania Walnego Zgromadzenia i jego uprawnienia

Do kompetencji Walnego Zgromadzenia, oprócz innych spraw wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, należy podejmowanie uchwał dotyczących:

• powoływania oraz odwoływania członków Rady Nadzorczej,

• zatwierdzania Regulaminu Rady Nadzorczej,

• nabycia akcji Banku w celu ich umorzenia oraz ustalania wysokości wynagrodzenia za umarzane akcje,

• tworzenia i likwidacji funduszów specjalnych tworzonych z zysku netto,

• zbycia przez Bank nieruchomości, udziału w nieruchomości lub użytkowania wieczystego nieruchomości, o ile wartość nieruchomości lub prawa będącego przedmiotem takiej czynności przekracza 25% kapitału zakładowego; zgoda taka nie jest wymagana, jeżeli nabycie tak zbywanej nieruchomości, udziału w nieruchomości lub użytkowania wieczystego nastąpiło w ramach postępowania egzekucyjnego, upadłościowego, restrukturyzacyjnego lub innego porozumienia z dłużnikiem Banku,

• emisji obligacji zamiennych na akcje, obligacji z prawem pierwszeństwa lub warrantów subskrypcyjnych,

• ustalania zasad kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu i Rady Nadzorczej,

• zatwierdzania: sprawozdań finansowych (Banku i Grupy Kapitałowej Banku), sprawozdań Zarządu z działalności (Grupy Kapitałowej Banku, w tym Banku) oraz sprawozdań z działalności Rady Nadzorczej,

• udzielania członkom Zarządu i Rady Nadzorczej absolutorium z wykonywania przez nich obowiązków,

• podziału zysku lub pokrycia straty,

• określania dnia dywidendy oraz terminu wypłaty dywidendy,

• zbycia i wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienia na nich ograniczonego prawa rzeczowego,

• zmian Statutu Banku,

• podwyższenia lub obniżenia kapitału zakładowego Banku.

Z zastrzeżeniem przypadków określonych w Kodeksie spółek handlowych, Walne Zgromadzenie jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim akcji.

Sprawy wnoszone pod obrady Walnego Zgromadzenia powinny być, zgodnie ze Statutem Banku oraz w zakresie wskazanym w Regulaminie Rady Nadzorczej, zaopiniowane przez Radę Nadzorczą w czasie umożliwiającym zapoznanie się przez akcjonariuszy z tą opinią.

Uchwały Walnego Zgromadzenia podejmowane są bezwzględną większością głosów, o ile powszechnie obowiązujące przepisy prawa lub postanowienia Statutu Banku nie stanowią inaczej.

Zgodnie z postanowieniami Statutu Banku:

• zdjęcie z porządku obrad bądź zaniechanie rozpatrywania sprawy umieszczonej w porządku obrad na wniosek akcjonariuszy wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia podjętej większością trzech czwartych głosów, po uprzednio wyrażonej zgodzie przez wszystkich obecnych na Walnym Zgromadzeniu akcjonariuszy, którzy wnosili o umieszczenie w porządku obrad tej sprawy,

• uchwały Walnego Zgromadzenia mające za przedmiot uprzywilejowanie akcji oraz w sprawach połączenia się Banku poprzez przeniesienie całego jego majątku na inną spółkę, jego likwidacji, obniżenia kapitału zakładowego w drodze umorzenia części akcji bez równoczesnego jego podwyższenia lub zmianę przedmiotu działalności Banku prowadzącą do zaprzestania prowadzenia przez Bank działalności bankowej wymagają większości 90% głosów oddanych.

Walne Zgromadzenie może zarządzać przerwy w obradach większością dwóch trzecich głosów. Łącznie przerwy nie mogą trwać dłużej niż trzydzieści dni.

Walne Zgromadzenie podejmuje uchwały w głosowaniu jawnym z zastrzeżeniem, że głosowanie tajne zarządza się:

• przy wyborach członków organów Banku,

• nad wnioskami o odwołanie lub pociągnięcie do odpowiedzialności członków organów Banku lub likwidatorów,

• w sprawach osobowych,

• na żądanie choćby jednego z akcjonariuszy, obecnych lub reprezentowanych na Walnym Zgromadzeniu,

• w innych przypadkach określonych w powszechnie obowiązujących przepisach prawa.

Walne Zgromadzenie zwoływane jest poprzez ogłoszenie dokonywane na stronie internetowej Banku oraz w sposób określony dla przekazywania informacji bieżących przez spółki publiczne. Ogłoszenie wraz z materiałami prezentowanymi akcjonariuszom udostępniane jest od dnia zwołania Walnego Zgromadzenia na stronie internetowej Banku w sekcji Relacje Inwestorskie pod następującym adresem Walne Zgromadzenie - PKO Bank Polski (pkobp.pl).

Walne Zgromadzanie odbywa się w siedzibie PKO Banku Polskiego S.A. lub w innym miejscu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, wskazanym w ogłoszeniu o jego zwołaniu i jest transmitowane w czasie rzeczywistym drogą internetową. W Walnym Zgromadzeniu mogą brać udział przedstawiciele mediów.

Przebieg obrad Walnego Zgromadzenia może być utrwalany przy pomocy urządzeń rejestrujących dźwięk lub dźwięk i obraz. Dane osobowe przetwarzane są zgodnie z zasadami określonymi w ogłoszeniu o zwołaniu Walnego Zgromadzenia. Utrwalone nagrania z przebiegu obrad Walnego Zgromadzenia są upubliczniane przez Bank na jego stronie internetowej w sekcji Relacje Inwestorskie pod następującym adresem Wideo i telekonferencje - PKO Bank Polski (pkobp.pl).

Prawa akcjonariuszy

Najważniejszymi uprawnieniami akcjonariuszy PKO Banku Polskiego S.A. są:

• udział w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym Banku (zbadanym przez biegłego rewidenta) i przeznaczonym przez Walne Zgromadzenie do wypłaty akcjonariuszom,

• możliwość uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu Banku, w tym głosowania, stawiania wniosków, zgłaszania sprzeciwów i zadawania pytań.

Akcjonariusze reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego lub co najmniej połowę ogółu głosów w Banku mogą zwołać Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie.

Akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą ogólnej liczby głosów lub ogólnej liczby akcji mogą żądać zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia i umieszczenia określonych spraw w porządku obrad tego zgromadzenia, jak również mogą przed terminem zwołanego Walnego Zgromadzenia zgłaszać Bankowi na piśmie lub przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej projekty uchwał, które dotyczą spraw wprowadzonych do porządku obrad Walnego Zgromadzenia lub spraw, które mają zostać wprowadzone do porządku obrad.

Ponadto akcjonariusze podczas obrad Walnego Zgromadzenia mają prawo zgłaszania projektów uchwał oraz wnoszenia propozycji zmian lub uzupełnień do projektów uchwał, objętych porządkiem obrad Walnego Zgromadzenia.

Prawo głosowania akcjonariuszy jest ograniczone w ten sposób, że żaden z nich nie może wykonywać na Walnym Zgromadzeniu więcej niż 10 % ogólnej liczby głosów istniejących w Banku w dniu odbywania Walnego Zgromadzenia. Wyłączenia tego ograniczenia oraz jego zasady opisane są w § 10 Statutu Banku.

Prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu mają osoby będące akcjonariuszami Banku na szesnaście dni przed terminem Walnego Zgromadzenia.

Zastawnicy i użytkownicy, którym przysługuje prawo głosu mają prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu, jeżeli ustanowienie na ich rzecz ograniczonego prawa rzeczowego jest zarejestrowane na rachunku papierów wartościowych w dniu rejestracji uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu.

Akcjonariusze mogą uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu oraz wykonywać prawa głosu osobiście (w tym, w przypadku akcjonariuszy niebędących osobą fizyczną - przez osobę uprawnioną do składania oświadczeń woli w imieniu akcjonariusza) lub przez pełnomocników.

Pełnomocnictwo do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu i wykonywania prawa głosu wymaga udzielenia na piśmie lub w postaci elektronicznej.

Członek Zarządu, członek Rady Nadzorczej, likwidator i pracownik PKO Banku Polskiego S.A. lub członek organów lub pracownik spółki lub spółdzielni zależnej od Banku mogą być pełnomocnikami akcjonariuszy na Walnym Zgromadzeniu PKO Banku Polskiego S.A.

Akcjonariusz nie może ani osobiście, ani przez pełnomocnika, ani jako pełnomocnik innej osoby głosować nad uchwałami, które dotyczą jego odpowiedzialności wobec PKO Banku Polskiego S.A. z jakiegokolwiek tytułu, w tym udzielenia absolutorium, zwolnienia z zobowiązania wobec PKO Banku Polskiego S.A. oraz sporu pomiędzy nim a PKO Bankiem Polskim S.A.

Akcjonariusze mają prawo, za pośrednictwem Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia, zadawać pytania członkom Zarządu i Rady Nadzorczej oraz kluczowemu biegłemu rewidentowi PKO Banku Polskiego S.A. Jeżeli jest to uzasadnione dla oceny sprawy objętej porządkiem obrad Walnego Zgromadzenia, Zarząd (z zastrzeżeniem ustawowych wyjątków) zobowiązany jest do udzielania akcjonariuszowi na jego żądanie informacji dotyczących Banku. W uzasadnionych przypadkach Zarząd może udzielić informacji na piśmie, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia zakończenia Walnego Zgromadzenia.

Treść pytań zadanych na Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu 12 maja 2022 roku oraz odpowiedzi na nie zamieszczone są na stronie internetowej w sekcji Relacje inwestorskie pod następującym adresem Raport nr 13/2022 – Odpowiedzi na pytania akcjonariuszy zadane podczas Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia 12 maja 2022 r. (pkobp.pl).

11.2.8 Rada Nadzorcza PKO Banku Polskiego S.A. - skład, kompetencje i zasady działania

[GRI 2-9] Rada Nadzorcza PKO Banku Polskiego S.A. składa się z 5 do 13 członków powoływanych na wspólną trzyletnią kadencję.

Liczbę członków Rady Nadzorczej ustala Uprawniony Akcjonariusz (zgodnie z definicją poniżej), w tym w przypadku zgłoszenia wniosku o wybór Rady Nadzorczej w drodze głosowania oddzielnymi grupami.

Skarb Państwa, jako Uprawniony Akcjonariusz, na podstawie § 11 ust. 1 Statutu Banku, ustalił liczbę członków Rady Nadzorczej na 11 osób.

[GRI 2-10] Kandydatów na członków Rady Nadzorczej w liczbie określonej zgodnie ze wzorem opisanym poniżej ma prawo zgłaszać jedynie akcjonariusz, który samodzielnie i we własnym imieniu jest uprawniony na Walnym Zgromadzeniu, którego przedmiotem jest wybór członków Rady Nadzorczej do wykonywania prawa głosu z największej liczby akcji w kapitale zakładowym Banku, zwany dalej „Uprawnionym Akcjonariuszem”. Kandydatów na pozostałych członków Rady Nadzorczej mają prawo zgłaszać wszyscy akcjonariusze, w tym Uprawniony Akcjonariusz.

Liczba członków Rady Nadzorczej, których kandydatury ma prawo zgłaszać Uprawniony Akcjonariusz obliczana jest zgodnie z następującym wzorem:

L = 13*U, gdzie:

L - oznacza liczbę członków Rady Nadzorczej, których kandydatury ma prawo zgłosić Uprawniony Akcjonariusz, z zastrzeżeniem, że w przypadku, gdy L nie jest liczbą całkowitą, liczba członków Rady Nadzorczej jest równa L zaokrąglonemu w górę do najbliższej liczby całkowitej, przy czym łączna liczba członków Rady Nadzorczej, których kandydatury ma prawo zgłosić Uprawniony Akcjonariusz nie może być większa od 8 (ośmiu);

U - oznacza udział Uprawnionego Akcjonariusza w kapitale zakładowym Banku obliczony jako iloraz liczby akcji, z których Uprawniony Akcjonariusz ma prawo wykonywać prawo głosu na Walnym Zgromadzeniu, którego przedmiotem jest wybór członków Rady Nadzorczej oraz wszystkich akcji w kapitale zakładowym Banku istniejących w dniu odbywania Walnego Zgromadzenia.

W przypadku powołania przez Walne Zgromadzenie mniejszej liczby członków Rady Nadzorczej niż wynika z wzoru określonego powyżej, Uprawniony Akcjonariusz, ma prawo zgłosić oraz żądać poddania na tym samym Walnym Zgromadzeniu pod kolejne głosowania kandydatów w liczbie nie większej niż dwukrotność różnicy liczby członków Rady Nadzorczej obliczonej zgodnie z tym wzorem oraz liczby członków Rady Nadzorczej powołanych spośród kandydatów zgłoszonych uprzednio przez Uprawnionego Akcjonariusza.

Członków Rady Nadzorczej powołuje i odwołuje Walne Zgromadzenie. Dobór członków Rady Nadzorczej odbywa się w sposób zapewniający wybór kompetentnych osób, dających gwarancje ich odpowiedniości i należytego wywiązywania się z nałożonych obowiązków. Dobór członków Rady Nadzorczej odbywa się z uwzględnieniem wymogów oceny odpowiedniości indywidualnej i zbiorowej opisanych w „Polityce dotyczącej oceny odpowiedniości kandydatów na członków i członków Rady Nadzorczej Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego S.A.” (dalej: Polityka odpowiedniości Rady) oraz z uwzględnieniem zasady zróżnicowania składu Rady Nadzorczej.

Ocena odpowiedniości kandydatów i członków Rady Nadzorczej dokonywana jest przede wszystkim z uwzględnieniem wymogów wynikających z art. 22aa Prawa bankowego.

Walne Zgromadzenie dokonuje oceny odpowiedniości poszczególnych członków Rady Nadzorczej i zbiorowej całej Rady Nadzorczej każdorazowo w związku z powołaniem nowego członka Rady Nadzorczej oraz raz do roku w ramach oceny okresowej. Walne Zgromadzenie może przeprowadzić także dodatkową ocenę odpowiedniości w innych, uzasadnionych przypadkach, które mają wpływ na wymogi stawiane Radzie Nadzorczej lub jej poszczególnym członkom. Dodatkową ocenę inicjuje Bank.

Wśród określonych w Polityce odpowiedniości Rady kryteriów odpowiedniości jest ocena posiadanych kwalifikacji, rozumianych jako wiedza, doświadczenie i umiejętności w zakresie ich odpowiedniości do pełnionych funkcji i powierzonych obowiązków, a także w zakresie zasad nadzorowania działalności Banku i potencjalnych konfliktów interesów, które mogą się wiązać z pełnioną funkcję i powierzonymi obowiązkami, oraz ocena reputacji.

W wyniku corocznego przeglądu polityki, Walne Zgromadzenie w maju 2022 roku przyjęło zmiany do Polityki odpowiedniości Rady.

Najważniejsze zmiany dotyczyły wyeksponowania:

• potrzeby posiadania przez Radę Nadzorczą Banku kompetencji umożliwiających pełnienie funkcji nadzorczej w aspektach dotyczących ryzyka prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz ryzyka ESG,

• istotności bieżącego monitorowania sytuacji mogących potencjalnie i istotnie wpływać na dotychczasową ocenę odpowiedniości indywidualnej członka Rady Nadzorczej Banku lub zbiorowej Rady Nadzorczej Banku,

oraz doprecyzowania oczekiwanego minimalnego wymiaru zaangażowania członka Rady Nadzorczej Banku w wykonywanie powierzonych obowiązków, w tym możliwości wykonywania obowiązków w zwiększonym wymiarze, w okresach wymagających wzmożonej aktywności, m.in. wynikających z restrukturyzacji, przeniesienia instytucji, nabycia, fuzji, przejęcia lub sytuacji kryzysowych.

Jednocześnie Walne Zgromadzenie, uwzględniając znowelizowane postanowienia Polityki odpowiedniości Rady, przeprowadziło okresową ocenę odpowiedniości Rady Nadzorczej Banku potwierdzając odpowiedniość indywidualną członków Rady Nadzorczej i odpowiedniość zbiorową całego organu.

[GRI 2-11] Przewodniczącego oraz Wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej wyznacza Uprawniony Akcjonariusz spośród powołanych członków Rady Nadzorczej, w tym także w przypadku wyboru Rady Nadzorczej oddzielnymi grupami.

Obecna kadencja Rady Nadzorczej rozpoczęła się 26 sierpnia 2020 roku.

Zmiany w składzie Rady Nadzorczej w 2022 roku

W 2022 roku miały miejsce następujące zmiany w składzie Rady Nadzorczej Banku:

• Grzegorz Chłopek złożył rezygnację z członkowska w Radzie Nadzorczej z dniem 17 października 2022 roku,

• Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku z dniem 18 października 2022 roku powołało w skład Rady Nadzorczej Roberta Pietryszyna.

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku potwierdziło odpowiedniość indywidualną nowego członka Rady Nadzorczej, w związku z jego wyborem w skład Rady Nadzorczej oraz całego organu (odpowiedniość zbiorowa), uwzględniającą dokonane zmiany osobowe.

Zgodnie z punktem 2.3 „Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2021” przynajmniej dwóch członków rady nadzorczej spełnia kryteria niezależności wymienione w ustawie z 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, a także nie ma rzeczywistych i istotnych powiązań z akcjonariuszem posiadającym co najmniej 5% ogólnej liczby głosów w spółce.

W związku z przyjęciem przez Bank wyżej wymienionej zasady, w ramach oceny odpowiedniości indywidualnej, każdy z członków Rady Nadzorczej Banku złożył oświadczenie wskazujące na spełnienie bądź niespełnienie tak zdefiniowanych kryteriów niezależności. Zgodnie z tymi oświadczeniami, na dzień 31 grudnia 2022 roku: 8 członków Rady Nadzorczej (tj. Mariusz Andrzejewski, Andrzej Kisielewicz, Rafał Kos, Maciej Łopiński, Tomasz Kuczur, Robert Pietryszyn, Bogdan Szafrański, Agnieszka Winnik–Kalemba) spełnia kryteria niezależności wskazane w Dobrych Praktykach 2021, a 3 członków Rady Nadzorczej (tj. Wojciech Jasiński, Dominik Kaczmarski, Krzysztof Michalski) nie spełnia kryteriów niezależności.

Na 31 grudnia 2022 roku Rada Nadzorcza składała się z 11 osób.

Skład Rady Nadzorczej PKO Banku Polskiego S.A. na 31 grudnia 2022 roku

Maciej Łopiński - Przewodniczący Rady Nadzorczej
7 czerwca 2021 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji i wyznaczony przez Skarb Państwa na Przewodniczącego Rady Nadzorczej.	Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny Tygodnika Gdańskiego, dziennikarz m.in. Głosu Wybrzeża i Tygodnika Czas. Poseł na Sejm VII kadencji. W latach 2005-2010 sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, natomiast w latach 2015-2016 w Kancelarii Prezydenta Andrzeja Dudy. Posiada wieloletnie doświadczenie z zakresu prawa spółek oraz nadzoru właścicielskiego zdobyte również w organach nadzoru spółek prawa handlowego, m.in. PZU S.A., KGHM Polska Miedź S.A., PZU Asset Management S.A., Telewizja Polska S.A. Niezależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1947
Wojciech Jasiński - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
W składzie Rady Nadzorczej od 25 lutego 2016 roku. 26 sierpnia 2020 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji. 7 czerwca 2021 roku wyznaczony przez Skarb Państwa na Wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej.	Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (1972). W latach 1972–1986 pracował w Płocku, m.in. w NBP Oddział w Płocku, w Urzędzie Miejskim, w tym jako radca prawny w Izbie Skarbowej. W latach 1990–1991 organizował samorząd terytorialny w województwie płockim, jako delegat Pełnomocnika Rządu ds. Reformy Samorządu Terytorialnego. Od 1992 do 1997 roku pracował w Najwyższej Izbie Kontroli, kolejno jako dyrektor: Delegatury NIK w Warszawie, Zespołu Finansów i Budżetu, Departamentu Budżetu Państwa. W latach 1997–2000 pełnił funkcję członka Zarządu, następnie prezesa Zarządu warszawskiej spółki Srebrna. Był członkiem Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A. w latach 1998–2000. Od września 2000 do lipca 2001 roku zajmował stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. W latach 2006–2007 był Ministrem Skarbu Państwa. Od 2001 roku wykonywał mandat posła na Sejm RP (IV, V, VI, VII i VIII kadencji) pełniąc funkcje: przewodniczącego Podkomisji Stałej ds. Systemu Bankowego i Polityki Pieniężnej, przewodniczącego Komisji Gospodarki, przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych. Był również członkiem sejmowej Komisji Skarbu Państwa. Prezes Zarządu PKN ORLEN S.A. od 16 grudnia 2015 roku do 5 lutego 2018 roku. Od czerwca 2018 roku do lipca 2019 roku – pełnomocnik Zarządu Energa S.A. ds. rozwoju inwestycji i rynków energetycznych. Od 5 marca 2020 roku jest przewodniczącym Rady Nadzorczej PKN ORLEN S.A. Zależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1948
Dominik Kaczmarski - Sekretarz Rady Nadzorczej
7 czerwca 2021 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji. 8 czerwca 2021 roku wybrany na Sekretarza Rady Nadzorczej.	Dominik Kaczmarski uzyskał tytuł magistra prawa na wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Posiada tytuł doradcy podatkowego. Ukończył studia MBA Finance & Technology w Szkole Biznesu Politechniki Warszawskiej. W listopadzie 2022 roku zdał drugi poziom egzaminu CFA. Doświadczenie zawodowe zdobywał, pracując w największych międzynarodowych firmach doradczych (PwC 2012-2014 i Deloitte 2014-2016) jako ekspert w zakresie opodatkowania sektora finansowego. Od lutego 2016 roku do stycznia 2020 roku pracował w Ministerstwie Finansów jako zastępca dyrektora Departamentu Podatków Sektorowych, Lokalnych oraz Podatku od Gier, a następnie jako zastępca dyrektora i dyrektor Departamentu Systemu Podatkowego. Zajmował się podatkiem od niektórych instytucji finansowych, a także współuczestniczył w uszczelnianiu systemu podatkowego w zakresie CIT i VAT, m.in. poprzez regulację STIR. Pełnił funkcje sekretarza Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, członka Państwowej Komisji Egzaminacyjnej ds. Doradztwa Podatkowego, członka Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego oraz członka Zespołu eksperckiego ds. prawa koncernowego wchodzącego w skład Komisji ds. reformy nadzoru właścicielskiego. Od marca 2020 roku do czerwca 2021 roku był członkiem Rady Nadzorczej spółki PKN Orlen S.A., a od czerwca 2020 roku jest członkiem Rady Nadzorczej spółki Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. (od lipca 2020 roku jej przewodniczącym). Obecnie pełni funkcję dyrektora Departamentu Analiz i Sprawozdawczości w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Zależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1989
Mariusz Andrzejewski - Członek Rady Nadzorczej
W składzie Rady Nadzorczej od 22 czerwca 2017 roku. 26 sierpnia 2020 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji.	Jest profesorem Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, gdzie pełni także funkcję kierownika Katedry Rachunkowości Finansowej. W latach 2016-2019 pełnił funkcję dziekana Wydziału Finansów i Prawa, a w latach 2019-2020 był dziekanem Kolegium Ekonomii, Finansów i Prawa. Posiada stopień naukowy dra hab. nauk ekonomicznych w dyscyplinie ekonomia. W latach 2013-2019 pracował także na stanowisku prof. nadzw. w Wyższej Szkole Zarządzania i Bankowości w Krakowie. W latach 2003-2013 pracował w Wyższej Szkole Finansów i Prawa w Bielsku-Białej, gdzie również pełnił funkcję kierownika Katedry Finansów. Ukończył trzy fakultety, studiował rachunkowość na Wydziale Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Krakowie, a także automatykę i robotykę na specjalności: sztuczna inteligencja oraz informatykę na Wydziale Elektrotechniki, Automatyki i Elektroniki Akademii Górniczo–Hutniczej w Krakowie. W trakcie studiów był trzykrotnie stypendystą Ministra Edukacji Narodowej. W 2001 roku podczas realizacji grantu KBN przygotował i obronił pracę doktorską, która została opublikowana w formie książki przez Wydawnictwo Naukowe PWN pt. „Rachunkowość a ujawnianie informacji przez spółki giełdowe”. Posiada doświadczenie biznesowe uzyskane poprzez zasiadanie w radach nadzorczych m.in. takich spółek jak: Zakłady Chemiczne Alwernia S.A., Kombinat Koksochemiczny Zabrze S.A., Północ Nieruchomości S.A. (spółka notowana na NewConnect), PolRest S.A. (spółka notowana na GPW w Warszawie), Media Nieruchomości S.A., Przedsiębiorstwo Inżynierii Miejskiej sp. z o.o. w Czechowicach–Dziedzicach, AWSA Holland II BV. Był także prezesem Zarządu Altair sp. z o.o., członkiem Zarządu ds. finansowych w TBS Złocień sp. z o.o. oraz doradcą Zarządu w Instytucie Prawa Spółek i Inwestycji Zagranicznych – IPSiZ sp. z o. o. Był arbitrem Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego. Obecnie pełni funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., przewodniczącego Rady Nadzorczej INSTAL Kraków S.A. oraz wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej Tauron Sprzedaż sp. z o. o. Posiada tytuł zawodowy biegłego rewidenta. W latach 2005–2006 pełnił funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. Jest członkiem European Accounting Association (EAA) oraz International Association for Accounting Education & Research (IAAER). Jest także członkiem Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego (PTE) oraz Rady Naukowej Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. Autor lub współautor ponad 150 publikacji naukowych oraz kilkudziesięciu ekspertyz gospodarczych. Niezależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1971
Andrzej Kisielewicz – Członek Rady Nadzorczej
W składzie Rady Nadzorczej od 25 lutego 2016 roku. 26 sierpnia 2020 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji.	Posiada tytuł profesora nauk matematycznych. Zatrudniony jest na Wydziale Matematyki Politechniki Wrocławskiej. Habilitację obronił na Uniwersytecie Wrocławskim, a tytuł doktora nauk matematycznych uzyskał w Polskiej Akademii Nauk. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Zdobywał doświadczenie zawodowe w takich ośrodkach naukowych, jak: Vanderbilt University (Nashville, USA), Polska Akademia Nauk, Technische University (Darmstadt, Niemcy), The University of Manitoba (Winnipeg, Kanada), Blaise Pascal University (Clermont-Ferrand, Francja). Posiada doświadczenie jako członek rad nadzorczych. Obecnie jest także członkiem Rady Nadzorczej KGHM Polska Miedź S.A. Jest autorem ponad 85 publikacji naukowych w zagranicznych pismach z zakresu matematyki, logiki i informatyki oraz książek (np. „Sztuczna inteligencja i logika”, „Wprowadzenie do informatyki”). Jest także autorem wielu opinii, recenzji i ekspertyz, m.in. dla Narodowego Centrum Nauki, Komisji Europejskiej. Zawodowo zainteresowany zastosowaniem matematyki, logiki i informatyki w praktyce, sztuczną inteligencją, business intelligence, informatyzacją, teorią argumentacji. Niezależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1953
Rafał Kos - Członek Rady Nadzorczej
26 sierpnia 2020 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji.	Adwokat, wspólnik w kancelarii Kubas Kos Gałkowski. Doktor nauk prawnych (Uniwersytet Jagielloński), studiował międzynarodowe prawo gospodarcze na UC Davies (California), absolwent studiów podyplomowych z zakresu amerykańskiego prawa gospodarczego na CUA Columbus School of Law (Washington, DC). Wiceprezes Sądu Arbitrażowego przy Konfederacji Lewiatan w Warszawie. Powołany na Stałego Arbitra i Koncyliatora Sądu Polubownego przy Prokuratorii Generalnej RP (od 2020). Członek Komisji ds. Arbitrażu Naczelnej Rady Adwokackiej (od 2015) oraz The Board of Visitors CUA Law (od 2017). Ekspert Sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w zakresie projektu ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (2009), członek Zespołu ds. nowelizacji Prawa Upadłościowego i Naprawczego przy Ministrze Sprawiedliwości (2012), Zespołu ds. systemowych rozwiązań w zakresie polubownych metod rozwiązywania sporów gospodarczych, ułatwiających wykonywanie działalności gospodarczej przy Ministrze Gospodarki (2013) oraz Zespołu ds. Prawa Gospodarczego przy Ministrze Rozwoju (2015). Obecnie członek Komisji ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego oraz zespołów eksperckich przy Ministrze Aktywów Państwowych: ds. zwiększenia efektywności rad nadzorczych oraz ds. prawa koncernowego. Rekomendowany jako ekspert w dziedzinie postępowań sądowych i arbitrażu m.in. przez Who's Who Legal, Chambers and Partners, dziennik Rzeczpospolita. Niezależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1971
Tomasz Kuczur - Członek Rady Nadzorczej
12 października 2021 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji.	Prawnik i politolog. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Akademii Bydgoskiej (obecnie Uniwersytet Kazimierza Wielkiego). Doktorat z nauk prawnych uzyskał na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Posiada stopień doktora habilitowanego uzyskany na Uniwersytecie Wrocławskim z zakresu nauk społecznych. Profesor z zakresu nauk społecznych. Kierownik Katedry Współczesnych Systemów Politycznych i Administracyjnych. Profesor zwyczajny na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Niezależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1973
Krzysztof Michalski - Członek Rady Nadzorczej
W składzie Rady Nadzorczej od 17 września 2019 roku. 26 sierpnia 2020 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji.	Absolwent wydziałów Prawa i Administracji oraz Politologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Uzyskał także dyplom MBA - Innowacje i Analiza Danych - Instytutu Podstaw Informatyki PAN oraz Woodbury School of Business at Utah Valley University. Karierę zawodową rozpoczął w 2009 roku w firmie handlu zagranicznego o globalnym zasięgu, odpowiadając m.in. za badania rynku, tworzenie nowych produktów, marketing i rozwój sprzedaży na rynkach zagranicznych. Od 2017 roku kierujący zespołem współpracy z inwestorami w Ministerstwie Rozwoju. Był odpowiedzialny za działania w obszarze inwestycji prywatnych, współpracę z inwestorami i instytucjami finansowymi z kraju i zagranicy oraz wsparcie w realizacji dużych projektów inwestycyjnych. Kierował pracą zespołu eksperckiego Prezesa Rady Ministrów w KPRM. Odpowiadał za analizy i doradztwo w sprawach podatkowych, gospodarczych, finansowych. Obecnie wiceprezes Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. Odpowiada za obszar transakcji kapitałowych. Zależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1985
Robert Pietryszyn - Członek Rady Nadzorczej
18 października 2022 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji.	Ukończył prawo na Uniwersytecie Wrocławskim, oraz MBA na Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Doświadczony menedżer, przedsiębiorca. Karierę rozpoczynał w butiku inwestycyjnym Profes. W latach 2006-2008 związany z Grupą KGHM, następnie do 2011 roku prowadził działalność consultingową. Od 2011 roku odpowiedzialny za największą inwestycję w powojennej historii Wrocławia. W swojej karierze zawodowej pełnił funkcję między innymi członka zarządu PZU S.A., PZU Życie S.A. oraz Prezesa Grupy Lotos. Wykładowca zarządzania strategicznego, członek wielu Rad Nadzorczych. Niezależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1979
Bogdan Szafrański - Członek Rady Nadzorczej
12 października 2021 roku powołany w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji.	Ekonomista i amerykanista, ekspert w zakresie zarządzania strategicznego finansami, rynku kapitałowego, polityki i gospodarki w USA oraz relacji polsko-amerykańskich. Tytuł doktora nauk o zarządzaniu uzyskany na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, ma zdany egzamin Chartered Financial Analyst (CFA) na poziomie II. Jest absolwentem University of California Irvine (UCI) gdzie studiował w Merage School of Business uzyskując tytuł Master of Business Administration (MBA) w dziedzinie finansów. Wcześniej studiował na Wydziale Zarządzania UW oraz Wydziale Handlu Zagranicznego Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie oraz ekonomię na studiach doktoranckich na University of California Los Angeles (UCLA). Pracował w USA w Kalifornii w firmach wysokich technologii (high tech), kolejno Western Digital Corporation, Advanced Photonics, Inc. i Xsirius Superconductivity, Inc. Był członkiem, a następnie przewodniczącym rady nadzorczej Polam Credit Union w Los Angeles (na modelu CU wzorowane są SKOK-i w Polsce). W latach następnych był m.in. prezesem Grupy Kapitałowej ZEM Celma S.A., wiceprezesem ds. Finansów i Administracji w Kapsch Telecom Sp. z. o.o., w telekomunikacyjnym joint venture (National Grid, Energis, PKP) Energis Polska Sp. z o.o. wiceprezesem Zarządu ds. Strategicznej Współpracy Udziałowców, dyrektorem ds. Strategii i Rozwoju w Tel-Energo S.A., wiceprezesem ds. Finansów w PKP Cargo S.A., doradcą Zarządu Petrolot Sp. z o.o. ds. restrukturyzacji finansów, oraz członkiem Zarządu ds. Finansowych i Ekonomicznych w PLK S.A. W 1994 roku zdał egzamin dla kandydatów do rad nadzorczych, od tego czasu był członkiem wielu rad nadzorczych, w tym z udziałem Skarbu Państwa (PFR S.A., Lotos Terminale S.A., ZEM Celma S.A., KWB Konin S.A., PKP PLK S.A.). Prowadził niezależną działalność konsultingową jako MetaStrategy Consulting w zakresie zarządzania strategicznego, zarządzania wartością (EVA), wycen przedsiębiorstw oraz doradztwie transakcyjnym w M&A. Ostatnio wykładał finanse na Wydziale Zarządzania i w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW oraz na Uczelni Łazarskiego. Jest komentatorem wydarzeń gospodarczych i politycznych w Telewizji Republika, TVP Info, TVN24 BiŚ, Radiu Wnet oraz autorem artykułów o zarządzaniu, prywatyzacji, finansach. Członek polonijnego think tanku w USA Polonia Institute. Niezależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1958
Agnieszka Winnik-Kalemba - Członek Rady Nadzorczej
7 czerwca 2021 roku powołana w skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji.	W roku 1995 ukończyła studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. W latach 1995-1997 była stypendystką rządu amerykańskiego na studiach podyplomowych Georgetown University in Washington D.C. oraz University of Kentucky The James W. Martin School of Public Policy and Administration. W latach 1999-2003 odbyła aplikację adwokacką. Od 2003 roku jest właścicielem Kancelarii Adwokackiej Adw. Agnieszka Winnik-Kalemba. W latach 1986-1989 współpracowała z Regionalnym Komitetem Wykonawczym NSZZ Solidarność Region Dolny Śląsk oraz Komisją Interwencji i Praworządności NSZZ Solidarność prowadzoną przez Zofię i Zbigniewa Romaszewskich. W latach 1989-2000 pracowała: w Biurze Zarządu Regionu NSZZ Solidarność Regionu Dolny Śląsk, była asystentem prawnym w Law Offices of Bowles, Keating, Matuszewich & Fiordalisi a Partnership of Professional Corporation, Chicago USA, asystentem prawnym Przewodniczącego Izby Regionów Rady Europy w Strasburgu, Sejmiku Samorządowego Województwa Wrocławskiego, dyrektorem Biura Obsługi Prawnej Dolnośląskiego Urzędu Marszałkowskiego we Wrocławiu. W latach 2006-2008 była członkiem Rady Nadzorczej PKO Banku Polskiego S.A., a w 2016 roku pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Rady Nadzorczej PKO Banku Polskiego S.A. Aktualnie jest przewodniczącą Rady Nadzorczej KGHM Polska Miedź S.A. Niezależny członek Rady Nadzorczej.
Rok urodzenia: 1969

Zasady działania Rady Nadzorczej

Rada Nadzorcza działa na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa, Statutu Banku oraz regulaminu uchwalonego przez Radę Nadzorczą i zatwierdzonego przez Walne Zgromadzenie. Posiedzenia Rady Nadzorczej odbywają się co najmniej raz na kwartał.

12 maja 2022 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie PKO Banku Polskiego S.A. zatwierdziło Regulamin Rady Nadzorczej Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej przyjęty przez Radę Nadzorczą. Regulamin wprowadził zmianę mającą na celu implementację rekomendacji 9.2 i 9.3 Rekomendacji Z KNF, dotyczących umożliwienia członkom Rady Nadzorczej wglądu i zgłoszenia uwag lub zdania odrębnego do protokołu z posiedzenia Rady Nadzorczej przed jego podpisaniem, przy czym uwagi nieuwzględnione oraz zdania odrębne powinny zostać odnotowane w protokole wraz ze wskazaniem powodów ich nieuwzględnienia.

Rada Nadzorcza wykonuje swoje obowiązki kolegialnie.

Rada Nadzorcza podejmuje uchwały bezwzględną większością głosów przy obecności co najmniej połowy członków, w tym przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego. Wyjątkiem są uchwały w sprawach wskazanych w Statucie Banku, dla podjęcia których (oprócz wskazanego kworum) wymagana jest większość kwalifikowana, która wynosi 2/3 głosów. W głosowaniu nie uczestniczą członkowie Rady Nadzorczej, których dotyczy sprawa poddana pod głosowanie.

Pracą Rady Nadzorczej kieruje jej przewodniczący, a w razie jego nieobecności wiceprzewodniczący. Przewodniczący reprezentuje Radę Nadzorczą wobec pozostałych organów PKO Banku Polskiego S.A., organów nadzoru oraz innych osób.

Posiedzenia Rady Nadzorczej zwołuje jej przewodniczący, a w razie jego nieobecności wiceprzewodniczący, z własnej inicjatywy albo na wniosek członka Rady Nadzorczej lub na wniosek Zarządu.

Posiedzenia Rady Nadzorczej mogą być zwołane z możliwością zdalnego udziału w posiedzeniu, w tym podejmowania uchwał, zgodnie z przyjętym przez Radę Nadzorczą „Regulaminem uczestnictwa w posiedzeniu Rady Nadzorczej Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość” (Regulamin e-posiedzenia).

Z wyjątkiem spraw wskazanych w Statucie Banku, Rada Nadzorcza może także podejmować uchwały poza posiedzeniem w trybie pisemnym (obiegowym) lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, w szczególności poczty elektronicznej.

W 2022 roku Rada Nadzorcza odbyła 18 posiedzeń, podjęła łącznie 196 uchwał.

Udział członków Rady Nadzorczej w posiedzeniach Rady Nadzorczej w 2022 roku przedstawia poniższa tabela.

Tabela 29. Frekwencja członków Rady Nadzorczej Banku w 2022 roku
Imię i nazwisko	Frekwencja*
Mariusz Andrzejewski	16/18
Grzegorz Chłopek	14/15
Wojciech Jasiński	15/18
Dominik Kaczmarski	17/18
Andrzej Kisielewicz	17/18
Rafał Kos	16/18
Tomasz Kuczur	17/18
Maciej Łopiński	18/18
Krzysztof Michalski	17/18
Robert Pietryszyn	3/3
Bogdan Szafrański	18/18
Agnieszka Winnik-Kalemba	14/18

* Obecność na posiedzeniach / liczba posiedzeń w trakcie sprawowania mandatu.

Wszystkie nieobecności zostały, uchwałami Rady Nadzorczej, uznane za usprawiedliwione.

Kompetencje i odpowiedzialność Rady Nadzorczej

Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością Banku we wszystkich obszarach jego działalności.

Do kompetencji Rady Nadzorczej, oprócz innych uprawnień i obowiązków przewidzianych w powszechnie obowiązujących przepisach prawa i postanowieniach Statutu PKO Banku Polskiego S.A., należy podejmowanie uchwał, które dotyczą w szczególności:

• zatwierdzania przyjętych przez Zarząd strategii, polityk, zasad i regulaminów, m.in.: Strategii Banku, Strategii zarządzania ryzykiem, Strategii zarządzania Bankiem, Polityki dywidendowej, Polityki wynagrodzeń, Polityki w zakresie szacowania kapitału wewnętrznego i zarządzania kapitałowego oraz dokonywania przeglądów strategii i procedur szacowania kapitału wewnętrznego i zarządzania kapitałowego, Polityki zgodności Banku, Zasad funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej, Regulaminu Zarządu, Regulaminu gospodarowania funduszami specjalnymi tworzonymi z zysku netto, Regulaminu Organizacyjnego Banku, Regulaminu funkcjonowania komórki do spraw zgodności oraz komórki audytu wewnętrznego,

• zatwierdzania uchwalonego przez Zarząd rocznego planu finansowego,

• zatwierdzania określonego przez Zarząd akceptowalnego ogólnego poziomu ryzyka,

• wybór firmy audytorskiej do przeprowadzania badania i przeglądu sprawozdań finansowych Banku oraz skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej Banku,

• uchwalania Regulaminu:

– Rady Nadzorczej,

– udzielania kredytów, pożyczek, gwarancji bankowych lub poręczeń członkowi Zarządu Banku, Rady Nadzorczej oraz osobom, które zajmują stanowiska kierownicze w Banku oraz podmiotom powiązanym z nimi kapitałowo lub organizacyjnie,

• powołania i odwołania w głosowaniu tajnym prezesa Zarządu, wiceprezesów oraz członków Zarządu,

• zawieszania, z ważnych powodów, w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków Zarządu oraz delegowania członków Rady Nadzorczej, na okres nie dłuższy niż trzy miesiące, do czasowego wykonywania czynności członków Zarządu, którzy zostali odwołani, złożyli rezygnację albo z innych przyczyn nie mogą sprawować swoich czynności,

• wyrażania uprzedniej zgody na czynności spełniające określone statutowo kryteria, w tym m.in. na rozporządzenie składnikami aktywów trwałych (wartości niematerialne i prawne, rzeczowe aktywa trwałe, inwestycje długoterminowe), objęcie, nabycie lub zbycie udziałów lub akcji innej spółki, objęcie lub nabycie obligacji zamiennych na akcje, zawarcie przez PKO Bank Polski S.A. istotnej umowy z akcjonariuszem posiadającym co najmniej 5% ogólnej liczby głosów w Banku lub z podmiotem powiązanym, zawarcie przez Bank umowy o usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem, umowy darowizny i inne o podobnym skutku oraz umowy zwolnienia z długu oraz inne umowy o podobnym skutku przekraczającym wartość wskazaną w Statucie Banku,

• występowania do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o wyrażenie zgody na powołanie prezesa Zarządu oraz członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku, a także na powierzenie funkcji członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku dotychczasowemu członkowi Zarządu, który nie nadzorował zarządzania tym ryzykiem,

• oceny funkcjonowania polityki wynagrodzeń w Banku oraz przedstawiania raportu w tym zakresie Walnemu Zgromadzeniu,

• opinii o stosowaniu przez Bank „Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”,

• wyrażania zgody na otwarcie lub zamknięcie oddziału za granicą.

Rada Nadzorcza przedstawia także Walnemu Zgromadzeniu coroczne sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej, które zawiera m.in. ocenę sprawozdania Zarządu z działalności (Grupy Kapitałowej Banku, w tym Banku) oraz sprawozdań finansowych (Banku i Grupy Kapitałowej Banku) za ubiegły rok w zakresie ich zgodności z księgami, dokumentami i stanem faktycznym oraz ocenę wniosków Zarządu dotyczących podziału zysku lub pokrycia straty.

W celu wykonania swoich obowiązków Rada Nadzorcza w szczególności może badać wszystkie dokumenty Banku, dokonywać rewizji stanu majątku Banku oraz żądać od Banku sporządzenia lub przekazania wszelkich informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień dotyczących Banku (w szczególności jego działalności lub majątku) oraz informacji, sprawozdań lub wyjaśnień dotyczących spółek zależnych lub powiązanych. Zarząd nie może ograniczyć członkom Rady Nadzorczej dostępu do żądanych przez nich informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień.

Rada Nadzorcza może korzystać, na koszt Banku, z usług doradców, ekspertów lub konsultantów zewnętrznych.

Członkowie Rady Nadzorczej powinni przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności oraz dochować lojalności wobec Banku.

Znowelizowane przepisy Kodeksu spółek handlowych wprowadziły od 13 października 2022 roku wyłączenie odpowiedzialności cywilnoprawnej członków rady nadzorczej za szkody wyrządzone spółce, o ile osoby te działały w sposób lojalny wobec spółki oraz w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego.

Komitety Rady Nadzorczej

Zgodnie ze Statutem Banku Rada Nadzorcza powołuje ze swego grona komitety, których obowiązek powołania wynika z obowiązujących przepisów. Rada Nadzorcza może także powoływać ze swojego grona inne komitety. Komitety Rady Nadzorczej działają na podstawie regulaminów uchwalonych przez Radę Nadzorczą.

Rada Nadzorcza, zgodnie z jej regulaminem, powołuje w szczególności komitet do spraw nominacji i wynagrodzeń, komitet do spraw ryzyka, komitet audytu oraz komitet do spraw strategii.

Funkcjonowanie powołanego w ramach Rady Nadzorczej Banku Komitetu Nominacji i Wynagrodzeń odpowiada warunkom opisanym w Załączniku nr I do Zalecenia Komisji Europejskiej 2005/162/WE dotyczącego roli dyrektorów niewykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej).

W 2022 roku regulaminy komitetów Rady Nadzorczej zostały znowelizowane.

Komitety powołane przez Radę Nadzorczą.

Komitet Audytu Rady Nadzorczej

Zadania

• Monitorowanie procesu sprawozdawczości finansowej, w tym przegląd okresowych i rocznych sprawozdań finansowych (jednostkowych i skonsolidowanych).

• Monitorowanie adekwatności skuteczności i efektywności systemu kontroli wewnętrznej, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej.

• Monitorowanie skuteczności systemu zarządzania ryzykiem w zakresie sprawozdawczości finansowej, w szczególności poprzez analizowanie informacji otrzymanych od Komitetu ds. Ryzyka.

• Monitorowanie wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego, o której mowa w ustawie o biegłych rewidentach, wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej.

• Kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, która przeprowadza badanie sprawozdań finansowych, w szczególności w przypadku, gdy firma audytorska świadczy na rzecz Grupy Kapitałowej Banku inne usługi niż badanie.

• Informowanie Rady Nadzorczej o wynikach badania oraz wyjaśnianie, w jaki sposób badanie to przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w Banku, a także jaka była rola Komitetu w procesie badania.

• Dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez firmę audytorską, która przeprowadza badanie, podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług, które nie są badaniem na rzecz Banku oraz spółek z Grupy Kapitałowej Banku, zgodnie z polityką.

• Opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych oraz przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji w sprawie przyjęcia tej polityki.

• Opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską, która przeprowadza badanie, podmioty powiązane z tą firma audytorską oraz członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem sprawozdań finansowych oraz przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji w sprawie przyjęcia tej polityki.

• Określanie procedury wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych oraz przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji w sprawie przyjęcia tej procedury.

• Przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych.

• Przedkładanie Radzie Nadzorczej zaleceń, które mają na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej w Banku.

• Przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji w sprawie oświadczenia dotyczącego firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego sprawozdania finansowego Banku oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Banku.

• Opracowywanie zasad postępowania w zakresie procesu ujawniania i wymiany danych i informacji pomiędzy KNF, firmą audytorską, kluczowym biegłym rewidentem a Bankiem i rekomendowanie ich przyjęcia Radzie Nadzorczej.

• Przedstawianie Radzie Nadzorczej, co najmniej raz w roku, zagadnień, które mogą mieć istotny wpływ na wynik finansowy przyszłych okresów lub sytuację Banku i Grupy Kapitałowej Banku.

Skład Komitetu Audytu na 31 grudnia 2022 roku

		data powołania do Komitetu*
Przewodnicząca:	Agnieszka Winnik-Kalemba	15 czerwca 2021 roku
Wiceprzewodniczący:	Mariusz Andrzejewski	24 września 2020 roku
Członkowie:	Dominik Kaczmarski	15 czerwca 2021 roku
	Rafał Kos	24 września 2020 roku
	Bogdan Szafrański	16 grudnia 2021 roku

* W obecnej kadencji Rady Nadzorczej.

W skład Komitetu Audytu do 17 października 2022 roku (data rezygnacji) wchodził także Grzegorz Chłopek.

Kryterium niezależności i posiadane kompetencje

W 2022 roku, w ramach przeprowadzonych ocen odpowiedniości członków Rady Nadzorczej (okresowej w maju i związanej ze zmianą w składzie Rady Nadzorczej – w październiku), oceniono czy kandydat i członkowie Rady Nadzorczej spełniają wymogi niezbędne do zasiadania w składzie Komitetu Audytu Rady Nadzorczej.

Zgodnie z powyższymi ocenami członkowie Komitetu Audytu łącznie spełniają warunki niezależności i kwalifikacji zgodnie z przepisami ustawy z 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.

W tym na dzień 31 grudnia 2022 roku:

• przewodnicząca Komitetu Audytu Agnieszka Winnik-Kalemba oraz Mariusz Andrzejewski, Rafał Kos i Bogdan Szafrański są niezależni, a tym samym większość członków Komitetu Audytu jest niezależnych,

• najbardziej adekwatną wiedzę i doświadczenie w zakresie przedmiotu działalności Komitetu Audytu, w tym kompetencje z zakresu rachunkowości i badania sprawozdań finansowych posiadają:

– Mariusz Andrzejewski - kompetencje potwierdzone stopniem naukowym dra hab. nauk ekonomicznych i uprawnieniami biegłego rewidenta; członek polskich i międzynarodowych stowarzyszeń dotyczących księgowości i rachunkowości; dodatkowo umiejętności wynikające z doświadczenia zawodowego związanego z pełnieniem funkcji zarządczych i nadzorczych oraz wykonywaniem czynności w charakterze biegłego rewidenta,

– Dominik Kaczmarski – kompetencje wynikające z wiedzy i umiejętności nabytych w ramach programu nauczania związanego z nabyciem tytułu doradcy podatkowego oraz z ubieganiem się o tytuł Chartered Financial Analyst, ukończonych studiów MBA Finance & Technology oraz posiadanego doświadczenia zawodowego w zakresie przeglądów i kalkulacji podatkowych banków, a także w procesie badania sprawozdań finansowych (w zakresie elementów podatkowych),

– Bogdan Szafrański - wiedza i umiejętności nabyte w ramach programu nauczania w ramach studiów na University of California Irvine (UCI), gdzie studiował w Merage School of Business uzyskując tytuł Master of Business Administration (MBA) w dziedzinie finansów, a także wynikające z doświadczenia jako wykładowca w Katedrze Finansów i Bankowości (przede wszystkim z zakresu rachunkowości finansowej i zarządczej) w Wyższej Szkole Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie,

• wszyscy członkowie Komitetu Audytu łącznie posiadają wiedzę i umiejętności w zakresie bankowości, które wynikają m.in. z wykształcenia, doświadczenia zawodowego i sprawowania funkcji (szerzej opisane w notkach biograficznych w tym rozdziale).

Liczba posiedzeń W 2022 roku odbyło się 12 posiedzeń Komitetu Audytu.

Polityka wyboru firmy audytorskiej oraz Polityka świadczenia usług

Głównym założeniem Polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania sprawozdań finansowych Banku i Grupy Kapitałowej Banku (dalej: Polityka wyboru) oraz Polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem na rzecz Banku i spółek Grupy Kapitałowej Banku (dalej: Polityka świadczenia usług), przyjętych przez Radę Nadzorczą Banku po rekomendacji Komitetu Audytu, jest zapewnienie zgodności procesu wyboru firmy audytorskiej oraz świadczenia przez nią usług na rzecz Banku i Grupy Kapitałowej Banku z obowiązującymi przepisami prawa oraz rekomendacją L KNF, ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia niezależności i bezstronności firmy audytorskiej oraz spełnienia wymogów w zakresie obowiązkowej rotacji oraz karencji.

W Polityce wyboru określono niżej opisane zasady obowiązkowej rotacji i karencji firmy audytorskiej oraz kluczowego biegłego rewidenta.

• Maksymalny czas nieprzerwanego trwania zleceń badań ustawowych przeprowadzanych przez tę samą firmę audytorską lub firmę audytorską powiązaną z tą firmą audytorską lub jakiegokolwiek członka sieci działającej na terenie Unii Europejskiej, do której należą te firmy audytorskie, wynosi 10 lat obrotowych objętych badaniem. Może on ulec przedłużeniu o dwa lata, do maksymalnie 12 lat obrotowych objętym badaniem, na podstawie zgody KNF w przypadku równoczesnego zatrudnienia więcej niż jednej firmy audytorskiej w formule audytu wspólnego, pod warunkiem, że wynikiem badania ustawowego jest wspólne sprawozdanie z badania.

• Umowę na badanie sprawozdań finansowych zawiera się na okres objęty badaniem nie krótszy niż 2 lata obrotowe, a maksymalnie na okres 3 lat obrotowych, z możliwością przedłużenia na kolejny okres objęty badaniem, wynoszący co najmniej dwa lata obrotowe.

• Po upływie maksymalnego czasu nieprzerwanego trwania zleceń, o którym mowa w punkcie pierwszym, firma audytorska może ponownie wykonywać czynności badania ustawowego sprawozdań finansowych po upływie co najmniej 4 lat od zakończenia poprzedniego badania sprawozdań finansowych Banku oraz Grupy Kapitałowej Banku.

• Kluczowy biegły rewident nie może przeprowadzać badania ustawowego sprawozdań finansowych za okres dłuższy niż 5 lat obrotowych objętych badaniem.

Kluczowy biegły rewident może ponownie przeprowadzać badanie ustawowe sprawozdań finansowych po upływie co najmniej 3 lat od zakończenia ostatniego badania ustawowego sprawozdań finansowych Banku oraz Grupy Kapitałowej Banku.

Zgodnie z Polityką wyboru Rada Nadzorcza Banku przeprowadza postępowanie dotyczące zlecenia badania sprawozdań finansowych Banku oraz Grupy Kapitałowej Banku w trybie przetargu nieograniczonego. W następstwie zorganizowanej przez Bank procedury wyboru, Komitet Audytu przekazuje Radzie Nadzorczej rekomendację w sprawie wyboru firmy audytorskiej. Rekomendacja, o ile nie dotyczy to odnowienia zlecenia badania, zawiera nie mniej niż dwie możliwości wyboru firmy audytorskiej wraz z uzasadnieniem oraz wskazanie uzasadnionej preferencji wobec jednej z nich. Rada Nadzorcza dokonuje wyboru firmy audytorskiej na podstawie rekomendacji Komitetu Audytu. W ocenie ofert złożonych przez firmy audytorskie stosowane są przejrzyste i niedyskryminujące kryteria wyboru.

Rekomendacje Komitetu Audytu dotyczące wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych za lata 2020-2021 oraz za lata 2022-2023 spełniały obowiązujące warunki i zostały sporządzone w następstwie zorganizowanych przez Bank procedur wyboru spełniających obowiązujące kryteria.

Polityka świadczenia usług zakłada, że świadczenie usług dozwolonych niebędących badaniem przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz członka sieci firmy audytorskiej na rzecz Banku wymaga wyrażenia zgody przez Komitet Audytu Rady Nadzorczej Banku. Ponadto Komitet Audytu Rady Nadzorczej Banku wyraża zgodę na świadczenie usług dozwolonych niebędących badaniem na rzecz spółki Grupy Kapitałowej Banku na podstawie wniosku spółki. Niezbędnym elementem takiego wniosku jest zgoda komitetu audytu lub rady nadzorczej spółki Grupy Kapitałowej Banku wnioskującej o wyrażenie zgody.

W 2022 roku firma audytorska PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k. świadczyła na rzecz Banku dozwolone usługi niebędące badaniem. Przed zawarciem umowy na świadczenie usług dozwolonych niebędących badaniem, Komitet Audytu Rady Nadzorczej Banku dokonał oceny niezależności firmy audytorskiej oraz wyraził zgodę na świadczenie tych usług.

Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń Rady Nadzorczej

Zadania

[GRI 2-20] Opiniowanie i bieżące monitorowanie zasad wynagradzania w ramach przyjętej w Banku Polityki Wynagradzania oraz wspieranie organów Banku w zakresie kształtowania i realizacji Polityki Wynagradzania.

Komitet odpowiada w szczególności za realizację poniższych zadań:

• opiniowanie, podlegających zatwierdzeniu przez Radę Nadzorczą, ogólnych zasad polityki wynagrodzeń osób, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka Banku,

• dokonywanie okresowego przeglądu Polityki Wynagradzania oraz przedstawianie wyników z przeglądu Radzie Nadzorczej,

• przedstawianie Radzie Nadzorczej propozycji zasad zatrudniania i wynagradzania członków Zarządu,

• przedstawianie lub opiniowanie decyzji dotyczących wynagradzania, które mają być podjęte przez Radę Nadzorczą – w szczególności dotyczących wynagradzania członków Zarządu, w tym odpraw dla członków Zarządu,

• dokonywanie oceny celów MbO stawianych członkom Zarządu i przez nich realizowanych, ich wartości oraz wagi i przedstawianie Radzie Nadzorczej opinii w tym zakresie,

• dokonywanie oceny narzędzi i systemów przyjętych w celu zagwarantowania, by system wynagrodzeń w Grupie Kapitałowej Banku należycie uwzględniał wszystkie rodzaje ryzyka, poziomy płynności i kapitału oraz aby Polityka Wynagradzania była zgodna z zasadami należytego i skutecznego zarządzania ryzykiem oraz wspierała takie zarządzanie i była zbieżna ze strategią biznesową, celami, kulturą i wartościami korporacyjnymi oraz długofalowymi interesami Grupy Kapitałowej Banku,

• nadzorowanie wynagrodzenia stałego kierujących komórkami wykonującymi niezależne funkcje kontrolne, w tym komórkami do spraw: zgodności, audytu wewnętrznego i zarządzania ryzykiem,

• opiniowanie i monitorowanie zmiennych składników wynagrodzeń kierujących komórkami ds.: zgodności, audytu wewnętrznego i zarządzania ryzykiem,

• przedstawianie Radzie Nadzorczej opinii w przedmiocie zatwierdzanego przez Radę Nadzorczą rozliczenia celów MbO dla członków Zarządu za dany okres oceny,

• zapoznawanie się z raportem z prowadzonego przez komórkę do spraw audytu wewnętrznego przeglądu wdrożenia polityki wynagrodzeń,

• przygotowywanie projektu raportu z oceny funkcjonowania polityki wynagrodzeń w Banku, który jest przedstawiany Walnemu Zgromadzeniu przez Radę Nadzorczą.

Ponadto do zadań Komitetu należy:

• opiniowanie polityki różnorodności w składzie Zarządu,

• dokonywanie oceny odpowiedniości i rekomendowanie Radzie Nadzorczej kandydatów do Zarządu, w tym z uwzględnieniem niezbędnej wiedzy, kompetencji i doświadczenia Zarządu jako całości, koniecznych do zarządzania Bankiem oraz z uwzględnieniem różnorodności w składzie Zarządu,

• rekomendowanie, określanego przez Radę Nadzorczą, zakresu obowiązków dla kandydata do Zarządu, a także określanie wymagań m.in. w zakresie wiedzy i kompetencji oraz przewidywanego zaangażowania pod względem poświęcanego czasu, niezbędnych do pełnienia funkcji członka Zarządu,

• rekomendowanie, określanej przez Radę Nadzorczą, wartości docelowej reprezentacji niedostatecznie reprezentowanej płci w Zarządzie,

• dokonywanie okresowej oceny, co najmniej raz w roku, struktury, wielkości, składu i skuteczności działania Zarządu oraz rekomendowanie Radzie Nadzorczej zmian w tym zakresie,

• dokonywanie, co najmniej raz w roku, okresowej oceny odpowiedniości, w tym oceny wiedzy, kompetencji i doświadczenia Zarządu jako całości i poszczególnych członków Zarządu oraz informowanie Zarządu o wynikach tej oceny,

• dokonywanie okresowego przeglądu polityki Zarządu w odniesieniu do doboru i powoływania osób, które zajmują stanowiska kierownicze w Banku mające istotny wpływ na profil ryzyka Banku i przedstawianie Zarządowi zaleceń w tym zakresie,

• opiniowanie, w tym dokonywanie corocznego przeglądu polityki dotyczącej odpowiedniości członków Zarządu i osób pełniących najważniejsze funkcje w Banku oraz oceny odpowiedniości w spółkach Grupy Kapitałowej Banku oraz rekomendowanie Radzie Nadzorczej zmian w tej polityce,

• opiniowanie polityki dotyczącej oceny odpowiedniości kandydatów na członków i członków Rady Nadzorczej Banku w ramach jej przeglądu dokonywanego przez Radę Nadzorczą.

Skład Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń na 31 grudnia 2022 roku

		data powołania do Komitetu*
Przewodniczący:	Wojciech Jasiński	24 września 2020 roku
Wiceprzewodniczący:	Dominik Kaczmarski	8 czerwca 2021 roku
Członkowie:	Andrzej Kisielewicz	24 września 2020 roku
	Tomasz Kuczur	14 października 2021 roku
	Robert Pietryszyn	9 listopada 2022 roku
	Bogdan Szafrański	14 października 2021 roku
* W obecnej kadencji Rady Nadzorczej.

Liczba posiedzeń W 2022 roku odbyło się 10 posiedzeń Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń.

Komitet ds. Ryzyka Rady Nadzorczej

Zadania

• Opiniowanie całościowej, bieżącej i przyszłej, gotowości Banku do podejmowania ryzyka, z uwzględnieniem profilu ryzyka Grupy Kapitałowej Banku, w tym w szczególności opiniowanych uchwalonych przez Zarząd strategicznych limitów tolerancji na poszczególne rodzaje ryzyka dla Banku i Grupy Kapitałowej Banku.

• Opiniowanie uchwalonej przez Zarząd strategii zarządzania ryzykiem w działalności Banku oraz przedkładanych przez Zarząd informacji dotyczących realizacji tej strategii oraz innych okresowych raportów w zakresie zarządzania ryzykiem oraz adekwatności kapitałowej, uwzględniających roczną ocenę adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem, informację o realizacji strategii zarządzania ryzykiem, przegląd scenariuszy, w tym scenariuszy warunków skrajnych (w celu określenia reakcji profilu ryzyka Banku na wydarzenia zewnętrzne i wewnętrzne) oraz wnioski z testów warunków skrajnych,

• Opiniowanie uchwalonej przez Zarząd polityki zatwierdzania nowych produktów i rekomendowanie Radzie Nadzorczej jej zatwierdzania.

• Opiniowanie uchwalonej przez Zarząd polityki informacyjnej obejmującej ujawnienia i rekomendowanie Radzie Nadzorczej jej zatwierdzenia.

• Opiniowanie innych uchwał Zarządu w zakresie zarządzania ryzykiem oraz adekwatności kapitałowej, których zatwierdzanie należny do kompetencji Rady Nadzorczej.

• Wspieranie Rady Nadzorczej w nadzorowaniu wdrażania strategii zarządzania ryzykiem w działalności Banku.

• Przeglądanie, czy ceny pasywów i aktywów oferowanych Klientom w pełni uwzględniają model biznesowy Banku i jego strategię w zakresie ryzyka oraz wskazywanie Zarządowi kierunków działań korygujących.

• Ocenianie ryzyka związanego z oferowanymi produktami oraz usługami finansowymi.

• Opiniowanie rozwiązań, które dotyczą ograniczania ryzyka prowadzonej działalności przy wykorzystaniu ubezpieczeń majątkowych Banku oraz ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków organów Banku i prokurentów.

• Bieżące monitorowanie systemu zarządzania ryzykiem i przekazywanie Radzie Nadzorczej informacji na temat wyników monitorowania tego systemu.

• Opiniowanie informacji, które Bank podaje do publicznej wiadomości w zakresie strategii zarządzania ryzykiem oraz systemu zarządzania ryzykiem.

• Dokonywanie corocznego przeglądu polityki wynagradzania pracowników Banku i Grupy Kapitałowej Banku, a w szczególności ocena, czy zachęty, jakie stwarza ta polityka i praktyka w zakresie wynagrodzeń uwzględniają ryzyko, kapitał i płynność oraz prawdopodobieństwo i perspektywę czasową uzyskania przez spółkę z Grupy Kapitałowej zysków oraz przyjmowanie raportu z tego przeglądu, przekazywanego do wiadomości Rady Nadzorczej.

• Bieżące monitorowanie wdrażania strategii zarządzania ryzykiem i przekazywanie Radzie Nadzorczej rekomendacji dotyczących niezbędnych korekt strategii w zakresie ryzyka, wynikających m.in. ze zmian w modelu biznesowym Banku, wydarzeń rynkowych lub rekomendacji wydanych przez komórkę ds. zarządzania ryzykiem.

• Doradzanie w procesie wyboru doradców, ekspertów lub konsultantów zewnętrznych, w przypadku zgłoszenia przez Radę Nadzorczą woli skorzystania z ich usług.

• Ocenianie zaleceń audytorów zewnętrznych lub wewnętrznych oraz podejmowanie działań następczych związanych z odpowiednim wdrożeniem odpowiednich środków.

• Współpraca z Komitetem ds. Nominacji i Wynagrodzeń w związku z opiniowaniem przez ten Komitet polityki odpowiedniości dotyczącej członków Zarządu i osób pełniących najważniejsze funkcje w Banku oraz oceny odpowiedniości w spółkach Grupy Kapitałowej Banku, w celu utrzymywania tejże polityki w zgodzie ze skutecznym i należytym zarządzaniem ryzykiem.

• Wykonywanie innych powierzonych zadań przez Radę Nadzorczą w zakresie zarządzania ryzykiem w Banku.

Skład Komitetu ds. Ryzyka na 31 grudnia 2022 roku

		data powołania do Komitetu*
Przewodniczący:	Mariusz Andrzejewski	24 września 2020 roku
Wiceprzewodniczący:	Dominik Kaczmarski	15 czerwca 2021 roku
Członkowie:	Wojciech Jasiński	24 września 2020 roku
	Andrzej Kisielewicz	24 września 2020 roku
	Krzysztof Michalski	24 września 2020 roku
	Bogdan Szafrański	14 października 2021 roku

* W obecnej kadencji Rady Nadzorczej.

W skład Komitetu ds. Ryzyka do 17 października 2022 roku (data rezygnacji) wchodził także Grzegorz Chłopek.

Liczba posiedzeń W 2022 roku odbyło się 9 posiedzeń Komitetu ds. Ryzyka

Komitet ds. Strategii Rady Nadzorczej

Zadania

• Opiniowanie uchwalonej przez Zarząd strategii Banku, której zatwierdzenie należy do kompetencji Rady Nadzorczej.

• Wspieranie Rady Nadzorczej w nadzorowaniu wdrażania strategii, w tym w szczególności poprzez analizowanie przedstawianych przez Zarząd okresowych informacji o jej realizacji.

• Opiniowanie strategicznych czynności Banku, które wymagają uprzedniej zgody Rady Nadzorczej, w szczególności w zakresie ich spójności z obowiązującą strategią Banku.

• Wykonywanie innych powierzonych zadań przez Radę Nadzorczą w zakresie realizacji celów strategicznych i kluczowych projektów Banku.

Skład Komitetu ds. Strategii na 31 grudnia 2022 roku

		data powołania do Komitetu*
Przewodniczący:	Dominik Kaczmarski	15 czerwca 2021 roku
Wiceprzewodniczący:	Bogdan Szafrański	14 października 2021 roku
Członkowie:	Mariusz Andrzejewski	24 września 2020 roku
	Andrzej Kisielewicz	24 września 2020 roku
	Tomasz Kuczur	14 października 2021 roku
	Krzysztof Michalski	24 września 2020 roku
	Robert Pietryszyn	9 listopada 2022 roku
* W obecnej kadencji Rady Nadzorczej.

Liczba posiedzeń W 2022 roku odbyło się 9 posiedzeń Komitetu ds. Strategii.

11.2.9 Zarząd PKO Banku Polskiego S.A. - skład, kompetencje i zasady działania

[GRI 2-9] Zarząd PKO Banku Polskiego S.A. składa się z 3 do 9 członków. Członkowie Zarządu są powoływani przez Radę Nadzorczą na wspólną trzyletnią kadencję. [GRI 2-11] Powołanie prezesa Zarządu oraz członka Zarządu, który nadzoruje zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku wymaga zgody KNF.

Obecna kadencja Zarządu rozpoczęła się 30 lipca 2020 roku.

Zmiany w składzie Zarządu

W 2022 roku miały miejsce następujące zmiany w składzie Zarządu Banku:

• Komisja Nadzoru Finansowego 26 stycznia 2022 roku wyraziła zgodę na powołanie Iwony Dudy na Prezesa Zarządu Banku i tym samym w dniu 26 stycznia 2022 roku Iwona Duda objęła funkcję Prezesa Zarządu Banku (do 25 stycznia 2022 roku Iwona Duda pełniła funkcję Wiceprezesa Zarządu Banku i kierowała pracami Zarządu),

• Rada Nadzorcza Banku powołała z dniem 25 marca 2022 roku Macieja Brzozowskiego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu,

• Iwona Duda złożyła rezygnację z funkcji Prezesa Zarządu Banku, jak również ze składu Zarządu Banku z końcem dnia 9 sierpnia 2022 roku,

• Rada Nadzorcza Banku powołała z dniem 10 sierpnia 2022 roku Pawła Gruzę na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku; jednocześnie Rada Nadzorcza Banku powołała Pawła Gruzę na stanowisko Prezesa Zarządu Banku pod warunkiem wyrażenia zgody przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz z dniem wydania tejże zgody, a także powierzyła Pawłowi Gruzie kierowanie pracami Zarządu Banku do czasu wydania zgody przez Komisję Nadzoru Finansowego,

• Rada Nadzorcza Banku 15 grudnia 2022 roku:

- odwołała ze składu Zarządu Bartosza Drabikowskiego, który nadzorował Obszar Finansów i Rachunkowości,

- powołała z dniem 1 stycznia 2023 roku Andrzeja Kopyrskiego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu.

15 grudnia 2022 roku Rada Nadzorcza zatwierdziła zmiany Regulaminu organizacyjnego Banku dotyczące zmian obszarów działania i związanego z tym podziału kompetencji członków Zarządu, w wyniku których:

• 15 grudnia 2022 roku Maciej Brzozowski objął nadzór nad Obszarem Klienta Strategicznego i Bankowości Inwestycyjnej oraz do 31 grudnia 2022 roku nadzór nad Obszarem Bankowości Firm i Przedsiębiorstw oraz Klienta Korporacyjnego (poprzednio nadzorował Obszar Analiz, Bankowości Firm i Przedsiębiorstw oraz Klienta Zamożnego),

• 15 grudnia 2022 roku Marcin Eckert objął nadzór nad Obszarem Finansów i Rachunkowości (poprzednio nadzorował Obszar Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej),

• 1 stycznia 2023 roku Andrzej Kopyrski objął nadzór nad Obszarem Bankowości Firm i Przedsiębiorstw oraz Klienta Korporacyjnego.

W związku z corocznym procesem okresowej oceny odpowiedniości członków Zarządu Banku i całego Zarządu Banku, zmianami w składzie Zarządu oraz związanymi z tym zmianami wewnętrznego podziału kompetencji w Zarządzie, Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń Rady Nadzorczej przeprowadził w 2022 roku:

• wstępne oceny odpowiedniości – związane z powołaniem nowych członków do składu Zarządu (marzec, sierpień i grudzień),

• okresowe oceny odpowiedniości – związane z coroczną oceną odpowiedniości dotychczasowych, pozostałych w składzie Zarządu członków, uwzgledniającą zmiany w wewnętrznym podziale kompetencji w Zarządzie Banku (grudzień),

• zbiorowe oceny odpowiedniości Zarządu (okresową i dodatkowe) – uwzględniające dokonane zmiany osobowe i zmiany wewnętrznego podziału kompetencji w Zarządzie (marzec, sierpień, grudzień).

Oceny odpowiedniości zostały przeprowadzone zgodnie z obowiązującą w Banku „Polityką dotyczącą odpowiedniości członków Zarządu i osób pełniących najważniejsze funkcje w Banku oraz oceny odpowiedniości w spółkach Grupy Kapitałowej Banku” odpowiednio:

• na dotychczasowych zasadach (wobec ocen dokonanych przed 29 września 2022 roku),

• na znowelizowanych zasadach (wobec ocen dokonanych od 29 września 2022 roku).

W wyniku powyższych ocen Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń Rady Nadzorczej potwierdził odpowiedniość indywidualną nowo powoływanych w 2022 roku i dotychczasowych członków Zarządu, a także każdorazową odpowiedniość zbiorową Zarządu Banku. Powyższe oceny odpowiedniości zostały zatwierdzone przez Radę Nadzorczą.

Na 31 grudnia 2022 roku Zarząd Banku składał się z 8 osób.

Skład Zarządu PKO Banku Polskiego S.A.

Skład Zarządu według stanu na 31 grudnia 2022 roku.
Paweł Gruza - Wiceprezes Zarządu Banku kierujący pracami Zarządu nadzorujący Obszar Prezesa Zarządu
W składzie Zarządu od 10 sierpnia 2022 roku.	Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Absolwent IESE Business School, University of Navarra, na którym ukończył Advanced Management Program. Od 10 września 2018 roku do 9 sierpnia 2022 roku pełnił funkcję wiceprezesa zarządu ds. aktywów zagranicznych w KGHM Polska Miedź S.A. Od listopada 2016 roku podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. Współtwórca reformy podatkowej. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa w okresie kwiecień–listopad 2016 roku. Zarządzał portfelem spółek z udziałem Skarbu Państwa oraz państwowych podmiotów osób prawnych. Pracował nad reformą nadzoru nad spółkami Skarbu Państwa. Ekspert i członek Zarządu Fundacji Republikańskiej w latach 2007–2016. Jako przedstawiciel ministra właściwego do spraw instytucji finansowych był również członkiem Komisji Nadzoru Finansowego. Był wspólnikiem oraz członkiem zarządu MMR Consulting sp. z o.o., a także partnerem kancelarii doradztwa podatkowego GWW Tax w latach 2007-2016. Pracował w firmach doradczych, m.in. Ernst & Young w latach 2000–2006. Zarządzał interdyscyplinarnymi projektami doradczymi dla firm krajowych oraz zagranicznych, w sektorze przemysłowym oraz finansowym. Autor i współautor licznych publikacji w obszarze podatków oraz ubezpieczeń społecznych.
Rok urodzenia: 1977
Pełnione funkcje w komitetach stałych Banku w 2022 roku.	Komitet Strategii (członek).
Maciej Brzozowski - Wiceprezes Zarządu Banku nadzorujący Obszar Klienta Strategicznego i Bankowości Inwestycyjnej oraz do 31 grudnia 2022 roku Obszar Bankowości Firm i Przedsiębiorstw oraz Klienta Korporacyjnego
W składzie Zarządu od 25 marca 2022 roku.	Absolwent Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. Posiada tytuł Master of Business Administration. Od początku swojej pracy zawodowej związany jest z bankowością. Karierę zawodową rozpoczął w 1996 roku w PKO BP. Od 1999 roku pracował w Kredyt Banku S.A., gdzie zajmował się zagadnieniami zarówno sprzedaży jak i ryzyka. Koordynował również optymalizację procesów biznesowych w organizacji. Uczestniczył w pracach związanych z budową modeli wyznaczających ryzyko dla klientów korporacyjnych oraz obliczaniem wymogów kapitałowych. W latach 2008-2012 w Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego pełnił funkcję zastępcy dyrektora w Departamencie Oceny Ryzyka i Departamencie Inspekcji, gdzie odpowiadał m.in. za obszar regulacji bankowych oraz walidację zaawansowanych modeli ryzyka kredytowego do obliczania wymogów kapitałowych banków. W latach 2017-2020 w Narodowym Banku Polskim, jako zastępca Dyrektora Departamentu Stabilności Finansowej, zajmował się zagadnieniami dotyczącymi ryzyka i stabilności systemu finansowego oraz wpływu regulacji Unii Europejskiej na funkcjonowanie sektora bankowego. Do jego kompetencji należała współpraca z Europejską Radą ds. Ryzyka Systemowego. Do 24 marca 2022 roku członek Zarządu Alior Bank S.A., odpowiedzialny za zarządzenie ryzykiem (uzyskał zgodę Komisji Nadzoru Finansowego). Nadzorował obszar kredytów, windykacji i restrukturyzacji wierzytelności, ryzyko rynkowe, płynności i operacyjne oraz wymogi kapitałowe. Przewodniczył oraz był członkiem odpowiednich komitetów w tym zakresie. Był członkiem Rady Nadzorczej Alior TFI S.A. oraz Alior Leasing Sp. z o.o. Od 25 marca 2022 roku członek Zarządu PKO Banku Polskiego S.A. Pełni również funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej PKO Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych S.A. oraz wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej PKO Banku Hipotecznego S.A. Wykładał podstawy ryzyka finansowego w Społecznej Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi.
Rok urodzenia: 1973
Pełnione funkcje w komitetach stałych Banku w 2022 roku.	Komitet Strategii (członek), Komitet Kredytowy Banku (członek) – od 3 czerwca, Komitet Ryzyka (członek) – od 15 grudnia, Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (członek) - od 15 grudnia.
Marcin Eckert - Wiceprezes Zarządu Banku nadzorujący Obszar Finansów i Rachunkowości
W składzie Zarządu od 8 czerwca 2021 roku.	Absolwent Harvard Business School, gdzie ukończył Advanced Management Program. Jest także absolwentem programu Leadership Academy for Poland oraz Wydziału Prawa i Administracji na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wcześniej związany był z Grupą PZU, w której od 2017 roku sprawował funkcję dyrektora zarządzającego ds. korporacyjnych. W latach 2019-2021 członek Zarządu PZU S.A. oraz PZU Życie S.A. W ramach Grupy PZU odpowiadał m.in. za strategię i projekty, Biuro Administracji, Biuro Nadzoru Korporacyjnego, Biuro Nadzoru nad Spółkami Zagranicznymi oraz Pion Technologii Informatycznych. W latach 2018-2020 członek i wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Alior Bank S.A. oraz przewodniczący Rady Nadzorczej PZU Zdrowie S.A., od czerwca 2020 roku do czerwca 2021 roku wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Banku Pekao S.A. Obecnie przewodniczący Rady Nadzorczej Totalizatora Sportowego Sp. z o.o. i PKO BP BANKOWY PTE S.A. oraz wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Banku Pocztowego S.A. Od 2001 roku wykonuje zawód radcy prawnego. Specjalizuje się w tematyce prawa handlowego, prawa podatkowego oraz prawa pracy. Przed zatrudnieniem w Grupie PZU piastował stanowisko Senior Associate w Bird & Bird Szepietowski i Wspólnicy (lider praktyki Benefits & Compensation). Uprzednio związany również z TGC Tax Advisers sp. z o. o. (dyrektor Działu Podatkowego), Mazars Audyt Sp. z o. o. (dyrektor Działu Prawno-Podatkowego) oraz Ernst & Young (Senior Manager).
Rok urodzenia: 1971
Pełnione funkcje w komitetach stałych Banku w 2022 roku.	Komitet Ryzyka (członek), Komitet Strategii (członek), Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (członek), Komitet Kredytowy Banku (członek) – do 15 grudnia, Komitet Jakości Danych (zastępca przewodniczącego) – od 15 grudnia, Komitet Ryzyka Operacyjnego (członek) – od 15 grudnia, Komitet Transformacji (członek) - od 15 grudnia.
Wojciech Iwanicki - Wiceprezes Zarządu Banku nadzorujący Obszar Administracji
W składzie Zarządu od 14 października 2021 roku.	Absolwent Wydziału Filozofii i Socjologii UMCS w Lublinie. Uzyskał tytuł Executive Master of Business Administration. Posiada kilkunastoletnie doświadczenie zawodowe w obszarze zarządzania administracją, logistyką, infrastrukturą, zasobami ludzkimi oraz informatyką. Od 2017 roku związany z Grupą PZU, gdzie pełnił funkcję dyrektora Biura Administracji w PZU S.A., PZU Życie S.A., PZU Centrum Operacji S.A., TUW PZUW. Za obszar administracyjno-finansowy odpowiadał również jako dyrektor w Urzędzie Zamówień Publicznych. W latach 2014-2016 dyrektor Biura Prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Od 2006 roku do 2010 roku zastępca dyrektora w Kancelarii Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej. Od października 2019 roku wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Sigma BIS S.A.
Rok urodzenia: 1974
Pełnione funkcje w komitetach stałych Banku w 2022 roku.	Komitet Strategii (członek).
Maks Kraczkowski - Wiceprezes Zarządu Banku nadzorujący Obszar Rynku Detalicznego i Bankowości Międzynarodowej
W składzie Zarządu od 4 lipca 2016 roku.	Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, ukończył Advanced Management Program 194 na Harvard Business School oraz posiada dyplom EMBA. Obecnie pełni funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej w spółkach: KREDOBANK S.A., PKO Leasing S.A., PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. i PKO Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Od września 2016 do października 2021 pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komitetu Kredytowego Banku. W okresie od lipca 2016 do października 2021 odpowiadał za obszar Współpracy z Samorządami i Agencjami Rządowymi, natomiast od stycznia do grudnia 2018 nadzorował Obszar Prawny i Zgodności. Ma wieloletnie doświadczenie w stanowieniu prawa, znajomość zagadnień gospodarczych w skali krajowej oraz międzynarodowej. Prawnik, menedżer oraz poseł na Sejm V, VI, VII, VIII kadencji.
Rok urodzenia: 1979
Pełnione funkcje w komitetach stałych Banku w 2022 roku.	Komitet Ryzyka (członek), Komitet Strategii (członek), Komitet Kredytowy Banku (członek) – od 3 czerwca.
Mieczysław Król - Wiceprezes Zarządu Banku nadzorujący Obszar Operacji
W składzie Zarządu od 6 czerwca 2016 roku.	Absolwent Wydziału Finansów i Statystyki Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie i Międzynarodowej Szkoły Zarządzania. Absolwent Studiów Doktoranckich Szkoły Głównej Handlowej (Kolegium Zarządzania i Finansów). Z bankowością i finansami związany od ponad trzydziestu lat. Pracował m.in. w Narodowym Banku Polskim. Od wielu lat związany z PKO Bankiem Polskim S.A; od 2006 do 2010 roku był dyrektorem Departamentu Audytu i jednocześnie przewodniczącym Komisji Rewizyjnej KREDOBANK S.A. Następnie w latach 2011-2015 był dyrektorem Departamentu Audytu w Banku Ochrony Środowiska S.A. w Warszawie. W latach 2006-2007 łączył pracę w PKO Banku Polskim S.A. z pełnieniem funkcji w Radzie Nadzorczej Centrum Finansowo–Bankowego w Warszawie. W roku 2007 był jednocześnie przewodniczącym Rady Nadzorczej Zakładów Chemicznych Organika Sarzyna w Nowej Sarzynie i w Zakładach Konserwacji Zabytków. Wykładał w Wyższej Szkole Działalności Gospodarczej w Warszawie. Jest autorem wielu artykułów poruszających tematykę bankową i ekonomiczną. W latach 1998-2002 był radnym Powiatu Warszawskiego. Był wiceprzewodniczącym Komisji Budżetu oraz członkiem Komisji Rewizyjnej. W latach 2002-2014 był radnym Rady m.st. Warszawy, gdzie pełnił funkcje m.in. przewodniczącego, a w następnych kadencjach wiceprzewodniczącego Komisji Budżetu i Finansów oraz członkiem Komisji Zdrowia. W swojej działalności społecznej kierował Społeczną Radą Szpitala Bielańskiego im. Księdza Jerzego Popiełuszki. Jest przewodniczącym Rady Nadzorczej PKO Banku Hipotecznego S.A. oraz wiceprzewodniczącym rad nadzorczych: PKO Leasing S.A., PKO Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. i PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.
Rok urodzenia: 1958
Pełnione funkcje w komitetach stałych Banku w 2022 roku.	Komitet Ryzyka Operacyjnego (członek), Komitet Strategii (członek).
Artur Kurcweil - Wiceprezes Zarządu Banku nadzorujący Obszar Technologii
W składzie Zarządu od 14 września 2021 roku.	Posiada ponad 20-letnie doświadczenie menadżerskie w obszarze IT. W latach 2011-2021 pracował w Grupie PZU, do 2019 roku na stanowisku dyrektora IT, od 2020 roku na stanowisku dyrektora zarządzającego do spraw digitalizacji. Odpowiadał za transformację cyfrową usług Grupy PZU, projekty informatyczne, zapewnienie ciągłości działania i wdrożenia z zakresu cyberbezpieczeństwa. Pełnił również funkcję dyrektora nadzorującego Laboratorium Innowacji, podmiotu zajmującego się współpracą z międzynarodowymi startupami, testowaniem i wdrażaniem innowacji w ramach Grupy PZU. Przed 2011 rokiem przez ponad 5 lat pracował w IBM oraz 8 lat w Grupie Siemens. Dzięki 3-letniej pracy w centrali Siemensa w Monachium zdobył międzynarodowe doświadczenie projektowe i wiedzę z zakresu consultingu oraz zarządzania międzynarodowym IT. W swojej pracy koncentruje się na innowacyjności, digitalizacji i efektywności procesów oraz dynamicznym rozwoju multikanałowego biznesu. Dzięki doświadczeniu zawodowemu zarówno po stronie klienta, jak i dostawcy usług, rozumie potrzeby rynku i dynamiczne zmiany w obszarze nowych technologii. Jest absolwentem Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, gdzie ukończył studia z zakresu zarządzania cyberbezpieczeństwem oraz Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu w Szczecinie, którą ukończył z tytułem licencjata informatyki i ekonometrii oraz tytułem magistra ekonomii. Zasiada w Radzie Nadzorczej Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A. oraz jest członkiem Prezydium Rady Bankowości Elektronicznej Związku Banków Polskich.
Rok urodzenia: 1973
Pełnione funkcje w komitetach stałych Banku w 2022 roku.	Komitet ds. Architektury IT (przewodniczący), Komitet Jakości Danych (przewodniczący), Komitet ds. Bezpieczeństwa Informatycznego (zastępca przewodniczącego), Komitet Ryzyka (członek), Komitet Ryzyka Operacyjnego (członek), Komitet Strategii (członek), Komitet Transformacji (członek).
Piotr Mazur - Wiceprezes Zarządu Banku nadzorujący Obszar Zarządzania Ryzykiem
W składzie Zarządu od 8 stycznia 2013 roku.	Pełni funkcję Wiceprezesa Zarządu PKO Banku Polskiego S.A. odpowiedzialnego za Obszar Zarządzania Ryzykiem, po uzyskaniu zgody KNF od 8 stycznia 2013 roku. Absolwent Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu (kierunek Organizacja i Zarządzanie). Posiada ponad trzydziestoletnie doświadczenie w pracy w bankowości – głównie w obszarach ryzyka, restrukturyzacji i kredytów oraz w międzynarodowych grupach finansowych działających w Europie, USA i Ameryce Południowej. Członek rad nadzorczych, rad wierzycieli, członek i przewodniczący kluczowych komitetów zarządzania ryzykiem. Brał udział w tworzeniu strategii Banku Zachodniego WBK S.A., bezpośrednio odpowiadał za zarządzanie ryzykiem, optymalizację procesów windykacji i restrukturyzacji, współpracował z regulatorami w Polsce i za granicą. Karierę zawodową rozpoczął w 1991 roku w Banku BPH S.A., w obszarze kredytów. Od 1992 roku związany z Bankiem Zachodnim S.A., a następnie po połączeniu z Wielkopolskim Bankiem Kredytowym S.A. z BZ WBK S.A., gdzie w latach 1992-2000 pracował w Departamencie Inwestycji Kapitałowych, a w latach 2000-2005 zajmował stanowisko dyrektora Departamentu Kontroli Jakości Kredytów. W latach 2005-2008 był dyrektorem Obszaru Business Intelligence i Zarządzania Ryzykiem, a w latach 2008-2010 był zastępcą głównego oficera ds. ryzyka. Od stycznia 2011 roku pełnił funkcję głównego oficera kredytowego, a od marca 2012 roku także zastępcy głównego oficera ds. ryzyka. Ponadto był przewodniczącym Komitetu Kredytowego BZ WBK S.A., zastępcą przewodniczącego Forum Ryzyka Kredytowego oraz zastępcą przewodniczącego Forum Modeli Ryzyka. Był członkiem Rad Nadzorczych spółek z Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A.: PKO Bank Hipoteczny S.A., PKO Leasing S.A. oraz PKO Faktoring S.A. Jest członkiem Rady Nadzorczej Biura Informacji Kredytowej S.A. oraz Systemu Ochrony Banków Komercyjnych S.A.
Rok urodzenia: 1966
Pełnione funkcje w komitetach stałych Banku w 2022 roku.	Komitet Kredytowy Banku (przewodniczący), Komitet Ryzyka Operacyjnego (przewodniczący), Komitet Ryzyka (zastępca przewodniczącego), Komitet ds. Bezpieczeństwa Informatycznego (członek), Komitet Jakości Danych (członek), Komitet Strategii (członek), Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (członek).

Dodatkowo prezentujemy informacje dotyczące Andrzeja Kopyrskiego, który od 1 stycznia 2023 roku nadzoruje Obszar Bankowości Firm i Przedsiębiorstw oraz Klienta Korporacyjnego.

Andrzej Kopyrski - Wiceprezes Zarządu Banku
W składzie Zarządu od 1 stycznia 2023 roku.	Absolwent Politechniki Warszawskiej i Uniwersytetu Strathclyde w Glasgow. Karierę w bankowości rozpoczął w 1992 roku w Banku Pekao S.A. W latach 1993-1996 pracował w bankowości korporacyjnej w ING Bank Polska S.A. Następnie kierował finansowaniem strukturalnym w Deutsche Bank Polska S.A., a od roku 1997 do 2001 był dyrektorem w ABN Amro Bank (Polska), gdzie odpowiadał za finansowanie strukturalne i rynki kapitałowe. Od 2001 roku był członkiem Zarządu w HSBC Financial Services (Poland). Od kwietnia 2002 roku pracował w Banku BPH S.A. na stanowisku dyrektora zarządzającego, gdzie był odpowiedzialny za Obszar Sprzedaży, Finansowania Strukturalnego i Rynków Kapitałowych, a po połączeniu z Bankiem Pekao S.A. przejął odpowiedzialność za Departament Bankowości Inwestycyjnej i Finansowania Strukturalnego. W latach 2008-2018 był wiceprezesem Banku Pekao S.A. kierującym operacjami bankowości korporacyjnej i inwestycyjnej. Następnie pracował w Polskim Funduszu Rozwoju S.A. (PFR), gdzie odpowiadał za Pion Inwestycji sprawując nadzór nad inwestycjami kapitałowymi oraz programem wsparcia dla dużych firm.
Rok urodzenia: 1965
Pełnione funkcje w komitetach stałych Banku na 1 stycznia 2023 roku.	Komitet Kredytowy Banku (członek), Komitet Ryzyka (członek), Komitet Strategii (członek).

Zasady działania Zarządu

Zarząd Banku działa na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa, Statutu Banku oraz Regulaminu Zarządu przyjętego przez Zarząd i zatwierdzonego przez Radę Nadzorczą.

Zarząd prowadzi sprawy Banku i reprezentuje Bank. Zarząd przekazuje Radzie Nadzorczej informacje o wszystkich istotnych sprawach dotyczących działalności Banku.

Zarząd wykonuje swoje czynności na posiedzeniach Zarządu. Posiedzenia Zarządu odbywają się w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz w tygodniu.

Pracami Zarządu kieruje Prezes Zarządu, w tym m.in. zwołuje posiedzenia Zarządu i przewodniczy obradom oraz prezentuje stanowisko Zarządu wobec organów Banku oraz w stosunkach zewnętrznych.

Zarząd podejmuje decyzje w formie uchwał na posiedzeniu albo poza posiedzeniem w trybie obiegowym (pisemnym). Zarząd może podejmować decyzje przy wykorzystywaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, w szczególności przy użyciu poczty elektronicznej.

Uchwały Zarządu wymagają wszystkie sprawy, które przekraczają zakres zwykłych czynności Banku. Uchwały w przedmiocie związanym z zarządzaniem ryzykiem mogą być podejmowane pod nieobecność członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku wyłącznie w szczególnie uzasadnionych przypadkach. W przypadku, gdy w zakresie podejmowanych przez Zarząd uchwał związanych z zarządzaniem ryzykiem, członek Zarządu nadzorujący zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku zagłosuje inaczej, niż większość członków Zarządu lub w sposób odmienny, niż wstępnie zostało to zaproponowane w projekcie uchwały, uzasadnia on swoją decyzję na piśmie. Zarząd zobowiązany jest niezwłocznie poinformować o tym fakcie Radę Nadzorczą wraz z pisemnym uzasadnieniem sposobu głosowania Zarządu oraz członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku.

Uchwały Zarządu zapadają bezwzględną większością głosów. W przypadku równości głosów rozstrzyga głos Prezesa Zarządu.

Tryb działania Zarządu oraz sprawy, które wymagają podjęcia uchwały przez Zarząd określa Regulamin Zarządu.

W 2022 roku Zarząd odbył 54 posiedzenia, podjął 618 uchwał.

Oświadczenia w imieniu Banku mogą składać:

• prezes Zarządu samodzielnie,

• dwóch członków Zarządu łącznie albo jeden członek Zarządu łącznie z prokurentem,

• dwóch prokurentów działających łącznie,

• pełnomocnicy działający samodzielnie lub łącznie w granicach udzielonego pełnomocnictwa.

Na 31 grudnia 2022 roku w Banku było 5 prokurentów. W 2022 roku odwołano cztery prokury i udzielono pięć prokur łącznych upoważniających do działania z członkiem Zarządu lub z drugim prokurentem.

Kompetencje i odpowiedzialność Zarządu

Do kompetencji Zarządu należą wszelkie sprawy związane z prowadzeniem spraw PKO Banku Polskiego S.A., niezastrzeżone powszechnie obowiązującymi przepisami prawa lub postanowieniami Statutu Banku dla Walnego Zgromadzenia lub Rady Nadzorczej.

Do kompetencji Zarządu Banku, zgodnie z Regulaminem Zarządu w szczególności należy:

• określanie Strategii Banku i Strategii zarządzania Bankiem, która uwzględnia ryzyko prowadzonej działalności oraz zasady ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem,

• określanie strategii zarządzania ryzykiem oraz ogólnego poziomu tolerancji na ryzyko,

• tworzenie i likwidacja stałych komitetów Banku oraz określanie ich właściwości,

• tworzenie, przekształcanie i likwidacja jednostek Banku w kraju i za granicą,

• określanie Regulaminu gospodarowania funduszami specjalnymi tworzonymi z zysku netto, Regulaminu Organizacyjnego Banku oraz Regulaminu Zarządu,

• ustanawianie prokurentów oraz określanie zasad ustanawiania pełnomocników w Banku,

• określanie zasad funkcjonowania systemu zarządzania, w tym w szczególności: zasad funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej, zasad zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka, założeń polityki w zakresie zarządzania ryzykiem braku zgodności, zasad polityki informacyjnej w zakresie adekwatności kapitałowej, zasad zarządzania adekwatnością kapitałową i kapitałem własnym, które dotyczą procesów szacowania kapitału wewnętrznego, zarządzania kapitałowego, planowania kapitałowego oraz polityki dywidendowej,

• określanie rocznego planu finansowego Banku i Grupy Kapitałowej Banku,

• określanie zasad identyfikacji modeli biznesowych i przeprowadzania testów charakterystyki umownych przepływów pieniężnych,

• określanie zasad (polityki) rachunkowości,

• przyjmowanie rocznych i śródrocznych sprawozdań finansowych Banku, skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej Banku oraz kwartalnych raportów Grupy Kapitałowej Banku,

• określanie polityki w zakresie bancassurance,

• określanie polityki wynagrodzeń, która obejmuje także podmioty zależne od Banku,

• określanie produktów bankowych oraz innych usług bankowych i finansowych,

• określanie zasad uczestnictwa Banku w spółkach i innych organizacjach,

• podejmowanie decyzji w sprawie wypłaty akcjonariuszom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy.

Decyzje w sprawie nabycia akcji Banku w celu ich umorzenia oraz ustalania wysokości wynagrodzenia za umarzane akcje oraz w sprawie podwyższenia lub obniżenia kapitału zakładowego Banku nie leżą w kompetencjach Zarządu – podejmowane są przez Walne Zgromadzenie.

Członkowie Zarządu sprawują nadzór nad podporządkowanymi im obszarami oraz podejmują decyzje w sprawach zwykłego zarządu w zakresie nadzorowanych obszarów.

Wewnętrzny podział kompetencji w Zarządzie Banku na koniec 2022 roku kształtuje się następująco:

• [GRI 2-12] Prezesowi Zarządu (Wiceprezesowi Zarządu kierującemu pracami Zarządu oczekującemu na zgodę Komisji Nadzoru Finansowego na powołanie na Prezesa Zarządu) podlegają w szczególności sprawy z zakresu nadzoru nad obsługą funkcjonowania organów Banku, nadzoru nad obsługą funkcjonowania stałych komitetów Banku, audytu wewnętrznego, bezpieczeństwa, ryzyka braku zgodności, ryzyka postępowania, ryzyka utraty reputacji, obsługi prawnej, komunikacji i promocji, analiz makroekonomicznych, strategii, zarządzania zasobami ludzkimi oraz koordynacji działań z zakresu ESG,

• Wiceprezesowi Zarządu nadzorującemu Obszar Bankowości Firm i Przedsiębiorstw oraz Klienta Korporacyjnego podlegają w szczególności sprawy z zakresu bankowości instytucjonalnej, tworzenia oferty produktów dla firm i przedsiębiorstw, tworzenia produktów kredytowych dla klientów korporacyjnych i sektora publicznego oraz sprzedaży produktów i obsługi klientów instytucjonalnych i korporacyjnych oraz przedsiębiorstw,

• Wiceprezesowi Zarządu nadzorującemu Obszar Klienta Strategicznego i Bankowości Inwestycyjnej podlegają w szczególności sprawy z zakresu tworzenia oferty produktów transakcyjnych i skarbowych dla klientów rynku korporacyjnego, oferty produktów inwestycyjnych dla klientów Banku, sprzedaży produktów i obsługi strategicznych klientów korporacyjnych oraz klientów bankowości prywatnej i inwestycyjnej, a także sprawy z zakresu działalności własnej Banku na rynku finansowym,

• Wiceprezesowi Zarządu nadzorującemu Obszar Finansów i Rachunkowości podlegają w szczególności sprawy z zakresu: planowania i kontrolingu finansowego, rachunkowości i sprawozdawczości finansowej, podatków oraz nadzoru właścicielskiego,

• Wiceprezesowi Zarządu nadzorującemu Obszar Administracji podlegają w szczególności sprawy z zakresu zarządzania nieruchomościami Banku i zakupów,

• Wiceprezesowi Zarządu nadzorującemu Obszar Rynku Detalicznego i Bankowości Międzynarodowej podlegają w szczególności sprawy z zakresu tworzenia oferty produktowej dla osób prywatnych, w tym kształtowania oferty produktów bankowości ubezpieczeniowej, sprzedaży produktów i obsługi osób prywatnych i firm oraz działalności Banku za granicą,

• Wiceprezesowi Zarządu nadzorującemu Obszar Operacji podlegają w szczególności sprawy z zakresu obsługi operacji, sprawowania funkcji rzecznika klienta, świadczenia usług powierniczych, obsługi klientów z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość (Contact center), administrowania produktami oraz zarządzania gotówką,

• Wiceprezesowi Zarządu nadzorującemu Obszar Technologii podlegają w szczególności sprawy z zakresu telekomunikacji i informatyki,

• Wiceprezesowi Zarządu nadzorującemu Obszar Zarządzania Ryzykiem podlegają w szczególności sprawy z zakresu zarządzania wszystkimi rodzajami ryzyka dotyczącego działalności Banku, z wyłączeniem ryzyka braku zgodności, ryzyka postępowania i ryzyka utraty reputacji, a także sprawy z zakresu restrukturyzacji i windykacji należności Banku.

Schemat organizacyjny Banku uwzględniający obszary odpowiedzialności poszczególnych członków Zarządu zamieszczony jest na stronie internetowej Banku w sekcji Relacji Inwestorskich pod adresem Zasady ładu korporacyjnego - PKO Bank Polski (pkobp.pl).

Członkowie Zarządu powinni przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności oraz dochować lojalności wobec Banku.

Znowelizowane przepisy Kodeksu spółek handlowych wprowadziły od 13 października 2022 roku wyłączenie odpowiedzialności cywilnoprawnej członków zarządu za szkody wyrządzone spółce, o ile osoby te działały w sposób lojalny wobec spółki oraz w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego.

Komitety Banku z udziałem członków Zarządu

Na koniec 2022 roku działały poniższe komitety stałe, w których uczestniczyli członkowie Zarządu.

Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami PKO Banku Polskiego S.A.
Cel	Zarządzanie aktywami i pasywami, poprzez wpływanie na strukturę bilansu PKO Banku Polskiego S.A. i pozycji pozabilansowych w sposób sprzyjający osiąganiu optymalnego wyniku finansowego.
Zadania	Wsparcie Zarządu w działaniach Banku i Grupy Kapitałowej Banku dotyczących: - kształtowania struktury bilansu Banku, - zarządzania adekwatnością kapitałową, - zarządzania rentownością z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych działalności oraz generowanego ryzyka, - zarządzania ryzykiem finansowym, w tym ryzykiem rynkowym i płynności, ryzykiem biznesowym oraz ryzykiem kredytowym (rozliczeniowym i przedrozliczeniowym) transakcji na rynku hurtowym.
Komitet Ryzyka
Cel	Projektowanie strategicznych kierunków i zadań w zakresie ryzyka bankowego z uwzględnieniem strategii Banku, sytuacji makroekonomicznej oraz otoczenia regulacyjnego, analizowanie okresowych raportów związanych z ryzykiem bankowym i opracowywanie na ich bazie odpowiednich wytycznych, a także przygotowywanie strategii zarządzania ryzykiem bankowym i jej okresowe weryfikowanie.
Zadania	Monitorowanie integralności, adekwatności i efektywności systemu zarządzania ryzykiem bankowym, adekwatności kapitałowej oraz alokacji kapitału wewnętrznego do poszczególnych linii biznesowych, a także wdrażanie polityki w zakresie zarządzania ryzykami, realizowanej w ramach Strategii Banku. Analiza i ocena wykorzystania strategicznych limitów ryzyka określonych w Strategii zarządzania ryzykiem bankowym. Opiniowanie cyklicznych raportów ryzyka, przedkładanych do zatwierdzenia Radzie Nadzorczej i uwzględnianie informacji z tych raportów przy wydawaniu opinii.
Komitet Kredytowy Banku
Cel	Zarządzanie ryzykiem kredytowym, które występuje przy podejmowaniu decyzji kredytowych, decyzji dotyczących wierzytelności zarządzanych przez odpowiednie jednostki Banku oraz zarządzanie ryzykiem wystąpienia strat w wyniku błędnych decyzji biznesowych na podstawie modeli ryzyka kredytowego.
Zadania	Podejmowanie decyzji o podziale kompetencji do podejmowania decyzji kredytowych lub decyzji sprzedażowych oraz decyzji w zakresie zarządzania wierzytelnościami. Podejmowanie decyzji kredytowych, które dotyczą największych spraw klientów Banku, a także wydawanie rekomendacji Zarządowi Banku w sprawach kredytowych. Podejmowanie decyzji, które dotyczą wierzytelności restrukturyzowanych. Ustalanie limitów branżowych, limitów określających apetyt na portfelowe ryzyko kredytowe i na ryzyko koncentracji zaangażowań. Podejmowanie decyzji o wdrożeniu w procesach kredytowych modeli ryzyka kredytowego i modeli antyfraudowych, w szczególności w zakresie oceny scoringowej albo ratingowej. Podejmowanie decyzji o wdrożeniu modelu do ustalania odpisów na oczekiwane straty kredytowe z aktywów finansowych. Akceptowanie raportów z monitorowania lub przeglądu modeli oraz jakości portfeli kredytowych, do których stosuje się modele ryzyka kredytowego. Akceptowanie miesięcznych i kwartalnych raportów ryzyka kredytowego.
Komitet Ryzyka Operacyjnego
Cel	Skuteczne zarządzanie ryzykiem operacyjnym, które zwiększa bezpieczeństwo działalności Banku.
Zadania	Wyznaczanie kierunków rozwoju zarządzania ryzykiem operacyjnym. Nadzór nad funkcjonowaniem zarządzania ryzykiem operacyjnym, w tym nad zadaniami dotyczącymi zapewnienia ciągłości działania Banku. Koordynacja zarządzania ryzykiem operacyjnym. Wyznaczanie działań w sytuacji awaryjnej, która naraża wizerunek Banku i powoduje straty operacyjne.
Komitet Transformacji
Cel	Zapewnienie efektywnej transformacji Banku zgodnie z przyjętymi kierunkami rozwoju, w tym zapewnienie spójności celów biznesowych oraz maksymalizacji wartości biznesowej zmian w Banku (m.in. w ramach formacji i projektów).
Zadania	Operacyjne zarządzanie wdrażaniem Strategii Banku. Realizowanie kluczowych ról w Nowym Modelu Zarządczym (NMZ), zgodnie z przepisami wewnętrznymi Banku dotyczącymi Nowego Modelu Pracy oraz Nowego Modelu Zarządczego. Podejmowanie decyzji o realizacji projektów i ich zmianach oraz decyzji dotyczących kosztów rzeczowych i pozostałych kosztów działania. Przyznawanie środków na realizację interwencyjnych, pilnych zakupów, związanych z działaniami wynikającymi z planu ciągłości działania w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej. Nadzorowanie projektów i inicjatyw rozwojowych, w szczególności postępu prac, budżetów projektów, korzyści finansowych i pozafinansowych. Inicjowanie działań zwiększających efektywność Banku. Zarządzanie rocznym limitem finansowym na realizację projektów i inicjatyw rozwojowych. Rozstrzyganie sporów na niższych szczeblach decyzyjnych w zakresie działania Komitetu.
Komitet Strategii
Cel	Sprawowanie nadzoru nad procesem planowania strategicznego oraz zarządzania strategią Banku.
Zadania	Zarządzanie działaniami związanymi z opracowaniem i wdrożeniem strategii. Podejmowanie kluczowych decyzji niezbędnych dla realizacji strategii. Rozstrzyganie ewentualnych sporów w trakcie realizacji strategii.
Komitet ds. Architektury IT
Cel	Kształtowanie architektury informatycznej, która zapewnia realizację strategii Banku.
Zadania	Opracowanie kluczowych założeń architektury informatycznej Banku (pryncypia). Przeprowadzanie okresowej oceny architektury informatycznej w Banku. Opracowanie modelu architektury docelowej. Inicjowanie działań, które zmierzają do osiągnięcia modelu architektury docelowej.
Komitet ds. Bezpieczeństwa Informatycznego
Cel	Zwiększenie skuteczności nadzoru i kontroli nad obszarem bezpieczeństwa systemu informatycznego w PKO Banku Polskim S.A. (SIB).
Zadania	Wydawanie rekomendacji w zakresie bezpieczeństwa SIB, w szczególności: - koordynowania i monitorowania prac związanych z bezpieczeństwem SIB, - wyznaczania kierunków działania Banku w zakresie bezpieczeństwa SIB, - określania działań, które należy podjąć w przypadku sytuacji awaryjnych, które narażają wizerunek Banku i powodują straty operacyjne bądź finansowe w obszarze bezpieczeństwa SIB, - monitorowania ryzyka związanego z bezpieczeństwem SIB.
Komitet Jakości Danych
Cel	Określanie strategicznych kierunków działań dotyczących zarządzania jakością danych oraz architekturą danych w Banku w zakresie Systemu Zarządzania Danymi (SZD), nadzór nad funkcjonowaniem SZD oraz ocena jego efektywności i działań poszczególnych jednostek Banku.
Zadania	Podejmowanie decyzji w zakresie zarządzania danymi w Banku, w szczególności: - kierunków rozwoju SZD, - określania warunków niestosowania się do wymagań związanych z jakością danych, w szczególności w przypadkach uzasadnionych ciągłością działania Banku. Wydawanie zaleceń dla jednostek Banku dotyczących zarządzania danymi, w szczególności w zakresie: - działań wykonywanych przez jednostki Banku, - wprowadzania nowych lub zmiany istniejących rozwiązań służących do zarządzania danymi, - przygotowywania projektów nowych lub nowelizacji obowiązujących przepisów wewnętrznych Banku, - ustalania priorytetów działań w ramach SZD oraz priorytetów planów działań. Wydawanie rekomendacji dla Zarządu Banku dotyczących zarządzania danymi, w szczególności: - w zakresie strategicznych kierunków rozwoju SZD, - podjęcia uchwał Zarządu, które mają wpływ na jakość danych.

Ponadto członkowie Zarządu uczestniczyli w komitetach niestałych, w tym w komitetach sterujących powołanych w ramach projektów. W PKO Banku Polskim S.A. funkcjonuje również Komitet Inwestycyjny oraz Komitet ds. Sponsoringu. W ich składzie nie zasiadają członkowie Zarządu.

11.2.10 Polityka różnorodności w składzie Zarządu i Rady Nadzorczej Banku

Wdrożona polityka różnorodności

Polityka różnorodności członków Zarządu i Rady Nadzorczej Banku jest istotną częścią funkcjonujących w Banku polityk oceny odpowiedniości tj.:

• Polityki dotyczącej odpowiedniości członków Zarządu i osób pełniących najważniejsze funkcje w Banku oraz oceny odpowiedniości w spółkach Grupy Kapitałowej Banku,

• Polityki dotyczącej oceny odpowiedniości kandydatów na członów Rady Nadzorczej i członków Rady Nadzorczej Banku.

Wprowadzone w Banku przepisy określają kierunki doboru, wyznaczania i planowania sukcesji, w tym zaplecza kadrowego oraz oceny odpowiedniości członków Zarządu i osób pełniących najważniejsze funkcje w Banku. Osoby te są oceniane pod względem kompetencji, wiedzy i umiejętności, doświadczenia adekwatnego do stanowiska, a także reputacji, rozumianej jako wystarczająco nieposzlakowana opinia, uczciwość i etyka działania. Na podstawie wprowadzonych przepisów Walne Zgromadzenie podejmuje decyzje w zakresie doboru i oceny odpowiedniości kandydatów i członków Rady Nadzorczej Banku, Rada Nadzorcza Banku podejmuje decyzje w zakresie doboru i oceny odpowiedniości członków Zarządu Banku, natomiast członkowie Zarządu Banku podejmują decyzje w zakresie doboru i oceny odpowiedniości MRT (Material Risk Takers). Rada Nadzorcza Banku monitoruje skuteczność stosowanej polityki, a w stosownych przypadkach, dokonuje zmian z uwzględnieniem rekomendacji Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń Rady Nadzorczej.

W 2022 roku znowelizowano treści wyżej wymienionych polityk zgodnie ze zmianami wynikającymi z nowych wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego i Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych „w sprawie oceny odpowiedniości członków organu zarządzającego i osób pełniących najważniejsze funkcje” w zakresie dotyczącym m.in.:

• wyeksponowania istotności kompetencji członków organów w zakresie zarządzania ryzykiem prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu, ryzyka ESG i zarządzania wpływem czynników ESG na działalność Banku,

• bieżącego monitorowania sytuacji mogących wpływać na odpowiedniość członków organów,

• doprecyzowania oczekiwanego minimalnego wymiaru zaangażowania członków organów w realizację powierzonych obowiązków.

Założenia polityki różnorodności

• Polityki oceny odpowiedniości kandydatów i członków Zarządu Banku oraz kandydatów i członków Rady Nadzorczej Banku zawierają zobowiązanie Banku/Walnego Zgromadzenia do uwzględniania zasad zróżnicowania przy wyborze kandydatów na członków wyżej wymienionych organów.

• Zasada zróżnicowania doboru członków Rady Nadzorczej Banku i Zarządu Banku opiera się o obiektywne kryteria merytoryczne w zakresie wykształcenia, umiejętności i doświadczenia zawodowego. Dodatkowymi kryteriami wspierającymi różnorodność składu organów jest wiek oraz płeć.

• Polityki zawierają zobowiązanie do monitoringu skuteczności ich stosowania, w tym także w aspekcie celów różnorodności.

• Polityka oceny odpowiedniości zawiera zobowiązanie dla podmiotów zależnych Banku do wprowadzenia regulacji dotyczących zasad odpowiedniości – odpowiednie regulacje obowiązują w podmiotach Grupy Kapitałowej Banku.

Struktura składu organów zarządczego i nadzorczego oraz MRT (Material Risk Takers)

Tabela 30. Różnorodność według płci, wieku i doświadczenia - statystyka według stanu na 31 grudnia 2022 roku [GRI 405-1]

Płeć	Kobiety	Mężczyźni
Rada Nadzorcza	1	10
Zarząd	-	8
MRT (Material Risk Takers)	14	53

Wiek	30-40 lat	41-50 lat	51-60 lat	> 60 lat
Rada Nadzorcza	2	2	3	4
Zarząd	-	5	2	1
MRT (Material Risk Takers)	9	41	17	0

Staż w Banku	do 5 lat	5-10 lat	10-15 lat	15-20 lat	> 20 lat
Rada Nadzorcza	8	3	-	-	-
Zarząd	5	3	-	-	-
MRT (Material Risk Takers)	16	17	10	9	15

Staż w Banku: dla członków Zarządu i Rady Nadzorczej jest to staż na stanowisku w Zarządzie i Radzie Nadzorczej

Cele dotyczące zróżnicowania składu Zarządu i Rady Nadzorczej

• Stosowanie zasady różnorodności ma zapewnić odpowiedni dobór członków Zarządu i Rady Nadzorczej Banku w sposób, który umożliwia dotarcie do szerokiego zakresu kompetencji, wiedzy i umiejętności adekwatnych do stanowiska oraz gwarantuje wydawanie przez członków Zarządu i Rady Nadzorczej (indywidualnie i jako organ) najwyższej jakości niezależnych opinii i decyzji w całym zakresie działalności Banku.

• Walne Zgromadzenie oraz Rada Nadzorcza Banku, uwzględniając wynik oceny odpowiedniości, przy doborze członków organów dąży do osiągnięcia równowagi w zakresie reprezentowania płci odpowiednio w składzie Rady Nadzorczej i Zarządu Banku, a co najmniej osiągnięcia minimalnego udziału mniejszości ze względu na płeć na poziomie 30%.

• Cele dotyczące zróżnicowania składu Rady Nadzorczej i Zarządu Banku w zakresie płci i wieku są uwzględniane przy doborze członków organów, tylko w takim zakresie, w jakim nie wpłynie to negatywnie na funkcjonowanie i odpowiedniość tych organów.

11.3 Akcje PKO Banku Polskiego S.A. i podmiotów powiązanych będące w posiadaniu władz Banku

Poniższa tabela przedstawia stan posiadania akcji PKO Banku Polskiego S.A. przez członków Zarządu Banku na dzień publikacji sprawozdań Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Banku za 2022 rok i za 2021 rok.

Tabela 31. Stan posiadania akcji PKO Banku Polskiego S.A. przez członków Zarządu Banku (skład osobowy na dzień publikacji sprawozdania za 2022 rok)

Imię i nazwisko	Stan posiadania akcji na dzień publikacji sprawozdania za:
	2022 rok		2021 rok
	Liczba akcji	Łączna wartość nominalna posiadanych akcji w PLN	Liczba akcji	Łączna wartość nominalna posiadanych akcji w PLN
Maciej Brzozowski	0	0	-	-
Marcin Eckert	0	0	0	0
Paweł Gruza	0	0	-	-
Wojciech Iwanicki	0	0	0	0
Andrzej Kopyrski	496	496	-	-
Maks Kraczkowski	0	0	0	0
Mieczysław Król	6 000	6 000	6 000	6 000
Artur Kurcweil	0	0	0	0
Piotr Mazur	8 000	8 000	8 000	8 000

Na dzień publikacji sprawozdań Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Banku za 2022 rok i 2021 rok członkowie Rady Nadzorczej Banku nie posiadali akcji PKO Banku Polskiego S.A.

Członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej oraz osoby blisko z nimi związane są zobowiązane powiadomić Bank oraz KNF o transakcji zawieranej na ich własny rachunek dotyczącej akcji Banku, instrumentów dłużnych Banku lub instrumentów pochodnych oraz innych powiązanych z nimi instrumentów finansowych Banku.

Członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej są także objęci zakazem dokonywania transakcji na własny rachunek lub na rachunek osoby trzeciej, bezpośrednio lub pośrednio, dotyczących akcji Banku, instrumentów dłużnych Banku lub instrumentów pochodnych oraz innych powiązanych z nimi instrumentów finansowych w ciągu 30 dni przed terminem publikacji przez Bank raportu okresowego (okres zamknięty).

Według stanu na 31 grudnia 2022 roku członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej Banku nie posiadali akcji, udziałów i certyfikatów inwestycyjnych podmiotów powiązanych z PKO Bankiem Polskim S.A. rozumianych jako podmioty zależne, wspólne przedsięwzięcia i stowarzyszone.

12. Pozostałe informacje

Nabycie i zbycie akcji własnych

Informacje wymagane na podstawie art. 111a ustawy Prawo bankowe.

Publikowane prognozy dotyczące wyników finansowych za 2022 rok

Program akcji pracowniczych

Znaczące umowy oraz istotne umowy z Bankiem Centralnym lub organami nadzoru

Emisje papierów wartościowych PKO Banku Polskiego S.A. w 2022 roku

Umowy o subemisje oraz gwarancje udzielone podmiotom zależnym

Wskazanie postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej

Zaciągnięte kredyty i umowy pożyczek, gwarancji i poręczeń

Udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne

Wartość zabezpieczeń ustanowionych na rachunkach lub aktywach kredytobiorców

Sezonowość lub cykliczność działalności w okresie sprawozdawczym

Zdarzenia, które wystąpiły po dniu, na który sporządzono sprawozdanie finansowe

Nabycie i zbycie akcji własnych

W terminie objętym raportem PKO Bank Polski S.A. nie nabywał akcji własnych na własny rachunek oraz nie zbywał takich akcji.

Informacje wymagane na podstawie art. 111a ustawy Prawo bankowe

Tabela 32. Działalność Grupy Kapitałowej Banku w podziale na poszczególne państwa członkowskie i państwa trzecie

w mln PLN	Obroty (przychody)*	Zysk/strata przed opodatkowaniem	Podatek dochodowy	Zysk/strata po opodatkowaniu	Liczba pracowników w etatach**
W państwach członkowskich UE:
- Polska	27 557	4 916	-1 399	3 517	23 153
- Czechy	20	7	0	7	8
- Niemcy	31	23	-2	21	6
- Słowacja	2	-6	0	-6	3
- Szwecja	160	-14	-46	-60	0
- Irlandia	97	0	0	0	0
W państwach trzecich:
- Ukraina	578	18	-5	13	1 493

* Obroty (przychody) definiowane jako suma przychodów z tytułu odsetek, przychodów z tytułu prowizji i opłat oraz pozostałych przychodów operacyjnych.

**Informacja dotycząca stanu zatrudnienia podana jest zgodnie z opublikowanymi przez GUS w 2018 roku wytycznymi zawartymi w „Zasadach metodycznych statystyki rynku pracy i wynagrodzeń”. Zatrudnienie jest liczone w oparciu o umowy o pracę, po wyłączeniu pracowników korzystających z urlopów wychowawczych oraz urlopów bezpłatnych udzielonych na okres dłuższy niż 3 miesiące nieprzerwanie

Powyższe zestawienie zawiera dane PKO Banku Polskiego S.A. oraz podmiotów zależnych, które są uwzględnione w konsolidacji w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 48 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 575/2013 (tj. w konsolidacji ostrożnościowej). Konsolidacja ostrożnościowa, w odróżnieniu od konsolidacji zgodnej z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, obejmuje tylko podmioty zależne spełniające definicję instytucji, instytucji finansowej lub przedsiębiorstwa usług pomocniczych.

PKO Bank Polski S.A. oraz podmioty zależne Banku, które są uwzględnione w konsolidacji ostrożnościowej mają siedzibę na terenie Polski (gdzie prowadzą głównie działalność: bankową, zarządzania aktywami, funduszami inwestycyjnym i emerytalnymi, leasingową i faktoringową oraz świadczą usługi maklerskie, agenta transferowego i dostarczania rozwiązań technologicznych), Ukrainy (działalność bankowa i windykacyjna), Szwecji (działalność leasingowa oraz pozyskanie środków w drodze emisji obligacji) oraz Irlandii (sekurytyzacja wierzytelności leasingowych). PKO Bank Polski S.A. świadczy także usługi poprzez swoje oddziały na terenie Czech, Niemiec oraz Słowacji.

Prezentowane wartości są sumą pozycji z jednostkowych sprawozdań finansowych podmiotów (według danych dostępnych na dzień sporządzenia zestawienia).

W 2022 roku PKO Bank Polski S.A. nie zawarł umów, o których mowa w art. 141t ust. 1 ustawy Prawo bankowe, tj. umów wsparcia finansowego z podmiotami podlegającymi nadzorowi skonsolidowanemu, które działają w tym samym holdingu lub podmiotami blisko powiązanymi.

Stopa zwrotu z aktywów Grupy Kapitałowej Banku i Banku jest prezentowana odpowiednio w tabeli nr 5 i tabeli nr 7.

Publikowane prognozy dotyczące wyników finansowych za 2022 rok

PKO Bank Polski S.A. nie publikował prognoz dotyczących wyników finansowych za 2022 rok. W raportach bieżących Bank przekazywał informacje o istotnych zdarzeniach, które miały wpływ na wyniki Banku i Grupy Kapitałowej Banku.

Program akcji pracowniczych

W PKO Banku Polskim S.A. nie jest realizowany program akcji pracowniczych.

Znaczące umowy oraz istotne umowy z Bankiem Centralnym lub organami nadzoru

PKO Bank Polski S.A. ma obowiązek informować w raportach o wszystkich umowach spełniających warunki definicji informacji poufnej określonej w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 w sprawie nadużyć na rynku.

W 2022 roku Bank zawarł i opublikował informacje o:

a) umowach dotyczących nabycia i zbycia pakietu akcji spółki PKN ORLEN S.A. (PKN ORLEN), w tym:

– umowie z 29 września 2022 roku nabycia akcji PKN ORLEN - Bank nabył 14 161 080 akcji na okaziciela PKN ORLEN od Skarbu Państwa – Ministerstwa Aktywów Państwowych, za cenę równą iloczynowi liczby akcji i ceny jednej akcji zgodnie z kursem zamknięcia notowań akcji PKN ORLEN na rynku podstawowym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie w dniu zawarcia umowy pomniejszoną o dyskonto ustalone na zasadach rynkowych,

– transakcji zabezpieczającej ryzyko ekonomiczne nabycia akcji PKN ORLEN - 30 września 2022 roku Bank zawarł z PKN ORLEN S.A. transakcję swapa przychodu całkowitego (Total Return Swap) na okres 1 miesiąca, gdzie instrumentem bazowym były nabyte akcje; PKN ORLEN na zabezpieczenie wierzytelności złożył na rzecz Banku depozyt gotówkowy, który podlegał oprocentowaniu na warunkach rynkowych,

– umowach z 18 października 2022 roku zbycia wszystkich 14 161 080 akcji PKO ORLEN nabytych od Skarbu Państwa – sprzedaż nastąpiła w formule przyspieszonej budowy księgi popytu (ABB),

b) aneksie do umowy pożyczki zawartym z jednym z klientów, w wyniku którego ostateczna data spłaty przez klienta pożyczki została wydłużona o 24 miesiące.

Bank poinformował także, że w III kwartale 2022 roku prowadził prace dotyczące ewentualnego nabycia pakietu akcji (tj. 75% minus 10 akcji) Banku Pocztowego S.A., które są własnością Poczty Polskiej S.A.

PKO Bank Polski S.A w marcu 2022 roku podpisał z Narodowym Bankiem Polskim (NBP) umowę w zakresie realizacji skupu hrywny w placówkach Banku i jej odsprzedaży do NBP po kursie ustalonym przez Narodowy Bank Ukrainy. W oparciu o wyżej wymienioną umowę w wybranych oddziałach PKO Banku Polskiego S.A. w okresie od 25 marca do 9 września 2022 roku uchodźcy z Ukrainy mogli dokonywać wymiany hrywny na polskie złote.

Jednostki zależne PKO Banku Polskiego S.A. nie zawarły istotnych umów z Bankiem Centralnym lub organami nadzoru.

Emisje papierów wartościowych PKO Banku Polskiego S.A. w 2022 roku

W 2022 roku PKO Bank Polski S.A. nie przeprowadzał emisji papierów wartościowych.

Umowy o subemisje oraz gwarancje udzielone podmiotom zależnym

30 sierpnia 2017 roku PKO Bank Hipoteczny S.A. zawarł z PKO Bankiem Polskim S.A. umowę zmieniającą do umowy z 2015 roku, która dotyczyła Krajowego Programu Emisji Listów Zastawnych. Zgodnie z umową zmieniającą Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego (Biuro Maklerskie Banku) pełniło funkcję subemitenta usługowego (do sierpnia 2017 roku listy zastawne były oferowane w trybie emisji zwykłej). W 2022 roku PKO Bank Hipoteczny S.A. nie wyemitował listów zastawnych w ramach wskazanej powyżej umowy. Łączna wartość nominalna wyemitowanych i niewykupionych na 31 grudnia 2022 roku listów zastawnych w ramach subemisji usługowej wyniosła 2 490 mln PLN. W portfelu Biura Maklerskiego Banku na koniec 2022 roku znajdowały się listy zastawne o łącznej wartości nominalnej 7,0 mln PLN.

Według stanu na 31 grudnia 2022 roku emisje obligacji PKO Banku Hipotecznego S.A. emitowane w ramach Programu Emisji Obligacji regulowała Umowa Programu Emisji Obligacji z 30 września 2015 roku z późniejszymi aneksami, podpisana z PKO Bankiem Polskim S.A., zgodnie z którą maksymalna wartość wyemitowanych i niewykupionych obligacji na podstawie programu wynosi 6 mld PLN oraz Umowa Zobowiązująca z 30 września 2015 roku z późniejszymi aneksami, zgodnie z którą PKO Bank Polski S.A. zobowiązuje się do obejmowania obligacji w ramach gwarancji do łącznej wartości 2 mld PLN. Jednocześnie, na podstawie odrębnych umów, PKO Bank Hipoteczny S.A. upoważnił Biuro Maklerskie Banku do pełnienia roli Agenta Emisji oraz PKO Bank Polski S.A. do pełnienia roli Dealera.

Zobowiązanie PKO Banku Hipotecznego S.A. z tytułu wyemitowanych obligacji w ramach powyższego programu na koniec grudnia 2022 roku, w wartości nominalnej, wynosiło 1,5 mld PLN. Według stanu na 31 grudnia 2022 roku PKO Bank Polski S.A. nie posiadał obligacji wyemitowanych przez spółkę.

W 2022 roku PKO Bank Polski S.A. wystawił w zakresie działalności podmiotów zależnych:

• jedną gwarancje dotyczącą spłaty kredytu o łącznej wartości 115 mln EUR (maksymalnie na okres do grudnia 2029 roku),

• pięć gwarancji dotyczących zapłaty zobowiązań wynikających z umów z dostawcami oraz należytego wykonania umów z klientami o łącznej wartości 3,3 mln PLN (maksymalnie na okres do grudnia 2026 roku),

• pięć gwarancji dotyczących spłaty zobowiązań z tytułu najmu powierzchni biurowych i miejsc parkingowych o łącznej wartości 197 tys. PLN i 197 tys. EUR (maksymalnie na okres do lipca 2025 roku).

Wskazanie postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej

PKO Bank Polski S.A. za istotne uznał (biorąc pod uwagę wartość i przyrost liczby postępowań) postępowania sądowe dotyczące kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych. Na 31 grudnia 2022 roku przeciwko Bankowi toczyło się 19 522 postępowań sądowych (na 31 grudnia 2021 roku: 12 349), które dotyczyły kredytów hipotecznych udzielonych w ubiegłych latach w walucie obcej o łącznej wartości przedmiotu sporu 7 725 mln PLN (na 31 grudnia 2021 roku: 3 855 mln PLN), w tym jedno postępowanie grupowe, w którym liczba umów kredytowych wynosi 72. Przedmiotem wystąpień klientów Banku są przede wszystkim roszczenia o stwierdzenie nieważności umowy lub o zapłatę kwot zapłaconych przez klienta Bankowi w wykonaniu nieważnej umowy. Klienci zarzucają abuzywność postanowień lub sprzeczność umów z przepisami prawa. Żadna z klauzul stosowanych przez Bank w umowach nie została wpisana do rejestru klauzul niedozwolonych.

Informacja dotycząca wartości wszystkich postępowań sądowych Grupy Kapitałowej Banku i Banku oraz opis głównych spraw spornych, w tym dotyczących kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych został przedstawiony w sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej Banku i Banku Polskiego S.A. za 2022 rok – odpowiednio w nocie 49 i 47.

Zaciągnięte kredyty i umowy pożyczek, gwarancji i poręczeń

W 2022 roku Grupa Kapitałowa Banku nie zaciągała kredytów i pożyczek, a także nie otrzymała gwarancji i poręczeń, które nie dotyczyły działalności operacyjnej.

Udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne

Na 31 grudnia 2022 roku zobowiązania finansowe i gwarancyjne Grupy Kapitałowej Banku (wartość netto) wyniosły 85,7 mld PLN, z czego 85,4.% stanowiły zobowiązania o charakterze finansowym. Ogółem dynamika udzielonych zobowiązań finansowych i gwarancyjnych ukształtowała się na poziomie 6,8% r/r, głównie w efekcie wzrostu zobowiązań finansowych z tytułu linii i limitów kredytowych gospodarczych oraz spadku zobowiązań finansowych z tytułu linii i limitów kredytowych na nieruchomości.

Tabela 33. Udzielone zobowiązania pozabilansowe (w mln PLN)

	31.12.2022	31.12.2021	Zmiana (w mln PLN)	Zmiana (%)
Udzielone zobowiązania finansowe:	73 205	68 402	4 803	7,0%
linie i limity kredytowe na nieruchomości	3 683	5 265	-1 582	-30,0%
linie i limity kredytowe gospodarcze	52 455	46 941	5 514	11,7%
linie i limity kredytowe konsumpcyjne	10 650	10 698	-48	-0,4%
linie i limity kredytowe z tytułu faktoringu	2 749	2 116	633	29,9%
linie i limity kredytowe z tytułu leasingu finansowego	843	712	131	18,4%
pozostałe	2 825	2 670	155	5,8%
Udzielone zobowiązania gwarancyjne:	12 478	11 799	679	5,8%
podmioty finansowe	2 806	2 353	453	19,3%
podmioty niefinansowe	9 286	9 012	274	3,0%
podmioty budżetowe	386	434	-48	-11,1%
Razem	85 683	80 201	5 482	6,8%

Opis gwarancji i poręczeń udzielanych przez Bank

PKO Bank Polski S.A., w tym oddziały zagraniczne Banku udzielają gwarancji, które zabezpieczają zobowiązania wynikające z bieżącej działalności klientów. Są to przede wszystkim gwarancje: zapłaty, należytego wykonania kontraktu, rękojmi, przetargowe (wadialne), zwrotu zaliczki, spłaty kredytu oraz gwarancje celne. Bank udziela również regwarancji oraz otwiera akredytywy zabezpieczające (tzw. standby). Gwarancje wystawiane są w formie papierowej jak również w formie elektronicznej.

Gwarancje udzielane są w oparciu o przepisy Prawa bankowego oraz Kodeksu cywilnego. Do gwarancji wydawanych w obrocie międzynarodowym zastosowanie mogą mieć spisane zwyczaje i reguły np. Uniform Rules for Demand Guarantees (jeśli strony tak postanowią) lub przepisy prawa obcego (jeśli gwarancja została poddana właściwości takiego prawa).

Przy udzielaniu gwarancji proces oceny klienta oraz zakres wymaganych informacji jest analogiczny do tego, jaki obowiązuje w odniesieniu do kredytów. Bank stosuje to samo podejście do oceny ryzyka kredytowego jak w przypadku ekspozycji bilansowych.

Wartość zabezpieczeń ustanowionych na rachunkach lub aktywach kredytobiorców

Na koniec 2022 roku wartość zabezpieczeń ustanowionych na rachunkach lub aktywach kredytobiorców w ramach Grupy PKO Banku Polskiego S.A. wyniosła 688 mld PLN. Powyższa wartość dotyczy umów kredytowych, leasingowych i pożyczek.

Sezonowość lub cykliczność działalności w okresie sprawozdawczym

PKO Bank Polski S.A. jest bankiem uniwersalnym, który działa na terenie całego kraju i jego działalność podlega takim samym wahaniom sezonowym, jak cała polska gospodarka. Działalność pozostałych spółek Grupy PKO Banku Polskiego S.A. również nie wykazuje istotnych cech sezonowości lub cykliczności.

Zdarzenia, które wystąpiły po dniu, na który sporządzono sprawozdanie finansowe

1. 9 lutego 2023 roku PKO Bank Hipoteczny S.A. wyemitował w ramach Międzynarodowego Programu Emisji Listów Zastawnych - listy zastawne o łącznej wartości nominalnej 500 mln PLN z terminem zapadalności w lutym 2026 roku.

2. 16 lutego 2023 roku opublikowana została opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie „frankowej” C-520/21 (Opinia Rzecznika) dotyczącej możliwości dochodzenia przez konsumentów i banki roszczeń wykraczających poza świadczenia spełnione na podstawie umowy kredytu, której nieważność została stwierdzona przez sąd. Rzecznik Generalny uznał, iż:

• w zakresie roszczeń konsumenta – nie stoją one w sprzeczności z Dyrektywą, jednak zasadność takich roszczeń musiałaby wynikać z przepisów prawa krajowego i decyzja w tym zakresie należy do sądu krajowego. Rzecznik Generalny podkreślił, że nie oznacza to, że roszczenia konsumentów muszą zostać uwzględnione, a sądy krajowe mogą również skorzystać z przysługującej im kompetencji do oddalenia takiego powództwa, gdy stanowi ono nadużycie prawa,

• w zakresie roszczeń banków – przepisy Dyrektywy sprzeciwiają się możliwości występowania przez Bank z takimi roszczeniami wobec konsumentów.

Rzecznik Generalny nie wypowiada się natomiast bezpośrednio o innych potencjalnych formułach rozliczenia wartości pieniądza w czasie, w szczególności nie formułuje jednoznacznej tezy na temat sposobu definiowania pojęcia „kapitału”, podlegającego zwrotowi.

W ocenie Banku, Opinia Rzecznika stanowi zdarzenie następujące po dacie sprawozdawczej niewymagające dokonania korekt zgodnie z MSR 10 Zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego. Opinia Rzecznika nie może stanowić podstawy do ujęcia jej skutków w koszcie ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w CHF w sprawozdaniu finansowym Banku i Grupy Kapitałowej Banku za 2022 rok.

Natomiast w ocenie Banku:

1) poziom rozpoznanych przez Bank i Grupę Kapitałową Banku dodatkowych kosztów z tytułu ryzyka prawnego, będzie zależał w głównej mierze od zachowania się klientów tj. czy liczba pozwów wnoszonych przez klientów będzie zgodna z bieżącymi założeniami modelu, czy też Opinia Rzecznika będzie miała istotny wpływ na zwiększenie liczby pozwów; Opinia Rzecznika oraz późniejsze rozstrzygnięcie TSUE mogą skutkować negatywnymi tendencjami wpływającymi na poziom szacowanego ryzyka, wynikającego ze zwiększonej skłonności klientów do pozwów sądowych,

2) na dzień publikacji niniejszego sprawozdania Bank nie jest w stanie oszacować potencjalnego wpływu tych czynników poza analizą wrażliwości zaprezentowaną w sprawozdaniu finansowym Banku i Grupy Kapitałowej Banku za 2022 rok w nocie Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych,

3) na dzień publikacji niniejszego sprawozdania Bank nie jest w stanie oszacować wpływu potencjalnych roszczeń klientów wykraczających poza zwrot świadczeń pieniężnych.

W opinii Zarządu Banku, posiadane informacje na dzień 31 grudnia 2022 roku nie wskazują na ryzyko naruszenia wymaganych przepisami prawa minimalnych poziomów adekwatności kapitałowej, ani na zagrożenie co do przyjętego w sprawozdaniu finansowym Banku i Grupy Kapitałowej Banku za 2022 rok założenia o kontynuacji działalności.

3. 27 lutego 2023 roku, po uzyskaniu niezbędnych zgód korporacyjnych, PKO Bank Polski S.A. zawarł z kontrahentem umowę gwarancji zapewniającej nierzeczywistą ochronę kredytową w odniesieniu do portfela wyselekcjonowanych korporacyjnych wierzytelności kredytowych Banku, zgodnie z rozporządzeniem CRR. Całkowita wartość portfela wierzytelności Banku objętego tą gwarancją wynosi ponad 12 292 mln PLN, a portfel składa się z portfela obligacji o wartości 1 515 mln PLN (Portfel A) oraz portfela pozostałych wierzytelności o wartości 10 777 mln PLN (Portfel B). Wskaźnik pokrycia gwarancją wynosi 100% - w odniesieniu do Portfela A oraz 80% - w odniesieniu do Portfela B, w związku z czym całkowita kwota gwarancji wynosi 10 137 mln PLN. Maksymalny okres obowiązywania gwarancji wynosi 60 miesięcy, przy czym Bank uprawniony jest do jej wypowiedzenia przed upływem okresu jej obowiązywania.

13. Oświadczenie na temat informacji niefinansowych

13.1 Informacje ogólne

[GRI 2-1] Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna (PKO Bank Polski S.A. lub Bank) jest powszechnie rozpoznawalną marką. Od 2004 roku Bank jest notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW). Bank jest spółką akcyjną zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym pod numerem KRS 0000026438. Struktura akcjonariatu jest przedstawiona w Tabeli 27. Siedziba Banku znajduje się w Warszawie.

Bank wraz z podmiotami zależnymi tworzy Grupę Kapitałową Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej (Grupa PKO Banku Polskiego S.A. lub Grupa Kapitałowa Banku). Na koniec 2022 roku w skład Grupy Kapitałowej Banku wchodził podmiot dominujący (Bank), 12 podmiotów zależnych bezpośrednio oraz podmioty zależne pośrednio (zob. rozdział 3.1).

Grupa Kapitałowa Banku prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz poprzez podmioty zależne: na terytorium Ukrainy, Szwecji i Irlandii, a także w formie oddziału w Republice Federalnej Niemiec, Republice Czeskiej i Republice Słowackiej.

[GRI 2-2] Grupa Kapitałowa Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej (Grupa PKO Banku Polskiego S.A. lub Grupa Kapitałowa Banku) oraz Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna (PKO Bank Polski S.A. lub Bank) przygotowały Oświadczenie na temat informacji niefinansowych (Oświadczenie), które stanowi odrębną część Sprawozdania Zarządu z działalności. W Oświadczeniu poszczególne kwestie zostały przedstawione w ujęciu Grupy Kapitałowej Banku z wyszczególnieniem Banku. Bank i Grupa Kapitałowa Banku spełniają kryteria podmiotu zobligowanego do sporządzania Oświadczenia.

Bank i Grupa Kapitałowa Banku raportują za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku zgodnie ze Standardami GRI (revised Universal Standards 2021, które weszły w życie 1 stycznia 2023 roku) oraz zgodnie z wymogami raportowania niefinansowego określonymi w ustawie o rachunkowości.

[GRI 2-3] Grupa Kapitałowa Banku publikuje Oświadczenia i raporty finansowe w cyklu rocznym. Oświadczenie prezentuje działalność Grupy PKO Banku Polskiego S.A. za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku. Poprzednie oświadczenie zostało sporządzone za rok 2021 i opublikowane 24 lutego 2022 roku. Kontakt w sprawach tematów związanych z Oświadczeniem jest następujący: esg@pkobp.pl.

[GRI 2-4] Bank zgłasza korektę danych do Oświadczenia na temat informacji niefinansowych za 2021 rok: w tabeli 45 wartość łącznych emisji (Zakres 1+2+3) dla Grupy Kapitałowej Banku w 2021 roku powinna wynosić 54 228 MgCO2e zamiast 41 637 MgCO2e.

[GRI 2-5] Oświadczenie na temat informacji niefinansowych za 2022 rok nie jest poddawane audytowi zewnętrznemu.

[GRI 2-14] Oświadczenie zostało przyjęte przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku.

[GRI 2-6] Bank tworząc wartość współpracuje z dostawcami towarów i usług (upstream). Odbiorcami wartości wytworzonej przez Bank są jego klienci (dowstream). Bank świadczy usługi 11 648,6 tys. klientom detalicznym i 17,7 tys. klientom korporacyjnym. W procesie tworzenia wartości Bank współpracuje z agentami i pośrednikami oraz z podmiotami do których deleguje część zadań (outsourcing).

Partnerzy biznesowi Banku

Dostawcy

Outsourcing

Agenci

Pośrednicy

W aplikacji zakupowej Banku zarejestrowanych jest ponad 5 000 dostawców. W 2022 roku przeprowadzono ponad 450 nowych postępowań zakupowych w wyniku których zawarto ponad 600 nowych kontraktów. Główne kategorie zakupowe nowych kontraktów dotyczyły oprogramowania, remontów i modernizacji placówek, zabezpieczenia i systemów bezpieczeństwa technicznego a także zakupów materiałów, drobnego sprzętu i usług administracyjnych. Większość zawieranych kontraktów ma charakter długoterminowy, tj. okres ich obowiązywania to 2 lata z możliwością ich ewentualnego przedłużenia.

Niemal wszyscy dostawcy Banku to firmy polskie.

Bank powierza różne czynności do podmiotów zewnętrznych. Przykłady takich czynności obejmują m.in. obsługę wypłat gotówki i transakcji bezgotówkowych, windykację należności, procesowanie gotówki, archiwizację dokumentów, wsparcie sprzedaży ruchomości i nieruchomości dłużników Banku, obsługę serwisów internetowych, usługi IT.

Na koniec 2022 roku Bank miał podpisane umowy z 59 podmiotami zewnętrznymi współpracującymi przy realizacji umów na rzecz Banku z 11 podwykonawcami, a liczba obowiązujących umów wynosiła 89.

W 2022 roku Bank podpisał 14 umów outsourcingowych z podmiotami zewnętrznymi które, przy realizacji umów na rzecz Banku zawarły umowy z 4 podwykonawcami.

Na stronie internetowej Bank udostępnia kompletną listę przedsiębiorstw wykonujących czynności na jego rzecz (https://www.pkobp.pl/media_files/f59f78aa-01c9-4b11-9204-8f15b96d663a.pdf).

Agenci to przedsiębiorcy, którzy na podstawie umowy zawartej z Bankiem wykonują wyłącznie w imieniu i na rzecz Banku usługę pośrednictwa w zakresie czynności bankowych i faktycznych (niezbędnych do sprzedaży produktów i usług).

Umowa reguluje zakres usług i produktów za które agent otrzymuje wynagrodzenie. Lista usług i produktów nie pokrywa się w całości z zakresem usług świadczonych przez Bank.

Na koniec 2022 roku Bank współpracował z 267 agentami prowadzącymi 349 agencji.

Bank prowadzi dystrybucję kredytów mieszkaniowych m.in. przez pośredników.

Pośrednicy to przedsiębiorcy, którzy na podstawie umowy zawartej z Bankiem realizują wyłącznie w imieniu i na rzecz Banku czynności faktyczne (m.in. pozyskanie klienta, przygotowanie i przedstawienie oferty klientowi, zebranie kompletu dokumentów, przekazanie wniosku z dokumentacją do oddziału Banku, gdzie następuje kontynuacja procesu i zawarcie umowy kredytowej). Bank współpracuje wyłącznie z pośrednikami kredytu hipotecznego posiadającymi zezwolenie UKNF na prowadzenie działalności jako pośrednik kredytu hipotecznego. Umowa reguluje zakres dystrybucji kredytów mieszkaniowych za które pośrednik otrzymuje wynagrodzenie. Na koniec 2022 roku Bank współpracował z 77 pośrednikami kredytu hipotecznego.

Opis relacji z partnerami biznesowymi zamieszczono w rozdziale 13.7.12.

13.2 Badanie istotności

[GRI 3-1] Bank na bieżąco monitoruje wpływ swojej działalności na otoczenie. Do oceny wykorzystuje:

• badania opinii interesariuszy,

• analizę tematów podejmowanych na Walnych Zgromadzeniach Akcjonariuszy,

• kontakty z inwestorami,

• komunikację z agencjami ratingowymi,

• komunikację z mediami i organizacjami pozarządowymi,

• opinie analityków sektorowych,

• badania opinii klientów i pracowników,

• analizę zgłoszeń nieprawidłowości,

• analizę reklamacji,

• współpracę z podmiotami zależnymi,

• narzędzia analizy danych.

W 2022 roku nie odnotowano istotnych zmian w rodzajach prowadzonej działalności, relacjach biznesowych, oraz sposobie prowadzenia działalności operacyjnej. Nie zmieniła się również lista istotnych interesariuszy.

W wyniku przeprowadzonych analiz zidentyfikowano 13 tematów, w których Grupa Kapitałowa Banku ma istotny wpływ na otoczenie i interesariuszy. Kierując się standardem GRI, kryterium wyboru tematów był wpływ na gospodarkę, środowisko oraz ludzi, w tym na prawa człowieka. Lista tematów nie uległa zmianie w porównaniu do poprzedniego roku. Nowym elementem analizy jest ocena siły wpływu Grupy Kapitałowej Banku w każdym temacie oraz uporządkowanie tematów w kolejności wywieranego wpływu - od największego do najmniejszego wpływu. Wyodrębniono trzy grupy tematów według siły wpływu:

• tematy krytyczne, które niosą ze sobą ryzyko znacznego naruszenia interesów klientów w sposób, który może zagrozić możliwości prowadzenia biznesu w przyszłości,

• tematy, które stwarzają poważne ryzyka dla otoczenia, ale nie naruszają stabilności biznesu,

• tematy, które uwzględniają wpływ na interesariuszy, ale ograniczający się do wybranej grupy.

Istotne grupy interesariuszy [GRI 2-29]

Lista istotnych tematów [GRI 3-2]

1) Klienci

2) Partnerzy biznesowi w łańcuchu wartości

3) Akcjonariusze i inwestorzy

4) Społeczności lokalne

5) Pracownicy

Wpływ krytyczny

1) Bezpieczeństwo klientów i ich środków

2) Etyka

3) Zgodność produktów

4) Korupcja

5) Komunikacja

Wpływ istotny

6) Środowisko

7) Klimat

8) Zrównoważony rozwój

Wpływ ograniczony

9) Pracownicy

10) Otoczenie społeczne

11) Prawa człowieka

12) Łańcuch dostaw

13) Bezpieczeństwo i higiena pracy

Dla każdego tematu dokonano przeglądu istniejących polityk oraz zasad zarządzania, które szczegółowo opisano w rozdziale 13.5. Przeanalizowano, czy prowadzona przez Bank i podmioty zależne wchodzące w skład Grupy Kapitałowej Banku działalność może wywierać znaczący negatywny wpływ na każdy z istotnych tematów. Tam, gdzie taką możliwość zidentyfikowano dodano opis potencjalnego mechanizmu wpływu podejmowanych przez Bank działań.

Badanie istotności wykazało, że we wszystkich obszarach objętych Oświadczeniem Bank i większość podmiotów zależnych posiadają odpowiednie polityki, a ryzyka uznane za kluczowe były identyfikowane już wcześniej w procesie zarządzania ryzykiem. Oświadczenie zawiera opisy ryzyk zidentyfikowanych w Grupie Kapitałowej Banku przy których zastosowano zasadę „stosuj lub wyjaśnij”: informacja o braku pełnej koordynacji wybranych polityk na poziomie Grupy została opatrzona wyjaśnieniem.

13.3 Model biznesowy i struktura zarządcza

Grupa Kapitałowa Banku jest wiodącą instytucją finansową w Europie Środkowo–Wschodniej. Bank, podmiot dominujący Grupy Kapitałowej Banku, jest największym bankiem komercyjnym w Polsce pod względem wartości aktywów i kapitałów własnych, wartości kredytów, depozytów i oszczędności, wielkości sieci dystrybucji, a także liczby obsługiwanych klientów i liczby pracowników.

Bank jest uniwersalnym bankiem depozytowo-kredytowym, który obsługuje osoby fizyczne i prawne. Świadczy usługi finansowe i prowadzi obsługę klientów w oddziałach, agencjach, oraz przy użyciu nowoczesnych systemów bankowości internetowej i mobilnej. W 2022 roku otworzył pierwszy oddział w metaversum. Bank obsługuje największą liczbę klientów detalicznych, co sprawia, że pełni szczególną rolę w edukacji klientów umożliwiając im korzystanie z nowych produktów oraz nowych kanałów dostępu do oferowanych usług finansowych.

Poprzez podmioty zależne Grupa Kapitałowa Banku oferuje m. in. kredyty hipoteczne, świadczy specjalistyczne usługi finansowe w zakresie leasingu, faktoringu, funduszy inwestycyjnych, funduszy emerytalnych i ubezpieczeń, usługi zarządzania flotą pojazdów, agenta transferowego, dostarczania rozwiązań technologicznych, zarządza nieruchomościami, a także prowadzi działalność bankową oraz świadczy usługi windykacyjne i finansowe w Ukrainie.

Bank uzyskuje przychody z tytułu odsetek, z prowizji i opłat oraz z pozostałych źródeł. Z uzyskanych przychodów finansuje koszty operacyjne. Zyskiem dzieli się z akcjonariuszami w zakresie dopuszczanym przez instytucje nadzoru finansowego. Oprócz zysków finansowych Bank stara się generować korzyści dla gospodarki, środowiska i lokalnych społeczności. Zrównoważony wymiar działalności we wszystkich obszarach został uwzględniony w nowej strategii na lata 2023-2025.

Model tworzenia wartości

Struktura zarządcza PKO Banku Polskiego S.A. oraz podmiotów zależnych oparta jest na standardowych, rynkowych zasadach zarządzania. Struktura organizacyjna Banku dzieli się na 9 obszarów, które odzwierciedlają sfery działalności Banku.

Struktura zarządcza PKO Banku Polskiego S.A. (31.12.2022)* [GRI 2-9]

*W dniu 1 stycznia 2023 roku w skład Zarządu wszedł Andrzej Kopyrski (Wiceprezes Zarządu).

[GRI 2-28] Bank jest członkiem licznych organizacji branżowych i regionalnych (np. Związku Banków Polskich, CFA Institute) oraz wielu organizacji biznesowych takich jak izby gospodarczo-handlowe i organizacje zrzeszające przedsiębiorców (np. Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców). Według stanu na koniec 2022 roku Bank należał do 76 organizacji, a w trakcie roku przystąpił do Polskiego Stowarzyszenia Inwestorów Kapitałowych oraz Stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych.

Zarządzanie ESG

Od 2019 roku w ramach Obszaru Finansów i Rachunkowości działa Biuro Raportowania Działalności Grupy, którego zadaniem jest m.in. zbieranie, analizowanie oraz upublicznianie informacji w zakresie zagadnień społecznych i środowiskowych.

[GRI 2-13] W latach 2020-2021 Grupa Kapitałowa Banku realizowała projekt „ESG w Grupie PKO Banku Polskiego”. Celem projektu była poprawa jakości raportowania niefinansowego prowadząca do podwyższenia pozycji Banku w ratingach ESG oraz do poprawy reputacji Banku jako instytucji, która oprócz celów finansowych stawia przed sobą cele środowiskowe, społeczne i w zakresie ładu korporacyjnego. Projekt zapewniał koordynację tematów ESG w Grupie Kapitałowej Banku pod nadzorem Komitetu Sterującego na poziomie Zarządu Banku. Po zakończeniu projektu pod koniec 2022 roku powołano Departament Zrównoważonego Rozwoju ESG pod nadzorem Prezesa Zarządu. Oczekuje się, że nowy departament uzyska pełną sprawczość operacyjną na początku 2023 roku i stanie się centrum kompetencji ESG koordynującym działania w Grupie Kapitałowej Banku.

Przedstawiciele Banku aktywnie uczestniczą w Komitecie ds. Zrównoważonego Finansowania przy ZBP (przedstawiciel Banku jest członkiem Prezydium Komitetu) oraz w grupach roboczych dot. zrównoważonego finansowania przy ZBP, które zostały powołane w celu wypracowania interpretacji regulacji, sposobu ujawnień oraz wspólnego stanowiska w procesach publicznych konsultacji regulacji unijnych.

13.4 Czynniki niefinansowe w Strategii Banku

W grudniu 2022 roku Zarząd Banku przyjął „Strategię PKO Banku Polskiego na lata 2023-2025 – Przygotowani do wyzwań, nastawieni na przyszłość” (dalej: Strategia). Jednym z celów Strategii jest stanie się liderem transformacji ESG w polskim sektorze bankowym.

Realizacja Strategii uwzględnia rozwój biznesu we wszystkich segmentach klientów i zakłada:

Klient korporacyjny

Klient indywidualny

Leasing i finansowanie innych aktywów

Firmy i przedsiębiorstwa

Doradztwo i finansowanie skomplikowanych inwestycji transformacyjnych dostępne dzięki kompetencjom i ekspertyzie pracowników

Rozszerzenie zakresu strukturyzowanego finansowania ESG

Zielone hipoteki

Oferta kredytów gotówkowych na cele ESG

Rozszerzenie oferty funduszy tematycznych

Konto dla młodych

Zwiększenie atrakcyjności oferty leasingowej dla produktów zielonych

Rozbudowa oferty najmu długoterminowego

Oferowanie komplementarnych produktów dla klientów, którzy posiadają już instalacje fotowoltaiczne lub zakupili samochód elektryczny (pompy ciepła, baterie)

Wsparcie firm i przedsiębiorstw poprzez dedykowany ekosystem produktów i usług

Wzmocnienie oferty opartej na programach dopłat publicznych

Bank będzie prowadził działania w następujących obszarach wsparcia:

Model operacyjny

Infrastruktura danych

Ryzyko

Efektywność operacyjna

Budowa centralnego zespołu odpowiedzialnego za koordynację wymiany wiedzy i promocję ESG

Przygotowanie do spełnienia wymogów regulacyjnych oraz emisji zielonych papierów wartościowych

Wyznaczenie priorytetowych sektorów i klientów do wsparcia w dekarbonizacji

Proces scoringowy i analizy portfela rozszerzony o aspekty ESG

Budowa ekspertyz sektorowych w zespołach Ryzyka

Prowadzenie stress-testów klimatycznych

Osiągniecie net-zero w Zakresie 1 i 2 do 2030 roku

Ograniczanie emisji własnych CO2 Banku poprzez modernizację oddziałów i budynków biurowych oraz elektryfikację floty

Jako Lider transformacji ESG Bank postawił sobie ambitne cele środowiskowe, społeczne i zarządcze:

Środowisko

Społeczeństwo

ład korporacyjny

Najwyższy wolumen nowego finansowania projektów zrównoważonych i transformacyjnych

Top 3 Bank w finansowaniu ESG w każdym segmencie biznesowym, wspierający klientów ekspertyzą z zakresu transformacji energetycznej

Neutralność klimatyczna w zakresie 1 i 2 do 2030 roku

>90% zakupionej energii z certyfikatami zielonego pochodzenia

Pierwsza emisja zielonych obligacji własnych Banku

Lider edukacji finansowej młodzieży (wzrost liczby kont Junior)

Lider działań, które wspierają cyfrową transformację różnych grup społecznych, w tym seniorów (promocja cyfrowych usług publicznych – dostęp do e-gov przez kanały cyfrowe banku; aplikacja i strona w wielu wersjach językowych)

Lider przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu (inkluzywna bankowość dla osób z niepełnosprawnościami; oferta dopasowana do specyficznych potrzeb klientów w każdym wieku i w każdej lokalizacji)

Lider wsparcia ludności Ukrainy oraz procesu odbudowy kraju

>40% kobiet na stanowiskach menedżerskich i wyższych stanowiskach menedżerskich

>30% kobiet na pozycji material risk taker

~0% luka płacowa

>2% udział osób z niepełnosprawnościami w aplikacjach o pracę, rozmowach rekrutacyjnych i wśród zatrudnionych

<7% wskaźnik dobrowolnych odejść

<14% wskaźnik całkowitej rotacji pracowników

Stworzenie i publikacja trajektorii ograniczania emisji CO2

Systematyczne poszerzania zakresu ujawnień w zakresie emisji CO2 Banku

13.5 Kluczowe niefinansowe wskaźniki wyników

W czerwcu 2021 roku Zarząd Banku oraz Rada Nadzorcza Banku przyjęły do realizacji wskaźniki w obszarze ESG i włączyły je do celów niefinansowych Grupy Kapitałowej Banku na kolejne lata. Poniżej przestawiono rozliczenie realizacji celów niefinansowych.

Kluczowe niefinansowe wskaźniki wyników w obszarze środowiska

ZOBOWIĄZANIE/WSKAŹNIK	2022	2021	2020	2019
[GRI 305-5] Redukcja emisji gazów cieplarnianych Banku (Zakres 1 i 2) o 60% do 2025 roku (rok bazowy 2019). Uwaga: zmiany wartości wskaźników za lata 2020 i 2021 wynikają z przeliczenia roku bazowego.	-61,7%	-60,7%	-38,9%	Rok bazowy
Wyeliminowanie ekspozycji na sektor wydobywczy węgla do 2030 Wskaźnik: udział finansowania sektorów wydobycia węgla kamiennego i brunatnego w aktywach ogółem	0,09%	0,13%	0,27%	0,27%
Wzrost zielonego finansowania Banku o 5% r/r	54%	83%	X	X
Co najmniej 3-krotnie wyższa wartość zaangażowania w zielone finansowanie niż w wysokoemisyjne dla Grupy Kapitałowej Banku (dane dotyczą tylko Banku)	5,0	3,5	1,6	1,4

Kluczowe niefinansowe wskaźniki wyników w obszarze pracowniczym (w proc.)

ZOBOWIĄZANIE/WSKAŹNIK	2022	2021	2020	2019
Co najmniej 35% zatrudnionych kobiet na kluczowych stanowiskach managerskich w liczbie ogólnej managerów w Grupie Kapitałowej Banku do 2025 roku	40	38	42	X
Co najmniej 35% zatrudnionych kobiet na innych istotnych stanowiskach managerskich w liczbie ogólnej managerów w Grupie Kapitałowej Banku do 2025 roku	38	37	42	X
Wskaźnik rotacji pracowników na poziomie nie wyższym niż 14% w Grupie Kapitałowej Banku do 2025 roku	14,1	13,1	12,5	15,3
Wskaźnik odejść dobrowolnych na poziomie nie wyższym niż 7% w Grupie Kapitałowej Banku do 2025 roku	8,8	8,1	5,3	X
Realizacja systemowych projektów wspierających zatrudnianie osób niepełnosprawnych w Grupie Kapitałowej Banku/ wskaźnik: udział zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zatrudnieniu ogółem (w proc.)	1,4	1,4	1,0	X

Wskaźniki w obszarze pracowniczym były na oczekiwanym poziomie za wyjątkiem rotacji i odejść dobrowolnych, gdzie odnotowano pogorszenie. Prezentowany wskaźnik rotacji wpisuje się w trendy występujące na rynku pracy w 2022 roku. Czas pandemii pokazał potencjał pracy zdalnej. Nowa forma pracy, jak również dotychczasowy rynek pracownika sprzyjały decyzjom o zmianie pracy w 2022 roku. Bank reagując na tendencje na rynku pracy podejmował szereg działań, których celem było utrzymanie pracowników w organizacji.

Kluczowe niefinansowe wskaźniki wyników w obszarze zakupów

ZOBOWIĄZANIE	REALIZACJA
Aktualizacja Polityki zakupowej z uwzględnieniem zasad ESG do końca 3 kw. 2021 roku	Polityka zakupowa została zaktualizowana i uzgodniona w 3 kw. 2021 roku, a następnie wprowadzona decyzją dyrektora departamentu zakupów w dniu 11.10.2021. Kolejna aktualizacja polityki planowana jest w 4 kw. 2023 roku.
Przeprowadzenie ankiety ESG wśród kluczowych dostawców Banku do końca 2021 roku	Bank przeprowadził ankiety ESG wśród kluczowych dostawców w 2 kw. 2021 roku. Celem przeprowadzenia ankiet ESG było określenie poziomu znajomości tematyki ESG wśród dostawców Banku, głównie w zakresie doświadczeń wynikających z uczestnictwa w postępowaniach zakupowych organizowanych przez inne podmioty, ale też w zakresie własnych praktyk i polityk wewnętrznych. Wnioski z ankiet wykorzystano przy aktualizacji Polityki Zakupowej, oraz do przygotowania Kodeksu Etyki Dostawców albo Oferentów.
Przygotowanie Kodeksu Etyki Dostawcy do końca 1 kw. 2022 roku	30.03.2022 Zarząd Banku przyjął „Kodeks Etyki dla Dostawców albo Oferentów współpracujących z PKO Bankiem Polskim S.A. w ramach postępowań zakupowych”. Nowy dokument wdrożono od 1.04.2022. Kodeks został uwzględniony w zapytaniu ofertowym. Każdy Dostawca lub Oferent biorący udział w postępowaniu zakupowym akceptuje ww. Kodeks Etyki i tym samym zobowiązuje się do jego stosowania. Jednostka merytoryczna właściwa ds. zakupu towarów i usług w Banku ma obowiązek corocznego przekazywania, do jednostki merytorycznej właściwej ds. etyki, informacji dotyczącej stosowania Kodeksu Etyki przez dostawców albo oferentów, obejmującej rok poprzedni. Kodeks Etyki porządkuje wymagania w relacjach Bank-Dostawca/Oferent-otoczenie zewnętrzne z uwzględnieniem społecznej odpowiedzialności biznesu m.in. w zakresie bezpieczeństwa informacji, zapobiegania korupcji i konfliktu interesów, środowiska naturalnego i relacji w łańcuchu dostaw. Bank nie akceptuje jakichkolwiek form i przejawów pracy przymusowej, niedozwolonej pracy dzieci ani pracy niezgodnej z przepisami dotyczącymi BHP. Dostawcy/Oferenci powinni analizować swoją działalność z dochowaniem należytej staranności w zakresie ochrony środowiska (m.in. emisji CO2, gospodarki ściekowej, usuwania odpadów, ograniczania hałasu, ochrony bioróżnorodności). Bank współpracuje ze spółkami zależnymi w zakresie ujednolicenia wymagań zakupowych w Grupie Kapitałowej Banku, w tym wdrożenia Kodeksu Etyki. Obecnie trwają konsultacje Banku ze spółkami w celu wdrożenia regulacji w poszczególnych spółkach.

13.6 Polityki

Grupa Kapitałowa Banku przyjęła polityki w odniesieniu do najważniejszych zagadnień społecznych, pracowniczych, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji i posiada następujące regulacje:

• Kodeks etyki,

• Polityka informacyjna i komunikacja z inwestorami,

• Polityka dywidendowa (rozdział 7.3),

• Polityka bezpieczeństwa (w tym cyberbezpieczeństwa),

• Polityka oceny odpowiedniości członków Rady Nadzorczej,

• Polityka różnorodności członków Zarządu i Rady Nadzorczej,

• Polityka sponsoringowa i charytatywna,

• Polityka wyboru firmy audytorskiej,

• Polityka przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu,

• Zasady zapewnienia zgodności i zarządzania ryzykiem braku zgodności,

• Regulamin pracy banku i zasady rekrutacji,

• Polityka wynagradzania,

• Zasady zarządzania rozwojem pracownika,

• Zasady przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji,

• Polityka zakupowa,

• Strategia podatkowa.

Pełen opis polityk jest dostępny na stronie: https://www.pkobp.pl/relacje-inwestorskie/esg-w-grupie-pko-banku-polskiego/polityki-i-zasady/.

Strategia podatkowa

Bank jako podmiot działający w sposób odpowiedzialny i transparenty od 2021 roku posiada Strategię podatkową PKO Banku Polskiego S.A. przyjętą przez Zarząd w formie uchwały i zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą. W 2022 roku Bank dokonał jej przeglądu pod kątem aktualności i przedstawi rekomendacje do zatwierdzenia Zarządowi i Radzie Nadzorczej.

Zgodnie z ustawowym obowiązkiem, Podatkowa Grupa Kapitałowa Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej (dalej: PGK), którą tworzą: Bank, PKO Bank Hipoteczny S.A. oraz PKO Leasing S.A., przygotowała kolejną, coroczną, Informację o realizowanej strategii podatkowej za rok 2021. Strategia podatkowa Banku oraz przygotowane przez PGK informacje o realizowanej strategii podatkowej za rok 2020 i 2021 są dostępne na stronie Banku (https://www.pkobp.pl/grupa-pko-banku-polskiego/pko-bank-polski/strategia-podatkowa/).

13.7 Istotne tematy: zarządzanie i ryzyka

[GRI 3-3] W poszczególnych rozdziałach przedstawiono sposób zarządzania istotnymi tematami z uwzględnieniem ryzyk ESG. [GRI 2-23] [GRI 2-24] Dla każdego tematu zaprezentowano istniejące polityki lub inne regulacje wewnętrzne, sposób ich implementacji oraz rezultaty. [GRI 2-25] Przedstawiono również istniejące procesy naprawy negatywnych wpływów.

System zarządzania ryzykiem

Zgodnie ze Strategią zarządzania ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej Banku, Bank nadzoruje systemy zarządzania ryzykiem w Banku i pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku oraz wspiera rozwój tych systemów, jak również uwzględnia profil ryzyka działalności poszczególnych podmiotów w monitorowaniu i raportowaniu ryzyka na poziomie Grupy Kapitałowej Banku. Zasady i sposób oceny poszczególnych rodzajów ryzyka w podmiotach zależnych Banku określają przepisy wewnętrzne tworzone z uwzględnieniem opinii i rekomendacji Banku oraz postanowień Strategii zarządzania ryzykiem w Banku i Grupie Kapitałowej Banku.

System zarządzania ryzykiem jest dostosowywany do charakteru, skali i złożoności działalności Grupy Kapitałowej Banku oraz otoczenia regulacyjnego, społecznego i środowiskowego. Za funkcjonowanie efektywnego systemu zarządzania ryzykiem odpowiada Zarząd Banku. Zarząd regularnie monitoruje czy metody identyfikacji, pomiaru lub szacowania ryzyka, kontroli, monitorowania oraz raportowania ryzyka dostosowane są do wielkości i profilu ryzyka w Banku i Grupie Kapitałowej Banku oraz otoczenia zewnętrznego. Zarząd zapewnia działanie systemu zarządzania ryzykiem, monitoruje i ocenia jego funkcjonowanie oraz przekazuje Radzie Nadzorczej informację w tym zakresie.

Bank poprzez odpowiednie zarządzanie ryzykiem zapewnia stabilność wyniku finansowego oraz umocnienie pozycji rynkowej Banku.

Grupa Kapitałowa Banku zidentyfikowała ryzyka, które podlegają zarządzaniu, i część z nich uznała za istotne. Ocenę istotności ryzyka Bank przeprowadza nie rzadziej niż raz w roku. Za istotne Bank uznaje ryzyko kredytowe, ryzyko walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych, ryzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko płynności (z wyróżnieniem ryzyka finansowania), ryzyko operacyjne, ryzyko biznesowe (strategiczne), ryzyko zmian makroekonomicznych oraz ryzyko modeli. Ze względu na przekrojową specyfikę ryzyk ESG, które nie są odrębnymi ryzykami, lecz częścią klasycznych kategorii ryzyka, Grupa Kapitałowa Banku nie wyodrębniła ich jako osobnej kategorii. Pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku mogą uznać za istotne inne rodzaje ryzyka niż wymienione powyżej, wówczas Bank weryfikuje istotność tych rodzajów ryzyka na poziomie Grupy Kapitałowej Banku.

W 2021 roku Bank dokonał analizy procesu zarządzania ryzykiem i wprowadził ryzyka ESG do strategii zarządzania ryzykiem w Banku i w Grupie Kapitałowej Banku. Ryzyko ESG jest rozumiane jako ryzyko negatywnych efektów finansowych, które są skutkiem wpływu czynników ESG na klientów i kontrahentów lub pozycje bilansu. Celem zarządzania ryzykiem ESG jest wspieranie zrównoważonego rozwoju oraz budowy długookresowej wartości Banku przez zintegrowane zarządzanie wpływem czynników ESG. Zarządzanie ryzykiem ESG uwzględnia perspektywę podwójnej istotności: wpływu czynników ESG na działalność, wynik finansowy i rozwój Banku oraz wpływu działalności Banku na społeczeństwo i środowisko. Bank zarządza ryzykiem ESG w ramach zarządzania innymi rodzajami ryzyka. Ryzyko ESG nie jest odrębnym rodzajem ryzyka, lecz przekrojowym, które wpływa na poszczególne rodzaje ryzyka. Zarządzanie ryzykiem ESG wspierają wszystkie komitety, które funkcjonują w Banku w zakresie swoich działań i kompetencji związanych z ryzykiem ESG.

W pierwszym kroku prac nad Oświadczeniem Bank dokonał przeglądu ryzyk ESG w Grupie Kapitałowej Banku, które rozpoznano w 2021 roku. Potwierdzono, że lista nie zmieniła się i zawiera następujące ryzyka:

• naruszenia bezpieczeństwa klientów i ich środków,

• nieetycznego prowadzenia biznesu,

• braku zgodności produktów,

• korupcji,

• niewłaściwej komunikacji,

• negatywnego wpływu na środowisko,

• klimatyczne,

• dla zrównoważonego rozwoju,

• pracownicze,

• negatywnego wpływu na otoczenie społeczne,

• naruszenia praw człowieka,

• w łańcuchu dostaw,

• bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP).

13.7.1 Bezpieczeństwo klientów i ich środków

A. Bezpieczeństwo Klientów w procesie korzystania z produktów

Jednym z priorytetów Banku jest wyznaczanie najwyższych standardów bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo klientów w procesie korzystania z produktów Banku i Grupy Kapitałowej Banku obejmuje przede wszystkim bezpieczeństwo środków klientów, ale także bezpieczeństwo fizyczne klientów w obiektach Banku. [GRI 2-23] Kwestię bezpieczeństwa określają przepisy wewnętrzne Banku, w tym Polityka Bezpieczeństwa w PKO Banku Polskim S.A. oraz, szczegółowo, przepisy dotyczące konkretnych obszarów bezpieczeństwa: (i) ochrony osób i mienia, (ii) bezpieczeństwa systemu informatycznego, (iii) zarządzania incydentami bezpieczeństwa.

Bezpieczeństwo środków klientów

Działania Banku i pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku na rzecz bezpieczeństwa środków klientów dotyczą zarówno zapewnienia bezpieczeństwa powierzonych środków, jak też bezpieczeństwa środków inwestowanych za pomocą oferowanych produktów. Inicjatywy w zakresie zapewnienia stabilnej i bezpiecznej infrastruktury pozwoliły osiągnąć bardzo wysokie wskaźniki niezawodności infrastruktury informatycznej.

Bezpieczeństwo inwestowanych środków: Bank dokłada wszelkiej staranności, aby jego produkty nie generowały ryzyka utraty środków przez klientów. Ma to szczególne znaczenie w przypadku produktów inwestycyjnych. Dlatego też Bank w ramach obowiązków nałożonych przez Dyrektywę MiFID, informuje klientów przed transakcją czy dany produkt jest dla nich odpowiedni.

Bezpieczeństwo powierzonych depozytów: Podstawowym mechanizmem gwarancji bezpieczeństwa środków klientów środków jest stabilność wyniku finansowego Banku i pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku. Dodatkowym mechanizmem jest uczestnictwo Banku w obowiązkowym systemie gwarantowania wkładów, który funkcjonuje na podstawie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

Bezpieczeństwo środków klientów gwarantują także procedury cyberbezpieczeństwa.

Bezpieczeństwo fizyczne klientów

Bank i pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku zapewniają klientom w swych placówkach najwyższą jakość obsługi bezpośredniej, m.in. dzięki wdrożonym w Banku standardom bezpieczeństwa spełniającym wymagania przepisów prawa i norm. We wszystkich obiektach stosuje się odpowiednie do zidentyfikowanych zagrożeń i ryzyka nowoczesne systemy, urządzenia i rozwiązania techniczne oraz organizacyjne, zapewniające fizyczne bezpieczeństwo klientów, pracowników, gotówki i depozytów oraz bezpieczeństwo informacji chronionych, w tym tajemnicy bankowej i danych osobowych.

Ochrona obejmuje wszystkie udostępniane klientom placówki i urządzenia samoobsługowe i ma formę:

• zabezpieczeń technicznych (budowlanych, mechanicznych i elektronicznych, w tym systemy: sygnalizacji włamania i napadu, telewizji dozorowej i kontroli dostępu),

• bezpośredniej stałej ochrony fizycznej wybranych obiektów Banku,

• monitorowania sygnałów alarmowych przez koncesjonowane przedsiębiorstwa ochrony i dojazdu tzw. grup interwencyjnych po odebraniu sygnałów alarmowych.

Ponadto pracownicy wszystkich oddziałów i agencji Banku podlegają szkoleniom z zakresu bezpieczeństwa w formie e-learningu oraz bezpośredniej z ćwiczeniami nt. „Przeciwdziałanie napadom i postępowanie w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa”. Realizację szkoleń bezpośrednich, zawieszonych z powodu pandemii, wznowiono w czerwcu 2022 roku i w kolejnych latach będą sukcesywnie realizowane we wszystkich oddziałach.

B. Cyberbezpieczeństwo

Struktura zarządcza

Bank posiada politykę bezpieczeństwa, która odnosi się również do zasad bezpieczeństwa cyfrowego. Zarząd przyjął tę politykę w 2015 roku. W Banku funkcjonuje Departament Cyberbezpieczeństwa, który zajmuje się:

• zapewnianiem bezpieczeństwa systemu informatycznego Banku,

• rozwojem systemów oraz monitorowaniem parametrów cyberbezpieczeństwa i usług krytycznych,

• zapewnianiem obsługi zdarzeń i incydentów dotyczących cyberbezpieczeństwa, w tym zdarzeń i incydentów w zakresie bankowości elektronicznej.

Za kontrolę aktualnego poziomu bezpieczeństwa infrastruktury odpowiada dyrektor tego departamentu. Podlega mu również Operacyjne Centrum Bezpieczeństwa (SOC - Security Operations Centre). Za realizację polityki cyberbezpieczeństwa i kontrolę cyberbezpieczeństwa odpowiada dyrektor Departamentu Cyberbezpieczeństwa. Nadzór nad realizacją tych funkcji sprawuje wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Informatyki. Nadzór nad realizacją polityki sprawuje prezes Zarządu. Aby doskonalić metody przeciwdziałania przestępstwom Departament Cyberbezpieczeństwa przygotowuje analizy i przedstawia Zarządowi i Radzie Nadzorczej Banku wnioski i rekomendacje dotyczące wdrożenia lub modyfikacji rozwiązań.

Monitorowaniem i reagowaniem na incydenty zajmuje się w Banku specjalistyczna komórka CERT PKO Banku Polskiego S.A. Aby zapewnić bezpieczeństwo informatyczne usług Banku w zakresie reagowania na incydenty wdrożono tryb pracy 24/7/365.

W 2021 roku Bank wdrożył projekt CyberSecurity Operations Center w ramach którego zoptymalizowano procesy Departamentu Cyberbezpieczeństwa oraz przygotowano strategię świadczenia usług dla spółek Grupy. Ponadto w ramach projektu wdrożono system klasy SOAR umożliwiający automatyzację obsługi incydentów bezpieczeństwa. Wdrożone zmiany przełożyły się na znaczne usprawnienie pracy w zakresie obsługi alertów i incydentów, co pozwoliło skrócić proces reakcji i wpłynęło na minimalizację zagrożeń (w niektórych przypadkach nawet o 95% - obsługa phishingu). W 2022 roku CERT PKO BP zgłosił i zablokował, we współpracy z CERT Polska oraz CERT Orange, ponad 2 700 fałszywych stron. Oszustwa były kierowane głównie w usługi elektroniczne i klientów Banku, ale 25% zgłoszeń dotyczyło wyłudzeń innego typu, co pokazuje wkład zespołu CERT PKO BP w ogólny poziom bezpieczeństwa teleinformatycznego w polskiej cyberprzestrzeni.

CERT PKO BP jest członkiem międzynarodowego forum zrzeszającego zespoły reagujące na incydenty cyberbezpieczeństwa FIRST oraz należy do grupy roboczej europejskich zespołów reagujących (TERENA TF-CSIRT) i działającej przy niej organizacji Trusted Introducer. Jest też wiodącym uczestnikiem Bankowego Centrum Cyberbezpieczeństwa działającego pod patronatem Związku Banków Polskich.

Bank systematycznie edukuje pracowników w zakresie bezpieczeństwa środowiska teleinformatycznego oraz bezpieczeństwa informacji przetwarzanych w tym środowisku. W 2022 roku udostępnił pracownikom nowe szkolenia e-learningowe, dzięki którym użytkownicy zdobyli wiedzę dotyczącą zagrożeń związanych z:

• korzystaniem z urządzeń mobilnych,

• korzystaniem z własnego sprzętu informatycznego w celach zawodowych oraz korzystaniem ze sprzętu służbowego w celach prywatnych,

• publikowaniem przez pracowników informacji dotyczących Banku w Internecie (w szczególności na portalach społecznościowych),

• atakami socjotechnicznymi.

Szkolenia te stanowią również pakiet szkoleń obowiązkowych dla każdego nowego pracownika. Bank realizuje szkolenia zgodnie z ustalonym harmonogramem szkoleń i na bieżąco monitoruje ich realizację przez pracowników w ramach niezależnego monitorowania mechanizmów kontrolnych.

Podnoszeniu wiedzy pracowników służy też uruchomiony w październiku 2022 roku program symulowanych ataków phishingowych. Wiadomości wysyłane są do wszystkich zatrudnionych w Banku osób i imitują rzeczywiste zagrożenia, na jakie narażeni są na co dzień użytkownicy.

Zgodnie z polityką Banku zasad cyberbezpieczeństwa muszą przestrzegać nie tylko pracownicy, ale również podmioty zewnętrzne (wykonawcy). Bank określa wymagania bezpieczeństwa dla dostawców usług IT w zakresie ochrony informacji Banku, dostępu do budynków i pomieszczeń Banku oraz ochrony systemów informatycznych Banku.

W 2022 roku przeprowadzono trening Security Awareness (symulacja ataku phishingowego) którym objęto wszystkich pracowników Banku (ponad 20 000) oraz przeprowadzono dedykowany trening dla Zarządu Banku. W Banku działa również wewnętrzna komórka (RedTeam), która symuluje w sposób kontrolowany potencjalne ataki w celu identyfikacji słabych punktów jeszcze przed ich wykorzystaniem przez przestępców.

W 2022 roku szeroko analizowano informacje w ramach ThreatIntelligence w zakresie działań realizowanych w cyberprzestrzeni związanych z konfliktem Rosja/Ukraina z jednoczesnym nałożeniem zagrożeń, które mogą się zmaterializować w Banku. Duży nacisk skierowano na usuwanie podatności, co skutkowało najniższą ilością podatności w historii Banku.

Audyt

Bank na bieżąco identyfikuje zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa. Monitoruje źródła informacji, wdraża zabezpieczenia przed potencjalnymi zagrożeniami oraz tworzy plany reagowania na incydenty. W Banku funkcjonuje sformalizowany proces weryfikacji bezpieczeństwa i podatności nowych lub modyfikowanych systemów i aplikacji przed dopuszczeniem ich do produkcji. Ten proces Bank realizuje w dwóch wymiarach: jako związany z wdrażaniem i modyfikacją oprogramowania oraz jako proces projektowy. Każdy nowy projekt, w którym zmienia się system kluczowy dla procesów biznesowych, jest poddawany audytowi bezpieczeństwa IT.

Audyt wewnętrzny obejmuje procesy IT minimum raz w cyklu 3-letnim. Wybór procesów IT do audytu wewnętrznego w danym roku zależy m.in. od: wyników przeprowadzonych audytów wewnętrznych, zmian środowiska teleinformatycznego, ryzyk związanych ze zidentyfikowanymi oszustwami wewnętrznymi i zewnętrznymi oraz zmian w przepisach wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na funkcjonowanie i działalność operacyjną Banku. Wewnętrzne audyty procesów IT realizuje Zespół Audytu IT i Bezpieczeństwa, zgodnie z ustalonym harmonogramem. Audyty zewnętrzne cyberbezpieczeństwa są zlecane firmom audytowym z którymi Bank ma podpisane umowy ramowe.

Zarządzanie ryzykiem nieuprawnionego dostępu do środków klientów za pomocą bankowości elektronicznej

Według Banku oraz PKO Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych S.A. najistotniejszym zagrożeniem dla bezpieczeństwa klientów są potencjalne przestępcze działania osób trzecich, wymierzone w klientów korzystających z elektronicznych kanałów dostępu do usług bankowych i inwestycyjnych.

Po pierwsze, w Banku stosowane są najnowsze rozwiązania bezpieczeństwa teleinformatycznego gwarantujące klientom bezpieczny dostęp do swoich środków. Bank stale podnosi jakość zabezpieczenia systemów IT, w szczególności w zakresie aplikacji wykorzystywanych przez klientów Banku. Dotyczy to m.in. aktywnego zwalczania stron phishingowych podszywających się pod serwisy Banku, identyfikacji zamiarów oraz zdolności przestępców z uwzględnieniem taktyk, technik i procedur (normalizacja i ustrukturyzowanie informacji o zagrożeniach w jednym modelu danych), śledzenia rozwoju złośliwego oprogramowania atakującego klientów Banku, rozwoju mechanizmów detekcji zainfekowanych komputerów klientów oraz doskonalenia reguł i rozszerzania zakresu monitoringu transakcji elektronicznych.

Po drugie, Bank przywiązuje bardzo dużą wagę do informowania i podnoszenia świadomości klientów na temat bezpiecznego korzystania z bankowości elektronicznej i kart płatniczych. Dzieje się tak dlatego, że bezpieczeństwo w tym zakresie uzależnione jest w znacznej mierze od działań użytkownika. Działania edukacyjne Banku to między innymi:

• regularne kampanie edukacyjne realizowane w mediach społecznościowych oraz innych kanałach służących do kontaktu z klientami np. portal edukacyjny www.bankomania.pkobp.pl,

• filmy z przykładami realnych ataków publikowane w serwisie YouTube,

• artykuły edukacyjne w mediach elektronicznych oraz prasie,

• webinary oraz szkolenia z najczęściej występujących ataków,

• bieżące odpowiedzi na zapytania klientów (e-mail, media społecznościowe),

• bieżące przekazywanie mediom stanowiska Banku i materiałów edukacyjnych na temat cyberprzestępstw i zasad bezpieczeństwa,

• bieżące reagowanie na inne sygnały dotyczące zagrożeń,

• przekazywanie klientom informacji nt. cyberbezpieczeństwa poprzez strony internetowe Banku, serwis transakcyjny i mailingi.

W 2022 roku skuteczność detekcji złośliwego oprogramowania (w szczególności mobilnego) u klientów Banku, osiągnęła pułap bliski 100%. W sumie wykryto i zaraportowano do systemów antyfraudowych ponad 40 tys. infekcji lub anomalii u klientów bankowości mobilnej iPKO. Ponadto przeprowadzono testy (proof of concept) usługi mitygującej ataki na klientów poprzez podszywanie się pod infolinię Banku i rozpoczęto działania projektowe w celu dalszego podnoszenia bezpieczeństwa klientów za pomocą biometrii.

W 2022 roku Bank doskonalił systemy wykrywania incydentów, anomalii oraz zaawansowanych typów złośliwego oprogramowania. Automatyzował także wiele działań związanych z obsługą incydentów. Zapewnił aktualność technologiczną rozwiązań do informatyki śledczej zgodnie z aktualnym profilem wymagań.

Dodatkowo przedstawiciele Banku angażują się w prace Bankowego Centrum Cyberbezpieczeństwa (BCC) przy Związku Banków Polskich. Celem BCC są kompleksowe i długofalowe działania na rzecz zwiększenia poziomu bezpieczeństwa bankowości mobilnej i elektronicznej oraz przygotowanie narzędzi (struktury procedury, mechanizmy wymiany informacji) umożliwiających zarządzanie sytuacją kryzysową (np. w przypadku zmasowanego ataku).

Bank nie posiada certyfikacji w zakresie ISO 27001, jednak procesy i przepisy w zakresie cyberbezpieczeństwa tworzy w oparciu o wymagania tej normy. Wysoka dojrzałość organizacyjna w obszarze obsługi incydentów cyberbezpieczeństwa jest szczególnie istotna w świetle decyzji KNF z 2018 roku o uznaniu PKO Banku Polskiego S.A. za operatora usługi kluczowej w rozumieniu ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa.

C. Ryzyko naruszenia prywatności

PKO Bank Polski S.A. działa zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami, w tym z:

• rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych zwane RODO),

• ustawą z 10 maja 2018 roku o ochronie danych osobowych,

a także posiada wewnętrzne przepisy o ochronie danych osobowych.

Wspomniane przepisy wewnętrzne dotyczą zasad przetwarzania danych osobowych w Banku, w szczególności sposobu ich przetwarzania oraz środków technicznych i organizacyjnych zapewniających bezpieczeństwo procesu.

Dodatkowo w Banku obowiązują przepisy wewnętrzne dotyczące w szczególności:

• bezpieczeństwa informacji chronionych,

• bezpieczeństwa systemu informatycznego,

• ochrony osób i mienia,

• zarządzania incydentami bezpieczeństwa, gdzie został określony sposób zarządzania naruszeniami ochrony danych osobowych,

• prowadzenia postępowań wyjaśniających,

• opracowywania i wdrażania mechanizmów bezpieczeństwa.

Prywatność i bezpieczeństwo danych

Standardy Bezpieczeństwa w Grupie Kapitałowej Banku adresują następujące zagadnienia: ochrona danych osobowych, zarządzanie ciągłością działania, bezpieczeństwo teleinformatyczne, przeciwdziałanie praniu pieniędzy, zarządzanie incydentami bezpieczeństwa, zasady outsourcingu oraz zasady raportowania stanu bezpieczeństwa.

Bank przetwarza dane osobowe z zachowaniem wymogów powszechnie obowiązującego prawa, w tym zasady zgodności z prawem i przejrzystości danych, zasady ograniczenia celu przetwarzania danych, zasady minimalizacji danych, zachowania prawidłowości, integralności i poufności przetwarzanych danych. Aby zrealizować te cele Bank stosuje zarówno regulacje proceduralne, jak i rozwiązania technologiczne. Są one projektowane tak, aby zachować określone w RODO zasady przetwarzania danych osobowych.

Bank powołał Inspektora Ochrony Danych (IOD). Do jego zadań należy nadzór nad prawidłowym przetwarzaniem danych osobowych. Klienci mogą skontaktować się z IOD pisząc do niego na adres Banku lub na e-mail: iod@pkobp.pl.

Zgodnie obowiązkami wynikającymi z RODO Bank opracował Informację o przetwarzaniu danych osobowych i przekazuje ją klientom. Informuje ich o obowiązujących zasadach przetwarzania danych osobowych, celu ich przetwarzania, oraz o swoich prawach, w tym prawie dostępu do danych, sprostowania danych i prawie do usunięcia danych.

Ponadto na stronie internetowej Banku https://www.pkobp.pl/rodo/ znajdują się informacje o przetwarzaniu danych osobowych, w tym m.in. o powołanym IOD, informacja o przetwarzaniu danych osobowych, podstawach prawnych przetwarzania danych, realizacji praw osób których dane dotyczą.

Gdy Bank przetwarza dane na podstawie zgody osoby, której dotyczą, informuje ją o prawie do wycofania zgody.

Klienci Banku mogą w formie reklamacji zgłaszać wątpliwości dot. bezpieczeństwa danych, a także wystąpić z wnioskiem o realizację praw wynikających z RODO. Opracowane zostały również przepisy wewnętrzne dotyczące zarządzania naruszeniami ochrony danych osobowych. Bank określił zasady informowania klientów w przypadku naruszenia bezpieczeństwa ich danych. Zasady te są zgodne z wymogami prawa.

Ciągła wymiana informacji i poprawa bezpieczeństwa w oparciu o najlepsze praktyki są stałym elementem współpracy i obowiązujących Porozumień w Grupie Kapitałowej Banku. Postępowanie z ewentualnymi naruszeniami odbywa się w sposób zgodny z prawem. Dotyczy to również informowania odpowiednich organów o naruszeniach, co także wynika z przepisów wewnętrznych oraz przepisów prawa.

Zarządzanie ryzykiem nieuprawnionego dostępu do informacji o klientach

Bank zarządza ryzykiem nieuprawnionego dostępu do informacji o klientach zgodnie z „Polityką Bezpieczeństwa w PKO Banku Polskim S.A.”. „Zasady bezpieczeństwa informacji chronionych w PKO Banku Polskim S.A.” regulują kwestie poufności informacji i zachowania tajemnicy bankowej oraz bezpieczeństwa danych osobowych, w tym odpowiedzialność pracowników Banku w zakresie ochrony danych osobowych. Każdy pracownik obligatoryjnie i zgodnie z procedurami jest zobowiązany ukończyć stosowne szkolenie z ochrony danych osobowych. Szkolenia są realizowane także cyklicznie. Działania na rzecz bezpieczeństwa danych są podejmowane z udziałem Zarządu. Aby chronić dane, wdrażane są najwyższej klasy rozwiązania z zakresu polityki i bezpieczeństwa systemowego. Rozwiązania te zarówno w aspekcie systemowym, jak i polityk, są przedmiotem ciągłej ewaluacji, działań audytowych i ulepszania zgodnie z najlepszymi praktykami rynkowymi. Departament Bezpieczeństwa nadzoruje realizację obowiązków związanych z zabezpieczeniem informacji chronionych w Banku oraz przygotowuje informacje o stanie bezpieczeństwa dla Zarządu Banku oraz Rady Nadzorczej w raporcie w cyklu półrocznym. W ramach swoich działań Departament Bezpieczeństwa prowadzi w jednostkach Banku kontrole z zakresu bezpieczeństwa (w tym bezpieczeństwa informacji) oraz opiniuje w tym zakresie nowe rozwiązania i projekty wdrażane w Banku.

Zgodnie z powyższymi zasadami:

• pracownicy mają dostęp do informacji chronionych w Banku wyłącznie w zakresie powierzonych zadań i obowiązków służbowych,

• pracownicy przed rozpoczęciem przetwarzania informacji chronionych realizują szkolenia z zakresu bezpieczeństwa informacji chronionych,

• gdy materiały zawierające informacje chronione są udostępniane podmiotom zewnętrznym, pomiędzy stronami jest zawierana umowa o zachowaniu poufności, zaś w przypadku powierzenia przetwarzania danych osobowych, zawierana jest umowa o powierzeniu przetwarzania danych osobowych. Umowa ta zawiera m.in. zobowiązania podmiotów współpracujących z Bankiem do ochrony powierzonych danych, wykorzystania ich wyłącznie w celach związanych z realizacją umowy oraz przekazywania informacji o wszelkich naruszeniach bezpieczeństwa. Bank określa wymogi zabezpieczenia przetwarzanych danych zgodnie z przepisami powszechnie obowiązującego prawa. Bank przewiduje również możliwość kontroli bezpieczeństwa danych przetwarzanych u podmiotów współpracujących.

Bank zobowiązany jest do zachowania tajemnicy bankowej określonej przepisami ustawy Prawo bankowe.

Wszelkie udostępnienie informacji, które stanowią tajemnicę bankową, w tym danych osobowych klientów Banku, może mieć miejsce przy zachowaniu obowiązków wynikających z przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Zapytania od podmiotów uprawnionych do żądania udzielenia informacji, które stanowią tajemnicę bankową (np. od agend rządowych) są rozpatrywane przez Bank zgodnie z zasadami określonymi w przepisach prawa. Informacje objęte tajemnicą bankową Bank udziela wyłącznie w przypadkach określonych przepisami wymienionej ustawy, po spełnieniu przesłanek uprawniających do ich udzielenia.

Bank podejmuje działania w zakresie występujących naruszeń ochrony danych osobowych zgodnie z przyjętymi Zasadami zarządzania incydentami bezpieczeństwa w PKO Banku Polskim S.A. oraz z RODO. W przypadku stwierdzenia naruszenia niezwłocznie podejmowane są działania zmierzające do jego analizy oraz minimalizacji negatywnych skutków, jeśli takie wystąpią. Przypadki naruszenia ochrony danych osobowych skutkujące ryzykiem naruszenia praw lub wolności osób fizycznych są niezwłocznie zgłaszane do Prezesa UODO. Ponadto, jeżeli naruszenie ochrony danych osobowych może powodować wysokie ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych, o takim naruszeniu niezwłocznie zawiadamia się osobę, której dane dotyczą.

Każdy z pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku, który przetwarza dane osobowe, posiada odrębne przepisy wewnętrzne i realizuje obowiązki związane z ochroną danych osobowych jako odrębny administrator. Spółki wprowadziły Standardy Bezpieczeństwa (w tym w zakresie ochrony danych osobowych) będące częścią „Wytycznych w zakresie Standardu bezpieczeństwa w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego”. Są one zgodne z powszechnie obowiązującymi przepisami oraz ze standardami stosowanymi w Banku, a w niezbędnym zakresie zawierają regulacje szczególne, adekwatne do specyfiki konkretnego podmiotu.

13.7.2 Etyka

A. Etyka

Bank jako jeden z największych pracodawców w Polsce zobowiązuje się do prowadzenia i promowania etycznego biznesu, budowy etycznej kultury organizacyjnej oraz przestrzegania zasad społecznej odpowiedzialności.

Bank przyjął Kodeks Etyki uchwałą Zarządu Banku w 2014 roku. Kodeks stanowi zbiór najważniejszych wartości, zasad, norm postępowania, postaw etycznych, które określają sposób kształtowania wzajemnych relacji w biznesie oraz w relacjach Banku z otoczeniem. W wymiarze praktycznym Kodeks jest narzędziem, które wspiera upowszechnianie oraz wdrażanie wartości etycznych w Banku. Jego zapisy dotyczą pracowników jak również wszystkich osób, które wykonują na rzecz lub w imieniu Banku działania biznesowe lub pośredniczą w działalności Banku. O obowiązku przestrzegania Kodeksu Etyki przez każdego pracownika Banku stanowi Regulamin Pracy Banku.

PODJĘTE DZIAŁANIA

Definiowanie i promocja standardów decyzji biznesowych oraz postaw pracowniczych,

Wzmacnianie świadomości pracowników na temat znaczenia etyki w biznesie poprzez organizowanie szkoleń, warsztatów oraz tworzenie kampanii informacyjnych,

Określenie i promowanie kluczowych wartości Banku niezbędnych do realizacji misji takich jak: wiarygodność, satysfakcja klienta, ciągłe doskonalenie oraz przedsiębiorczość – wartości te stanowią podstawę modelu kompetencji pracowników,

Dbanie o zapewnienie jednolitych standardów etyki w całej Grupie Kapitałowej Banku,

Promowanie firm, które postępują etycznie wobec klientów, partnerów w działalności biznesowej i pracowników,

Zaangażowanie społeczne w inicjatywy na rzecz lokalnych społeczności, jak też w przedsięwzięcia o charakterze globalnym,

Dbanie o wysoki standard rozwiązań w obszarze etyki - potwierdzony certyfikatami,

Zapewnienie pracownikom możliwości zrzeszania się oraz swobodę wypowiedzi.

Bank przeprowadził analizę ryzyk etycznych w odniesieniu do każdej grupy interesariuszy i prowadzi działania w celu ich minimalizacji:

Interesariusze

Ryzyka

Działania

Pracownicy

Korupcja i łapownictwo

Naruszenie tajemnicy biznesowej przedsiębiorstwa

Mobbing, molestowanie, inne formy dyskryminacji

Naruszanie warunków pracy

Rozdział ‎13.7.4 (przeciwdziałanie korupcji)

Bank łagodzi ryzyka naruszenia tajemnicy biznesowej przedsiębiorstwa, stosowania mobbingu, molestowania i innych form dyskryminacji, a także ryzyko naruszenia warunków pracy poprzez sformułowanie w Regulaminie Pracy Banku odpowiednich obowiązków pracowników w tym zakresie oraz kar za nieprzestrzeganie.

Klienci

Nieetyczna sprzedaż

Nieuprawniony dostęp do informacji o klientach

Nieuprawniony dostęp do środków klientów

Wykluczenie społeczne

Nietransparentne relacje z partiami politycznymi

Rozdział ‎13.7.3 (misselling)

Rozdział ‎13.7.5A (zgłaszanie reklamacji i naruszeń)

Rozdział ‎13.7.1C (ryzyko nieuprawnionego dostępu do informacji o klientach, ochrona informacji, przestrzeganie tajemnicy bankowej)

Rozdział ‎13.7.1A i B (ryzyko nieuprawnionego dostępu do środków klientów)

Rozdział ‎13.7.10A (specjalne działania wspierające klientów z niepełnosprawnościami)

Bank posiada wewnętrzne regulacje przyjęte przez Zarząd, które dotyczą relacji z partiami politycznymi i określają zasady otwierania rachunków bankowych oraz udzielania kredytów partiom politycznym

Kontrahenci

Korupcja i łapownictwo

Wymuszanie kredytu kupieckiego

Rozdział ‎13.7.4 (przeciwdziałanie korupcji)

Rozdział ‎13.7.12B (płatności w terminie)

Otoczenie

społeczne

Korupcja i łapownictwo

Negatywny wpływ na środowisko

Negatywny wpływ na społeczności

Rozdział ‎13.7.4 (przeciwdziałanie korupcji)

Rozdział ‎13.7.6 (monitorowanie wpływu)

Rozdział ‎13.7.10C (działalność charytatywna i sponsoringowa)

Upowszechnianie etyki i wartości Banku

W 2022 roku Bank prowadził działania szkoleniowe skierowane do wszystkich pracowników Banku oraz kadry menedżerskiej. Szkolenia te dotyczyły zagadnień istotnych z punktu widzenia upowszechniania etyki zachowań w zespołach, takich jak budowanie relacji w zespole, identyfikacja emocji, sposobów radzenia sobie ze stresem, kwestii motywowania pracowników do pracy i zarządzania zespołem w środowisku zmian.

Wszyscy nowozatrudnieni pracownicy otrzymują informacje na temat wartości oraz Kodeksu Etyki w pierwszych dniach pracy w ramach procesu wdrożenia.

Dodatkowo, Bank oferuje agentom szkolenie dotyczące etyki i wartości.

Przeciwdziałanie naruszeniom etyki

Obok promocji wartości Banku i postaw etycznych równie istotne dla Banku jest przeciwdziałanie wszelkim formom naruszenia etyki we wszystkich opisanych wyżej aspektach działania (w tym także przeciwdziałanie mobbingowi i dyskryminacji). Dlatego w sposób jasny i przejrzysty określono ścieżki:

• zgłaszania wszelkich naruszeń, które dostępne są dla każdego pracownika w dowolnej formie, w tym także anonimowo,

• postępowania w celu wyjaśnienia zgłoszonych potencjalnych naruszeń,

• monitorowania i raportowania (także do odpowiedniego członka Zarządu Banku) stwierdzonych naruszeń.

Powyższe procedury i zasady postępowania zostały przyjęte przez Zarząd Banku.

Kodeks Etyki Banku oraz Regulamin Pracy Banku zawierają postanowienia dotyczące m.in. przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, religię i wyznanie, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony i nieokreślony oraz zatrudnienie w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy.

Każdy pracownik ma obowiązek przestrzegania Kodeksu Etyki Banku oraz udziału w rozwoju i promowaniu kultury organizacyjnej oraz wartości z nią związanych.

Aby przeciwdziałać naruszeniom etyki Bank stosuje odrębne przepisy wewnętrzne: „Zasady przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz tryb rozpatrywania skarg dotyczących naruszenia uprawnień pracowniczych”. Pracownicy wysyłają zgłoszenia na specjalne skrzynki mailowe.

Bank analizuje sprawy zgłaszane poprzez dedykowane kanały wewnętrzne również pod kątem braku zgodności i naruszenia konfliktów interesów.

Obok promocji wartości wśród pracowników, Bank prowadzi również monitoring skarg pracowniczych pod kątem potencjalnego naruszenia standardów etyki. Odpowiedni Członkowie Zarządu Banku są informowani raz na kwartał o skargach pracowników w nadzorowanych przez nich obszarach i o sposobie zakończenia sprawy. Członkowie Zarządu Banku mają też prawo do wglądu do dokumentacji dotyczącej rozpoznania skargi. Dodatkowo Prezes Zarządu Banku jest raz na kwartał informowany o wszystkich skargach pracowników.

Dodatkowo w 2022 roku Zarząd Banku, jak i Rada Nadzorczą Banku zaakceptowały nowelizację Kodeksu Etyki. Nowe przepisy określiły w szczególności:

a) że zachowania niezgodne z postawami etycznymi wskazanymi w „Kodeksie Etyki PKO Banku Polskiego S.A.” są nieakceptowalne,

b) proces weryfikacji i oceny przestrzegania zasad etyki w Banku

W ramach realizacji tego procesu Zarząd Banku na podstawie opracowanego w 2021 roku ,,Sprawozdania na temat przestrzegania zasad etyki w Banku” dokonał pozytywnej oceny przestrzegania zasad etyki określonych w Kodeksie Etyki PKO Banku Polskim S.A., a o wynikach dokonanej oceny poinformował Radę Nadzorczą.

Zgodnie z przyjętymi w PKO Banku Polskim S.A. regulacjami dotyczącymi oceny odpowiedniości kandydatów na członków Zarządu oraz członków Zarządu PKO Banku Polskiego S.A, Rada Nadzorcza oceniając odpowiedniość w aspekcie rękojmi należytego wykonywania obowiązków, uwzględnia kryteria reputacji, uczciwości i etyczności działania kandydatów na członków Zarządu Banku (w ramach oceny wstępnej), jak również członków Zarządu Banku (w ramach oceny okresowej). Stwierdzenie nieodpowiedniości kandydata na członka Zarządu lub członka Zarządu w aspekcie rękojmi może skutkować odpowiednio niepowołaniem kandydata do składu organu albo podjęciem działań zmierzających do odwołania członka organu z pełnionej funkcji. Analogiczne zasady obowiązują w polityce oceny odpowiedniości dotyczącej członków Rady Nadzorczej Banku.

Etyka w Grupie Kapitałowej Banku

Podmioty Grupy Kapitałowej Banku wdrożyły Kodeks Etyki Spółki na podstawie wzoru przesłanego przez Bank, co oznacza stosowanie jednolitych zasad w całej Grupie Kapitałowej Banku.

Komunikacja krytycznych obaw

[GRI 2-16] W obszarze pracowniczym istnieją mechanizmy promowania i monitorowania przestrzegania w Banku zasad etyki w tym mechanizmy monitorowania sytuacji naruszających te zasady, w szczególności mogących wiązać się z negatywnym wpływem organizacji na interesariuszy jak również sposobu postępowania w relacjach biznesowych oraz z otoczeniem społecznym oparte m.in. o wprowadzone wewnętrznymi przepisami procedury skargowe, Kodeks etyki oraz obowiązki sprawozdawcze wobec Zarządu i Rady Nadzorczej. W ramach tych mechanizmów:

• Członkowie Zarządu Banku kwartalnie otrzymują informacje nt. wystąpienia naruszeń w obszarach im podległych,

• Zarząd i Rada Nadzorcza Banku w ramach corocznego sprawozdania na temat zasad przestrzegania etyki w Banku otrzymują kompleksową informację.

W 2022 roku w obszarze pracowniczym nie identyfikowano, a tym samym nie zgłaszano do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku znaczących obaw związanych z negatywnym wpływem organizacji na jej interesariuszy, w tym dotyczących relacji biznesowych.

W ramach funkcjonowania anonimowego systemu zgłaszania naruszeń do Zarządu Banku ani Rady Nadzorczej nie wpłynęły informacje wskazujące na nieprawidłowości skutkujące krytycznym wpływem organizacji na jej interesariuszy.

Wiedza zbiorowa i ocena efektywności Zarządu i Rady Nadzorczej w zakresie zrównoważonego rozwoju

[GRI 2-17] Ocena wiedzy, umiejętności i doświadczenia członków Zarządu i Rady Nadzorczej Banku na temat zrównoważonego rozwoju, w tym w zakresie zdolności do zarządzania ryzykiem ESG i wpływem czynników ryzyka ESG na działalność Banku stanowi jeden z kryteriów weryfikacji w ramach wstępnych i okresowych (corocznych) ocen odpowiedniości indywidualnej (członków organów) i zbiorowej (organów Banku).

[GRI 2-18] Realizacja zadań organów Banku w zakresie zrównoważonego rozwoju następuje m.in. poprzez:

• wprowadzanie/nowelizacje przepisów wewnętrznych Banku odnoszących się do podejmowania przez Bank działań w obszarze ESG,

• wyznaczania przez Bank wskaźników i celów niefinansowych oraz ich realizację,

• kształtowanie strategii Banku ukierunkowanej na realizację celów ESG i zrównoważony rozwój,

• wyznaczanie celów zarządczych członkom Zarządu Banku obejmujących obszar ESG w tym m.in. wskaźniki zadowolenia klientów i pracowników oraz realizację strategii Banku.

Ocena wyników Zarządu i Rady Nadzorczej Banku w zakresie wywiązywania się z powierzanych obowiązków, w tym w zakresie nadzorowania zarządzania oddziaływaniem organizacji na kwestie ESG dokonywana jest wieloaspektowo, w tym m.in. poprzez okresowe monitorowanie:

• realizacji wskaźników i celów niefinansowych związanych z obszarem ESG,

• realizacji celów zarządczych członków Zarządu Banku, w tym realizacji strategii Banku

• wpływu organizacji na interesariuszy i otoczenie społeczne

i stanowi m.in. element:

• mechanizmów kontrolnych/przeglądów w zakresie przestrzegania ładu korporacyjnego,

• procesu udzielania absolutorium,

• mechanizmów sprawozdawczych i oceny odpowiedniości członków organu,

• mechanizmu rozliczania celów zarządczych członków Zarządu Banku, a także

• nadawanych Bankowi ratingów ESG, które utrzymują się na średnim poziomie.

Konflikt interesów

[GRI 2-15] Zasady zarządzania konfliktami interesów są przyjmowane przez Zarząd Banku i zatwierdzane przez Radę Nadzorczą.

Członkowie Rady Nadzorczej mają obowiązek niezwłocznie informować Radę Nadzorczą o okolicznościach, które mogą powodować potencjalny konflikt interesów wpływający na ich relacje z Grupą Kapitałową Banku, w tym na ich działalność w Radzie Nadzorczej. Przewodniczący Rady Nadzorczej podejmuje decyzję o nieprzekazaniu członkowi Rady Nadzorczej, w odniesieniu do którego występują okoliczności powodujące potencjalny konflikt interesów, dokumentów i informacji związanych z planowanymi do rozpatrzenia przez Radę Nadzorczą sprawami, których ten konflikt dotyczy. Ponadto członek Rady Nadzorczej obowiązany jest poinformować stałych uczestników posiedzenia Rady Nadzorczej o zaistniałym konflikcie interesów lub możliwości jego powstania i powstrzymać się od zabierania głosu w dyskusji oraz nie brać udziału w głosowaniu nad przyjęciem uchwały w sprawie, której taki konflikt dotyczy.

Członek Zarządu zobowiązany jest powstrzymywać się od podejmowania aktywności zawodowej lub pozazawodowej, która mogłaby prowadzić do powstania konfliktu interesów lub w inny sposób wpływać negatywnie na jego reputację jako członka organu zarządzającego Bankiem. Członek Zarządu zobowiązany jest najpóźniej w dniu wyboru złożyć Radzie Nadzorczej pisemne oświadczenie o wszelkich innych aktywnościach zawodowych, członkostwie w organach zarządzających lub nadzorczych oraz posiadaniu akcji lub udziałów, jeżeli w wyniku ich posiadania członek Zarządu jest uprawniony do wykonywania co najmniej 5% głosów na walnym zgromadzeniu (zgromadzeniu wspólników). Członek Zarządu nie może bez zgody Rady Nadzorczej zajmować się interesami konkurencyjnymi w stosunku do Banku lub podmiotów Grupy Kapitałowej Banku ani też uczestniczyć w spółkach prowadzących działalność konkurencyjną w stosunku do Banku lub podmiotów Grupy Kapitałowej Banku jako wspólnik (akcjonariusz) lub członek organów zarządzających lub nadzorczych, a także nie może, bez zgody Rady Nadzorczej, w żadnej formie świadczyć pracy lub innych usług na rzecz podmiotów prowadzących działalność konkurencyjną w stosunku do Banku lub podmiotów Grupy Kapitałowej Banku.

Prezes Zarządu Banku w cyklach miesięcznych informowany jest o konfliktach interesów dotyczących wszystkich pracowników Banku. Ponadto Zarząd Banku oraz Rada Nadzorcza w cyklach kwartalnych informowana jest o liczbie i tematyce zgłoszeń konfliktów interesów dotyczących wszystkich pracowników Banku.

Bank dokonuje na stronie internetowej publicznego ujawnienia odpowiednich informacji dotyczących przyjętej w Banku polityki zarządzania konfliktami interesów oraz informacji dotyczących sposobu zarządzania przez Bank istotnymi konfliktami interesów i konfliktami, które mogłyby powstać z powodu transakcji zawieranych przez Bank z podmiotami działającymi w Grupie Kapitałowej Banku (Zasady zarządzania konfliktami interesów (pkobp.pl)). Ujawnianie obejmuje wskazanie rodzajów możliwych konfliktów interesów, w tym wskazanie podstawowych mechanizmów kontrolnych, jak np. podział obowiązków, bariery informacyjne, wyłączenie z podejmowanych decyzji. Informacje dotyczące istotnych konfliktów interesów lub konfliktów interesów, które mogłyby powstać z powodu transakcji zawieranych przez Bank z podmiotami powiązanymi z Bankiem oraz ich zakresie, Bank przekazuje do Komisji Nadzoru Finansowego. Publicznemu ujawnianiu nie podlegają informacje objęte ochroną: stanowiące dane osobowe, tajemnicę bankową lub tajemnicę przedsiębiorstwa.

W przypadkach, gdy całkowite wyeliminowanie wpływu zidentyfikowanego konfliktu na interes klienta nie jest możliwe, Bank informuje klienta o konflikcie interesów zidentyfikowanym w relacjach z tym klientem oraz o działaniach podjętych w celu ochrony interesów klienta. W przypadku ujawnienia konfliktu interesów Bank występuje do klienta o potwierdzenie woli zawarcia lub kontynuacji umowy albo świadczenia usługi.

B. Przeciwdziałanie praniu pieniędzy

W grudniu 2022 roku Zarząd Banku zaktualizował politykę dotyczącą przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (AML), która odnosi się do wszystkich podmiotów Grupy Kapitałowej Banku. Celem Polityki jest zapobieganie wykorzystywaniu produktów Grupy Kapitałowej do działań związanych z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu. Polityka określa standardy, których powinien przestrzegać Bank i podmioty zależne oraz wszystkie osoby w nich pracujące, w tym stali i tymczasowi współpracownicy, konsultanci, wykonawcy, agenci zewnętrzni i ich pracownicy (zob. https://www.pkobp.pl/relacje-inwestorskie/esg-w-grupie-pko-banku-polskiego/polityki-i-zasady/, kwestionariusz: bcb01b2f-4247-4e74-8d85-2f8262788264.pdf (pkobp.pl))

Polityka stanowi jedną z wewnętrznych procedur, które definiują zakres przekazywania danych, przepisów, obowiązków, standardów i środków stosowanych w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Bank i spółki z Grupy opracowują, wdrażają, aktualizują i realizują wewnętrze przepisy dotyczące AML. Przepisy te obejmują w szczególności:

• identyfikację i weryfikację Klienta,

• monitorowanie transakcji w celu oceny, czy transakcje klientów są zgodne z wiedzą o ich profilu i zamierzonym charakterze stosunków gospodarczych (identyfikacja transakcji nietypowych i podejrzanych oraz badanie źródła pochodzenia środków w uzasadnionych sytuacjach),

• rejestrację transakcji ponadprogowych,

• monitorowanie sankcji zapobiegające nawiązaniu niedozwolonej relacji poprzez sprawdzanie potencjalnej obecności klientów na listach sankcyjnych,

• sposób wymiany i ochrony przekazywanych informacji,

• środki bezpieczeństwa finansowego, w tym m.in.: ustalenie beneficjentów rzeczywistych,

• sposób przechowywania dokumentów oraz informacji,

• sposób wykonywania obowiązków obejmujących przekazywanie Generalnemu Inspektorowi informacji o transakcjach oraz zawiadomieniach,

• sposób upowszechniania wśród pracowników Banku wiedzy z zakresu przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,

• zgłaszania przez pracowników rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,

• kontroli wewnętrznej lub nadzoru zgodności działalności z przepisami o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz zasadami postępowania określonymi w przepisach wewnętrznych,

• zasad dokumentowania utrudnień stwierdzonych w związku z weryfikacją tożsamości beneficjenta rzeczywistego oraz czynności podejmowanych w związku z identyfikacją jako beneficjenta rzeczywistego osoby fizycznej zajmującej wyższe stanowisko kierownicze,

• weryfikacja instytucji finansowych w ramach procesu nawiązywania relacji korespondenckich (LORO, wymiana kluczy RMA).

Grupa stosuje środki bezpieczeństwa finansowego przed nawiązaniem relacji biznesowej z klientem, a następnie powtarza w trakcie trwania tej relacji w interwałach czasowych właściwych dla ryzyka danego klienta.

W przypadku gdy Grupa nie może zastosować jednego z podstawowych środków bezpieczeństwa finansowego podejmuje stosowne działania zgodnie z art. 41 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu tj.: nie nawiązuje stosunków gospodarczych, nie przeprowadza transakcji okazjonalnej, nie przeprowadza transakcji za pośrednictwem rachunku bankowego, rozwiązuje stosunki gospodarcze.

Grupa identyfikuje i weryfikuje klientów oraz beneficjentów rzeczywistych, określa ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, monitoruje transakcje klientów i w przypadku identyfikacji okoliczności, które mogą wskazywać na pranie pieniędzy lub finansowanie terroryzmu, lub uzasadnione podejrzenie prania pieniędzy podejmuje stosowne działania, w tym wstrzymuje transakcje, blokuje rachunek lub zamraża środki. Zamrożenie środków oraz nieudostępnienie wartości majątkowych to działania, które Bank stosuje wobec osób i podmiotów znajdujących się na:

• listach ogłaszanych przez Generalnego Inspektora na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych wydanych na podstawie rozdziału VII Karty Narodów Zjednoczonych, dotyczących zagrożeń dla międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa spowodowanych aktami terrorystycznymi, w szczególności na listach, o których mowa w pkt 3 rezolucji 2253 (2015) Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych lub w pkt 1 rezolucji 1988 (2011) Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych,

• liście ogłoszonej przez GIIF dotyczącej osób i podmiotów, wobec których stosuje się szczególne środki ograniczające,

• listach ogłoszonych na podstawie rozporządzeń Rady Unii Europejskiej,

• liście osób i podmiotów, wobec których stosowane są środki, o których mowa w ustawie o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego publikowanej przez MSWiA,

• listach ogłoszonych przez the U.S. Department of the Treasury’s Office of Foreign Assets Control (OFAC).

Osoby wykonujące obowiązki w zakresie AML biorą udział w programach szkoleniowych z tego zakresu.

Bank i podmioty zależne wyznaczają w ramach swoich organizacji AML oficera, odpowiedzialnego za wymianę informacji w Grupie. Bank przeprowadza okresowy przegląd polityki Grupy, nie rzadziej niż raz na rok, jak również sporządza kwartalną informację z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, którą dyrektor Departamentu Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy oraz Finansowaniu Terroryzmu przedkłada Zarządowi Banku.

Grupa działa zgodnie z przepisami prawa w każdym kraju w którym prowadzi działalność oraz współpracuje z instytucjami, których zadaniem jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (GIIF w Polsce oraz właściwe instytucje analityki finansowej dla oddziałów zagranicznych).

Ostatnia aktualizacja polityki przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu z 2022 roku miała na celu wzmocnienie nadzoru w ramach Grupy Kapitałowej Banku nad obowiązkami realizowanymi w ramach AML/CFT w tych podmiotach.

13.7.3 Zgodność produktów

[GRI 2-27] PKO Bank Polski S.A. i Grupa PKO Banku Polskiego S.A. w zakresie oferowanych produktów prowadzą politykę, która ma zapewnić zgodność produktów z przepisami oraz ich właściwe oznakowanie. Zakres tej polityki obejmuje w Banku i Grupie Kapitałowej Banku zarówno etap formułowania oferty produktu, jego prezentacji klientowi, nabycia (tj. podpisania umowy), jak też etap korzystania z produktu przez klienta. Zasady i mechanizmy prowadzenia polityki zgodności i właściwego oznakowania produktów w Banku obowiązują w całej Grupie Kapitałowej Banku.

Zgodność produktów z obowiązującymi normami

Bank i Grupa Kapitałowa Banku dokładają wszelkich starań, by oferowane produkty spełniały wymogi przepisów prawa i standardów rynkowych. Wysiłki te koncentrują się na zapewnieniu, by:

• oferowane produkty były adekwatne do potrzeb klientów, do których są kierowane,

• sposób i proponowana forma nabycia produktów była adekwatna do ich charakteru,

• przed zawarciem umowy, w sposób przystępny dla przeciętnego odbiorcy, udzielano klientom rzetelnej, przejrzystej i kompleksowej informacji o produkcie, w szczególności jego charakterze, konstrukcji, warunkach, korzyściach i ryzykach oraz opłatach, prowizjach i innych kosztach związanych z zawarciem, wykonaniem i ewentualnie wcześniejszym rozwiązaniem umowy.

Powyższe zasady stosują wszystkie podmioty Grupy, a także przedsiębiorstwa, którym Bank powierzył wykonanie określonych czynności związanych ze sprzedażą lub obsługą produktów.

Zarządzanie ryzykiem niewłaściwej sprzedaży produktów Klientom (misselling)

W ramach zapewnienia zgodności produktów z przepisami Bank zarządza ryzykiem niewłaściwej sprzedaży (misselling) na etapie tworzenia i wdrażania produktu, jak również jego oferowania klientom. Każdy produkt podlega analizie przedwdrożeniowej, pod kątem generowanych przez niego ryzyk oraz określenia grup klientów, dla których jest przeznaczony. Bank identyfikuje także grupy klientów, którym nie należy proponować nabycia danego produktu, ze względu na nieadekwatność do ich potrzeb albo z innych przyczyn (tzw. anty-grupy). W przypadku występowania anty-grup, wdrażane są mechanizmy kontrolne, które ograniczają ryzyko niewłaściwej sprzedaży. Ryzyko niewłaściwej sprzedaży jest również ograniczane na etapie podejmowania czynności sprzedażowych – przed zaproponowaniem klientowi nabycia określonego produktu dokonywana jest ocena, czy dany produkt jest adekwatny do potrzeb tego typu klientów. Służy to eliminacji przypadków polegających np. na sprzedaży ubezpieczenia od utraty pracy osobom, które utrzymują się z emerytury lub długoterminowych produktów inwestycyjnych osobom w podeszłym wieku. Dodatkowo Bank każdorazowo udziela klientom wiarygodnej i wyczerpującej informacji na temat oferowanych produktów i usług tak, by mogli dokonać świadomego wyboru w tym zakresie. Bank zapoznaje klientów z korzyściami, jak i ryzykiem, które wynika z zakupu poszczególnych produktów.

Bank stosuje rozwiązania zapobiegające proponowaniu klientom instrumentów niezgodnych z zadeklarowanymi przez nich preferencjami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju (zob. 13.7.8B).

Wszelkie nieprawidłowości zgłaszane przez klientów Banku (szczególnie reklamacje), są rozpatrywane w terminach zgodnych z przepisami prawa. Zależnie od wyników podjętych ustaleń Bank podejmuje działania, aby usunąć nieprawidłowości, zapobiegać ich wystąpieniu w przyszłości i podnieść jakość obsługi (szerzej w rozdziale 13.7.5A Reklamacje).

Podobne rozwiązania w zakresie zarządzania ryzykiem niewłaściwej sprzedaży produktów, przy zachowaniu zasady proporcjonalności, funkcjonują również w pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku, które tworzą produkty finansowe lub je sprzedają.

Właściwe oznakowanie produktów

[GRI 417-1] Grupa Kapitałowa Banku, w tym Bank, realizuje wymogi w zakresie właściwego oznakowania produktów bankowych i inwestycyjnych poprzez dostarczenie klientom wszelkich niezbędnych informacji na ich temat, szczególnie na etapie przedkontraktowym.

Zakres przekazywanych informacji o produktach wyznaczają przepisy prawa i rekomendacje KNF. Ogólną zasadą jest, iż najwyższy poziom ochrony przysługuje klientom detalicznym – konsumentom. Informacje te są sformułowane w taki sposób, aby były zrozumiałe dla tzw. „przeciętnego konsumenta” w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, to jest konsumenta dostatecznie dobrze poinformowanego, uważnego i ostrożnego. Natomiast zakres informacji przekazywanych instytucjom finansowym i innym profesjonalnym odbiorcom produktów i usług finansowych jest węższy.

Właściwe oznakowanie produktów obejmuje również przekazy reklamowe Banku, które wspierają działania sprzedażowe oraz kształtują wizerunek jego marki. Wszystkie publikowane przez Bank materiały o charakterze marketingowym uwzględniają specyficzne obowiązki, które wynikają z przepisów prawa (np. ustawy o kredycie konsumenckim - w zakresie reklamy tego rodzaju kredytów), jak również standardy rynkowe i wytyczne KNF sformułowane w uchwalonych „Zasadach reklamowania usług bankowych”.

Zgodność z prawem i regulacjami

[GRI 2-27] W 2022 roku nie odnotowano w Banku znaczących przypadków niezgodności z przepisami prawa, nie zostały też nałożone na Bank żadne karty z tytułu nieprzestrzegania prawa.

13.7.4 Korupcja

System przeciwdziałania korupcji w banku

PKO Bank Polski S.A. nie toleruje korupcji i przeciwdziała wszelkim praktykom korupcyjnym. Zjawiska takie, jak nepotyzm oraz przyjmowanie lub oferowanie jakichkolwiek dóbr materialnych w celu wywarcia wpływu na podejmowane decyzje lub działania, są sprzeczne z wyznawanymi przez Bank wartościami: wiarygodnością i zaufaniem.

W Banku obowiązują przepisy wewnętrzne dotyczące zapobiegania korupcji, w tym przyjmowania korzyści, prezentów lub upominków, w szczególności:

• Kodeks etyki PKO Banku Polskiego S.A.,

• Kodeks Etyki Bankowej (Zasady Dobrej Praktyki Bankowej) Związku Banków Polskich,

• Zasady zapewnienia zgodności i zarządzania ryzykiem braku zgodności oraz ryzykiem postępowania w Banku.

Powyższe dokumenty łącznie definiują politykę Banku, zaś ostatni z nich sposób postępowania w przypadku identyfikacji ryzyka korupcji.

Bank stosuje wewnętrzne zasady w zakresie przeciwdziałania korupcji i przeciwdziała tworzeniu otoczenia sprzyjającego przypadkom popełnienia przestępstw określonych w art. 229, 230a, 296a i 305 Kodeksu Karnego (działania o charakterze korupcyjnym) przez podmioty powiązane z Bankiem. Przyjęte zasady zapewniają:

• przeciwdziałanie powstawaniu mechanizmów służących udzielaniu korzyści majątkowych i osobistych,

• zapoznawanie podmiotów powiązanych z Bankiem z zasadami odpowiedzialności karnej za przestępstwa, o których mowa powyżej,

• przestrzeganie przez osoby powiązane z Bankiem Kodeksu Etyki PKO Banku Polskiego S.A. oraz przepisów wewnętrznych Banku dotyczących zgłaszania przyjęcia korzyści, prezentów lub upominków przez pracowników Banku,

• przeciwdziałanie podejmowaniu decyzji pod wpływem działań o charakterze korupcyjnym oraz w sytuacji konfliktu interesów,

• niezwłoczne informowanie przez podmioty powiązane z Bankiem właściwych merytorycznie komórek organizacyjnych Centrali oraz organów Banku o ewentualnych otrzymanych przez te osoby propozycjach korupcyjnych dotyczących funkcjonowania Banku, jak również ich zgłaszanie właściwym organom administracji publicznej.

[GRI 205-1] W Grupie Kapitałowej Banku, w tym w Banku, ryzyka związane z korupcją identyfikowane są w szczególności:

• w obszarach obsługi klientów (indywidualnych i biznesowych),

• w obszarze dostaw dóbr i usług dla podmiotów Grupy Kapitałowej Banku, w tym Banku przez podmioty zewnętrzne,

• w związku z dokonywanymi darowiznami i umowami sponsorskimi.

Obszary te są objęte szczególną uwagą, procesy są szczegółowo regulowane, a decyzje, które niosą ze sobą poważne skutki finansowe akceptowane są, co do zasady, na tzw. „drugą rękę” (wymagają podwójnej akceptacji).

Przepisy wewnętrzne Banku dotyczące zapobiegania korupcji w odniesieniu do pracowników Banku i osób, które działają w imieniu Banku obejmują:

• zakaz przyjmowania od klientów i potencjalnych klientów, jak również od przedstawicieli podmiotów które współpracują z Bankiem lub ubiegają się o nawiązanie współpracy, korzyści, prezentów lub upominków przeznaczonych do osobistego użytku, które mogłyby:

- skutkować powstaniem nieformalnego zobowiązania wobec danego klienta lub osoby współpracującej z Bankiem,

- powodować konflikt interesów,

- w inny sposób negatywnie rzutować na sposób wykonywania przez pracownika Banku jego obowiązków służbowych.

Powyższy zakaz dotyczy w szczególności środków pieniężnych lub ich ekwiwalentu, darowizn rzeczowych (prezentów i upominków) oraz innych korzyści o charakterze materialnym (w szczególności finansowanie kosztów podróży, wypoczynku lub szkolenia, uczestnictwa w imprezie, bądź użyczenie składnika majątku, np. samochodu, do nieodpłatnego korzystania lub korzystania na zasadach odbiegających od rynkowych), jak również przyjmowania przez osoby zaangażowane w organizowane przez Bank postępowania o udzielenie zamówienia jakichkolwiek upominków i korzyści od podmiotów będących oferentami lub potencjalnymi oferentami w tych postępowaniach,

• wykluczenie możliwości obejścia ww. zakazu w szczególności przez nakłanianie innych osób (np. osób wspólnie zamieszkujących w gospodarstwie domowym, członków rodziny lub powinowatych) do przyjęcia prezentu w ich imieniu,

• wyjątkowo dopuszczalne jest przyjęcie korzyści lub prezentu w relacjach biznesowych, na warunkach określonych w przepisach wewnętrznych Banku dotyczących zgłaszania przyjęcia korzyści, prezentów lub upominków,

• zakaz oferowania w imieniu Banku klientom, kontrahentom, przedstawicielom organów administracji publicznej oraz innym podmiotom jakichkolwiek korzyści, prezentów, upominków bądź zachęt niebędących elementem oferty produktów i usług Banku, w celu nakłonienia tych osób do określonego zachowania, w tym zwłaszcza do podjęcia działań niezgodnych z przepisami prawa lub dobrymi obyczajami.

Gdy pracownik Banku ma wątpliwości, czy w danej sytuacji może przyjąć korzyść, prezent lub upominek, ma on obowiązek skonsultować się z przełożonym lub z jednostką Banku, która zarządza ryzykiem braku zgodności. Informację na temat obowiązujących w tym zakresie zasad otrzymuje każdy nowy pracownik Banku.

Bank kwalifikuje zachowania korupcyjne jako przypadki braku zgodności i raportuje do Zarządu Banku i Rady Nadzorczej. Ryzyko korupcji stanowi element oceny ryzyka braku zgodności.

W pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku każdy z podmiotów zależnych, którego działalność związana jest z ryzykiem korupcyjnym, posiada odpowiednie regulacje dotyczące przeciwdziałania praktykom korupcyjnym z którymi każdy pracownik ma obowiązek zapoznać się i stosować. Każdy podmiot formułuje odpowiednie regulacje przy uwzględnieniu specyfiki swojej działalności i własną ocenę obszarów ryzyka korupcji i łapownictwa, dlatego w Grupie Kapitałowej Banku w zakresie tym nie obowiązuje jednolita polityka.

W 2022 roku nie stwierdzono zdarzeń krytycznych w tym zakresie i nie zidentyfikowano takich zachowań korupcyjnych w podmiotach Grupy Kapitałowej Banku, które miałyby wpływ na zakłócenie działalności Banku lub pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku.

Bank i pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku działaniami antykorupcyjnymi obejmują także swoich potencjalnych kontrahentów. Oferent przystępując do postępowania zakupowego oświadcza, że „nie oferuje, ani nie przekazuje żadnych korzyści majątkowych w celu wywarcia wpływu na decyzję o wyborze ich oferty. Nie wpływa na wybór oferty w sposób sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami oraz nie bierze udziału w jakichkolwiek porozumieniach lub ustaleniach z innymi podmiotami trzecimi, które miałyby na celu wywarcie wpływu na ich wybór”.

[GRI 2-26] System zgłaszania naruszeń i raportowania

Zgłoszenia jawne

Pracownicy Banku mają możliwość jawnego zgłaszania nieprawidłowości. Zgłoszenie jawne powinno być kierowane do Departamentu Zgodności lub do innej jednostki bądź jednostki organizacyjnej centrali Banku z użyciem następujących kanałów komunikacji: elektroniczny, listowny, telefoniczny i osobisty (w dowolnie wybranym miejscu, również poza Bankiem). Zgłaszający podlega pełnej ochronie z wyłączeniem przypadków podlegających ujawnieniom sądom i organom ścigania w związku z prowadzonym postępowaniem karnym. W przypadku doświadczenia jakichkolwiek represji istnieje możliwość uzyskania pomocy ze strony Prezesa Zarządu. Zgłaszającemu przekazywana jest informacja zwrotna jeśli nie powoduje to szkody dla interesu Banku lub osób trzecich.

Zgłoszenia anonimowe

Bank wprowadził uchwałą Zarządu i Rady Nadzorczej system anonimowego zgłaszania naruszeń (instytucja sygnalisty odnosi się do wszystkich działań nieetycznych, niezgodnych z prawem lub przepisami wewnętrznymi Banku i do naruszeń rekomendacji organów nadzoru i kontroli). Dodatkowo, Bank zobowiązał pracowników do zgłaszania każdego przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa związanego z działalnością Banku. Zgłoszenia takie na zasadach ogólnych mogą być składane także przez inne osoby. Zgłoszenie dotyczące członka Zarządu jest kierowane do Przewodniczącego Rady Nadzorczej, w pozostałych przypadkach – do Prezesa Zarządu Banku. Bank posiada wewnętrzne przepisy, które określają sposób procedowania takich spraw.

Anonimowe zgłoszenia można przekazywać elektronicznie, telefonicznie lub listownie, a także od 2.01.2023 za pośrednictwem dedykowanego do zgłoszeń, niezależnego i szyfrowanego kanału komunikacji (https://www.pkobp.pl/sygnanet/). Osobom dokonującym zgłoszeń anonimowych gwarantowana jest pełna poufność ich danych oraz przekazanych informacji. Jeśli na podstawie treści zgłoszenia możliwe jest ustalenie tożsamości zgłaszającego, informacje te są usuwane przez odbiorcę zgłoszenia przed podjęciem dalszych czynności. Pracownicy dokonujący zgłoszeń, nawet jeżeli stawiane przez nich zarzuty nie zostaną potwierdzone, są chronieni w szczególności przed działaniami o charakterze represyjnym, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania. W przypadku doświadczenia jakichkolwiek represji istnieje możliwość pomocy ze strony Prezesa Zarządu Banku.

W Banku obowiązują również szczegółowe procedury w zakresie czynności weryfikacyjnych i naprawczych w następstwie dokonanych zgłoszeń. Zgłoszenia są weryfikowane przez ograniczoną liczbę osób, które wskazuje Prezes Zarządu Banku.

Ponieważ tożsamość zgłaszającego jest nieznana, dlatego w większości przypadków nie ma możliwości przekazywania informacji zwrotnej do zgłaszającego.

Gdy pracownik naruszy przepisy prawa lub przepisy wewnętrzne Banku (w tym dotyczące korupcji), Bank stosuje rozwiązania określone przepisami prawa pracy. Gdy konkretny przypadek kwalifikuje się do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, Bank przeprowadza takie postępowanie i w zależności od jego efektów, korzysta z przewidzianego w tych przepisach katalogu konsekwencji, w tym z prawa rozwiązania z takim pracownikiem umowy o pracę.

Bank przeprowadza wstępne i regularne szkolenia pracowników Banku obejmujące swoim zakresem zgłaszanie naruszeń i przypadków braku zgodności. Bank umożliwia pracownikom dostęp do niezbędnych informacji i przepisów wewnętrznych w tym zakresie, także w formie elektronicznej w intranecie. Każdy z pracowników Banku ma obowiązek odbycia szkoleń z zasad przeciwdziałania wszelkim praktykom korupcyjnym.

Informacje o zgłoszeniach nieprawidłowości, w tym polegających na działaniach korupcyjnych oraz wynikach ich weryfikacji są cyklicznie raportowane do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku.

Zbieżne rozwiązania są stosowane w wybranych Spółkach Grupy Kapitałowej Banku w sposób adekwatny do skali i zakresu ich działalności.

W 2022 roku do Banku trafiło kilkadziesiąt anonimowych zgłoszeń. Ich tematyka dotyczyła przede wszystkim relacji pomiędzy pracownikami a przełożonymi. Jedynie w nielicznych przypadkach nieprawidłowości zostały potwierdzone.

[GRI 205-3] W 2022 roku nie stwierdzono żadnych przypadków korupcji, podobnie jak w 2021 roku.

13.7.5 Komunikacja

A. Reklamacje

Proces reklamacyjny jest ważnym ogniwem w budowaniu pozytywnego doświadczenia klientów oraz satysfakcji ze współpracy z podmiotami Grupy Kapitałowej Banku. Każda reklamacja klienta jest rozpatrywana indywidualnie, a zgłoszony problem jest wnikliwie analizowany i wyjaśniany.

Proces reklamacyjny w banku

Przekazywanie reklamacji lub odwołań może przyjmować różną formę, w zależności od decyzji klienta: pisemną, ustną lub elektroniczną. Dodatkowo, jeśli klient złoży odwołanie, może umówić się na osobiste spotkanie z Rzecznikiem Klienta.

Proces reklamacyjny realizowany jest na dwóch liniach:

• pierwsza linia to jednostki rozpatrujące (stosownie do wykonywanych zadań) pierwsze wystąpienia klientów oraz zgłoszenia dotyczące ochrony danych osobowych skierowane przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych,

• druga linia to Rzecznik Klienta i działające przy nim Biuro Rzecznika Klienta, które rozpatrują:

– odwołania klientów od stanowiska pierwszej linii Banku w procesie reklamacyjnym,

– zgłoszenia dotyczące klientów kierowane przez:

– KNF,

– instytucje zewnętrzne, które zajmują się ochroną praw klienta (takie, jak: Bankowy Arbitraż Konsumencki, Sąd Polubowny przy Związku Banków Polskich, Sąd Polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznik Finansowy oraz Miejski lub Powiatowy Rzecznik Konsumenta),

– indywidualnie zgłaszane sprawy, w szczególności z uwagi na istotność zgłoszonego problemu.

Rozwiązanie proponowane przez Rzecznika Klienta jest ostatecznym stanowiskiem Banku w sprawie.

Reklamacje lub odwołania rozpatrywane są z należytą starannością, rzetelnie, wnikliwie i w możliwie najkrótszym terminie. Przy rozpatrywaniu zgłoszeń stosuje się Kodeks Etyki Banku, Zasady Dobrej Praktyki Bankowej oraz Standardy jakości obsługi klientów.

Rozpatrzenie reklamacji lub odwołania polega w szczególności na:

• analizie i ocenie jego zasadności,

• podjęciu działań, aby usunąć nieprawidłowości,

• udzieleniu wyczerpującej odpowiedzi.

Zgodnie z Ustawą o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej, Bank kieruje się zasadą, iż odpowiedź na reklamację klienta powinna być jasna i zrozumiała oraz powinna zawierać:

• uzasadnienie faktyczne i prawne, chyba że reklamacja została rozpatrzona zgodnie z wolą klienta,

• informację na temat stanowiska Banku w sprawie zastrzeżeń, w tym wskazanie odpowiednich fragmentów umowy lub regulaminu produktowego,

• termin, w którym Bank zrealizuje uznane roszczenie klienta.

Terminy udzielania odpowiedzi są zgodne z przepisami prawa, w szczególności z ww. ustawą oraz umowami zawartymi z klientami.

Biuro Rzecznika Klienta regularnie monitoruje i raportuje m.in. Komitetowi Ryzyka Operacyjnego oraz Zarządowi i Radzie Nadzorczej Banku. Dopełnieniem procesu reklamacyjnego jest zbieranie i inicjowanie w Banku korzystnych zmian. Każda jednostka w Banku rozpatrująca reklamacje i odwołania klientów:

• analizuje zgłoszenia, aby zidentyfikować ewentualne nieprawidłowości, ich przyczyny i miejsce wystąpienia oraz możliwe zmiany w produktach, usługach lub procesach, które podniosłyby jakość usług Banku,

• inicjuje działania naprawcze lub usprawnieniowe.

Jednostka właściwa ze względu na zakres zadań i przedmiot inicjatywy:

• podejmuje działania naprawcze, aby wyeliminować nieprawidłowości,

• wdraża usprawnienia w produktach, usługach lub procesach,

• przekazuje do Biura Rzecznika Klienta oraz do jednostki rozpatrującej zgłoszenie informację o działaniach naprawczych lub usprawnieniach oraz terminie i sposobie ich wdrożenia.

To podejście do procesu reklamacyjnego sprawia, że pojedyncze zgłoszenia prowadzą do wdrożenia korzystnych rozwiązań nie tylko dla zgłaszającego, ale także innych klientów. Biuro Rzecznika Klienta monitoruje wdrażanie działań naprawczych.

Proces reklamacyjny w pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku

Podmioty zależne Banku zarządzają reklamacjami we własnym zakresie i wdrażają i realizują własne procedury przyjmowania i rozpatrywania reklamacji klientów. Procedury te:

• zostały określone w formie procedur/przepisów wewnętrznych podmiotów,

• zostały zamieszczone w regulaminach i umowach z klientami lub

• wynikają z przepisów powszechnie obowiązującego prawa.

Reklamacje rozpatrywane są w sposób rzetelny i obiektywny, z uwzględnieniem wszystkich informacji i dokumentów związanych ze zgłoszonym przez klienta problemem oraz zgodnie z przepisami prawa i zawartymi umowami.

Większość podmiotów zależnych Banku podlega Ustawie o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej, która szczegółowo reguluje ten proces.

Wskaźniki dotyczące procesu reklamacyjnego

W 2022 roku do podmiotów Grupy Kapitałowej Banku wpłynęło łącznie około 352 tys. reklamacji (315 tys. w 2021 roku), ponad 79% z nich zostało rozpatrzonych w czasie do 14 dni (85% w 2021 roku). Spośród wszystkich spraw około 56% zostało w całości lub w części uznanych na korzyść klienta (55% w 2021 roku).

B. Komunikacja marketingowa

Polityka komunikacji marketingowej Banku jest uregulowana w „Zasadach prowadzenia działalności marketingowej oraz public relations (PR) i komunikacji społecznej przez PKO Bank Polski S.A. ” przyjętych uchwałą Zarządu w czerwcu 2022 roku. Celem komunikacji społecznej jest budowanie pozycji rynkowej Banku i marki, kreowanie oczekiwanego, spójnego wizerunku Banku, podmiotów grupy kapitałowej Banku oraz Fundacji PKO Banku Polskiego, w szczególności poprzez wspieranie działań sprzedażowych, inicjowanie i realizowanie przedsięwzięć służących budowaniu świadomości marki wśród jej interesariuszy, jak i w wymiarze społecznym. Zasady prowadzenia działalności marketingowej regulują m.in. „Ogólne wymogi tworzenia przekazów reklamowych dotyczących obrotu instrumentami finansowymi” (załącznik nr 3 do Zasad). Przepisy wewnętrzne Banku dotyczące zasad prowadzenia działalności marketingowej określają cechy właściwego przekazu reklamowego, jak też katalog działań niepożądanych. Zgodnie z postanowieniami tych zasad przekaz reklamowy, w szczególności:

• powinien być konstruowany w sposób rzetelny, nie wprowadzać w błąd oraz cechować się poszanowaniem powszechnie obowiązujących przepisów prawa, zasad uczciwego obrotu oraz dobrych obyczajów,

• powinien w sposób jasny wskazywać jakiego produktu lub usługi dotyczy,

• nie może eksponować korzyści w taki sposób, który powodowałby umniejszenie znaczenia kosztów i ryzyk związanych z nabyciem produktu lub usługi,

• nie powinien wprowadzać w błąd, ani stwarzać możliwości wprowadzenia klienta w błąd.

Dodatkowo, poza przepisami wewnętrznymi Banku, w ramach komunikacji marketingowej Bank kieruje się:

• „Kodeksem etyki bankowej” przygotowanym przez Związek Banków Polskich w ramach Zasad dobrej praktyki bankowej,

• „Dobrymi Praktykami w zakresie standardów reklamowania kredytu konsumenckiego” wypracowanymi w ramach współpracy Związku Banków Polskich, Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych i Związku Firm Pożyczkowych,

• „Zasadami reklamowania usług bankowych” Komisji Nadzoru Finansowego,

• „Kanonem dobrych praktyk rynku finansowego" opracowanym przez podmioty sektora finansowo-ubezpieczeniowego.

Przy tworzeniu przekazu reklamowego Bank powinien:

• zapewnić zgodność formy i treści przygotowywanych i publikowanych przekazów reklamowych z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, zaleceniami organów nadzoru finansowego, standardami rynkowymi i dobrymi obyczajami oraz przepisami wewnętrznymi Banku,

• zapewnić, aby forma graficzna w przekazie reklamowym dawała przeciętnemu odbiorcy możliwość zapoznania się z istotnymi informacjami na temat produktu lub usługi reklamowanych w tym przekazie, w szczególności ze wszelkimi informacjami, których zamieszczenie wynika z przepisów prawa oraz zaleceń zewnętrznych organów nadzoru i kontroli,

• podawać źródło prezentowanych informacji, jeżeli przekaz reklamowy odwołuje się do wyników sondaży, badań statystycznych, rankingów, ratingów lub innych danych.

W ramach swojej działalności marketingowej Bank posiada mechanizmy, które zapobiegają powstawaniu nieetycznych i nierzetelnych komunikatów. Każdorazowo poprawność komunikacji jest konsultowana z jednostkami, które w ramach swoich obowiązków mają za zadanie weryfikację zgodności komunikatów z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. Zasady etyki w komunikacji marketingowej i mechanizmy zapobiegania ryzyku nieetycznych przekazów odnoszą się również do materiałów przygotowywanych na zlecenie Banku przez podmioty zewnętrzne (agencje reklamowe, agencje eventowe).

Jednakowe standardy stosowane są wobec wszystkich grup klientów. Każdy komunikat należy formułować w sposób zrozumiały, rzetelny, wiarygodny, bez względu na to, do jakiego klienta jest kierowany.

W ramach Grupy Kapitałowej Banku podmioty zależne posiadają przepisy wewnętrzne, które nakładają na nie obowiązek konstruowania komunikatów przy zachowaniu standardów etyki (nie dotyczy podmiotów, które nie prowadzą aktywnej działalności marketingowej). Standardy te pokrywają się z przyjętymi przez Bank. Dodatkowo, podmioty zależne Banku, które zawarły z Bankiem umowy dotyczące zlecania usług marketingowych dla Grupy Kapitałowej Banku, są zobowiązane do stosowania przepisów wewnętrznych Banku w zakresie komunikacji marketingowej.

Każdy z podmiotów zależnych Banku w zakresie swojej działalności marketingowej posiada mechanizmy kontrolne, które zapobiegają ryzyku nieodpowiedzialnej lub nieetycznej komunikacji ze strony spółki. Akceptacja komunikacji marketingowej jest zatwierdzana odpowiednio przez jednostki nadzorujące daną spółkę, bądź dodatkowo, w przypadku spółek, które zawarły z Bankiem umowy dotyczące zlecania usług marketingowych dla Grupy Kapitałowej Banku, przez właściwe merytorycznie jednostki Banku.

[GRI 417-3] W 2022 roku w zakresie prowadzonej przez Grupę Kapitałową Banku i Bank działalności marketingowej nie prowadzono żadnych postępowań administracyjnych związanych z naruszeniem regulacji dotyczących etyki w komunikacji marketingowej i nie odnotowano żadnych przypadków niezgodności w komunikacji marketingowej.

C. Komunikacja z inwestorami i klientami

Aby utrzymać prawidłowe relacje ze wszystkimi akcjonariuszami, Bank przyjął „Zasady polityki informacyjnej PKO Banku Polskiego S.A. w zakresie kontaktów z inwestorami i klientami” (polityka przyjęta przez Zarząd 9 grudnia 2014 roku). Zgodnie z jej postanowieniami nadrzędnym celem działań informacyjnych Banku jest zagwarantowanie wysokich standardów komunikacji z uczestnikami rynku kapitałowego, które są wyrazem poszanowania zasad powszechnego i równego dostępu do informacji. W ramach polityki informacyjnej Bank bierze pod uwagę interesy wszystkich inwestorów, o ile nie są one sprzeczne z interesami Banku. Celem polityki informacyjnej jest określenie mechanizmów komunikacji z uczestnikami rynku kapitałowego, które gwarantują właściwy, rzetelny i kompletny dostęp do informacji o Banku dla wszystkich inwestorów, bez stosowania preferencji w stosunku do któregokolwiek z nich. Szczegółowe zasady funkcjonowania polityki opisano w rozdziale 11.2.1.

Zainteresowanie inwestorów zagadnieniami ESG

[GRI 2-29] Wybuch wojny w Ukrainie oraz wywołany w związku z tym kryzys energetyczny w Europie zdominował zainteresowanie inwestorów kwestiami niefinansowymi w 2022 roku. Kwestia bezpieczeństwa energetycznego kraju, ryzyka recesji w wyniku braków w dostawach energii dla podmiotów gospodarczych oraz skutki masowej migracji ukraińskich uchodźców do Polski były przez szereg miesięcy jednymi z częściej poruszanych tematów. W świetle dramatyzmu zdarzeń dziejących się na naszych oczach inwestorzy istotnie zmniejszyli częstotliwość pytań dotyczących kwestii środowiskowych. Komunikacja w większym stopniu skupiła się na kwestiach społecznych, w tym w szczególności na działaniach Banku na rzecz wspierania uchodźców. Bank zorganizował ewakuację do Polski oraz zapewnił utrzymanie pracownic oraz rodzin pracowników działającej na Ukrainie spółki zależnej KREDOBANK S.A. oraz wspierał uchodźców materialnie, jak i poprzez pracę swoich woluntariuszy.

Bank spodziewa się, że w 2023 roku nastąpi zwiększenie zainteresowania tematyką ESG, w tym w szczególności zainteresowanie kwestiami środowiskowymi.

Bank prowadzi na swojej stronie internetowej zakładkę poświęconą zagadnieniom ESG:

https://www.pkobp.pl/relacje-inwestorskie/esg-w-grupie-pko-banku-polskiego.

D. Satysfakcja klientów

[GRI 2-29] Bank ocenia zaangażowanie interesariuszy w regularnych badaniach satysfakcji klienta.

Badania rekomendacji i satysfakcji klienta detalicznego

Celem Banku jest znalezienie się w gronie trzech najlepszych banków biorąc pod uwagę poziom wskaźnika polecania banku przez klientów. Obecne miejsce pośród innych banków nie jest zadowalające i Bank podejmuje szereg działań, których celem jest poprawa tego wskaźnika. W 2022 roku wskaźnik rekomendacji banku został ponownie ujęty w celach większości jednostek Banku – jest to kontynuacja podejścia zorientowanego na klienta w myśl zasady, że jego zadowolenie i lojalność są kluczowe z punktu widzenia działań oraz strategii Banku.

Bank nadal prowadzi wewnętrznie badania klientów detalicznych jako badania:

- relacyjne - realizowane wśród klientów z segmentu Klient Podstawowy, które mierzą poziom lojalności klientów i ich satysfakcję ze współpracy z Bankiem i obejmują całość doświadczeń klienta,

- transakcyjne – realizowane w kluczowych punktach styku klienta z Bankiem, bezpośrednio po zdarzeniu, mierzą zadowolenie z danej, określonej w miejscu i czasie interakcji oraz poziom polecenia Banku po niedawnym doświadczeniu klienta w związku z tym zdarzeniem.

W ramach badań relacyjnych w 2022 roku kontynuowano wewnętrzne badania relacyjne klientów Bankowości Osobistej oraz klientów MŚP. Obydwa badania są realizowane w sposób ciągły.

Nadal prowadzone było badanie przy użyciu voicebota – na stałe tą techniką realizowane jest badanie relacyjne klientów z segmentu Klient Podstawowy.

W obszarze badań transakcyjnych bardzo mocno została rozwinięta siatka badań w serwisie transakcyjnym iPKO – obecnie Bank pyta klientów o opinię po zakończeniu ok. 60 wniosków i dyspozycji.

W 2022 roku wdrożono ankietę w aplikacji mobilnej IKO. Ankieta jest dostępna dla każdego klienta po zalogowaniu. Klient może podzielić się opinią w dogodnym dla siebie momencie w temacie, który jest dla niego ważny.

Dodatkowo w serwisie transakcyjnym iPKO po raz pierwszy przeprowadzono badanie osadzając je w poczcie. Klient z poziomu wiadomości w iPKO jest przekierowany do ankiety. Bank będzie rozwijać tę metodę badania w 2023 roku.

Ogółem w 2022 roku Bank zebrał różnymi metodami, w tym w kanałach zdalnych, ponad 950 tys. ankiet. Plany obejmują dalsze zwiększanie liczby monitorowanych procesów ze szczególnym uwzględnieniem tych obsługowych po zakupie produktu.

Badania satysfakcji klienta korporacyjnego

W 2022 roku Bank kontynuował badania monitorujące zadowolenie klientów korporacyjnych (NPS relacyjny, transakcyjny, zadowolenia z poszczególnych produktów). Główny monitorowany wskaźnik, NPS relacyjny, wyniósł 41 i był to najwyższy wynik od początku realizacji badań w segmencie korporacyjnym. Wysokie wskaźniki odpowiedzi (Response Rate na poziomie 61%) utrzymujące się od kilku lat to dla Banku sygnał, że klienci doceniają tę formę dialogu. Dodatkowo, wspólnie z innymi bankami, Bank kontynuuje realizację niezależnego, zewnętrznego benchmarku zadowolenia klientów z banków korporacyjnych, dzięki czemu może analizować satysfakcję klientów z usług w porównaniu do banków konkurencyjnych. Bank jest inicjatorem tego projektu.

Oprócz monitorowania poziomu zadowolenia klientów, Bank prowadzi również pogłębiony dialog z klientami na każdym etapie procesu rozwoju produktów – koncepcja zmian poprzedzona jest analizą potrzeb i wcześniejszych zgłoszeń klientów, przygotowany koncept weryfikowany jest z klientami (na przykład poprzez testy makiet), zaś wdrożenie zwieńczone jest oceną zadowolenia z przygotowanego rozwiązania. W procesie przyznawania budżetów na prace rozwojowe brana jest pod uwagę ocena wpływu danego działania na zadowolenie klientów, zaś mierniki oparte na ich satysfakcji są stałym elementem oceny powdrożeniowej.

W 2022 roku kluczowa była dla Banku analiza ścieżek klienta (Customer Journey Map) w procesie onboardingu (rozpoczęcie współpracy z bankiem, uruchomienie bankowości elektronicznej, pierwsze transakcje). Dzięki nowym klientom, którzy zdecydowali się podzielić doświadczeniami z pierwszych interakcji z Bankiem, przyjęto ponad 30 rekomendacji, które mają poprawić doświadczenia klientów i pracowników.

13.7.6 Środowisko

A. Bezpośrednie oddziaływanie na środowisko

Skala bezpośredniego wpływu na środowisko naturalne

Ze względu na charakter działalności gospodarczej bezpośrednie oddziaływanie Banku i Grupy Kapitałowej Banku na środowisko naturalne jest ograniczone.

Podmioty Grupy mają procedury i struktury do śledzenia zmian prawnych w obszarze środowiska istotnych dla ich operacji. W 2022 roku żaden z podmiotów Grupy nie prowadził przedsięwzięcia, które mogło znacząco oddziaływać na środowisko. [GRI 307-1] W Grupie nie toczyły się postępowania administracyjne związane z naruszeniem przepisów ochrony środowiska, które zakończyły się nałożeniem kar finansowych.

Bezpośredni wpływ na środowisko zależy od sposobu użytkowania ograniczonych zasobów naturalnych. Grupa monitoruje zużycie takich zasobów oraz angażuje się w działania na rzecz zmniejszenia ich konsumpcji. W poprzednich latach szereg podmiotów Grupy Kapitałowej Banku wykonało audyt energetyczny przedsiębiorstwa (w 2022 roku taki audyt wykonał podmiot zależny Sopot Zdrój sp. z o.o.). Na podstawie wyników audytu podmioty Grupy określiły obszary o największym potencjale energooszczędnym i plany działania, które są obecnie sukcesywnie wdrażane.

W 2021 roku zgodnie z wymaganiami Ustawy o efektywności energetycznej Bank przeprowadził audyt energetyczny. Podczas audytu zdefiniowano zadania, których realizacja powinna spowodować zmniejszenie zużycia energii. Zadania te skupiają się głównie w obszarze optymalizacji wykorzystania/ modernizacji automatyki sterującej źródłami ciepła i instalacjami technicznymi w nieruchomościach (HVAC, ogrzewanie). Zdefiniowano też zadania inwestycyjne dla kilku nieruchomości. Część zadań dotyczy nieruchomości, które w najbliższym czasie mogą zostać wyłączone z użytkowania, dlatego Bank skupia się na realizacji tylko tych zadań, których wykonanie przyniesie faktyczne oszczędności.

[GRI 303-1] Według dokonanych szacunków zużycie wody w Banku w 2022 roku wyniosło ok. 223,5 mega litrów (216,9 mega litrów w 2021 roku), a w pozostałych podmiotach Grupy 45,5 mega litrów (41,7 mega litrów w 2021 roku). Wzrost zużycia wody w Banku (o 3% r/r) wynika z większej obecności pracowników w biurze (56% w 2022 roku vs 51% w 2021 roku).

Zużycie energii i paliw oraz emisje gazów cieplarnianych

Tabela 34. Zużycie energii w organizacji (w MWh) [GRI 302-1], [GRI 302-4]

	BANK	SPÓŁKI	GRUPA	GRUPA	BANK	SPÓŁKI	GRUPA	BANK	SPÓŁKI	GRUPA	BANK	SPÓŁKI	GRUPA
	2022			r/r (%)	2021			2020			2019
Paliwa wykorzystywane w budynkach	19 603	3 671	23 274	-10,5	22 122	3 889	26 011	22 765	3 871	26 636	24 122	3 095	27 216
gaz ziemny	17 647	3 603	21 250	-9,4	19 706	3 749	23 455	20 866	3 732	24 598	20 465	2 940	23 405
olej opałowy	1 789	8	1 797	-21,4	2 188	98	2 286	1 672	94	1 767	3 368	132	3 500
olej napędowy	71	51	123	100,3	49	12	61	56	10	66	81	17	98
LPG	0	9	9	-69,0	0	30	30	0	34	34	0	6	6
węgiel brunatny	0	0	0		0	0	0	0	0	0	0	0	0
węgiel kamienny	96	0	96	-46,3	179	0	179	171	0	171	208	0	208
Paliwa wykorzystywane w pojazdach	23 774	12 305	36 079	22,0	19 356	10 224	29 579	18 400	10 180	28 580	28 697	9 903	38 600
olej napędowy	1 737	4 125	5 862	12,3	1 124	4 097	5 221	815	4 479	5 295	1 211	4 093	5 304
LPG	0,0	0	0		0,2	0	0,2	0	0	0	0	0	0
benzyna	22 037	8 180	30 217	24,1	18 231	6 127	24 358	17 585	5 701	23 285	27 486	5 810	33 296
Energia kupowana	136 484	20 513	156 997	-3,7	143 181	19 831	163 012	147 788	17 473	165 261	150 450	19 973	170 422
energia elektryczna	74 031	13 652	87 683	1,2	75 494	11 125	86 618	80 829	10 004	90 832	81 675	11 034	92 709
energia cieplna	62 453	6 861	69 314	-9,3	67 687	8 706	76 394	66 959	7 469	74 428	68 774	8 939	77 713
Całkowite zużycie energii	179 861	36 489	216 350	-1,0	184 658	33 944	218 602	188 953	31 524	220 477	203 268	32 971	236 239

Tabela 35. Intensywność zużycia energii w Grupie Kapitałowej Banku [GRI 302-3]

Wskaźnik	Jednostka	2022	r/r (%)	2021	2020	2019
Całkowite zużycie energii na pracownika	MWh / osobę	8,6	2,1	8,4	8,4	8,4
Całkowite zużycie energii na 1 mln PLN aktywów	MWh / 1 mln PLN aktywów	502,4	-3,9	522,9	584,9	679,0

Tabela 36. Emisje w podziale na źródła w MgCO2e według metody market based [GRI 305-1], [GRI 305-2], [GRI 305-3], [GRI 305-5]

	BANK	SPÓŁKI	GRUPA	GRUPA	BANK	SPÓŁKI	GRUPA	BANK	SPÓŁKI	GRUPA	BANK	SPÓŁKI	GRUPA
	2022			r/r (%)	2021			2020			2019 (po rekalkulacji)
Zakres 1 – emisje bezpośrednie, będące skutkiem:	10 849	3 867	14 716	9,9	10 000	3 388	13 388	10 096	3 405	13 501	13 143	2 638	15 781
zużycia paliw w budynkach	4 081	744	4 825	-11,9	4 681	797	5 478	4 751	792	5 543	5 154	636	5 790
zużycia paliw w pojazdach	5 725	3 019	8 745	19,0	4 757	2 591	7 348	4 562	2 613	7 175	7 077	2 001	9 079
zużycia czynników chłodniczych	1 043	103	1 146	104,0	562	0	562	783	0	783	912	0	912
Zakres 2 – emisje pośrednie, będące skutkiem:	26 274	7 510	33 784	-9,4	28 101	9 203	37 304	49 125	8 312	57 438	83 729	9 057	92 785
zakupu energii elektrycznej	3 335	4 990	8 324	-23,6	4 590	6 305	10 895	25 864	5 836	31 700	59 143	5 861	65 004
zakupu energii cieplnej	22 939	2 520	25 460	-3,6	23 511	2 898	26 409	23 262	2 476	25 738	24 585	3 195	27 781
Łącznie emisje (Zakres 1 + 2)	37 124	11 376	48 500	-4,3	38 101	12 591	50 692	59 221	11 717	70 939	96 872	11 694	108 567
emisje WTT	3 987	3 413	7 400	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
delegacje służbowe krajowe i zagraniczne	513	6	519	166,1	195	-	195	289	-	289	-	-	-
dojazdy pracowników do pracy	8 694	17	8 711		3 341	-	3 341	0	-	0	-	-	-
wynajem powierzchni	1 647	0	1 647	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Zakres 3	14 841	3 436	18 277	416,8	3 536	-	3 536	289	-	289	-	-	-
Łącznie emisje (Zakres 1 + 2 + 3)	51 965	14 813	66 777	23,1	41 637	12 591	54 228	59 510	11 717	71 227	96 872	11 694	108 567

Tabela 37. Wskaźniki intensywności emisji gazów cieplarnianych w Grupie Kapitałowej Banku [GRI 305-4]

Wskaźnik	Jednostka	2022	r/r (%)	2021	2020	2019
Emisje GHG Zakres 1+2 (Scope 1+2) na pracownika	Mg CO2e / osobę	1,9	-1,3	2,0	2,7	3,9
Emisje GHG Zakres 1+2 (Scope 1+2) na Klienta	kg CO2e / osobę	4,4	-8,9	4,8	6,8	10,4
Emisje GHG Zakres 1+2 (Scope 1+2) na 1 mln PLN aktywów	kg CO2e / 1 mln PLN aktywów	112,6	-7,1	121,2	188,2	312,1

Tabela 38. Emisje w podziale na metodę w MgCO2e [GRI 305-1], [GRI 305-2], [GRI 305-3]

Zakres 1	Zakres 2	Zakres 3
[GRI 305-1]	[GRI 305-2]	[GRI 305-3]
14 716	80 416 (location based)	18 277
	33 784 (market based)
Emisje bezpośrednie Grupy Kapitałowej Banku powstałe w wyniku spalania paliw w źródłach będących jej własnością i zakupu czynników chłodniczych	Emisje pośrednie Grupy Kapitałowej Banku powstałe w wyniku używania zakupionej energii elektrycznej i cieplnej	Emisje pośrednie Grupy Kapitałowej Banku powstałe w wyniku podróży służbowych, dojazdów pracowników do pracy, WTT i wynajmu powierzchni

Granice raportowanych emisji obejmują: (1) w przypadku danych dla Banku wyłącznie ten podmiot (100% emisji), (2) w przypadku danych dla Grupy: Bank i wszystkie podmioty zależne Banku według kontroli operacyjnej (100% emisji każdej z jednostek). Raportowane emisje obejmują Zakres 1, 2 i 3. Emisje w Zakresie 3 rozszerzono o dane dotyczące spółek zależnych, emisje WTT oraz wynajem powierzchni służbowych.

Zakres 3
2019	Brak kalkulacji emisji w zakresie 3
2020	Podróże służbowe krajowe dla Banku
2021	Podróże służbowe krajowe i zagraniczne dla Banku Dojazdy pracowników Banku do pracy
2022	Podróże służbowe krajowe i zagraniczne dla Banku i spółek zależnych (kat. 6) Dojazdy pracowników Banku i spółek zależnych do pracy (kat. 7) Emisje WTT (kat 3) Zużycia mediów w powierzchniach wynajmowanych podmiotom trzecim (kat. 13)

*WTT (Weel to Tank) – emisje generowane na etapie produkcji paliw oraz paliw do generowania energii elektrycznej i emisje związane z wytworzeniem energii elektrycznej straconej w trakcie przesyłu i dystrybucji.

Emisje gazów cieplarnianych zostały policzone zgodnie ze standardem Greenhouse Gas Protocol (GHG) Corporate Accounting and Reporting Standard w wersji zrewidowanej metodami market-based oraz location-based.

Bank dokonał rekalkulacji roku bazowego (2019) dla Zakresu 1 (zastosowano bazę danych wskaźników emisji DEFRA) oraz dla Zakresu 2 (zastosowano wskaźniki KOBiZE po uwzględnieniu strat przesyłu oraz różnic bilansowych). Szczegółowe informacje na temat przyjętej metodyki obliczeń emisji oraz porównanie do roku bazowego zawiera Wykaz emisji gazów cieplarnianych PKO Banku Polskiego S.A. za 2022 rok (https://www.pkobp.pl/relacje-inwestorskie/esg-w-grupie-pko-banku-polskiego/emisje-gazow-cieplarnianych/).

W 2022 roku spadły emisje Grupy Kapitałowej (o 4,3%, r/r, Zakres 1 i 2) na co złożył się spadek emisji w Banku i w spółkach zależnych. W największym stopniu spadły emisje bezpośrednie wynikające ze zużycia paliw w budynkach oraz emisje pośrednie wynikające z zakupu energii elektrycznej i cieplnej, a wzrosły emisje bezpośrednie wynikające ze zużycia paliw wykorzystywanych w pojazdach (wzrost ilości przejazdów) oraz emisje z czynników chłodniczych (wynik zwiększonego ubytku, a tym samym większej ilości uzupełnionych czynników chłodniczych).

W 2022 roku Bank kupił gwarancje pochodzenia energii elektrycznej z OZE w ilości 69 000 MWh, co stanowiło 93% zużycia energii elektrycznej Banku. Zakup gwarancji pochodzenia przyczynił się do redukcji emisji o 52 591,37 MgCO2e.

Aby zapewnić porównywalność z rynkiem Bank policzył wskaźniki intensywności emisji gazów cieplarnianych. Do kalkulacji użyto łącznych emisji w zakresie 1+2 dla Grupy Kapitałowej Banku. W ten sposób otrzymano pełny obraz generowanego śladu węglowego, który jest skutkiem działalności operacyjnej.

Grupa kupowała energię elektryczną, cieplną, nie nabywała pary technologicznej i chłodu.

Optymalizacja zużycia energii

[GRI 302-4] Całkowite zużycie energii w 2022 roku w stosunku do 2021 roku dla Grupy spadło o 1%, przy spadku dla Banku o 2,6% i wzroście dla pozostałych podmiotów Grupy o 7,5% (wzrost zużycia paliw wykorzystywanych w pojazdach głównie w Grupie Kapitałowej PKO Leasing S.A. oraz oleju napędowego do agregatów prądotwórczych przez spółki zależne w Ukrainie).

Od 2019 roku Bank systematycznie ogranicza zużycie energii. W 2022 roku całkowite zużycie energii w Banku spadło w rezultacie m.in. następujących działań:

a) Zamontowano pięć instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy 130,49 kWp. W rezultacie Bank oczekuje zmniejszenia zużycia energii pochodzącej ze źródeł kopalnych – szacowane uzyski energii odnawialnej 117 662 kWh/rok,

b) Zoptymalizowano pracę istniejących central wentylacyjnych w nieruchomościach (79 central). Oczekiwany skutek: zmniejszenie zużycia energii elektrycznej poprzez ograniczenia wydajności w nocy i dni wolne od pracy (863 888 kWh/rok),

c) Wyposażono elektryczne podgrzewacze wody (388) w wyłączniki czasowe,

d) Zmodernizowano sterowanie 31 kotłów olejowych i gazowych (wymiana sterowników).

Oczekiwane oszczędności dla punktów c i d łącznie wynoszą 1 179 398,3 kWh/rok (0,6% rocznego zużycia Banku).

Zadania b, c, d wynikały z Audytu Energetycznego Banku wykonanego w 2021 roku.

[GRI 302-4] Bank kontynuuje działania zmierzające do wdrożenia Systemu Zarządzania Energią zgodnie z ISO50001. Celem jest optymalizacja wykorzystania energii w przedsiębiorstwie, wprowadzenie jednego systemu kontroli jej zużycia oraz zintensyfikowanie działań w celu redukcji zużycia nośników energii.

Odpady

Tabela 39. Odpady wytworzone przez Bank inne niż komunalne (w tonach)

	2022	r/r (%)	2021	2020	2019
Razem	697	-23	901	736	843
niebezpieczne*	20	-5	21	15	16
pozostałe	677	-23	880	721	827
w tym:
wielkogabarytowe	342	13	303	261	532
elektroniczne i elektryczne	203	-45	366	243	136
magnetyczne i optyczne nośniki informacji	0,84	-16	1	1	2
odpady z papieru i tektury (segregatory)	11	-66	32	37	4
odpady z żelaza i stali	120	-33	178	179	152

* sprzęt elektryczny i elektroniczny taki jak klimatyzatory, zużyte monitory, lodówki

Bank, jako wytwórca odpadów, planuje swoje działania, aby w pierwszej kolejności zapobiegać ich powstawaniu lub ograniczać ilość wytwarzanych odpadów. Bank podejmował następujące działania na rzecz ograniczania ilości wytwarzanych odpadów:

• naprawa urządzeń elektronicznych i elektrycznych zamiast przekazywania ich do utylizacji,

• naprawa wyposażenia meblowego,

• odsprzedaż zbędnych składników majątkowych zamiast przekazywania ich do utylizacji,

• eliminacja korespondencji papierowej na rzecz elektronicznej,

• eliminacja odpadów plastikowych (rezygnacja z kapsułek do kawy, wody butelkowej, talerzyków, sztućców i kubeczków),

• zachęcanie klientów Banku do rezygnacji z korespondencji papierowej na rzecz elektronicznej.

W 2022 roku Bank korzystał z umowy na odbiór odpadów innych niż komunalne z dotychczasowym dostawcą usług. Kontrahent posiada certyfikaty ISO 9001:2015 oraz 14001:2005. Odpady otrzymane od Banku kontrahent przekazuje następnym firmom do zagospodarowania, zgodnie z posiadanymi decyzjami i obowiązującymi regulacjami.

[GRI 306-2] Niebezpieczne odpady elektryczne i elektroniczne Bank przekazuje wyspecjalizowanej firmie, która je przetwarza i recykluje (w 100%).

Papierowa dokumentacja bankowa jest odbierana przez wyspecjalizowaną firmę i niszczona.

Dodatkowo w 2022 roku Bank i Grupa prowadziły selektywną zbiórkę odpadów komunalnych we wszystkich własnych lokalizacjach i w dużej części najmowanych.

Wzrost ilości odpadów wysokogabarytowych wynika z likwidacji dużych oddziałów, likwidacji ośrodka szkoleniowego oraz z likwidacji wyposażenia meblowego w centrali.

W pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku ilość wytworzonych odpadów zmniejszyła się od 490 ton w 2021 roku do 373 ton w 2022 roku (odpady wytworzone, które zostały spalone lub trafiły na wysypisko).

Zarządzanie flotą

Bank pozyskał samochody niskoemisyjne. W 2022 roku dostarczono do Banku 629 pojazdów, w tym 581 z silnikiem benzynowym i 48 z silnikiem diesla. Z 581 pojazdów benzynowych 189 jest wyposażonych w silnik Mild Hybrid, a 15 w napęd hybrydowy. Przeprowadzono również pilotaż wykorzystania we flocie pojazdów elektrycznych.

Gospodarowanie powierzchnią

W rezultacie podjętych działań zredukowano powierzchnię budynków i lokali Banku (własną i najmowaną) o 25 tys. m2 (z 807,7 tys. m2 na koniec 2021 roku do 782,7 tys. m2 na koniec 2022 roku) oraz powierzchnię oddziałów o ok. 10 tys. m2 (modernizacja lub przeniesienie).

Bank kontynuował realizację projektu Flexidesk, którego celem jest stworzenie nowego środowiska pracy i umożliwienie pracy rotacyjnej i zdalnej poprzez dostosowanie powierzchni biurowej do elastycznego modelu pracy i zapewnienie standardu wyposażenia informatycznego. Efektem realizacji projektu była redukcja powierzchni biurowej o 10,7% w testowanej lokalizacji Banku. W 2022 roku utworzono w Łodzi 411 rotacyjnych stanowisk pracy i zredukowano powierzchnię biurową o 2,2 tys. m2. Podjęto decyzję o realizacji projektu w 2023 roku w trzech kolejnych miastach (oczekiwana redukcja powierzchni o ok.13 tys. m2).

W ramach konsolidacji powierzchni biurowej w 2022 roku zawarto umowę najmu nowej Centrali banku przy ul. Świętokrzyskiej 36 w Warszawie. Nieruchomość posiada certyfikat zrównoważonego budownictwa BREEAM Interim na poziomie Outstanding (93,6%) - jest to budynek z najwyższym scoringiem w Polsce. W celu ograniczenia emisji CO2 w procesie budowlanym minimalizowano trasy dowozu materiałów budowlanych i wywozu odpadów. W nowej siedzibie Banku zastosowano najnowocześniejsze rozwiązania takie jak: elastyczny BMS (zarządzanie wszystkimi systemami i urządzeniami w budynku), system odzyskiwania ciepła i wilgoci z zewnątrz budynku, efektywne zarządzanie oświetleniem, trójwarstwowe okna z powłokami UV, izolacja srebrem, zmniejszenie straty ciepła i precyzyjna regulacja. Dodatkowo lokalizacja wyposażona jest w 9 miejsc do ładowania samochodów elektrycznych.

B. Pośrednie oddziaływanie na środowisko

Polityki

Jednym z narzędzi zarządzania ryzykiem kredytowym dla wybranych branż/sektorów są polityki kredytowe. Bank posiada następujące polityki: Odnawialnych Źródeł Energii, Sektora Energii Wysokoemisyjnej, Chemia-Ropa-Gaz, Nieruchomości przychodowe (przyjęta i wdrożona w 2022 roku), Budownictwo i materiały budowlane, Dealerzy samochodowi i firmy CFM, Publiczna służba zdrowia, Handel, JST (przyjęta i wdrożona w 2022 roku).

Poza wyżej wymienionymi politykami Bank (w segmencie korporacyjnym) na bieżąco śledzi zmiany i tendencje rynkowe w różnych branżach/sektorach, publikuje wewnętrzne materiały (np. ulotki branżowe określające aktualne trendy rynku) i organizuje spotkania branżowe. Te działania mają bezpośredni wpływ na wysoką jakość portfela kredytowego. Poniżej omówiono polityki, które mają wpływ na środowisko i klimat.

Polityka finansowania sektora odnawialnych źródeł energii (oze)		Przyjęta i wdrożona w 2020 roku dla Banku i Grupy Kapitałowej. Rewizja w 02/2022 (rozszerzenie katalogu zabezpieczeń i źródeł spłaty). Cel: sukcesywne zwiększanie udziału w finansowaniu OZE. Motywacja: wspieranie środowiska naturalnego, zapobieganie globalnym zmianom klimatu, transformacja gospodarki Polski w stronę zeroemisyjności. Polityka określa preferowane kierunki rozwoju portfela kredytowego w segmencie OZE. Koncentruje się szczególnie na finansowaniu projektów farm fotowoltaicznych oraz wiatrowych, ale umożliwia również finansowanie innych projektów. W ocenie projektów Bank analizuje między innymi: dokumenty formalno-prawne, parametry transakcji, źródła spłaty (np. wygrana aukcja OZE, umowa PPA), jak również zasoby kapitałowe i doświadczenie inwestora.
Polityka finansowania sektora energii wysokoemisyjnej		Przyjęta i wdrożona w 2019 roku dla Banku i Grupy Kapitałowej, aktualizowana w 2020 (zaostrzenie warunków finansowania w celu szerzenia świadomości proekologicznej oraz wspierania i przyspieszenia eko-transformacji). Ulotka branżowa: 02/2022. Cel: stopniowa zmiana struktury portfela kredytowego poprzez sukcesywne ograniczanie zaangażowania wobec klientów i transakcji opartych na węglu jako nośniku energii (zbieżność z europejską polityką klimatyczną i dążeniem do zeroemisyjności w roku 2050). Polityka obejmuje m.in. branże wydobycia węgla kamiennego i brunatnego, branże okołowęglowe (np. produkcja maszyn dla górnictwa, handel węglem i jego pochodnymi), wytwarzanie energii elektrycznej/ciepła (z wyłączeniem OZE) i działalności uzupełniające związane z energetyką (przesył, dystrybucja, elektrociepłownie). Główne założenia polityki: • w zakresie wydobycia węgla kamiennego i brunatnego (lignitu), produkcji pieców, palenisk i palników piecowych (dot. produkcji pieców węglowych) – redukcję zaangażowania (wyjątek węgiel koksowy jako surowiec wpisany na listę surowców krytycznych UE), • w zakresie produkcji energii/ciepła - niefinansowanie nowych źródeł opartych na węglu kamiennym i brunatnym oraz stopniową redukcję dotychczasowego zaangażowania, przy czym w 2022 roku, wobec wojny w Ukrainie oraz wzrostu cen surowców energetycznych i konieczności zapewnienia dostaw węgla z alternatywnych wobec Rosji kierunków, realizując wymiar społecznej odpowiedzialności, Bank zdecydował się na zwiększenie finansowania w sektorze ciepłowniczym oraz selektywne, przejściowe finansowanie transakcji związanych z bezpieczeństwem energetycznym (zakupy węgla), • ograniczanie finansowań na cele ogólne i przekształcanie ich w finansowania ESG, które służą poprawie efektywności energetycznej, zmianie miksu energetycznego bądź modernizacji sieci przesyłowych (dopuszcza się finansowanie inwestycji opartych na węglu pod warunkiem, że środki zostaną przeznaczone na cele modernizacyjne pozwalające na spełnienie wymogów środowiskowych; w takim przypadku istnieje obowiązek precyzyjnego określania celu finansowania i kontroli wykorzystania środków), • w zakresie branż okołowęglowych (np. produkcja maszyn dla górnictwa, handel węglem i produktami wytwarzanymi na jego bazie) – stopniowe ograniczanie zaangażowania, precyzyjne określanie celu finansowania i kontrola wykorzystania, dopuszczalne finansowanie podmiotów ze zdywersyfikowanym portfelem odbiorców lub produktów/usług (tj. generujących znaczące przychody z innych źródeł, nie związanych z górnictwem) lub przekształcających swoją działalność.
polityka finansowania sektora chemia, ropa, gaz		Przyjęta i wdrożona w 2019 roku dla Banku i Grupy Kapitałowej. Ulotka branżowa: 09/2021. Polityka Finansowania Sektora Chemia, Ropa, Gaz określa m.in. ramy finansowania podmiotów działających w sektorach wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego, wytwarzania i dystrybucji paliw ciekłych i gazowych, produkcji i obrotu chemikaliami/wyrobami chemicznymi oraz produkcji i sprzedaży wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych. Bank przyjął strategię redukcji zaangażowania w przypadku działalności objętych Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z 5 czerwca 2019 roku w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko oraz ostrożne podejście do branż górnictwa ropy naftowej i gazu czy produkcji chemikaliów, wyrobów chemicznych i wyrobów z gumy. Ostrożne podejście odzwierciedlone jest m.in. w rozpoznaniu spełnienia norm środowiskowych i wpływu na otoczenie oraz ocenie modelu biznesowego w zakresie koncepcji zrównoważonego rozwoju biznesu. Na przyszły kształt tej polityki mogą wpływać zmiany prawa UE np. w zakresie podejścia do wykorzystania gazu ziemnego w okresie transformacji energetycznej, a także rosnące wymagania w obszarze ESG.
polityka nieruchomości przychodowych		Przyjęta i wdrożona w 2022 roku. Ulotka branżowa: 06/2022 (dla nieruchomości mieszkaniowych). Polityka określa ramy finansowania podmiotów na rynku nieruchomości komercyjnych oraz deweloperów na rynku nieruchomości mieszkaniowych i wskazuje na główne założenie, jakim jest współpraca z najlepszymi podmiotami na rynku, finansowanie aktywów najwyższej jakości, w najlepszych lokalizacjach oraz ograniczenie fazy spekulacyjnej. Polityka określa limity operacyjne koncentracji w tym poszczególnych rodzajów aktywów i geograficzne. Polityka określa rekomendowane parametry brzegowe dla transakcji, a także strukturę klauzul i zabezpieczeń. W ocenie modelu biznesowego i identyfikacji ryzyk polityka zaleca uwzględnianie koncepcji zrównoważonego rozwoju biznesu, w tym korzyści, które może przynieść biznes zarówno interesariuszom, społeczności lokalnej, jak i środowisku naturalnemu.
polityka finansowania publicznej służby zdrowia		Przyjęta i wdrożona w 2020 roku dla Banku i Grupy Kapitałowej. Polityka wskazuje preferowane parametry transakcji oraz wprowadza dobre praktyki/standardy finansowania szpitali publicznych. Aspekt środowiskowy: gromadzenie, sortowanie, przechowywanie, przekazywanie, transport oraz sposób utylizacji odpadów szpitalnych (głównie medycznych) uregulowany przepisami prawa (m.in. Ustawa: o odpadach, Prawo Ochrony Środowiska => odpady komunalne => utylizacja zgodnie z przepisami gminnymi, odpady medyczne => utylizacja przez specjalistyczną firmę (gł. spalarnie)).

ESG w procesie kredytowym

Od 30 czerwca 2021 roku Bank każdorazowo ocenia wpływ czynników ESG na zdolność kredytową klienta z segmentu korporacyjnego oraz segmentu firm i przedsiębiorstw ocenianych z wykorzystaniem metody ratingowej. Bank uwzględnia dane o zużyciu energii oraz emisjach gazów cieplarnianych klienta oraz o jego planach redukcji emisji i dostosowania się do zmian klimatycznych.

Bank bada też wpływ transakcji kredytowych na kwestie ESG i klasyfikuje je do czterech kategorii, począwszy od transakcji z pozytywnym wpływem na kwestie ESG, a skończywszy na tych z istotnie negatywnym wpływem. W ocenie czynników ESG Bank uwzględnia m.in. ryzyko zmiany klimatu i wpływu na działalność klienta, możliwy wpływ klienta na zmianę klimatu, czynniki związane z kapitałem ludzkim czy dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa oraz czynniki związane z aspektami zarządzania (w tym kultury organizacji i nadzoru wewnętrznego).

Bank poprzez odpowiednie narzędzia szacuje ryzyka ESG, ocenia je i kontroluje. Identyfikacja ryzyk ESG pozwala wskazywać projekty, które nie spełniają coraz wyższych wymogów środowiskowych i społecznych. Dzięki identyfikacji tych ryzyk Bank może wspierać finansowanie zrównoważonych środowiskowo i odpowiedzialnych społecznie projektów, a także eliminować finansowanie działalności/projektów o negatywnym wpływie na środowisko.

W ramach propagowania wiedzy o ESG, Bank organizuje wewnętrze spotkania oraz prezentuje zagadnienia ESG w kontaktach z przedstawicielami wybranych branż.

„Zielone” produkty Grupy Kapitałowej Banku

Zielona hipoteka (wspólna oferta Banku wraz z PKO Bankiem Hipotecznym S.A.)		Na podstawie świadectwa charakterystyki energetycznej dla nieruchomości Klienci mogą otrzymać niższą marżę kredytu hipotecznego „Własny Kąt”.
Kredyt termomodernizacyjny dla budynków wielorodzinnych (dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, oraz JST) w ofercie Banku		Kredyt pozwala uzyskać bezzwrotną pomoc ze środków budżetu państwa w postaci premii termomodernizacyjnej albo premii remontowej z przeznaczeniem na spłatę 20% kwoty kredytu. Realizacja przedsięwzięć finansowanych kredytem „Nasz remont” z premią z BGK pozwala zmniejszyć zapotrzebowanie na energię. W 2022 roku wprowadzono możliwość udzielania takich kredytów JST.
Fundusz inwestycyjny „PKO Ekologii i Odpowiedzialności Społecznej Globalny” w ofercie PKO TFI S.A.		Aktywa funduszu są inwestowane w podmioty, które działają proekologicznie i których działania generują pozytywny wpływ na społeczeństwo. Pierwsza wycena: 23 października 2019 roku, stopa zwrotu do końca 2022 roku: 18,22%.
Leasing lub pożyczka na finansowanie urządzeń fotowoltaicznych (produkty w ofercie PKO Leasing S.A. dla przedsiębiorstw)		Produkt jest oferowany w procedurze uproszczonej (bez konieczności dostarczania dokumentów finansowych) i daje możliwość sfinansowania paneli fotowoltaicznych wraz z ich instalacją (możliwość sfinansowania całej instalacji fotowoltaicznej do 250 tys. PLN z maksymalnym sześcioletnim okresem finansowania). Spółka finansuje zarówno moduły montowane na dachach, jak i na gruncie.
Ekopożyczka na zakup i instalację paneli fotowoltaicznych oraz innych urządzeń i pojazdów ekologicznych do kwoty 50 tys. PLN (w ofercie Banku dla osób fizycznych)		Okres spłaty - od 2 do 120 miesięcy, oprocentowanie 8,99%, a prowizja za udzielenie pożyczki 2 lub 5%. W terminie 3 miesięcy od daty otrzymania pożyczki klient powinien dostarczyć fakturę potwierdzającą zakup urządzeń fotowoltaicznych na min. 85% kwoty pożyczki. W przeciwnym razie oprocentowanie zostanie podwyższone do aktualnego poziomu odsetek maksymalnych. W 2020 roku Bank wprowadził możliwość uzyskania Ekopożyczki bez konieczności posiadania konta.
Transakcje na rynku uprawnień do emisji CO2 – Swap Towarowy i Forward Towarowy.		Transakcje dla klientów korporacyjnych Banku, którzy zgodnie z regulacjami systemu EU ETS są zobowiązani do corocznego umarzania tych uprawnień. Klienci mogą dokonywać obrotu tymi transakcjami i zabezpieczać się przed zmianami cen uprawnień do emisji.
Gwarancje BIZNESMAX z BGK (w ofercie Banku)		Możliwość zabezpieczania kredytów przeznaczonych na tzw. inwestycje proekologiczne, m.in. gospodarka obiegu zamkniętego, elektromobilność, odnawialne źródła energii. Firma powinna realizować projekt o charakterze innowacji proekologicznej z efektem ekologicznym.
Leasing pojazdów elektrycznych (oferta PKO Leasing S.A.)		Umowa PKO Leasing i Masterlease z Bankiem Ochrony Środowiska S.A. w ramach realizacji rządowego programu „Mój elektryk”. Pomoc świadczona klientom w uzyskaniu dofinansowania w ramach programu do zakupu pojazdu z napędem elektrycznym lub wodorowym połączona z ofertą usług leasingowych.
Finansowanie punktów i stacji ładowania pojazdów elektrycznych (w ofercie PKO Leasing S.A. dla przedsiębiorstw)		Leasing lub pożyczka dostępna dla wszystkich przedsiębiorców. Opłata wstępna od 10%, okres finansowania od 48 do 60 miesięcy. Finansowanie punktów ładowania o mocy do 22kW, dużych stacji ładowania oraz obiektów budowlanych z zainstalowaniem co najmniej jednym punktem ładowania o dużej mocy.
Zielona lokata strukturyzowana		25-miesięczna lokata strukturyzowana oparta na koszyku akcji spółek liderów zrównoważonego rozwoju oferowana w okresie subskrypcji od 18.07.2022 do 1.08.2022.
Zielone listy zastawne PKO Banku Hipotecznego S.A.		W 2019 roku PKO Bank Hipoteczny S.A. wyemitował pierwsze w Polsce zielone listy zastawne. Łączna wartość dwóch emisji przeprowadzonych w 2019 roku wynosiła 500 mln PLN. W 2022 roku Bank Hipoteczny S.A. wyemitował po raz pierwszy zielone listy zastawne denominowane w EUR o wartości 500 mln EUR. Bank Hipoteczny S.A. systematycznie buduje portfel kredytów, które kwalifikują się do sfinansowania środkami pozyskanymi z emisji zielonych listów zastawnych. Wartość takiego portfela na koniec 2022 roku wynosiła 5 794 mln PLN i ponad dwukrotnie przekraczała wartość wyemitowanych zielonych listów zastawnych. Portfel kredytów sfinansowanych z emisji zielonych listów zastawnych został zweryfikowany przez zewnętrzną firmę (Sustainalytics), która potwierdziła poprawność wykorzystania środków. Portfel kredytów hipotecznych kwalifikujących się do sfinansowania przychodami z zielonych listów zastawnych umożliwia roczne oszczędności energii w wysokości 256 428 MWh oraz unikanie rocznych emisji gazów w wysokości 96 160 tCO2 (wartość wyższa niż roczne emisje gazów cieplarnianych całej Grupy Kapitałowej Banku).
Obligacje zrównoważonego rozwoju (sustainability-linked bonds)		Emisja obligacji korporacyjnych Cyfrowego Polsatu S.A. o wartości 2,67 mld PLN (największa w historii polskiego rynku kapitałowego, nominowana w złotych, emisja obligacji korporacyjnych podmiotu prywatnego oraz pierwsza polska emisja obligacji typu Sustainability-linked bonds). PKO Bank Polski S.A. był współorganizatorem emisji i współprowadzącym księgę popytu. Środki pozyskane z emisji będą wspierać cel instalacji 1000MW mocy wytwórczej czystej energii (redukcja CO2e o 2 mln ton rocznie). Oferta publiczna była skierowana do inwestorów instytucjonalnych na rynku polskim. Obligacje niezabezpieczone, zmienny kupon oparty of WIBOR 6M powiększony o marżę, która w pierwszym okresie odsetkowym wynosi 3,85% p.a. Obligacje przydzielono 97 inwestorom.
Kredyty powiązane z celami zrównoważonego rozwoju (sustainability-linked loans)		Bank podpisał aneks do udzielonego kredytu konsorcjalnego dla firmy z obszaru mediów i technologii. Do umowy wprowadzono klauzule i wskaźniki ESG. Wysokość marży uzależniono od realizacji celów zgodnych ze strategią ESG firmy. Wielkość finansowania wynosząca blisko 1 mld PLN nie zmieniła się.

Wartość zaangażowania Banku

Tabela 40. Udział zaangażowania korporacyjnego oraz firm i przedsiębiorstw (kredyty - bilans i pozabilans, dłużne papiery wartościowe oraz ekwiwalent bilansowy limitów skarbowych) w sumie bilansowej Banku w proc., stan na 31 grudnia 2022 roku

	2022	2021	2020	2019
"Zielone" branże (np. produkcja energii z OZE, odprowadzanie ścieków, uzdatnianie i dostarczanie wody, zbieranie/obróbka odpadów, rekultywacja, itp.)	1,92	1,30	0,80	0,96
Kredyty dla spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych na przeprowadzenie termomodernizacji budynków mieszkalnych wielorodzinnych	0,50	0,57	0,67	0,72
Sektory wysokoemisyjne	0,38	0,37	0,51	0,70

W 2020 roku największe ekspozycje kredytowe klientów z segmentu korporacyjnego, w sposób indywidualny podlegały oznaczeniu kolorem ESG - zielonym, białym, żółtym lub brązowym - w zależności od ich wpływu na środowisko.

Począwszy od 2021 roku, każda ekspozycja kredytowa w Banku wobec klienta korporacyjnego jest oznaczona kolorem ESG na podstawie oceny czynników z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego. Ekspozycje na sektory wysokoemisyjne podlegają monitorowaniu w oparciu o Strategiczny Limit Tolerancji na ryzyko ESG.

W ostatnich dwóch latach Bank znacząco zwiększał udział zielonego finansowania w swoim portfelu. Największy wpływ na tak wysoką wartość tego wskaźnika mają nowo udzielone kredyty na projekty związane z realizacją inwestycji w OZE, których wzrost rok do roku wyniósł ponad 1,3 mld PLN, z czego nowo udzielone finansowanie postawione do dyspozycji klienta to 998 mln PLN. Dominujący cel finansowania stanowiły farmy fotowoltaiczne.

W 2022 roku udział kredytów dla klientów z branż wysokoemisyjnych wyniósł 0,38% przy limicie tolerancji dla Banku ≤ 0,8% i Grupy Kapitałowej Banku ≤ 0,8% wobec wartości w roku poprzednim 0,37%. Limit ten jest monitorowany kwartalnie i raportowany do Zarządu Banku. Bank zdecydował się na zwiększenie finansowania w sektorze ciepłowniczym oraz selektywne, przejściowe finansowanie transakcji związanych z bezpieczeństwem energetycznym (zakupy węgla) wobec wojny w Ukrainie oraz wzrostu cen surowców energetycznych i konieczności zapewnienia dostaw węgla z alternatywnych wobec Rosji kierunków, realizując wymiar społecznej odpowiedzialności.

13.7.7 Klimat

Bank z uwagą śledzi informacje o zmianach klimatycznych, które wynikają z działalności człowieka i jest świadomy odpowiedzialności, która ciąży na przedsiębiorstwach w zakresie przestrzegania zobowiązań zapisanych w Porozumieniu Paryskim. Bank chce osiągać cele biznesowe w taki sposób, aby wpływ działalności operacyjnej i produktowej na zmiany klimatyczne oraz aby wpływ zmian klimatycznych na działalność biznesową był jak najmniejszy. W swoich działaniach Bank chce wspierać realizację długoterminowego celu Porozumienia Paryskiego – wzrost globalnej średniej temperatury poniżej 2°C względem poziomu z czasów przedprzemysłowych.

Od 2019 roku Bank liczy poziom emisji gazów cieplarnianych z działalności operacyjnej (dla Banku i dla Grupy). W 2021 roku przyjął ambitne cele krótkookresowe dotyczące redukcji emisji GHGs Banku w zakresie 1 i 2 uzgodnione z celami Porozumienia Paryskiego (rozliczenie w rozdziale 13.5). Bank koncentruje się na poprawie pomiaru emisji GHGs generowanych przez Bank we wszystkich zakresach. Dodatkowo, Bank eliminuje źródła energii o wysokiej emisyjności, kupuje energię pochodzącą z OZE, podejmuje działania ograniczające zużycie energii (np. instalacje fotowoltaiczne w wybranych nieruchomościach Banku).

Bank jest świadomy wpływu swojego portfela produktowego na klimat oraz wpływu ryzyka zmiany klimatu na portfel produktowy. Bank przyjął polityki kredytowe dla sektora wysokoemisyjnego, OZE oraz chemii, ropy i gazu. Celem polityki dla sektora wysokoemisyjnego jest sukcesywne ograniczanie zaangażowania wobec klientów i transakcji opartych na węglu jako nośniku energii (zbieżność z europejską polityką klimatyczną i dążeniem do net-zeroemisyjności w roku 2050) oraz brak finansowania nowych źródeł produkcji energii opartych na węglu kamiennym i brunatnym. Z kolei polityka OZE zakłada sukcesywne zwiększanie finansowania w działalność związaną z energią odnawialną.

Bank podjął również zobowiązanie dotyczące składu portfela produktowego (relacja finansowania „zielonego” względem wysokoemisyjnego, zwiększenie wolumenu zielonego finansowania o 5% rocznie, wyeliminowanie ekspozycji na sektor wydobywczy węgla do 2030 roku). Rozliczenie celów przedstawiono w rozdziale ‎13.5.

W ramach prac nad Strategią Banku 2023-2025 Bank podjął próbę oszacowania emisji swojego portfela produktowego. Bank nie posiada danych o emisyjności swoich klientów, przy czym część z nich nie ma również takiej wiedzy o sobie. W celu oszacowania emisji posłużono się danymi o średniej emisyjności branży. Szacowane emisje produktowe w Zakresie 3 przekraczają ponad 300 razy obecnie raportowane emisje Banku w Zakresie 1 i 2. W nowej strategii Bank zadeklarował, że rozpocznie kalkulacje emisji w Zakresie 3 i przygotuje trajektorię redukcji emisji opartą na podejściu naukowym.

Bank ujawnia informacje związane z klimatem zgodnie z rekomendacją TCFD (Task Force on Climate-related Financial Disclosures). Od kilku lat dokonuje ujawnień klimatycznych w CDP Disclosure Insight Action przy zastosowaniu rekomendacji TCFD i za 2022 rok jako jeden z siedmiu polskich banków uzyskał ocenę ujawnień w obszarze zmian klimatycznych („D”).

Ujawnienia związane z klimatem według standardu tcfd

zarządzanie

Wiceprezes Zarządu kierujący pracami Zarządu jest odpowiedzialny za zarządzanie ryzykami ESG, natomiast za zarządzanie poszczególnymi rodzajami ryzyka odpowiedzialne są jednostki wskazane przez Zarząd. Komitety funkcjonujące w Banku w zakresie swoich zadań i kompetencji podejmują decyzje, wydają rekomendacje, zalecenia i opinie w zakresie działań związanych z ryzykiem ESG.

Departament Ryzyka Kredytowego odpowiedzialny jest za:

• monitorowanie strategicznych limitów na ryzyko kredytowe i strategicznych limitów dotyczących ryzyka klimatycznego (ESG) w zakresie ryzyka kredytowego,

• monitorowanie wykorzystania wewnętrznych limitów portfelowych, w szczególności w zakresie limitów dotyczących ryzyka klimatycznego (ESG),

• koordynowanie wdrażania spójnych standardów zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej Banku dotyczących ograniczania wpływu czynników klimatycznych (ESG) na poszczególne rodzaje ryzyka w szczególności na poziom ryzyka portfela kredytowego Banku.

Pod koniec 2022 roku w Banku został utworzony Departament Zrównoważonego Rozwoju podlegający Prezesowi Zarządu (Wiceprezesowi Zarządu oczekującemu na zgodę KNF na powołanie na Prezesa Zarządu Banku). Zadaniem nowego departamentu jest koordynacja działań zapewniających zrównoważony i odpowiedzialny rozwój Banku i Grupy Kapitałowej Banku.

strategia

Bank przyjął nową Strategię na lata 2023-2025 w której określił swoje ambicje klimatyczne w następujący sposób:

- ograniczenie emisji własnych CO2 Banku poprzez modernizację oddziałów i biur oraz elektryfikację floty,

- zwiększenie udziału energii z certyfikatami zielonego pochodzenia,

- osiągnięcie net-zero w zakresie 1 i 2 do 2030 roku.

W odniesieniu do finansowania Bank zamierza:

- rozbudować ofertę produktową wspierającą zrównoważony rozwój,

- wyznaczyć priorytetowe sektory i klientów do wsparcia w dekarbonizacji,

- finansować skomplikowane inwestycje transformacyjne,

- rozpocząć kalkulacje emisji w Zakresie 3 w ramach przygotowania trajektorii redukcji opartej na podejściu naukowym.

W obszarze ryzyka Bank zamierza:

- rozszerzyć proces scoringowy i analizy portfela o aspekty ESG,

- budować ekspertyzy sektorowe,

- przeprowadzać stress testy klimatyczne.

W rezultacie podjętych działań Bank zamierza stać się liderem najwyższego wolumenu nowego finansowania projektów zrównoważonych i transformacyjnych.

zarządzanie ryzykiem

Bank uwzględnia czynniki klimatyczne w ocenie kredytowej klienta oraz przygotowuje się do oceny portfela korporacyjnego według taksonomii działalności zrównoważonej. Bank dostrzega szanse biznesowe związane z finansowaniem transformacji działalności klientów na działalność niskoemisyjną oraz związane z adaptacją do zmian klimatycznych. W tym celu rozszerza swoją ofertę produktową oraz wspiera klientów w transformacji i adaptacji do zmian klimatycznych.

Bank jest świadomy potencjalnego wpływu zmian klimatycznych na działalność operacyjną. W horyzoncie średniorocznym identyfikuje następujące klimatyczne ryzyka fizyczne i transformacyjne:

• ryzyko regulacyjne związane z cenami uprawnień do emisji i rozszerzaniem zakresu systemu na kolejne sektory oraz planem wprowadzenia granicznego podatku węglowego (CBAM) od 10/2023. Powyższe działania mogą istotnie zmienić sytuację finansową klientów i wpłynąć na ich możliwość obsługi zobowiązań,

• ryzyko regulacyjne związane z rozszerzeniem zakresu raportowanych emisji oraz wprowadzeniem konieczności, w miejsce dowolności, raportowania emisji gazów cieplarnianych w całym łańcuchu dostaw i tworzenia wartości,

• ryzyko finansowania projektów inwestycyjnych w nowe pro-ekologiczne technologie, które nie osiągną sukcesu rynkowego,

• ryzyko wzrostu częstotliwości i gwałtowności nietypowych zjawisk pogodowych prowadzące do zmiany wartości zabezpieczeń.

Bank analizuje ekspozycje w portfelu bankowym wrażliwe na wpływ długotrwałych i nagłych zdarzeń fizycznych związanych ze zmianą klimatu według sektora NACE i lokalizacji geograficznej działalności klienta lub miejsca zabezpieczenia w postaci nieruchomości. Bank wykorzystuje w swoich analizach modele klimatyczne (projekt KLIMADA 2.0) opublikowane przez Instytut Ochrony Środowiska Państwowy Instytut Badawczy, w ramach których analizowany jest scenariusz RCP8.5 (utrzymanie aktualnego tempa wzrostu emisji gazów cieplarnianych, w formule „business as usual”, średnia temperatura Ziemi wzrośnie o 4.5° względem epoki przedindustrialnej) dla okresów dekadowych 21-30; 31-40; 41-50. Bank wykorzystał skalę ryzyka narażenia na ryzyko fizyczne od 1 do 5 (1 – niskie, 5 – bardzo wysokie). W raporcie adekwatności kapitałowej Bank ujawnia występowanie ryzyka fizycznego we wszystkich lokalizacjach geograficznych, dla których ryzyko wystąpienia długotrwałego i gwałtownego zjawiska fizycznego jest istotne.

Po stronie szans Bank dostrzega nowe możliwości finansowania niskoemisyjnych produktów i usług oraz finansowania transformacji energetycznej i systematycznie rozszerza ofertę zielonych produktów stawiając przed sobą ambitne cele strategiczne dotyczące zielonego finansowania.

W Obszarze Zarządzania Ryzykiem ESG Bank realizuje zadania mające na celu zapewnienie zgodności z poniższymi regulacjami zewnętrznymi:

- Taksonomia (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2020/852 z 18.06.2020 roku w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 wraz z rozporządzeniami delegowanymi) - Bank i Grupa Kapitałowa Banku jest w trakcie projektu operacjonalizacji technicznych kryteriów Taksonomii UE;

- Implementacyjne Standardy Techniczne - Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2022/2453 z dnia 30 listopada 2022 roku zmieniające wykonawcze standardy techniczne określone w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2021/637 w odniesieniu do ujawniania informacji na temat ryzyk z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego zgodnie z art. 449a Rozporządzenia (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012.

Bank prowadzi prace mające na celu rozbudowę systemów informatycznych służących do gromadzenia, agregowania i zarządzania danymi z obszaru zrównoważonego rozwoju.

Bank wypracował zasady ujawnień informacji na temat ryzyk ESG zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem wdrażającym wykonawcze standardy techniczne (ITS). Z uwagi na ograniczoną dostępność niektórych danych według stanu na 31.12.2022 roku ujawnienia niektórych informacji opierają się na danych oszacowanych w sposób ekspercki. Szczegółowe informacje na temat tego ujawnienia znajdują się w Raporcie adekwatności kapitałowej.

mierniki i cele

W 2021 roku w Strategii zarządzania ryzykiem uwzględniono ryzyko klimatyczne wprowadzając ilościowy strategiczny limit tolerancji na ryzyko dotyczący ekspozycji na klientów z branż wysokoemisyjnych (ryzyko koncentracji). W 2022 roku, w związku z koniecznością zakupu nośników energii w wyniku wojny w Ukrainie, wyłączono finansowanie klientów z sektora wysokoemisyjnego z gwarancją Skarbu Państwa, realizujących programy zakupu nośników energii, z powyższego limitu. Udział kredytów dla klientów z branż wysokoemisyjnych w sumie bilansowej Banku jest monitorowany na bazie miesięcznej i raportowany do Komitetu Kredytowego Banku i Zarządu. Limit został wyznaczony na poziomie 0,8% aktywów (faktyczny poziom finansowania jest znacznie niższy).

Pozostałe mierniki i cele powiązane z klimatem (finansowanie wydobycia węgla, zielone finansowanie, relacja finansowania zielonego do wysokoemisyjnego) przedstawiono w rozdziale 13.3.

13.7.8 Zrównoważony rozwój

A. Zrównoważone finansowanie (sfdr)

Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 roku w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (Sustainable Finance Disclosure Regulation) PKO TFI S.A. oraz Biuro Maklerskie Banku opublikowały w 2021 roku strategie dotyczące wprowadzania do działalności ryzyk dla zrównoważonego rozwoju w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych (art. 3) oraz informacje dotyczące wprowadzenia do polityki wynagrodzeń zmian uwzględniających ryzyka dla zrównoważonego rozwoju (art. 5) (https://www.pkotfi.pl/sfdr/, https://www.bm.pkobp.pl/media_files/9636be2e-3d5f-4b30-b4b6-a9936c8ee499.pdf). PKO TFI S.A. opublikowało również oświadczenie, że nie bierze pod uwagę niekorzystnych skutków swoich decyzji inwestycyjnych dla czynników zrównoważonego rozwoju (art.4 SFDR).

Obecnie w PKO TFI trwają prace nad wprowadzeniem do oferty produktowej funduszu, który zgodnie z przepisami rozporządzenia SFDR promuje, między innymi aspekt środowiskowy lub społeczny. Zakończenie prac w tym zakresie, w tym dokonanie stosownych ujawnień przejrzystości w zakresie niekorzystnych skutków dla zrównoważonego rozwoju na poziomie tego produktu, planowane jest w I kwartale 2023 roku. Trwają również prace nad poszerzeniem oferty produktowej o większą liczbę funduszy spełniających kryteria o których mowa w rozporządzeniu SFDR.

B. Zrównoważone finansowanie (mifid)

W 2022 roku Bank wdrożył rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/565 zalecające włączenie czynników ESG do usług doradztwa inwestycyjnego i zarządzania portfelem (pełne nazwy regulacji dostępne w rozdziale 2.6).

Wprowadzono zmiany do sposobu klasyfikacji klientów i oceny odpowiedniości usług inwestycyjnych i instrumentów finansowych.

Do ankiety MiFID dodano pytanie odnoszące się do badania preferencji klienta dotyczących zrównoważonego rozwoju w przypadku usług doradztwa inwestycyjnego świadczonych przez Bank i Biuro Maklerskie.

Bank w udzielanej rekomendacji inwestycyjnej uwzględnia wskazane przez klienta szczegółowe preferencje w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jeśli żaden instrument finansowy oferowany przez Bank w ramach usługi doradztwa inwestycyjnego nie odpowiada preferencjom klienta, Bank nie udziela rekomendacji inwestycyjnej klientowi i wyjaśnia powody swojej decyzji. Przedmiotem rekomendacji są jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez PKO TFI S.A. (spółkę nalężącą do Grupy Kapitałowej Banku). Z uwagi na to, że świadczona przez Bank usługa doradztwa inwestycyjnego ogranicza się do funduszy inwestycyjnych PKO TFI S.A., ryzyka dla zrównoważonego rozwoju uwzględniane są na etapie realizacji polityki inwestycyjnej przez PKO TFI S.A. W przypadku Biura Maklerskiego zakres doradztwa jest szerszy i obejmuje, oprócz jednostek funduszy, również inne instrumenty finansowe.

Bank wdrożył również dyrektywę 2017/593 wraz z transpozycją w postaci rozporządzenia Ministra Finansów z 11/08/2022, które weszło w życie z dniem 22/11/2022. Zmieniono regulacje wewnętrzne oraz uzupełniono ankietę MiFID o dodatkowe pytanie do klientów dotyczące ich celów inwestycyjnych związanych ze zrównoważonym rozwojem. Włączono również czynniki ESG do procesu zarządzania produktowego (product governance) tj. do wyznaczania rynków docelowych.

Zebrane od klientów informacje odnośnie posiadania lub nieposiadania celu inwestycyjnego związanego ze zrównoważonym rozwojem brane są pod uwagę przy określaniu czy klient znajduje się w grupie docelowej dla danego produktu. Zasada ta nie dotyczy lokat strukturyzowanych, instrumentów pochodnych oraz obligacji Skarbu Państwa.

Podobne zmiany dotyczące badania preferencji celów klientów w zakresie zrównoważonego rozwoju wprowadzono w PKO TFI S.A.

Klient może w każdym momencie dostosować swoje preferencje i cele.

Bank w ramach doradztwa inwestycyjnego obecnie nie bierze pod uwagę głównych niekorzystnych skutków decyzji inwestycyjnych dla czynników zrównoważonego rozwoju oraz ich ewentualnego wpływu na zwrot z inwestycji. Bank nie wyklucza możliwości zmiany tego stanowiska w przyszłości. Biuro Maklerskie w odniesieniu do instrumentów uwzględnianych w usłudze doradztwa inwestycyjnego bierze pod uwagę niekorzystne skutki dla czynników zrównoważonego rozwoju.

C. Taksonomia

Zgodnie z art. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 i aktem delegowanym Komisji (UE) 2021/2178 (art.10), Grupa Kapitałowa Banku ma obowiązek ujawnienia za 2022 rok wskaźników w odniesieniu do dwóch celów taksonomii działalności zrównoważonej: adaptacji do zmiany klimatu i łagodzenia zmian klimatu. W odniesieniu do pozostałych czterech celów taksonomii akty delegowane nie zostały jeszcze przyjęte.

Grupa Kapitałowa Banku pracuje nad wprowadzeniem kryteriów zgodności z taksonomią do strategii biznesowej, wyznaczania celów, do procesów projektowania produktów oraz do zasad współpracy z klientami i kontrahentami. Zgodnie z nową Strategią Bank wyznaczył cel osiągnięcia najwyższego wolumenu nowego finansowania projektów zrównoważonych i transformacyjnych.

Zaprezentowane wskaźniki odnoszą się do działalności kwalifikującej się do taksonomii. Wyznaczenie wskaźnika aktywów zielonych wymagać będzie wyodrębnienia ekspozycji zgodnych z taksonomią.

Informacje ilościowe

Tabela 41. Kluczowe wskaźniki wyników Grupy Kapitałowej Banku (w proc.)

	WSKAŹNIK	2021**	2022
1.	Udział w aktywach ogółem ekspozycji na działalność gospodarczą niekwalifikowaną do taksonomii	1,6	1,4
2.	Udział w aktywach ogółem ekspozycji na działalność gospodarczą kwalifikowaną do taksonomii	0,8	0,6
3.	Udział w aktywach ogółem ekspozycji na rządy centralne, banki centralne i emitentów ponadnarodowych	27,8	27,7
4.	Udział w aktywach ogółem instrumentów pochodnych	2,8	3,3
5.	Udział w aktywach ogółem ekspozycji na podmioty niepodlegające obowiązkowi raportowania niefinansowego	16,1	18,2
6.	Udział w aktywach ogółem portfela handlowego	0,06	0,04
7.	Udział w aktywach ogółem pożyczek międzybankowych na żądanie	3,3	3,3
8.	Aktywa ogółem (mln PLN)*	415 651	428 698

*aktywa Grupy Kapitałowej Banku według konsolidacji ostrożnościowej wykazywane w sprawozdaniu FINREP

** korekta danych w porównaniu do ujawnienia w Oświadczeniu na temat informacji niefinansowych za 2021 rok

Bank prezentuje skorygowane wartości wskaźników za 2021 rok oraz nowe wskaźniki za 2022 rok. Korekta ubiegłorocznych danych wynika przede wszystkim z doprecyzowania definicji oraz wyłączenia ekspozycji pozabilansowych.

Informacje kontekstowe

W procesie kwalifikacji działalności do taksonomii Bank analizując portfel ekspozycji na podmioty segmentu klienta rynku korporacyjnego (z wyłączeniem JST) wyodrębniła podmioty raportujące niefinansowo. Zastosowane zostały kryteria Ustawy o rachunkowości, które dotyczą obowiązku raportowania niefinansowego (art. 49b) dla jednostek zainteresowania publicznego notowanych na rynkach unijnych. Bank dokonał systemowej weryfikacji wiodącego PKD/NACE klienta w zakresie kwalifikacji do taksonomii (eligable, noneligable) bez określania zgodności udzielonego finansowania z technicznymi kryteriami klasyfikacji (aligned, nonaligned).

W grupie klientów Banku, którzy są jednostkami zainteresowania publicznego znajdują się również podmioty z sektora finansowego. Dla podmiotów sektora finansowego, które raportują niefinansowo Bank sprawdził zgodność dominującego PKD/NACE klienta z rodzajami działalności dla dwóch pierwszych celów taksonomii (adaptacja i łagodzenie zmian klimatu). Tak zdefiniowane ekspozycje zostały podzielone na kwalifikujące się i niekwalifikujące się do taksonomii.

Podmioty, które prowadzą działalność gospodarczą i raportują niefinansowo w przeważającej części nie opublikowały jeszcze informacji o tym, jaka część ich działalności kwalifikuje się do taksonomii. W tej sytuacji Bank dokonał szacunków na podstawie ogólnie dostępnych danych, co oznacza że przedstawione wartości mają charakter ujawnień dobrowolnych.

Ujawnienia dodatkowe

Oprócz zaangażowania wobec klientów prowadzących działalność gospodarczą istnieje grupa ekspozycji dla gospodarstw domowych oraz jednostek samorządu terytorialnego, które mogą w przyszłości być oceniane pod względem kwalifikacji i zgodności z taksonomią. Udział ekspozycji dla gospodarstw domowych zabezpieczonych nieruchomościami mieszkalnymi oraz ekspozycji na jednostki samorządu terytorialnego w 2022 roku wynosił 27,1% aktywów ogółem.

13.7.9 Pracownicy

A. Zatrudnienie i świadczenia pracownicze

Zatrudnienie

Tabela 42. Zatrudnienie ogółem (w etatach)

	2022	r/r (%)	2021	r/r (%)	2020	r/r (%)	2019
Bank	21 230	-2,1	21 686	-1,2	21 939	-7,2	23 639
Pozostałe podmioty	3 842	-3,2	3 970	1,3	3 920	-3,7	4 069
Grupa Kapitałowa Banku	25 071	-2,3	25 657	-0,8	25 859	-6,7	27 708

Na koniec 2022 roku zatrudnienie w Grupie Kapitałowej Banku wynosiło 25 071 etatów (w tym w spółkach ukraińskich: 1 493 etaty), co oznacza spadek o 586 etatów w porównaniu do końca 2021 roku.

Bank na bieżąco dostosowuje poziom zatrudnienia do aktualnych potrzeb biznesowych i planów rozwojowych. Spadek zatrudnienia w Banku w 2022 roku wynika z centralizacji funkcji i procesów mających wpływ na zmianę sposobu lub zakresu realizowanych zadań oraz wdrażania nowych technologii informatycznych, które wpływają na sprawność procesów.

[GRI 2-8] Główną formą zatrudnienia w Banku, jak również w Grupie Kapitałowej Banku jest umowa o pracę. Bank zatrudnia również w oparciu o umowy cywilnoprawne. W 2022 roku z tytułu umowy o dzieło, umowy zlecenia oraz stażu studenckiego dokonano wypłat 1 632 osobom w tym: 1 umowa o dzieło, 1 383 umowy zlecenia oraz 248 staży studenckich. Odsetek osób pracujących w oparciu o umowy cywilnoprawne stanowi 7% umów o prace i umów cywilnoprawnych łącznie.

Tabela 43. Zatrudnienie według grupy stanowisk, wieku, wymiaru etatu i płci [GRI 405-1] [GRI 2-7]

	BANK						GRUPA KAPITAŁOWA BANKU
	2022			2021			2022			2021
	łącznie	kobiety	mężczyźni	łącznie	kobiety	mężczyźni	łącznie	kobiety	mężczyźni	łącznie	kobiety	mężczyźni
wg grup stanowisk i płci
pracownicy szeregowi	86%	75%	25%	86%	76%	24%	80%	69%	31%	86%	75%	25%
średnia kadra kierownicza	8%	64%	36%	9%	66%	34%	9%	51%	49%	9%	64%	36%
dyrektorzy	6%	59%	41%	5,2%	58%	42%	9%	39%	58%	6%	54%	46%
MRT (Material Risk Takers)	0%	23%	77%	0,3%	23%	77%	1%	30%	70%	6%	54%	46%
razem	100%	74%	26%	100%	74%	26%	100%	64%	36%	100%	72%	28%
wg grup wiekowych i płci
poniżej 30 lat	11%	71%	29%	11%	72%	28%	17%	93%	33%	13%	70%	30%
od 30 do 50 lat	62%	71%	29%	60%	71%	29%	72%	64%	36%	62%	70%	30%
powyżej 50 lat	27%	80%	20%	29%	81%	19%	12%	59%	41%	25%	80%	20%
razem	100%	74%	26%	100%	74%	26%	100%	64%	36%	100%	72%	28%
wg wymiaru etatu i płci
pełen etat	99%	73%	27%	99%	74%	26%	86%	65%	35%	97%	73%	27%
piepełny etat	1%	78%	22%	1%	81%	19%	14%	59%	41%	3%	65%	35%
wg terminu umowy
czas nieokreślony	87%	73%	27%	88%	74%	26%	89%	61%	39%
czas określony	13%	76%	24%	12%	76%	24%	11%	64%	36%
wg region
w państwach UE	7%	41%	59%		41%	59%	5%	100%	0%
w państwach trzecich (Ukraina)	93%	82%	18%				95%	49%	51%
Zatrudnienie ogółem	100%	78%	22%	100%	74%	26%	100%	51%	49%	100%	72%	28%

Udział w liczbie zatrudnionych danej płci lub w zatrudnieniu ogółem

Tabela 44. Pracownicy nowozatrudnieni i rotacja w Banku i Grupie Kapitałowej Banku według grup wiekowych i płci [GRI 401-1]

		BANK				GRUPA KAPITAŁOWA BANKU
	nowozatrudnieni		wskaźnik rotacji		nowozatrudnieni		wskaźnik rotacji
	2022	2021	2022	2021	2022	2021	2022	2021
<30	46,9%	47,9%	6,6%	3,1%	44,9%	45,0%	6,2%	3,3%
30-50	48,8%	49,1%	3,5%	6,0%	50,6%	51,7%	4,9%	7,1%
>50	4,2%	3,0%	3,3%	3,2%	4,5%	3,3%	3,0%	2,9%

kobiety	71,6%	69,0%	10,0%	9,3%	69,6%	67,1%	10,4%	9,7%
mężczyżni	28,4%	31,0%	3,4%	3,0%	30,4%	32,9%	3,7%	3,6%
Łącznie	11,3%	11,1%	13,4%	12,3%	11,7%	12,5%	14,1%	13,1%

Udział w zatrudnieniu ogółem

Wskaźnik rotacji liczony jako liczba pracowników z którymi rozwiązano stosunek pracy w 2022 roku do liczby pracowników zatrudnionych na koniec 2021 roku. Wskaźnik dobrowolnych odejść wynosił w Banku 7,85%, odejścia na emeryturę/rentę 1,98% oraz zaplanowane zwolnienia grupowe 1,02% zatrudnienia na koniec roku. Dla Grupy Kapitałowej Banku te wielkości wynosiły odpowiednio: 8,8%; 1,69% oraz 0,90%.

Tabela 45. Powroty do pracy po urlopie rodzicielskim 2022 roku [GRI 401-3]

	BANK		GRUPA KAPITAŁOWA BANKU
	kobiety	mężczyźni	kobiety	mężczyźni
Pracownicy uprawnieni do urlopu rodzicielskiego w danym roku sprawozdawczym (2022)	692	163	812	182
Pracownicy, którzy korzystali z urlopu rodzicielskiego w 2022 roku	493	9	658	10
Pracownicy, którzy powrócili do pracy w okresie sprawozdawczym po zakończeniu urlopu rodzicielskiego w 2022 roku	508	6	619	6
Pracownicy, którzy powrócili do pracy po zakończeniu urlopu rodzicielskiego, którzy byli nadal zatrudnieni 12 miesięcy po ich powrocie do pracy	464	3	528	4
Wskaźnik powrotu do pracy: udział powrotów do pracy po urlopie rodzicielskim (%)	100%	67%	94%	60%
Wskaźnik zatrzymania: udział pracowników, którzy powrócili z urlopu rodzicielskiego i pozostali w pracy (%)	87%	50%	85%	67%

Tabela 46. Dodatkowe informacje o zatrudnieniu w Banku

	2022	2021	2020
Zatrudnienie na czas nieokreślony (udział w zatrudnieniu ogółem)	87,4%	88,2%	89,5%
Zatrudnienie na czas określony (udział w zatrudnieniu ogółem)	12,6%	11,8%	10,5%
w tym na umowę na zastępstwo:	1,6%	1,9%	1,5%
Udział zatrudnionych ze stażem >10 lat (udział w zatrudnieniu ogółem)	51,6%	74,0%	74,9%
Średni staż pracy dla kobiet (lata)	16	16	16
Średni staż pracy dla mężczyzn (lata)	12	11	11
Liczba zatrudnionych kobiet (tys.)	16	16	16
Liczba osób na stanowiskach dyrektorskich (w tys.)	1,2	1,2	1,2
Liczba kobiet na stanowiskach dyrektorskich (w tys.)	0,7	0,7	0,7
Liczba nowozatrudnionych osób (w tys.)	2,4	2,4	1,0
Liczba kobiet wśród nowozatrudnionych osób (w tys.)	1,7	1,7	0,7
Liczba zatrudnionych obcokrajowców	37	36	21
Zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami w zatrudnieniu ogółem	1,2%	1,2%	1,2%

Polityka zatrudnienia w Banku i Grupie Kapitałowej Banku opiera się na zasadzie, że każdy pracownik jest ważny bez względu na płeć, wiek, stan zdrowia, orientację seksualną, wyznanie, stan cywilny, czy kraj pochodzenia.

Bank i podmioty Grupy Kapitałowej Banku w swoich działaniach dbają o różnorodność zatrudnionych osób na każdym poziomie stanowisk zgodnie z wewnętrznymi politykami w tym zakresie (rozdział ‎F).

Praca w modelu hybrydowym

W Banku funkcjonuje model pracy hybrydowej, który umożliwia elastyczne podejście i dostosowywanie jego założeń do realiów i celów biznesowych, a decyzje o proporcji pracy w biurze i w domu są podejmowane przez kierujących jednostką. Rozwiązanie zostało wprowadzone w tych obszarach działalności Banku, których charakter zadań umożliwia ich realizację z domu i biura. Przyjęte założenia są odpowiedzią na oczekiwania pracowników zgłaszane podczas spotkań, warsztatów i cyklicznych badań.

Wprowadzony model uwzględnia specyfikę zadań i procesów w danej jednostce, osiągane efekty i realizację celów oraz dostępną powierzchnię (w ramach budynków z ustalonym współczynnikiem rotacji). Pracownicy mogą skorzystać z różnych form wsparcia, które mają usprawnić zarządzanie zespołem oraz pracą. Wdrożone zostały narzędzia wspierające m.in. aplikacja do planowania pracy w domu i biurze, system do rezerwacji biurek w wybranych lokalizacjach oraz komunikatory wewnętrzne usprawniające organizację spotkań w formule online. Organizowane są spotkania inspiracyjne z ekspertami zewnętrznymi i wewnętrznymi, które przybliżają dobre praktyki, wskazówki oraz sesje wymiany doświadczeń przez kadrę menedżerską.

Większość polskich spółek z Grupy Kapitałowej Banku również prowadzi prace w modelu hybrydowym.

Wsparcie uchodźców z Ukrainy

Od początku wojny w Ukrainie, PKO Bank Polski S.A. wspierał osoby poszukujące schronienia w Polsce, w tym pracowników spółek ukraińskich z Grupy Kapitałowej Banku i ich rodzin, również oferując pracę. W ramach różnych form współpracy na 31 grudnia 2022 roku w Banku zatrudnione są 132 osoby z Ukrainy. Oferty były kierowane głównie do osób zainteresowanych pracą w obsłudze klienta oraz Contact Center, gdzie istotna była znajomość języka ukraińskiego. Obywatelom Ukrainy, którzy nie znają języka polskiego, zostało zapewnione szkolenie przygotowujące do pracy w języku ojczystym.

Dodatkowo, Bank prowadził szereg dodatkowych aktywności skierowanych do potencjalnych pracowników z Ukrainy, m.in.: publikował w języku ukraińskim oferty pracy skierowane do kandydatów z obszaru technologii w mediach społecznościowych oraz w punktach zlokalizowanych w miejscach tymczasowego zakwaterowania.

Wynagrodzenia

Tabela 47. Relacja średniego ważonego wynagrodzenia kobiet do mężczyzn według grup stanowisk w Banku (%)

	2022	2021
Sieć sprzedaży	98	97
Pozostałe stanowiska niemenadżerskie	94	93
Średnia kadra kierownicza/ średnia kadra	95	95
Dyrektorzy	97	97
MRT	93	84
Ogółem:	96	95

[GRI 405-2] Globalny wskaźnik relacji wynagrodzenia kobiet do mężczyzn liczony jako średnie ważone wynagrodzenie całkowite kobiet do mężczyzn wynosił 96% w Banku i 93% w Grupie Kapitałowej Banku.

Kalkulacja wskaźnika relacji wynagrodzeń kobiet do mężczyzn opiera się na średnich wynagrodzeniach ważonych liczebnością wyodrębnionych grup homogenicznych. Grupy te koncentrują pracowników o takich samych poziomach wartościowania (wycena wartości pracy na poszczególnych stanowiskach), rodzin stanowisk oraz takiej samej lokalizacji geograficznej.

Luka płacowa pomiędzy kobietami i mężczyznami liczona na postawie średniego ważonego wynagrodzenia wynosiła 4% dla Banku i 7% dla Grupy Kapitałowej Banku. Luka płacowa według płci dla Banku na podstawie mediany wynosiła 3,5%.

Prezentowany poziom luki płacowej nie wskazuje na nieuzasadnione nierówności w zakresie kształcenia wysokości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn, a przyczyny niewielkich odchyleń ze względu na płeć wynikają z charakteru organizacji, gdzie w stanie zatrudnienia przeważają kobiety.

Prowadzona w Banku polityka wynagrodzeń nie dyskryminuje żadnej z płci. W 2022 roku wprowadzone zostały zmiany w Polityce wynagradzania pracowników Banku i Grupy Kapitałowej PKO BP S.A., które między innymi mają na celu podkreślenie istotności neutralności wynagrodzeń ze względu na płeć i stosowanie tej zasady.

Proces kształtowania wynagrodzeń w Banku oparty jest o wyniki wartościowania stanowisk. Wartościowanie stanowisk, zgodnie z powszechnie stosowaną metodologią rynkową, opiera się na ustaleniu odpowiedniego poziomu wskaźników dla ściśle określonych kryteriów: umiejętności (wiedza techniczna, umiejętności menedżerskie, umiejętności interpersonalne), rozwiązywanie problemów (swoboda myślenia, wyzwania, swoboda działania) i wpływu na wynik (typ wpływu, pole działania). Istotą wartościowania jest fakt, że dotyczy ono danego stanowiska, a nie osoby.

Wynagrodzenie uwzględnia złożoność zadań w danej strukturze organizacyjnej, poziom odpowiedzialności związany z danym stanowiskiem i niezbędne umiejętności. Konstrukcja systemu przyznawania wynagrodzeń zmiennych uwzględnia specyfikę stanowisk, w szczególności: kadry menedżerskiej, sprzedaży i wsparcia. Wynagrodzenie zmienne pracowników, opiera się na systemie premiowania, w którym wymagana jest realizacja określonych celów ilościowych, efektywnościowych powiązanych ze strategią Banku.

Bank regularnie dokonuje przeglądów wynagrodzeń na poszczególnych stanowiskach w tym pod kątem wynagrodzeń kobiet i mężczyzn i uwzględnia benchmarki wewnętrzne, a także dane zawarte w raportach płacowych i badaniach wynagrodzeń w procesie kształtowania i optymalizacji strategii wynagrodzeń.

Aby zapewnić porównywalność takich samych stanowisk i wyeliminować całkowity wpływ innych elementów na poziom wynagrodzenia, Bank stosuje również jako wskaźnik porównywalności tzw. wskaźnik CR (Comparatio) – porównanie wynagrodzenia oferowanego pracownikowi z odpowiednim benchmarkiem rynkowym. Analizy wewnętrzne z zastosowaniem wskaźnika CR wykazują, że w Banku nie występują różnice w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn, a obie grupy są wynagradzane analogicznie do rynku.

W Grupie Kapitałowej Banku obowiązuje „Polityka wynagradzania pracowników Banku i Grupy Kapitałowej PKO BP S.A.”, która zapewnia spójny system wynagradzania poprzez:

• stosowanie systemu wynagradzania zgodnego z trendami rynkowymi,

• pozyskiwanie optymalnych kandydatów do pracy,

• dostosowanie mechanizmów, narzędzi i poziomów wynagrodzeń do strategii i celów Banku oraz Grupy Kapitałowej Banku,

• uwzględnienie możliwości Grupy Kapitałowej Banku w zakresie kształtowania pożądanych mechanizmów i poziomów wynagrodzeń,

• kształtowanie płac stałych w oparciu o wartościowanie stanowisk pracy,

• kształtowanie struktury wynagrodzenia na podstawie osiąganych efektów pracy i oceny kompetencji pracowników,

• budowanie w pracownikach odpowiedzialności za realizowane zadania oceniane w oparciu o obiektywne kryteria,

• zagwarantowanie takiego sparametryzowania zmiennych składników wynagrodzeń, żeby uwzględniały koszt ryzyka, koszt kapitału i ryzyko płynności Banku i Grupy Kapitałowej Banku w perspektywie długoterminowej,

• zapewnienie takiego systemu, w którym formy wynagrodzenia nie zachęcają osób zaangażowanych do faworyzowania własnych interesów lub interesów Banku i pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku ze szkodą dla klientów.

[GRI 2-21] Stosunek najwyższego całkowitego wynagrodzenia wypłaconego w 2022 roku do mediany rocznego całkowitego wynagrodzenia wszystkich pracowników (z wyłączeniem najwyższego wynagrodzenia) wynosi 15,55.

Stosunek procentowego wzrostu najwyższego całkowitego wynagrodzenia wypłaconego w 2022 roku w organizacji do mediany procentowego wzrostu całkowitego rocznego wynagrodzenia dla wszystkich pracowników (z wyłączeniem najwyższego wynagrodzenia) wynosi 0,90.

Powyższe wskaźniki zostały wyliczone w oparciu o wynagrodzenie całkowite wypłacone w 2022 roku pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę, tj. z wyłączeniem całkowitego wynagrodzenia wypłaconego Członkom Zarządu z tytułu zawartych kontraktów menadżerskich.

[GRI 2-30] W Banku obowiązuje Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy (ZUZP), zawarty z zakładowymi organizacjami związków zawodowych. Układ reguluje m.in. kwestie wynagrodzeń. Zgodnie z ZUZP pracownikom Banku przysługują następujące składniki wynagrodzeń: (i) wynagrodzenie zasadnicze, (ii) dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej oraz w warunkach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia, (iii) premie i nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej.

Podstawą kształtowania wynagrodzeń zasadniczych oraz przyznawania pracownikom świadczeń dodatkowych jest wartościowanie stanowisk z uwzględnieniem analizy wynagrodzeń rynkowych.

W Banku funkcjonuje system premiowania, w którym wysokość premii jest powiązana z realizacją postawionych celów. Cele premiowe pracowników są powiązane z kluczowymi wskaźnikami zarządczymi Banku.

Niezależnie od systemu premiowego funkcjonuje system nagradzania pracowników Banku. Pracownicy mogą otrzymywać nagrody:

• indywidualne – gdy uzyskują wyróżniające wyniki w pracy zawodowej lub za osiągnięcia, które przyniosły ważne efekty dla Banku,

• za rekomendacje kandydatów do pracy w Banku,

• za działania związane z retencją pracowników.

Kluczowe działania związane z systemem wynagradzania pracowników Banku w 2022 roku to:

• dwie globalne akcje regulacji wynagrodzeń: pierwsza w ramach corocznego przeglądu płac na tle rynku, druga powiązana ze stażem pracy. Działania te pozwoliły na utrzymanie wynagrodzeń na konkurencyjnym poziomie i zniwelowanie wpływu czynników makroekonomicznych,

• jednorazowa akcja nagrodowa,

• akcje konkursowe wspierające sprzedaż dla pracowników wybranych jednostek organizacyjnych – w szczególności pracowników jednostek sieci detalicznej. Laureaci konkursów otrzymywali nagrody finansowe oraz dodatkowe szkolenia podnoszące kwalifikacje zawodowe.

W podmiotach Grupy Kapitałowej Banku w zależności od wielkości zatrudnienia, zasady wynagradzania pracowników są określone w regulaminach wynagradzania i w umowach o pracę, albo tylko w umowach o pracę. W poszczególnych spółkach Grupy Kapitałowej Banku funkcjonują odrębne systemy premiowania pracowników.

Świadczenia dodatkowe

Tabela 48. Najważniejsze świadczenia pozapłacowe dla pracowników [GRI 401-2]

	Udział w zatrudnieniu ogółem (%)		Zmiana (r/r)
BANK	2022	2021	2022/2021
Pakiety medyczne	100	100	+0 p.p.
Pracowniczy program emerytalny	77	78	-1 p.p.
Dopłaty do wypoczynku zorganizowanego	9	10	-1 p.p.
Zapomogi	3	3	+0 p.p.
Pożyczki mieszkaniowe	17	14	+3 p.p.
Świadczenia dostępne na platformie MyBenefit lub specjalne świadczenia socjalne np. okolicznościowe z okazji świąt	100	100	0 p.p.
Karty sportowe	6	5	+1 p.p.
GRUPA KAPITAŁOWA
Pakiety medyczne	84	99	-15 p.p.
Pracowniczy program emerytalny	66	69	-3 p.p.
Dopłaty do wypoczynku zorganizowanego	13	9	+4 p.p.
Zapomogi	3	3	+0 p.p.
Pożyczki mieszkaniowe	15	17	-2 p.p.
Świadczenia dostępne na platformie MyBenefit lub specjalne świadczenia socjalne np. okolicznościowe z okazji świąt	84	88	-4 p.p.
Karty sportowe	5	5	+0 p.p.

[GRI 401-2] Wszystkie świadczenia pozapłacowe są dostępne dla pracowników niezależnie od typu umowy lub wymiaru pracy.

OPIEKA MEDYCZNA

Dodatkowa opieka medyczna: zróżnicowane pakiety świadczeń wg stanowisk pracy.

„Zdrowie jak w Banku” – program profilaktyczny ukierunkowany na wczesne wykrywanie chorób i promowanie zdrowego trybu życia, a także dedykowany pakiet badań nakierowanych na wykrywanie powikłań po przebytej chorobie wywołanej wirusem SARS Cov-2.

Pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku (działające na terenie Polski) zapewniają pracownikom opiekę medyczną na warunkach wynegocjowanych z dostawcą usług przez Bank, na podstawie odrębnych umów.

PRACOWNICZY PROGRAM EMERYTALNY (PPE)

PPE istnieje w Banku od 2013 roku w formie umowy o wnoszenie przez Bank Składki Podstawowej (3,5% wynagrodzenia pracownika) i Składki Dodatkowej Pracowników do funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez PKO TFI S.A. PPE istnieje również w większych spółkach Grupy Kapitałowej Banku.

INNE

Świadczenia dodatkowe z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych: system kafeteryjnego w ramach platformy MyBenefit. Wysokość otrzymanych środków zależy od dochodu brutto na osobę w rodzinie. MyBenefit dostępny również w części spółek Grupy Kapitałowej Banku.

Bony, oferty i zniżki, ubezpieczenia grupowe, wsparcie inicjatyw i aktywności sportowej oraz działalności charytatywnej pracowników.

B. Polityka rekrutacyjna

Polityka rekrutacyjna w Grupie Kapitałowej Banku jest nakierowana na zatrudnienie osób o różnorodnym doświadczeniu i kompetencjach zawodowych w oparciu o wysokie standardy w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji oraz ochrony danych osobowych. Przy doborze pracowników nie stosuje się kryteriów dyskryminacyjnych (m.in. wiek, płeć, niepełnosprawność, rasa, religia, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkowa, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientacja seksualna). Procesy rekrutacyjne wspierają nowoczesne narzędzia i systemy informatyczne.

Bank aktywnie wspiera i promuje mobilność wewnętrzną pracowników poprzez wewnętrzne kampanie informacyjne, wewnętrzne targi pracy, konsultacje z rekruterami, aby zachęcić pracowników do udziału w procesie rekrutacji wewnętrznych (w całej Grupie Kapitałowej Banku) w ramach rozwoju zawodowego w innych obszarach biznesowych. Ponadto, zapewnia optymalny okres przejścia pracownika wybranego w rekrutacji wewnętrznej do nowej jednostki. Dzięki temu proces jest szybki i prosty.

W 2022 roku Bank uruchomił program staży wewnętrznych #ReStart – jako nowość w ramach mobilności wewnętrznej. Ideą programu jest umożliwienie obecnym pracownikom rozwoju kariery w strukturach Banku oraz wsparcie procesów rekrutacji na stanowiska wymagające konkretnych kompetencji i doświadczenia.

W trosce o pozytywne doświadczenia kandydatów w procesie rekrutacji, Bank dywersyfikuje kanały dotarcia do różnych grup odbiorców stosując nowoczesne metody selekcji. Przejrzystość procesu rekrutacji wspierają nowoczesne technologie, m.in.: system ATS. W celu dotarcia do kandydatów Bank przeprowadza dedykowane kampanie w mediach społecznościowych, bierze udział w targach pracy i konferencjach branżowych, współpracuje ze środowiskiem akademickim, wspiera wybrane inicjatywy jak również prowadzi aktywne działania mające na celu bezpośrednie dotarcie do kandydatów pasywnych.

W 2022 roku Bank wdrożył nowe formy dotarcia do kandydatów w formie podcastów, a także kampanii z wykorzystaniem bankowej infrastruktury jak bankomaty/wpłatomaty czy oczekiwacze elektroniczne w oddziałach banku.

Bank regularnie prowadzi badania doświadczeń kandydatów zewnętrznych i wewnętrznych w celu doskonalenia procesu rekrutacji.

W Banku funkcjonuje również wewnętrzny program rekomendacji. W jego ramach pracownicy mogą rekomendować kandydatów do pracy. Jeśli polecony przez pracownika kandydat zostanie zatrudniony i spełni określone w regulaminie warunki, rekomendujący go pracownik otrzymuje nagrodę pieniężną. W 2022 roku rozszerzono Program o kolejne stanowiska, na które pracownicy mogą polecać kandydatów o odpowiednich kwalifikacjach. Podwyższono również kwoty nagrody na kluczowe stanowiska w obszarze IT.

Od lat mocną stroną Banku są programy stażowe #StażNaDzieńDobry. Program jest przeznaczony dla studentów i młodych absolwentów, którzy mogą realizować zadania w ramach jednej z pięciu ścieżek tj. Sprzedaży, IT, Analityki Danych, Cyberbezpieczeństwa i Wsparcia Biznesu.

Ważnym aspektem budowania wizerunku pracodawcy jest współpraca z uczelniami. W odpowiedzi na potrzeby biznesowe Bank współpracuje ze środowiskiem akademickim, angażując się w liczne wydarzenia organizowane na uczelniach. Aktywnie współpracuje z biurami karier w zakresie promowania ofert pracy i staży. Organizuje warsztaty, zajęcia dydaktyczne, obiera mecenatem wybrane kierunki studiów w ramach dzielenia się wiedzą i zacieśniania współpracy ze społecznością akademicką.

C. Wolność zrzeszania się i organizacje związkowe

Reprezentację pracowniczą w Banku tworzą Związki Zawodowe oraz Rada Pracowników Banku.

Pracodawca nie czyni żadnych przeszkód pracownikom w związku z wstępowaniem i działalnością w Związkach Zawodowych i Radzie Pracowników Banku. Organizacje pracowników w Banku mają prawo opracowywać swoje wewnętrzne zasady działania, swobodnie wybierać przedstawicieli, powoływać zarząd, działać oraz układać program działania. Pozostaje to w zgodzie z zasadami wolności zrzeszania się przez pracowników, o których mowa w Konwencji Nr. 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych.

W Banku funkcjonują trzy zakładowe organizacje związkowe:

• Krajowy Związek Zawodowy Pracowników PKO BP S.A,

• Niezależny Samorządny Związek Zawodowy “Solidarność” Pracowników PKO BP S.A.,

• Organizacja Międzyzakładowa Pracowników Bankowości i Usług Nr 06-005 OPZZ ,,Konfederacja Pracy”,

przy czym pierwszy z nich jest związkiem reprezentatywnym w rozumieniu Ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 854).

Udział pracowników, którzy są członkami organizacji związkowych w stosunku do liczby zatrudnionych, wyniósł 10,5% według stanu na 31 grudnia 2022 roku.

Spotkania z Organizacjami Związkowymi i Radą Pracowników Banku są organizowane w razie potrzeby, co najmniej kilka razy w roku. Informacje o planowanych zmianach organizacyjnych są przekazywane stronie społecznej bez zbędnej zwłoki [GRI 402-1]. Najczęściej dyskutowanymi kwestiami w 2022 roku były zagadnienia związane z wynagrodzeniami pracowników.

Strona społeczna jest aktywna w pozyskiwaniu informacji potrzebnych do prowadzonej działalności. Zarówno Związki Zawodowe, jak i Rada Pracowników Banku mają stworzoną przestrzeń do uzyskiwania informacji potrzebnych do prowadzonej działalności. Aby ułatwić stronie społecznej działalność, stworzone są kanały komunikacji, za pomocą których związki zawodowe oraz Rada Pracowników Banku mogą przekazywać informacje o swojej działalności. W tym celu na Portalu INTRA istnieje specjalna zakładka ,,Reprezentacja Pracownicza”. Rada Pracowników wykorzystuje to narzędzie i cyklicznie przekazuje pracownikom komunikaty o których dodatkowo pracownicy są informowani za pośrednictwem newslettera.

Członkowie związków zawodowych w Banku są Społecznymi Inspektorami Pracy. Społeczna inspekcja pracy jest służbą społeczną pełnioną przez pracowników. Jej celem jest zapewnienie przez zakład pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz ochrona uprawnień pracowniczych określonych w przepisach prawa pracy. Bank zapewnia przestrzeń do wykonywania zadań w ramach Społecznej Inspekcji Pracy.

Bank współpracuje z tymi partnerami społecznymi zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Bank na zasadach określonych w przepisach powszechnie obowiązującego prawa, udziela partnerom społecznym informacji dotyczących:

• działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy związanych z zatrudnieniem oraz zmian przewidywanych w tym zakresie,

• stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia,

• działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.

W przypadkach określonych prawem Bank prowadzi ze stroną społeczną konsultacje lub uzgodnienia. Konsultacje prowadzone są m.in. w przypadku planowanych zmian organizacyjnych, które prowadzą do istotnych zmian w organizacji pracy, wielkości i podstawach zatrudnienia pracowników. Z kolei uzgodnienia ze związkami zawodowymi Bank prowadzi m.in. w obszarze zasad wynagradzania i świadczeń socjalnych.

Pracownicy mogą przekazywać swoje zastrzeżenia, opinie, sugestie i uwagi za pośrednictwem związków zawodowych. Mogą też robić to bez pośrednictwa związków zawodowych, na specjalną skrzynkę. Reguluje to procedura zgłaszania skarg i nieprawidłowości. Pracownik ma prawo do dodatkowego wsparcia w procesie wyjaśniania skargi: może wskazać przedstawiciela organizacji związkowej, albo przedstawiciela pracowników powołanego na mocy odrębnych przepisów wewnętrznych, który będzie uczestniczył w spotkaniach z pracownikiem lub będzie przedkładał opinię w sprawie zasadności skargi.

W Banku działa również Rada Pracowników Banku wybrana w wyborach zakończonych 22 sierpnia 2022 roku. Zasady współpracy z Radą Pracowników Banku określono w odrębnym porozumieniu. Na mocy tego porozumienia Rada Pracowników Banku ma m.in. zapewnione prawo otrzymywać informacje od pracodawcy w ciągu 7 dni od daty wystąpienia z wnioskiem. Członkowie Rady Pracowników Banku mogą też korzystać przy realizacji zadań Rady Pracowników z urządzeń, sprzętów i materiałów udostępnionych przez pracodawcę.

W podmiotach Grupy Kapitałowej Banku organizacja związkowa istnieje w KREDOBANK S.A. W pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku organizacje związkowe nie funkcjonują.

W podmiotach Grupy Kapitałowej Banku dialog z pracownikami odbywa się zgodnie z obowiązującymi przepisami. Jego forma jest dostosowana do wielkości podmiotu i jego specyfiki. Dialog z pracownikami jest realizowany zgodnie z przepisami prawa oraz przyjętymi w danym podmiocie formami komunikacji z pracownikami: bezpośredniej, e-mailowej i/lub przez portal intranetowy. Pracownicy mają możliwość zgłaszania skarg na naruszenie uprawnień pracowniczych i innych nieprawidłowości.

W podmiotach Grupy Kapitałowej Banku nie odnotowano sporów zbiorowych.

[GRI 407-1] W 2022 roku w Banku nie zidentyfikowano operacji i dostawców o wysokim poziomie ryzyka ograniczenia wolności zrzeszania się i układów zbiorowych.

D. Rozwój i edukacja

Tabela 49. Podstawowe dane o szkoleniach w Banku w 2022 roku [GRI 404-3], [GRI 404-1]

	BANK			GRUPA
	łącznie	kobiety	mężczyźni	łącznie	kobiety	mężczyźni
Liczba dni szkoleń w roku	80 440	62 494	17 946	88 464	66 560	21 904
Udział pracowników objętych regularnym podsumowaniem rocznym (stan na 02.05.2022) w grupie pracowników uprawnionych do podsumowania (%)	88	88	88	83	84	82
Średnia liczba godzin szkoleń w roku na pracownika	13	13	13	13	13	13

[GRI 404-2] Działania rozwojowe są dostosowane do specyfiki Banku i poszczególnych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku i określone w przepisach wewnętrznych. To gwarantuje elastyczne podejście do polityki rozwojowej.

„Zasady zarządzania rozwojem pracownika i planowania sukcesji w PKO Banku Polskim S.A.” określają cele, kierunki i sposób działania Banku w zakresie zarządzania rozwojem pracowników lub innych współpracowników Banku. Głównym założeniem w przyjętych politykach szkoleniowych jest:

• wsparcie realizacji celów strategicznych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku i celów biznesowych,

• wdrożenie nowych pracowników do pracy,

• zapewnienie kwalifikacji zawodowych pracowników i dostosowanie ich wiedzy oraz umiejętności do zmieniających się wymagań rynku na którym funkcjonuje dany podmiot,

• przygotowanie pracowników do wdrożenia nowych rozwiązań i produktów oferowanych przez podmiot Grupy Kapitałowej Banku lub do wdrożenia zmian w istniejących rozwiązaniach czy oferowanych produktach.

W Grupie z działań szkoleniowych mogą korzystać wszyscy pracownicy, bez względu na wiek czy płeć. Poszczególne podmioty mogą stosować kryterium zajmowanego stanowiska przy kierowaniu na specyficzne szkolenia, takie jak udział w nauce na poziomie szkolnictwa wyższego (różne poziomy kształcenia w poszczególnych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku) lub lektoratów z języka obcego. Pracodawcy finansują w całości lub w części działania szkoleniowe.

Bank co kwartał aktualizuje i komunikuje Katalog Szkoleń na portalu intranetowym. Katalog zawiera szereg działań rozwojowych dla pracowników i menedżerów. Zawiera opis poszczególnych działań oraz łatwe w obsłudze narzędzie do zapisywania się na poszczególne szkolenia.

Bank prowadzi projekty rozwoju zarówno twardych, jak i miękkich umiejętności. Kilkudziesięcioosobowy zespół trenerów wewnętrznych prowadzi szkolenia grupowe, stanowiskowe oraz warsztaty wewnętrzne, w tym również dla stażystów. W wybranych projektach szkolenia grupowe prowadzą firmy zewnętrzne. Pracownicy z obszaru Transformacji Cyfrowej mają z kolei dostęp zarówno do szkoleń wewnętrznych z zakresu metodyki agile, jak i szkoleń certyfikowanych. Pracownicy korzystają również z lektoratów językowych.

Pracownicy Banku bardzo aktywnie wykorzystują wewnętrzną platformę e-learningowa, głównie do realizacji szkoleń w zakresie wiedzy produktowej, procesów oraz obsługi aplikacji informatycznych.

W ramach rozwoju zawodowego, pracownicy mogą ubiegać się o dofinansowanie kosztów nauki realizowanej w formie studiów podyplomowych, studiów Master of Business Administration (MBA), aplikacji radcowskiej. Bank realizuje także programy adaptacyjne dostosowane do specyfiki poszczególnych obszarów biznesowych. Szkolenia w Banku są dostępne dla pracowników niezależnie od formy zatrudnienia (na umowę o pracę lub umowę zlecenie (stażyści)).

E. Badanie eNPS (Employee net promoter score)

Miarą skuteczności działań Banku w obszarze zarządzania doświadczeniami pracowników jest wskaźnik eNPS. Wskaźnik eNPS na trwałe zafunkcjonował w dialogu biznesowym w Banku, na równi z innymi kluczowymi wskaźnikami strategicznymi (np. NPS klienckim).

W 2022 roku odbyły się dwie edycje badania eNPS pt. „Jak Ci się pracuje?”. W jego ramach pytano pracowników o skłonność do polecania Banku jako pracodawcy oraz o takie wymiary jak zadowolenie ze współpracy, bezpośredniego przełożonego czy środowisko pracy. W edycji wiosennej realizowanej na przełomie maja i czerwca, wskaźnik polecenia Banku jako pracodawcy wyniósł -15 (w skali od -100 do 100). Na poziomie Banku najwyżej ocenione indeksy to Hybrydowy model pracy (78%) i Bezpośredni Przełożony (75%). Każdy menedżer zespołu w których udział wzięło minimum 7 pracowników otrzymał swój raport z wynikiem eNPS oraz pozostałych indeksów.

W grudniu wykonano ponowny pomiar. Badanie miało formę Pulse Checku i pytanie dotyczyło tylko skłonności do polecenia Banku jako pracodawcy. Wynik z grudnia to +27,7.

Między czerwcem a grudniem wskaźnik eNPS wzrósł w Banku aż o 42,7 p.p. Co można interpretować jako ogromny sukces. Działania podjęte przez Bank w celu poprawy doświadczeń pracowników przyniosły spodziewany efekt. Wnioski z wyników każdego badania służą do wprowadzania na bieżąco kolejnych udogodnień i rozwiązań dostosowanych do aktualnych potrzeb.

F. Różnorodność

Promowanie różnorodności jest obecne w wielu aspektach działalności Banku i całej Grupy Kapitałowej Banku. Zakłada m.in. poszanowanie innych osób, równe traktowanie i wykorzystanie potencjału pracowników. Rozumienie różnorodności przejawia się w tym, że ludzie są ważni bez względu na aspekty w jakich się różnią, w tym m.in. bez względu na płeć, wiek, stan zdrowia, orientację seksualną, wyznanie, stan cywilny, czy kraj pochodzenia. Budując zespoły Bank rozumie, że różnorodność jest ich atutem w tworzeniu innowacji, jak i sprawnym działaniu operacyjnym.

Bank dąży do zapewnienia, promowania i upowszechniania różnorodności. Dba to, by różnorodność jako wartość, ale też jako praktyka były obecne w kulturze organizacyjnej, podejmowanych inicjatywach i działaniach oraz w adekwatnych do tematu politykach, przepisach i procesach.

Zasady równego traktowania, przeciwdziałania dyskryminacji i przestrzeganie praw człowieka

Cele i zobowiązania

Obowiązek równego traktowania w zatrudnieniu to podstawowa zasada na poziomie polityk, przepisów i procesów kształtowanych i realizowanych w Banku. Dlatego w aktach wewnętrznych przyjmowanych na szczeblu Zarządu znajdują się najważniejsze zobowiązania w zakresie:

• przeciwdziałania dyskryminacji w zatrudnieniu i niedyskryminowania pracowników, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie oraz orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy,

• stosowania w Banku obiektywnych kryteriów i transparentnych reguł w procesach rekrutacji, wynagradzania, rozwoju pracowniczego, dostępu do szkoleń oraz dostępu do benefitów pracowniczych,

• zagwarantowania równego traktowania pracowników wykonujących jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości,

• stosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny wyników pracy.

Powyższe zobowiązania są oparte m.in. na konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy (Konwencje nr 100 i 111).

Sposoby realizacji celów i zobowiązań

Bank wprowadził przepisy wewnętrzne, w tym Kodeks Etyki Banku, w których wskazuje i promuje pożądane wartości. W szczególności Bank:

• określił istotne wartości, a także promowane postawy i zachowania w relacjach pomiędzy pracownikami, z klientami, w działalności biznesowej i relacjach z otoczeniem, jak również wskazał zachowania nieakceptowane z punktu widzenia zasad etyki obowiązujących w Banku,

• jasno i precyzyjnie wskazał kompetencje i sposoby postępowania w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi w miejscu pracy, w tym sposoby zgłaszania naruszeń,

• stworzył mechanizmy zgłaszania (w tym anonimowego) i wyjaśniania każdego rodzaju nieprawidłowości, zaobserwowanych przez pracowników w miejscu pracy,

• prowadzi monitoring i cyklicznie raportuje, w tym na poziom odpowiednich członków Zarządu Banku, zgłoszenia przejawów naruszeń przyjętych wartości i zasad,

• wprowadził w 2022 roku mechanizm sprawozdawania Zarządowi i Radzie Nadzorczej o przestrzeganiu zasad etyki w Banku.

Dodatkowo, Bank:

• wspiera pracowników w integracji w firmie i ułatwia tworzenie grup zainteresowań,

• zapewnia wolność wypowiedzi: organizuje ogólnodostępne fora, przy zastrzeżeniu poszanowania zasad etycznych i kultury wypowiedzi oraz organizuje czaty z kluczowymi menedżerami Banku,

• podejmuje inicjatywy edukacyjne na temat wartości Banku (także wśród spółek Grupy Kapitałowej Banku oraz podmiotów współpracujących), jak również przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi m.in. poprzez organizację szkoleń, warsztatów i kampanii informacyjnych,

• cyklicznie inicjuje szkolenia dla kadry kierowniczej z efektywnego komunikowania się, udzielania informacji zwrotnej – z uwzględnieniem aspektu różnorodności.

Aby zagwarantować równe traktowanie pracowników, którzy wykonują jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości w Banku stosowane są:

• obiektywne zasady wartościowania stanowisk pracy oparte na międzynarodowej metodyce, przy udziale niezależnych firm doradczych oraz związane z tym gwarancje minimalnych poziomów wynagrodzeń zawarte w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy,

• monitoring wynagrodzeń w poszczególnych grupach zawodowych, w tym z podziałem na płeć, którego wyniki są raportowane kierownictwu Banku,

• cykliczne przeglądy wynagrodzeń, mające na celu diagnozę i przeciwdziałanie występowaniu różnic w wynagrodzeniu, które wynikają z innych niż obiektywne kryteriów.

Polityka wobec mobbingu i dyskryminacji

Bank stanowczo przeciwstawia się wszelkim formom dyskryminacji sprzecznym z wartościami organizacji i promuje wśród pracowników postawy oparte na wzajemnym szacunku. Wszelkie zachowania mogące wskazywać na występowanie mobbingu, nie są akceptowane.

Politykę Banku w odniesieniu do mobbingu i dyskryminacji regulują przepisy wewnętrzne:

• Regulamin Pracy Banku,

• Zasady przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz tryb rozpatrywania skarg dotyczących naruszenia uprawnień pracowniczych.

Istotne zapisy w zakresie postaw i wartości promowanych wśród pracowników zawiera także Kodeks Etyki obowiązujący w Banku.

W Banku funkcjonują zasady przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz rozpatrywania skarg dotyczących naruszenia uprawnień pracowniczych. Zasady gwarantują przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom w relacjach pracowniczych i określają sposób reagowania w razie konfliktu interpersonalnego. W oparciu o zasady pracownik Banku może bez obaw o konsekwencje zgłosić skargę na dowolne naruszenie uprawnień pracowniczych zdefiniowanych w przepisach prawa oraz przepisach wewnętrznych. Jednocześnie pracownik ma prawo do dodatkowego wsparcia w procesie wyjaśniania skargi. Może wskazać przedstawiciela organizacji związkowej albo przedstawiciela pracowników (powołanego na mocy odrębnych przepisów wewnętrznych Banku), który będzie uczestniczył z nim w spotkaniach lub przedkładał opinie o zasadności skargi. Bieżące wsparcie w obszarze pracowniczym oferuje Contact Center HR. Dzięki temu pracownicy mogą uzyskać aktualne informacje także na temat trybu zgłaszania skarg i anonimowych zgłoszeń naruszeń uprawnień pracowniczych.

Skargi dotyczące szeroko pojętego naruszenia uprawnień pracowniczych są rozpatrywane indywidualnie. Dla każdej z nich określa się optymalny sposób rozpatrzenia, który pozwoli na sformułowanie odpowiednich wniosków i rekomendacji lub ewentualnie na podjęcie dodatkowych działań czy decyzji kadrowych. Przy weryfikacji skarg stosuje się różne metody (m.in. anonimowe badania ankietowe, wywiady pogłębione z pracownikami, weryfikację wskaźników rotacji i innych danych kadrowych/biznesowych). Za każdym razem ustala się sposób działania z dbałością o jak największy obiektywizm oceny. Dlatego często w wyjaśnianiu sprawy biorą udział przedstawiciele różnych jednostek, zgodnie ze strukturą organizacyjną Banku.

Pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku również uwzględniają w swoich przepisach wewnętrznych niezbędne rozwiązania gwarantujące przestrzeganie prawa w zakresie przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji. Te rozwiązania funkcjonują w odrębnych regulacjach lub jako stosowne przepisy w regulaminach pracy, kodeksach etyki i innych adekwatnych dla danego podmiotu.

Szkolenia w aspekcie różnorodności

Odpowiednie zarządzanie różnorodnością zwiększa efektywność pracy w zespole, poprawia atmosferę pracy, pomaga zatrzymać cennych, doświadczonych pracowników, podnosi innowacyjność i kreatywność. Dlatego w Banku są organizowane szkolenia z tego zakresu. Menedżerowie zdobywają na nich wiedzę oraz umiejętności z obszaru zarządzania różnorodnymi zespołami. To pozwala eliminować niekorzystne zachowania i sytuacje, a wspierać te wartościowe i pozytywne.

Inicjatywy dotyczące różnorodności

Na politykę różnorodności składają się także różne inicjatywy podejmowane w Banku, w tym m.in. strategiczne projekty kształtowania przyjaznego środowiska pracy oraz współpraca z podmiotami zewnętrznymi wspierająca różnorodność w zatrudnieniu.

Strategiczne projekty

Przyjazne środowisko pracy. Kontynuowano strategię budowania przyjaznego środowiska, która uwzględnia takie aspekty jak funkcjonalne miejsce pracy, wdrożenie modelu pracy hybrydowej, czy digitalizację i uproszczenie procesów. Stworzenie wystandaryzowanego, nowoczesnego miejsca pracy, wyposażonego w narzędzia, sprzęt i odpowiednio zaaranżowaną przestrzeń, ułatwia pracę.

#HybrydaSięLubić. Organizowano spotkania i udostępniano materiały informacyjne w celu przybliżenia sposobów pracy, trendów rynkowych i dobrych praktyk z zakresu pracy hybrydowej.

#FokusNaCiebie. Kontynuowano program wyboru wskazówek i materiałów o tematyce wellbeingowej zgodnie z preferencjami pracownika. Program cechuje ogólna dostępność z każdego miejsca i w dowolnym czasie – możliwość oglądania spotkań Live za pomocą Teams Live Event, czy odtworzenia nagranych wydarzeń w audiotece znajdującej się na Bankomanii, a także oferta krótkich filmów i podcastów. W trosce o work-life balance, a także dobrostan zarówno emocjonalny jak i fizyczny, materiały dotyczą takich zagadnień jak: rola i sposoby na odpoczynek, wpływ diety i snu na nasze samopoczucie, czy sposoby na zredukowanie poziomu stresu.

#CzasNaFeedback. W Banku funkcjonuje proces, w ramach którego odbywają się cykliczne podsumowania efektów pracy, kompetencji, osiągnięć, informacji zwrotnych, czy celów rozwojowych pracowników. Są one ukierunkowane na wsparcie pracownika w indywidualnym rozwoju zawodowym. Oczekiwane postawy i zachowania wobec pracowników zawarte są w modelu kompetencji, opartym na wartościach Banku. Model ten jest uniwersalny, dotyczy wszystkich pracowników i promuje m.in. komunikację i współpracę, które mają wpływ na budowanie zgranych, różnorodnych zespołów. W ramach tego rozwiązania pracownicy dostają także feedback od współpracowników przez cały rok.

Współpraca z podmiotami zewnętrznymi

Współpraca z podmiotami zewnętrznymi wspierająca różnorodność w zatrudnieniu obejmuje:

• programy staży i praktyk dające możliwość rozwoju uczniom, studentom oraz absolwentom szkół średnich i uczelni o różnych profilach;

• programy rozwoju zawodowego dla osób z niepełnosprawnością wraz z zapewnieniem odpowiednio dostosowanych do potrzeb takich osób, stanowisk pracy (zasady realizacji zadań w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz standardy rozwiązań technologicznych i technicznych stanowią o podejmowaniu niezbędnych czynności aby dostosować stanowisko pracy dla osób z niepełnosprawnościami),

• współpracę z uczelniami i szkołami średnimi, w ramach której są organizowane warsztaty na wybranych uczelniach w Polsce oraz w Banku, podczas których studenci mają okazję poznać wybrane obszary działalności Banku.

Inne inicjatywy wspierające różnorodność w Banku

W Banku są organizowane programy integracyjne. Bank wspiera inicjatywy pracownicze w zakresie wzmocnienia integracji pracowników z różnych obszarów i reprezentujących różne grupy społeczne. Są to m.in. inicjatywy i aktywności sportowe oraz działalność charytatywna pracowników jako wolontariuszy. Inicjatywy te pozwalają kształtować przyjazną kulturę organizacyjną i budować relacje oparte na różnorodności zainteresowań pracowników.

Ze względu na wojnę w Ukrainie, w 2022 roku podejmowane były inicjatywy dedykowane dla pracowników KREDOBANKU S.A., którzy przyjechali do Polski.

Polityka różnorodności w składzie Zarządu i Rady Nadzorczej Banku została omówiona w rozdziale ‎11.2.10.

13.7.10 Otoczenie społeczne

A. Społeczne produkty i inicjatywy

Finansowanie potrzeb mieszkaniowych		W 2022 roku PKO Bank Polski S.A. i PKO Bank Hipoteczny S.A. udzieliły osobom prywatnym kredytów mieszkaniowych w wysokości 8,8 mld PLN (udział w nowej sprzedaży kredytów hipotecznych w 2022 roku na poziomie 20,4%). Od 2014 roku PKO Bank Polski S.A. uczestniczy w ogólnopolskiej inicjatywie wspierania rodzin wielodzietnych: niższa prowizja za udzielenie kredytu mieszkaniowego Własny Kąt Hipoteczny dla posiadacze Karty Dużej Rodziny.
Wsparcie edukacji		Preferencyjny kredyt studencki dla studentów i doktorantów z możliwością umorzenia części kredytu dla najlepszych absolwentów. Na koniec 2022 roku wartość preferencyjnych kredytów studenckich wyniosła 411,6 mln PLN.
Przeciwdziałanie wykluczeniu finansowemu		Bank posiada największą sieć oddziałów i agencji wśród banków w Polsce. Zasięg sieci Banku umożliwia dostęp do usług bankowych również mieszkańcom miejscowości, w których główni konkurenci Banku nie posiadają swoich placówek. Bankowość elektroniczna stanowi istotne uzupełnienie sieci oddziałów. W wybranych placówkach od 2020 roku Bank udostępnia klientom internetowe stanowiska samoobsługowe (dla osób, które nie mają komputera lub dostępu do internetu). Projekt tzw. Prostej Komunikacji obejmuje m.in. zwiększenie przystępności komunikatów w serwisach elektronicznych oraz dokumentacji produktowej. Wsparcie w nabywaniu kompetencji cyfrowych: Klienci w każdej z placówek Banku mogli skorzystać z indywidualnego wsparcia pracownika w zakresie korzystania z bankomatów/wpłatomatów oraz obsługi swoich produktów bankowych w kanałach elektronicznych – w aplikacji komputerowej iPKO oraz mobilnej IKO. Edukacja odbywała się z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi technologicznych – wersji demo aplikacji, interaktywnych filmów oraz tzw. ekranów klienta. Rozwiązania w tym zakresie będą rozwijane również w kolejnych latach.
Wsparcie długoterminowego oszczędzania		Możliwość lokowania środków w fundusze inwestycyjne (PKO TFI S.A.) oraz inwestowania w oszczędnościowe obligacje skarbowe, w tym długoterminowe. Oferta obligacji ROD, ROS dla beneficjentów programu 500+.
Edukacja najmłodszych		Oferta produktów edukacyjnych dla dzieci poniżej 13. roku życia i ich rodziców. Ofertę PKO Junior tworzą m.in.: PKO Konto Dziecka, ROR Rodzica, Pierwsze Konto Oszczędnościowe, NNW PKO Ubezpieczenie dziecka (0-20 roku życia), karty płatnicze PKO Junior, a także serwisy i aplikacje na telefon: junior.pkobp.pl, junior.inteligo.pl. Od prawie 90 lat Bank współpracuje również ze szkołami w ramach programu Szkolnych Kas Oszczędności. Jest to obecnie najstarszy, największy i jednocześnie najbardziej innowacyjny program edukacji finansowej w Polsce, w którym uczestniczy (na podstawie umowy z Bankiem) ponad 4,5 tys. szkół podstawowych (co trzecia szkoła tego typu w Polsce). Oferta produktowa SKO obejmuje trzy rodzaje kont: dla uczniów (z dostępem przez serwis internetowy www.sko.pkobp.pl), szkół i rad rodziców. Ponadto Bank prowadzi platformę społecznościową SzkolneBlogi.pl, na której autorskie blogi zarejestrowało ponad 800 szkół uczestniczących w SKO. Łącznie z oferty PKO Junior i SKO skorzystało (posiadając konta dla dziecka lub dla ucznia) ponad 930 tys. dzieci. W 2022 roku odbyła się druga edycja Ogólnopolskiego Testu Wiedzy SKO (jedno z kryteriów w Konkursie SKO dla szkół i nauczycieli), który został wykonany w dwóch edycjach ponad 120 tys. razy (edukacja w zakresie finansów, przedsiębiorczości, ekologii, zdrowego stylu życia, cyberbezpieczeństwa). Istotną nowością edukacyjną było również wydanie publikacji poświęconej praktycznym aspektom udzielania pierwszej pomocy. Publikacja wraz z plakatem edukacyjnym została przekazana do najaktywniejszych szkół w SKO. Jest również dostępna dla każdego w formie online na stronie internetowej Banku. Dodatkowo wydany został słownik polsko-ukraiński z najpotrzebniejszymi zwrotami, przydatnymi w codziennym życiu. Słownik w wersji drukowanej trafił do ok. 1000 polskich szkół, aby umożliwić lepszą integrację i komfort dzieci, zarówno tych, które przybyły z Ukrainy w 2022 roku, jak i ich polskich rówieśników.
Edukacja seniorów		Przygotowano podręcznik użytkowania aplikacji mobilnej, zorganizowano spotkania dotyczące bezpieczeństwa w sieci, przygotowano i rozesłano wiadomości mailowe dotyczące bezpieczeństwa korzystania z usług bankowych oraz dostępnych funkcjonalności.
Wsparcie rozwoju małych przedsiębiorstw (mikrofinansowanie)		Kredyty z gwarancją BGK: de minimis (https://www.pkobp.pl/firmy/kredyty/gwarancje-bgk/gwarancja-de-minimis-z-bgk/) i gwarancje FG POIR (BIZNESMAX) (https://www.pkobp.pl/firmy/kredyty/gwarancje-bgk/gwarancje-fg-poir/) Debet w koncie do PLN 20 000 bez zabezpieczeń (https://www.pkobp.pl/firmy/konta/debet-w-koncie/) Karta kredytowa PKO EURO BIZNES do 50 000 PLN (https://www.pkobp.pl/firmy/karty/karty-kredytowe/karta-kredytowa-pko-euro-biznes/) Finansowanie faktur (https://www.pkobp.pl/firmy/finansowanie-faktur/) Kredyt obrotowy MSP (https://www.pkobp.pl/firmy/kredyty/produkty-kredytowe/kredyt-obrotowy-msp/) Pożyczki MSP na dowolny cel (https://www.pkobp.pl/firmy/kredyty/produkty-kredytowe/pozyczka-msp/) Leasing (https://www.pkobp.pl/firmy/leasing/leasing-dla-firm/) Kredyt inwestycyjny dla firm (https://www.pkobp.pl/firmy/kredyty/produkty-kredytowe/kredyt-inwestycyjny-msp/) Pożyczka hipoteczna dla firm (https://www.pkobp.pl/firmy/kredyty/produkty-kredytowe/pozyczka-hipoteczna-msp/) Faktoring (https://www.pkobp.pl/firmy/faktoring/) Pożyczki o małej wartości na oświadczenie klienta o dochodach (https://www.pkobp.pl/klienci-indywidualni/pozyczki/szybka-pozyczka-gotowkowa/)
Wsparcie klientów z niepełnosprawnościami w korzystaniu z usług bankowych		Przeciwdziałanie wykluczeniu finansowemu osób z niepełnosprawnościami poprzez: • Dobór lokalizacji (przy głównym ciągu komunikacyjnym dla pieszych, dostępność miejsc parkingowych, dostęp dla osób z niepełnosprawnościami) i dostosowanie aranżacji oddziałów. Do końca 2022 roku dostępność architektoniczną zapewniono w 784 oddziałach własnych, tj. 81% oddziałów; • Możliwość indywidualnej obsługi, dostosowanej do rodzaju i stopnia niepełnosprawności klienta, również w wydzielonym, komfortowym i bezpiecznym pomieszczeniu; • Dostosowanie serwisów i aplikacji dla osób słabowidzących, niewidomych oraz z niepełnosprawnościami manualnymi zgodnie z normą WCAG 2.1 na poziomie AA; • Asystent głosowy Talk2IKO: zwiększenie przystępności aplikacji dla osób z niepełnosprawnościami manualnymi, regularne dodawanie nowych procesów – obecnie pozwala na m.in. wsparcie głosowe osób dokonujących wypłat z bankomatów przy pomocy karty i kodów BLIK, wyszukiwanie transakcji w historii transakcji, zmianę limitów, spłatę karty kredytowej czy podsumowanie kategorii wydatków oraz sprawdzenie aktualnych oszczędności. • Zwiększanie zakresu usług dostępnych internetowo – w tym regularne zwiększanie liczby dokumentów możliwych do złożenia przez internet, (m.in. dokumenty do wniosku o kredyt hipoteczny oraz kredyty dla przedsiębiorców). • Rozwój obsługi sprzedażowej świadczonej przez doradców oddziałowych przez telefon lub internet (wideorozmowy) we wszystkich liniach biznesowych, m.in. z myślą o osobach z ograniczeniami w poruszaniu się. W tym kanale można obecnie m.in. złożyć dyspozycję do kredytu hipotecznego oraz lokat terminowych, uzyskać informacje o stanie swoich produktów w banku – stanie środków, historii operacji czy oprocentowaniu, zgłosić podejrzenie nadużycia, złożyć wniosek o pożyczkę gotówkową, limit odnawialny, kartę kredytową czy ubezpieczenie samochodowe lub PKO Dom, a także uzyskać spersonalizowaną pomoc doradcy przy korzystaniu z serwisu transakcyjnego banku iPKO; • Udostępnienie możliwości otwarcia rachunku osobistego bez konieczności wizyty w oddziale (tzw. konto na selfie). • Możliwość umówienia się na spotkanie z doradcą na konkretną godzinę przez stronę WWW – dla spotkań stacjonarnych w oddziale, spotkań telefonicznych oraz spotkań online (wideorozmowy). • Rozwój alternatywnych form autoryzacji transakcji (SMS, ekrany klienta, które umożliwiają podpis na ekranie elektronicznym, z kopią dokumentu na email dostępne we wszystkich placówkach Banku). • Obsługa osób niesłyszących i głuchych w Polskim Języku Migowym w każdym oddziale i agencji (za pośrednictwem smartfona) – przeszkolenie doradców do profesjonalnej obsługi klientów głuchych. • Dostępność bankomatów. Na koniec 2022 roku 2 575 urządzeń (86% sieci bankowej) było wyposażonych w moduły audio. Informacje na temat lokalizacji takich urządzeń znajdują się na stronie internetowej Banku oraz w międzybankowym serwisie Dostępny Bankomat. • Aktywna walka z wykluczeniem cyfrowym: możliwość skorzystania w oddziałach z edukacji samoobsługowej oraz wsparcia pracownika banku podczas korzystania z urządzeń samoobsługowych w placówkach - bankomatów/wpłatomatów i stanowisk internetowych umożliwiających zalogowanie się do serwisu transakcyjnego iPKO. Edukacja samoobsługowa prowadzona jest we wszystkich oddziałach banku, przy czym w 209 oddziałach na koniec 2022 roku funkcjonowały stanowiska internetowe przeznaczone dla klientów, a ok. 90 z tych oddziałów zatrudniało dodatkowo Asystentów klienta – pracownika skupiającego się szczególnie na pogłębionej edukacji i wspieraniu klientów przy transakcjach samoobsługowych. W 2023 roku bank planuje rozwój projektu.

B. Wpływ na budżet

Tabela 50. Podatki centralne i lokalne stanowiące dochód budżetu państwa i budżetów lokalnych (w mln PLN)

		BANK				GRUPA KAPITAŁOWA BANKU
	2022	2021	2020	2019	2022	2021	2020	2019
Podatki centralne w tym:	4 285	3 348	3 019	2 978	4 712	3 464	3 279	3 477
podatek dochodowy od osób prawnych	1 702	1 508	1 452	1 339	1 791	1 526	1 388	1 525
podatek od niektórych instytucji finansowych	1 190	985	957	931	1 266	1 077	1 055	1 022
podatek dochodowy od osób fizycznych	336	292	258	281	386	333	293	316
zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych	628	298	310	366	632	306	311	371
zryczałtowany podatek dochodowy od osób prawnych	39	26	6	28	40	26	7	29
podatek od towarów i usług	390	239	36	33	597	196	225	214
Podatki lokalne, w tym:	21	16	17	20	78	75	78	91
podatek od środków transportowych	0	0	0	0	45	45	44	55
podatek od nieruchomości	13	13	14	13	22	24	27	24
opłata z tytułu użytkowania wieczystego	5	2	2	6	7	4	5	9
pozostałe podatki i opłaty	3	1	1	1	4	2	2	3
Razem:	4 306	3 364	3 036	2 998	4 790	3 539	3 357	3 568

Uwagi: W tabeli zostały uwzględnione dane tych podmiotów zależnych, które stanowiły część Grupy Kapitałowej Banku na koniec roku i miały zobowiązania podatkowe wobec polskiego budżetu.

W 2022 roku Bank wypłacił dywidendę o wartości 2 287 500 000 PLN.

Tabela 51. Podatki płacone przez podmioty zależne Banku do ukraińskiego budżetu (w mln UAH)

	2022	2021	2020	2019
Razem:	337	501	441	419
w tym:
centralne	203	372	323	314
lokalne	134	129	118	105

C. Zaangażowanie w działalność prospołeczną

Bank zgodnie ze swoją Misją prowadzi działania, których celem jest pozytywny wpływ na społeczeństwo, gospodarkę i środowisko. Bank wspiera działania promujące postawy prospołeczne oraz popularyzujące dziedzictwo narodowe, projekty edukacyjne i sportowe, a także aktywnie uczestniczy w kongresach gospodarczych i konferencjach branżowych.

Bank realizuje projekty zarówno na poziomie ogólnopolskim jak i lokalnym, wspierając inicjatywy ważne dla społeczności lokalnych. Działania te służą integracji środowisk, rozwojowi przedsiębiorczości wśród mieszkańców regionu oraz jego promocji.

Zarówno Bank w ramach działalności sponsorskiej, jak i Fundacja PKO Banku Polskiego w ramach działalności charytatywnej (Fundacja), każdorazowo weryfikują beneficjenta udzielanego wsparcia. W najistotniejszych wizerunkowo obszarach programowych, takich jak: sport, kultura, edukacja, Bank i Fundacja realizują projekty wspólnie lub rozłącznie. Fundacja angażuje się ponadto w działania, których celem jest pomoc społeczna, ochrona życia i zdrowia oraz ekologia.

Działalność sponsorska

Cele

Działania sponsorskie, realizowane przez Bank, mają na celu kształtowanie wizerunku Banku jako instytucji finansowej godnej zaufania, zaangażowanej społecznie, innowacyjnej i otwartej na potrzeby klientów.

Bank prowadzi projekty sponsorskie, koncentrując się na następujących obszarach:

• sport – zachęcanie do aktywności, promowanie sportu masowego, w tym: piłki nożnej - partnerstwo Banku z Ekstraklasą oraz biegów w ramach programu „PKO Biegajmy Razem”,

• kultura i sztuka – ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego, popularyzacja kultury wysokiej,

• nauka i edukacja – promocja zdobywania wiedzy, dbałość o edukację Polaków,

• innowacje – wspieranie rozwiązań innowacyjnych z zakresu IT i nowych technologii,

• biznes – komunikowanie Banku jako lidera bankowości, wspieranie polskich przedsiębiorców, promocja polskiego biznesu na rynkach zagranicznych, wspieranie rozwoju przedsiębiorczości.

W 2022 roku wsparcie finansowe uzyskały 252 projekty sponsorskie.

Przykłady wsparcia w najważniejszych obszarach

Sport: PKO Bank Polski Ekstraklasa

Bank już 4. sezon z rzędu jest Partnerem Tytularnym Ekstraklasy. Bank zaangażował się także w e-sport w ramach projektu Ekstraklasa Games (turniej w grę FIFA 22). Wiodącym celem współpracy jest pomoc Banku w rozwoju ligi i młodych piłkarskich talentów w Polsce. Bank angażuje kluby, poprzez Program Partnerski, w promocję kont osobistych za odpowiednią prowizję. Środki te mogą zostać przeznaczone przez kluby na rozbudowę infrastruktury, kształcenie młodych piłkarzy, innowacje sportowe. Dodatkowo każdy kibic ma możliwość posiadania Oficjalnej Karty Ekstraklasy – karty płatniczej z herbem ulubionego klubu. Jest to jedyny taki produkt na rynku. Równolegle w ramach współpracy Bank rozwija kanały „PKO Bank Polski Grajmy Razem” w mediach społecznościowych, promuje młodzieżowców przyznając nagrody dla najlepszych w każdym miesiącu, a także kontynuuje projekt „Kanapa Kibica”, który integruje kibiców na każdym stadionie w kraju. Od 2022 r. kibice i jednocześnie klienci Banku, mogą kupić bilety na wybrane mecze PKO Bank Polski Ekstraklasy w serwisie internetowym iPKO.

Sport: biegi i inne wydarzenia sportowe

W 2022 roku Bank wsparł 18 imprez biegowych, w tym m.in. PKO Poznań Półmaraton, PKO Białystok Półmaraton, PKO Rzeszów Półmaraton, Bieg Piastów, polską edycję biegu Wings for Life, podczas których, we współpracy z Fundacją PKO Banku Polskiego, zostały przeprowadzone biegowe akcje charytatywne.

Po 2-letniej przerwie na stadiony wrócił też PKO Bieg Charytatywny, organizowany przez Bank we współpracy z Fundacją. Uczestnicy biegu w 12 miastach, poprzez swoją aktywność wsparli psychiatrię i psychologię dziecięcą. Kwotę w wysokości 2 087 335,25 PLN przekazała Fundacja PKO Banku Polskiego.

Bank zachęcał również do dbania o zdrowie i prowadzenia aktywnego trybu życia, kontynuując program BiegamBoLubię. Jest to cykl bezpłatnych treningów dla biegaczy na każdym poziomie sprawnościowym. W 2022 roku udział w treningach wzięło prawie 30 tysięcy biegaczy na blisko 100 stadionach w całej Polsce.

Poza imprezami biegowymi, Bank po raz kolejny wsparł cykl międzynarodowych, halowych zawodów jeździeckich pod nazwą Cavaliada Tour oraz zawody Warsaw Jumping, a także wiele sportowych wydarzeń lokalnych.

Kultura i sztuka

Mecenat kultury i sztuki jest jednym z głównych obszarów działalności sponsorskiej Banku, który angażując się w wartościowe wydarzenia kulturalne ma realny wpływ na kształtowanie gustu i wrażliwości odbiorcy. Zapraszanie klientów na prestiżowe wydarzenia, pozwala umacniać istniejące, i budować nowe relacje biznesowe. Przykłady wsparcia instytucji kultury w 2022 roku:

• Filharmonie/Opery: Filharmonia Narodowa w Warszawie, Warmińsko-Mazurska Filharmonia w Olsztynie, Opera i Filharmonia Podlaska-Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku, Filharmonia Zielonogórska, Opera Krakowska, Opera Śląska, Opera Wrocławska, AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy,

• Teatry: Teatr Muzyczny w Poznaniu, Teatr Muzyczny w Gdyni, Teatr Muzyczny w Lublinie,

• Muzea: Muzeum Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Muzeum Diecezjalne w Siedlcach, Muzeum Zamkowe w Pszczynie.

W 2022 roku Bank rozpoczął Mecenat Muzeum Narodowego we Wrocławiu, w którego skład wchodzą oddziały: Muzeum Narodowe, Muzeum Etnograficzne, Muzeum „Panorama Racławicka” oraz Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej.

W 2022 roku Bank został Partnerem Strategicznym Zamku Królewskiego na Wawelu, jednego z najważniejszych muzeów w kraju, będącego wielowiekową siedzibą królów i symbolem polskiej państwowości.

Inne istotne wydarzenia sponsorowane w 2022 roku to festiwale muzyczne w różnych regionach Polski:

• Ogólnopolski Festiwal Zespołów Muzyki Dawnej „SCHOLA CANTORUM”,

• Festiwal Muzyki Oratoryjnej „ Musica Sacromontana w Gostyniu Św. Górze,

• Międzynarodowy Festiwal Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej w Hajnówce.

Nauka i edukacja

W 2022 roku Bank współpracował z wyższymi uczelniami i ośrodkami akademickimi, m.in: Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, czy Uniwersytetem Śląskim, a także Państwowym Zespołem Pieśni i Tańca Mazowsze im. T.Sygietyńskiego w Karolinie (PZLPiT), czy Fundacją Akademia Retoryki Igora Zalewskiego. Najważniejsze projekty edukacyjne:

• Kolorowy Uniwersytet - projekt edukacyjny Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu,

• „Najlepszy Młody Mówca” i „Akademicki Konkurs Retoryczny” - konkursy promujące sztukę pięknej mowy i umiejętność efektywnego argumentowania,

• Widowiska edukacyjne realizowane przez PZPiT Mazowsze – widowiska dla dzieci i młodzieży, a także warsztaty taneczne, warsztaty śpiewu, wycinanki ludowe, czy zorganizowane zwiedzanie Centrum Folkloru.

Biznes

Jako jeden z liderów rynku finansowego, Bank czynnie uczestniczył w organizacji kongresów i konferencji, umożliwiających wymianę doświadczeń i rozwiązań pomiędzy różnymi środowiskami biznesowymi. Przykłady przedsięwzięć z udziałem Banku:

• Wydarzenia gospodarcze: Europejski Kongres Finansowy, Banking&Insurance Forum, Krynica Forum 2022, VI Kongres Przyszłości, Forum Wizja Rozwoju, Kongres 590, Kongres Polska Wielki Projekt, Invest Cuffs 2022, UX Poland,

• Kongresy i Konkursy branżowe: Kongres Bankowości Detalicznej, Kongres Kolejowy, Kongres Energetyczny, Kongres Firm Rodzinnych we Wrocławiu, Europejski Kongres Samorządowy, Konferencja Izby Domów Maklerskich, Konkurs EY Przedsiębiorca Roku, Konkurs Polski Przedsiębiorca Roku Gazety Polskiej Codziennie,

• Izby Gospodarcze: Bank wspierał również dwanaście lokalnych izb gospodarczych w całej Polsce oraz trzy bilateralne izby przemysłowo-handlowe.

Bank, będąc świadomym wyzwań wynikających ze zmian klimatycznych, wspiera transformację energetyczną Polski i ogranicza negatywny wpływ swojej działalności operacyjnej na środowisko, wspiera edukację ekologiczną oraz w codziennej działalności kieruje się zasadą odpowiedzialności społecznej. W 2022 roku Bank wsparł następujące inicjatywy: TOGETAIR (Szczyt Klimatyczny oraz Polski Multimedialny Raport Klimatyczny), Kongres Energetyczny we Wrocławiu, projekt Kuriera Lubelskiego „EKO ŻYCIE–EKO EFEKT”, debatę zorganizowaną przez wydawnictwo Manager „Rozmowy o ESG”, konferencję „Zielone Forum wGospodarce.pl”, konferencję Politechniki Wrocławskiej „Wodór jako remedium na kryzys klimatyczny i energetyczny”.

Innowacje/nowe technologie

Bank brał czynny udział w wydarzeniach, promujących rozwój innowacji wykorzystywanych w bankowości, aktywnie wspierał przedsięwzięcia, które miały na celu promocję cyfrowej transformacji oraz rozwój nowych technologii:

• Infoshare - największa w Europie Środkowo-Wschodniej konferencja, skoncentrowana na technologii, nowych mediach i wsparciu dla młodych firm,

• UX Poland – jedna z największych konferencji UX-owych w Europie, dotycząca User Experience & Product Design, Interaction Designers, Digital Transformation Specialists, Developers,

• Wolves Summit – międzynarodowa konferencja, której celem jest łączenie aniołów biznesu, funduszy VC, talentów technologicznych, inwestorów i korporacji z obiecującymi firmami w regionie,

• Venture Cafe – inicjatywa działająca na rzecz wzmacniania ekosystemu innowacji w Warszawie; projekt inicjuje, tworzy i wdraża platformowe programy, dzięki którym miasta stają się przyjaznymi ekosystemami dla innowatorów i startupów,

• Dzień Kariery Kobiety w IT - czwarta edycja wydarzenia online dla wszystkich kobiet, które chcą wejść do branży IT.

Działalność charytatywna

Fundacja wspiera merytorycznie i finansowo projekty istotne dla rozwoju Polski, realizowane na rzecz i w porozumieniu ze środowiskiem społeczności lokalnych, które służą budowaniu społeczeństwa obywatelskiego.

Zakres działalności Fundacji jest określony w Statucie Fundacji, natomiast zasady współpracy Banku i Fundacji reguluje umowa. Głównym źródłem finansowania celów statutowych Fundacji w 2022 roku były darowizny przekazane przez Bank. Dodatkowo, Bank przekazuje Fundacji część dochodu od transakcji bezgotówkowych z tytułu obrotu na kartach dobroczynnych Inteligo Visa payWave „Dobro procentuje”. Wsparcie przeznaczane jest na jedną z czterech inicjatyw charytatywnych, wybraną przez klienta.

W 2022 roku spośród 1 140 wniosków o przyznanie darowizny pieniężnej na realizację zadań społecznych, pozytywnie zaopiniowanych zostało 386 projektów. Działalność dobroczynna Fundacji w 2022 roku skierowana była w dużej mierze na pomoc ofiarom wojny w Ukrainie.

Za pośrednictwem Fundacji przekazywane są także darowizny rzeczowe na rzecz organizacji pozarządowych, w postaci sprzętu komputerowego i mebli wycofywanych z użytkowania z różnych jednostek bankowych.

Przykłady wsparcia w najważniejszych obszarach

• Nadzieja: działania pod wspólną nazwą „Pomoc dla Ukrainy”, doposażanie polskich służb, pomoc osobom zagrożonym wykluczeniem, poszkodowanym oraz niepełnosprawnym przy współpracy m.in. z Fundacją Dorastaj z Nami,

• Kultura: ochrona dóbr kultury i dziedzictwa narodowego oraz wspieranie i promocja wydarzeń i dokonań artystycznych przy współpracy m.in. z Zamkiem Królewskim w Warszawie, Zamkiem Królewskim na Wawelu, Fundacją Stare Powązki, Stowarzyszeniem Scena Kultury,

• Zdrowie: ochrona życia i zdrowia oraz profilaktyka zdrowotna przy współpracy m.in. z Wojskowym Instytutem Medycznym, SPZZOZ w Pruszkowie, SPZZOZ w Wołominie,

• Tradycja: utrwalanie świadomości narodowej, wspieranie budowy dziedzictwa narodowego i kształtowanie postaw obywatelskich przy współpracy m.in. z Fundacją Dziedzictwa Rzeczypospolitej, Jastkowickim Stowarzyszeniem Kulturalno-Historycznym „Dziedzictwo i Pamięć”, Stowarzyszeniem Odnowy Chrześcijańskiej „Pamięć i Tożsamość”,

• Edukacja: współpraca m.in. ze Stowarzyszeniem Siemacha, Fundacją im. Janusza Kurtyki, Fundacją Edukacji Medialnej, Fundacją Republikańską.

Pomoc na rzecz osób indywidualnych

Fundacja w 2022 roku udzieliła wsparcia 68 osobom – pomoc dotyczyła m.in. pomocy w leczeniu i rehabilitacji, pokryciu kosztów kształcenia oraz rozwijaniu talentów sportowych.

Projekty własne Fundacji:

• Bankowa Akcja Honorowego Krwiodawstwa, której celem jest wychowanie kolejnych pokoleń honorowych dawców krwi - w 2022 roku do akcji włączyło się blisko 2200 osób, dzięki którym udało się przekazać potrzebującym 900 litrów krwi.

• Charytatywna akcja biegowa „biegnę dla…” - w 2022 roku zorganizowano 19 akcji, w których wzięło udział 5703 biegaczy, przekazując kwotę wsparcia w wysokości 190 000 PLN, z której skorzystało 21 beneficjentów: 19 dzieci i 2 dorosłych. Od początku istnienia programu, tj. od 2013 roku przeprowadzono łącznie 506 akcji, z frekwencją 222 600 osób, i wsparciem 574 beneficjentów kwotą ponad 6,6 mln PLN,

• Integracyjne Spotkania Mikołajkowe to cykliczna zabawa przedświąteczna dla dzieci pracowników Banku i podopiecznych placówek opiekuńczo-wychowawczych – w 2022 roku, podczas 10 edycji ISM, odbyło się 25 spotkań w 18 miastach w całej Polsce. Wzięło w nich udział ponad 4 tys. dzieci, dla których przygotowano świąteczne podarunki,

• Kolekcja Zbiorów Bankowych - w ramach programu promującego twórczość młodych artystów, Fundacja zrealizowała film dokumentalny z cyklu „Portrety artystów”, przybliżający sylwetkę Roberta Kuśmierowskiego, jednego z najbardziej znanych współczesnych polskich performerów i rzeźbiarzy.

Ekologiczny konkurs grantowy

W 2022 roku rozstrzygnięty został ekologiczny konkurs grantowy pn. „Pozwólmy Ziemi Oddychać”. Do Fundacji wpłynęło ponad 100 wniosków, z których 40 uzyskało pozytywną opinię komisji konkursowej. Szkoły podstawowe i ponadpodstawowe, organizacje pozarządowe oraz samorządowe instytucje kultury, otrzymały łącznie ponad 400 tys. PLN na realizację celów konkursu, tj. podniesienie świadomości ekologicznej oraz wiedzy na temat klimatu.

Wolontariat

Fundacja zachęca pracowników PKO Banku Polskiego do angażowania się na rzecz lokalnych społeczności. Od 2013 roku do bazy wolontariatu pracowniczego zgłosiły się 1652 osoby, a w 2022 roku zarejestrowało się kolejnych 29 wolontariuszy. Ich działania pomocowe skupiały się w głównej mierze na niesieniu pomocy uchodźcom z terenów objętej wojną Ukrainy.

Zaangażowanie pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej Banku w działalność prospołeczną

KREDOBANK S.A. angażował się w istotny sposób w działalność mającą na celu minimalizowanie negatywnych skutków wojny na Ukrainie (rozdział 8.3), wspierając m.in. służby transportowe Ministerstwa Obrony Ukrainy, przekazując środki na pomoc humanitarną, a także różnego rodzaju sprzęt i produkty instytucjom go potrzebującym lub dystrybuującym.

PKO Leasing S.A., za pośrednictwem Fundacji PKO Banku Polskiego, był także aktywny w zakresie pomocy Ukrainie – zarówno rzeczowej, jak i pieniężnej. Dodatkowo angażował się w sponsorowanie licznych kongresów branżowych, m.in. Kongresu Nowej Mobilności czy Europejskiego Forum Taborowego oraz sportowych: amatorskich wyścigów kolarskich „Via Dolny Śląsk” i edukacyjnych: kampanii społecznej Elektromobilni.pl.

PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeniowe S.A. i PKO Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. były aktywne w promowaniu działań w zakresie kultury fizycznej: sponsoring tytularny wydarzeń: Via Dolny Śląsk i PKO Ubezpieczenia Junior Race oraz wyścigów kolarskich dla amatorów i wyścigów dla dzieci. PKO TU SA sponsorowało także klub MKS Unia Hrubieszów w zakresie sekcji sportowych oraz wspierania działań statutowych klubu.

PKO TFI S.A., za pośrednictwem darowizny udzielonej Fundacji PKO Banku Polskiego, podobnie jak inne spółki Grupy Kapitałowej, zaangażowała się w pomoc Ukrainie. Spółka sponsorowała także konferencje branżowe m.in. Konferencję Izby Domów Maklerskich czy projekt Finanse Polaków - cykl spotkań z ekspertami zajmującymi się inwestowaniem, oszczędzaniem, rynkiem kapitałowym i emeryturami - realizowanym we współpracy z Dziennikiem Gazetą Prawną.

Podejście do zaangażowania interesariuszy

[GRI 2-29] Bank w trybie ciągłym bada podejście interesariuszy do prowadzonych działań charytatywnych i sponsoringowych. Bank należy do grupy najlepiej rozpoznawanych sponsorów na rynku, a w branży bankowej jest najlepiej rozpoznawaną firmą wspierającą różne działania i wydarzenia. Szczególnie doceniane jest sponsorowanie wydarzeń kulturalnych. Największy odsetek klientów bankowości kojarzy wsparcie Banku udzielane akcji PKO Bieg Charytatywny.

13.7.11 Prawa człowieka

[GRI 2-23] Podmioty Grupy Kapitałowej Banku, w procesie tworzenia przepisów, procedur i polityk, które odnoszą się do praw człowieka, czerpią z dorobku organizacji międzynarodowych i respektują fundamentalne zasady określone w Międzynarodowej Karcie Praw Człowieka, którą tworzą:

• Powszechna Deklaracja Praw Człowieka,

• Konwencja ONZ: Międzynarodowy Pakt Praw Osobistych i Politycznych,

• Konwencja ONZ: Międzynarodowa Konwencja Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych.

Przestrzeganie praw człowieka przejawia się, w zależności od wielkości i specyfiki danego podmiotu Grupy, zarówno w przepisach wewnętrznych, podejmowanych inicjatywach, jak i w codziennej praktyce. W szczególności dotyczy m.in. praw do:

• uznawania podmiotowości każdego z zatrudnionych,

• głoszenia swoich poglądów i opinii, do wolności myśli, sumienia i wyznania,

• ochrony dóbr osobistych,

• równego traktowania,

• dostępu do informacji,

• dostępu do ochrony zdrowia,

• szacunku dla prywatności.

Dokumenty wewnętrzne odnoszące się do praw człowieka

Część podmiotów Grupy Kapitałowej Banku zamieściła zapisy odnoszące się do poszanowania praw człowieka i zakazu dyskryminacji w takich dokumentach jak regulaminy pracy lub Kodeks (Zasady) Etyki. Polityka Banku w odniesienia do poszanowania praw człowieka jest ujęta w następujących dokumentach:

• Kodeksie Etyki PKO Banku Polskiego S.A.,

• Zasadach przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz trybie rozpatrywania skarg dotyczących naruszenia uprawnień pracowniczych,

• Zasadach rekrutacji i w Standardach rekrutacji,

• Umowach zawieranych z dostawcami usług (dotyczy umów o ochronie danych osobowych).

Kwestie dotyczące pracy przymusowej i pracy dzieci nie znajdują bezpośredniego odzwierciedlenia w przepisach Banku, gdyż:

• zakaz pracy przymusowej wynika z art. 4 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

• zakaz zatrudniania osób, które nie ukończyły 15 lat, wynika z art. 190 par. 2 Kodeksu pracy.

Bank w swojej praktyce przestrzega zasad zawartych w Children’s Rights and Business Principles.

Pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku uwzględniają kwestie poszanowania praw człowieka zarówno w realizowanych procesach, codziennej praktyce, jak i niepisanych zasadach.

Respektowanie praw człowieka

[GRI 2-24] Jednym z najważniejszych elementów/etapów analizy jest identyfikacja praw człowieka w kontekście prowadzonej działalności. W podmiotach Grupy, które działają w różnych państwach, nie zidentyfikowano zatrudnienia nieletnich bądź pracy przymusowej.

Osobnym zadaniem jest kwestia przestrzegania praw człowieka w łańcuchu dostaw, która w kontekście podmiotów Grupy sprowadza się do relacji z dostawcami oraz outsourcingiem usług (głównie bankowych). Kwestie przestrzegania praw człowieka znajdują odzwierciedlenie w procedurach i umowach podpisywanych z tymi podmiotami.

Poniżej wskazano przykłady działań realizowanych w podmiotach Grupy, w których ujawnia się respektowanie praw człowieka:

• przeciwdziałanie mobbingowi i dyskryminacji,

• opieranie zasad oceny okresowej/ podsumowywania efektów pracy na dialogu z pracownikiem, współuczestniczenie pracownika w procesie, zbieraniu informacji zwrotnej z różnych źródeł,

• stosowanie zasad rekrutacji zapewniających równe traktowanie kandydatów podczas procesu wyboru na wolne stanowiska pracy, bez jakiejkolwiek dyskryminacji, uprzedzeń i bez pozyskiwania informacji, które mogłyby naruszać prawa i godność osobistą kandydata,

• opieranie decyzji o awansie zawodowym na obiektywnej ocenie kwalifikacji, umiejętności i wyników pracy,

• wspieranie różnorodności w zarządzaniu, w szczególności w odniesieniu do wieku, doświadczenia, stylu pracy, myślenia; propagowanie różnorodności wśród menedżerów jako atutu, a nie ograniczenia,

• umożliwianie pracownikom wyrażania swoich opinii oraz wpływania na ważne kwestie dotyczące organizacji i warunków pracy, zarządzania, kultury organizacyjnej, a także umożliwienie informowania o dostrzeżonych przestępstwach i oszustwach - z zapewnieniem zgłaszającym pracownikom anonimowości i poufności (mechanizm sygnalisty),

• ochrona dóbr osobistych (dane osobowe, dane wrażliwe) pracowników i klientów poprzez starannie przygotowane procedury i systemy oraz zamieszczanie restrykcyjnych zapisów w umowach zawieranych z dostawcami usług, którzy mają dostęp do takich danych,

• tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb związanych z rekreacją i kulturą oraz poszanowania zasady work - life balance,

• zapewnienie wolności zrzeszania się,

• W ramach kontynuowanego programu wellbeingowego #FokusNaCiebie organizowano szereg działań mających na celu poprawę „dobrostanu” pracowników. Liczne eventy online, materiały wideo oraz artykuły dotyczyły między innymi: profilaktyki zdrowia, aktywności fizycznej, zdrowej diety, snu, czy kondycji emocjonalnej,

• materiały informacyjne na temat pracy hybrydowej zawierają wskazówki nie tylko na temat sposobów i organizacji pracy, ale także w zakresie dbałości o higienę pracy, w tym o przerwy, ograniczenie zbędnych spotkań na rzecz konkretnych zadań, czy godzenie trybu pracy stacjonarnej i zdalnej,

• Grupa Kapitałowa Banku stosuje te same standardy praw człowieka w ramach całego łańcucha dostaw w prowadzonej działalności gospodarczej.

[GRI 2-25] Bank podejmuje działania zapobiegające naruszeniu praw człowieka, w tym praw pracowniczych, ale nie jest w stanie całkowicie wyeliminować konfliktów. W 2022 roku 20 spraw pracowniczych zostało prawomocnie zakończonych (9 wygranych, 11 przegranych).

Podmioty Grupy Kapitałowej Banku monitorują ryzyka towarzyszące poszczególnym prawom człowieka i zarządzają nimi na poziomie firmy.

Komunikowanie praw człowieka

Podstawowym narzędziem komunikacji wewnętrznej jest portal Intra, który zawiera informacje dotyczące świadczeń, przywilejów, praw i obowiązków pracowników Banku. Na wewnętrznym portalu pracownicy mogą znaleźć następujące dokumenty:

• Kodeks Etyki PKO Banku Polskiego S.A.,

• Zasady Rekrutacji,

• Standardy rekrutacji,

• Zasady przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz tryb rozpatrywania skarg dotyczących naruszeń uprawnień pracowniczych (przepisy zaktualizowane i zakomunikowane w organizacji w 2018 roku; do treści przepisów została dołączona i zakomunikowana przejrzysta prezentacja dot. zasad przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz trybu rozpatrywania skarg, ułatwiająca pracownikom posługiwanie się procedurą),

• Dobre praktyki w obsłudze osób z niepełnosprawnościami, a także prezentacja Wartości Banku.

Zewnętrzna komunikacja praw człowieka odbywa się poprzez publicznie dostępną stronę internetową Banku, gdzie można znaleźć informacje o Fundacji PKO Banku Polskiego, o realizowanej przez nią idei dobroczynności, jako miary szacunku dla otoczenia, w szczególności dla drugiego człowieka.

13.7.12 Łańcuch dostaw

Podmioty Grupy Kapitałowej Banku stosują zasady społecznej odpowiedzialności w łańcuchu dostaw poprzez zarządzanie relacjami z podmiotami zewnętrznymi w następujący sposób:

• przestrzegają zasad uczciwej konkurencji,

• terminowo regulują swoje zobowiązania i zapewniają płynność w łańcuchu dostaw,

• w ramach polityki zakupów, na etapie zapytania ofertowego zobowiązują dostawców do kierowania się zasadami odpowiedzialności społecznej i środowiskowej,

• wspierają różnorodność przy współpracy z podmiotami zewnętrznymi.

A. Ryzyko operacyjne związane ze zlecaniem usług podmiotom zewnętrznym w zakresie działalności Bankowej

Bank prowadzi działalność bankową wspomagając się podmiotami zewnętrznymi. W związku z tym jest narażony na ryzyko operacyjne wynikające ze zlecania im usług.

REGULACJE

Zasady zarządzania ryzykiem operacyjnym, Zasady powierzania wykonywania czynności na rzecz PKO Banku Polskiego S.A. innym podmiotom zewnętrznym niż agenci lub pośrednicy (outsourcing), Zasady współpracy z agentami oraz Zasady współpracy z pośrednikami i pośrednikami internetowymi.

ETAPY

Zarządzanie ryzykiem dotyczy wszystkich etapów powierzenia czynności podmiotom zewnętrznym:

• przed wyborem podmiotu: ocena ryzyk związanych z powierzeniem czynności, w tym ocena krytyczności czynności planowanych do powierzenia,

• wybór podmiotu: ocena działalności, środków technicznych i organizacyjnych w celu ochrony danych, wiarygodności, sytuacji finansowej podmiotu oraz możliwości zapewnienia ciągłości wykonywania powierzonych czynności, identyfikacja i ocena wystąpienia konfliktu interesów,

• zawarcie umowy outsourcingowej: uwzględnienie w umowach z wykonawcami postanowień umownych zabezpieczających interesy Banku i jego klientów (w tym zabezpieczenie danych zawierających informacje chronione, możliwość wykonywania efektywnego nadzoru umów outsourcingowych przez stosowne organy nadzoru i inne wymagane postanowienia), prowadzenie i bieżąca aktualizacja ewidencji zawartych umów i realizujących je podmiotów,

• monitoring współpracy: nadzór nad realizacją umów, regularny przegląd planów awaryjnych, cykliczna ocena ryzyk, w tym krytyczności powierzonych czynności, raportowanie nieprawidłowości w realizacji umów, monitorowanie wskaźników KRI informujących o skali naruszeń przy współpracy z podmiotami zewnętrznymi innymi niż agenci i pośrednicy, półroczny przegląd współpracy z podmiotami zewnętrznymi realizującymi umowy outsourcingowe i przedstawianie wyników stosownym organom.

RYZYKO W GRUPIE

Procedury zarządzania ryzykiem operacyjnym, w tym ryzykiem związanym z outsourcingiem w PKO Banku Hipotecznym S.A. odpowiadają standardom stosowanym w Banku. KREDOBANK S.A. przyjął wewnętrzne przepisy: nawiązanie współpracy poprzedzone jest dokonaniem oceny ryzyka związanego z powierzeniem czynności.

B. Współpraca z dostawcami dóbr i usług związanych z bieżącym zaopatrzeniem podmiotów grupy kapitałowej Banku

REGULACJE

Efektywne i odpowiedzialne prowadzenie procesów zakupowych jest gwarancją sprawnego działania każdego przedsiębiorstwa. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom dotyczącym tego obszaru, w 4 kw. 2022 roku, w Banku powołany został Pion Zakupów skupiający jednostki odpowiedzialne zarówno za realizację procesów zakupowych, jak i weryfikację dostawców, a także wdrożenie i rozwój nowej aplikacji zakupowej. Zadaniem Pionu Zakupów w Banku jest nadzór nad procesem zakupowym, tak aby zapewnić terminowe dostarczanie pożądanych towarów i usług wymaganej jakości. Oprócz szeroko pojętego interesu Banku, Pion Zakupów stoi na straży etyki postępowań zakupowych, w tym równego traktowania wszystkich uczestników procesu. Przy wyborze dostawcy, Bank kieruje się także poza cenowymi kryteriami oraz zgodnością z etyką biznesu i dąży do przejrzystych relacji z dostawcami. Polityka zakupowa jest kształtowana w oparciu o najlepsze praktyki rynkowe. W Banku obowiązują przepisy dot. zakupu towarów usług, wyznaczające zasady i tryb realizowanych zakupów, które są na bieżąco aktualizowane, zgodnie ze zmieniającym się otoczeniem regulacyjnym. Głównymi przepisami wykonawczymi są „Zasady zakupu towarów i usług”, „Tryb zakupów towarów i usług w Banku”, „Kodeks Etyki dla Dostawców albo Oferentów” oraz „Polityka zakupowa” zaktualizowana w 2021 roku. Polityka uwzględnia najważniejsze aspekty związane z realizacją zakupu towarów i usług w Banku, możliwość stosowania kryteriów ESG, oraz odwołuje się do najlepszych praktyk biznesowych. Wyznacza również cele strategiczne dla procesu zakupów. Kolejna aktualizacja Polityki planowana jest w Q4 2023.

ZASADY

Relacje z dostawcami są budowane w oparciu o uczciwość, przejrzystość działań, wzajemny szacunek oraz profesjonalizm, w tym w szczególności poprzez:

• dotrzymywanie przyjętych ustaleń i zobowiązań,

• regulowanie płatności i innych zobowiązań terminowo i zgodnie z warunkami umów,

• rozwiązywanie w drodze dialogu sytuacji trudnych i konfliktowych,

• weryfikowanie dostawców wyłącznie na podstawie przesłanek merytorycznych i biznesowych z uwzględnieniem kryteriów ESG,

• informowanie dostawców o standardach postępowań,

• sprawną komunikację z dostawcami na każdym etapie prowadzonego procesu zakupowego.

KONFLIKT INTERESÓW

W 2022 roku Bank realizując proces zakupowy badał sytuacje, które mogą powodować potencjalny konflikt interesów. Wszyscy pracownicy Banku uczestniczący w postępowaniu zakupowym, potwierdzają brak istnienia konfliktu interesów. W przypadku wystąpienia konfliktu interesów pracownik Banku zobowiązany jest do złożenia oświadczenia zgodnego z przepisami wewnętrznymi Banku, przy czym konflikt interesów należy zgłosić niezwłocznie po jego wystąpieniu, na każdym etapie postepowania zakupowego. Do zapytania ofertowego dołączane są informacje dla dostawców: mapa konfliktu interesów oraz wzór oświadczenia konfliktu interesów. Dostawcy są zobowiązani, żeby przy składaniu oferty ujawnić wszelkie sytuacje/powiązania, które powodują lub mogą w przyszłości powodować konflikt interesów. Jeśli takie okoliczności wystąpią, na każdym etapie procesu zakupowego, m.in. po złożeniu oferty, na etapie zawierania umowy lub po jej zawarciu, oferent lub dostawca, w stosunku do którego te okoliczności wystąpiły, jest zobowiązany do niezwłocznego złożenia oświadczenia w tym zakresie.

TERMINOWE REGULOWANIE ZOBOWIĄZAŃ

Bank i pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku rzetelnie podchodzą do kwestii terminowego regulowania swoich zobowiązań wobec dostawców. W 2022 roku wartość faktur zapłaconych po terminie, od których z tego tytułu naliczono odsetki, stanowiła marginalny odsetek wszystkich zapłaconych faktur.

Tabela 52. Udział wartości faktur, od których zapłacono odsetki, w łącznej wartości zapłaconych faktur

	BANK				GRUPA
	2022	2021	2020	2019	2022	2021	2020	2019
Udział w łącznej wartości faktur (%)	0,088	0,003	0,009	0,001	0,043	0,022	0,017	0,024

KRYTERIA ESG

Zainteresowani podjęciem współpracy z Bankiem dostawcy mogą samodzielnie rejestrować się na platformie zakupowej PKO Zakupy. Każdy dostawca musi zostać zatwierdzony przez pracownika Departamentu Zakupów. Dostawcy, którzy uzyskali akceptację mogą uczestniczyć w postępowaniach zakupowych.

Bank i Spółki Grupy Kapitałowej Banku wywierają wpływ na dostawców w kwestiach społeczno-środowiskowych na etapie każdego wysyłanego zapytania ofertowego. Zgodnie z jego treścią, dostawcy, przy przystąpieniu do postępowania zakupowego, muszą złożyć deklarację, że w całym łańcuchu dostaw kierują się nadrzędną zasadą poszanowania prawa, poczuciem sprawiedliwości i odpowiedzialności społecznej oraz rozumieją wpływ wywierany swoją działalnością na środowisko naturalne, otoczenie, drugą stronę, na swoich pracowników, współpracowników, podwykonawców i partnerów biznesowych, a także kierują się zasadami etyki.

W dalszej części oświadczenia znajdują się deklaracje dotyczące:

• dbania o bezpieczeństwo w miejscu pracy,

• kierowania się współdziałaniem, zaufaniem, odpowiedzialnym i partnerskim podejściem do drugiej strony,

• przestrzegania zasad dotyczących wymiaru czasu pracy i wynagradzania za pracę,

• przestrzegania praw człowieka,

• przeciwdziałania korupcji,

• dbania o środowisko naturalne.

Od 2 kw. 2022 roku do zapytania ofertowego jest dołączany Kodeks Etyki dla Dostawców albo Oferentów, zaś Dostawca chcąc złożyć ofertę jest zobowiązany do akceptacji jego postanowień.

CERTYFIKACJA PROCESU

Bank posiada certyfikat Procurement Excellence nadawany przez największą na świecie organizację zakupową CIPS (Chartered Institute of Procurement and Supply).

WSKAŹNIKI GRI

[GRI 414-1] W 2022 roku Bank sprawdził pod względem kryteriów społecznych wszystkich nowych dostawców (268)

[GRI 414-2] W 2022 roku Bank nie odnotował żadnych negatywnych efektów społecznych w łańcuchu dostaw

13.7.13 Bezpieczeństwo i higiena pracy

Tabela 53. Wskaźniki dotyczące BHP

Bank	grupa kapitałowa banku
[GRI 403-1] SYSTEM ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY
Służba BHP w Banku została zorganizowana jako Biuro Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (BBH) i wchodzi w skład struktur Centrum Administracji. Jednostka podzielona jest na zespoły zamiejscowe, obsługujące wszystkie obiekty Banku na terenie kraju. Pracownicy Biura na co dzień realizują zalecenia określone w "Rozporządzeniu Rady Ministrów(...) w sprawie służby BHP..." m.in. w zakresie: • okresowej oceny ryzyka zawodowego, • analizy dotychczasowych zdarzeń wypadkowych, incydentów, oraz monitorowaniu zdarzeń potencjalnie wypadkowych, • bieżącej i okresowej kontroli BHP we wszystkich placówkach i jednostkach Banku, • realizacji szkoleń wstępnych oraz okresowych BHP, • przestrzegania zasad BHP w związku z zagrożeniem SARS-CoV-2. Ponadto Biuro BHP dąży do ciągłej poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy propagując działania prewencyjne, dobre praktyki, oraz stosując szeroko pojętą profilaktykę. Tym samym Biuro spełnia wymagania prawne decydujące o wypełnieniu obowiązków pracodawcy wobec pracownika.	Wszystkie podmioty zależne Banku wykonują zadania BHP zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Przepisy te są na tyle jednoznaczne, że de facto oznacza to stosowanie tych samych zasad BHP w całej Grupie Kapitałowej Banku. Podmioty zlokalizowane poza granicami Rzeczypospolitej działają na zasadach właściwych dla państwa, w którym są zarejestrowane.
[GRI 403-2] IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ, OCENA RYZYKA I BADANIE INCYDENTÓW
Bank zidentyfikował zagrożenia na stanowiskach pracy i nie rozpoznano stanowisk z ryzykiem kwalifikowanym jako wysokie (tzn. nie ma stanowisk, które wymagałyby działań, aby zmniejszyć poziom ryzyka). Oceny ryzyka zawodowego Bank dokonał metodą Risk Score i objęto nią 100% stanowisk. Każda ocena podlega bieżącemu monitoringowi i okresowej weryfikacji. Podstawowe zagrożenia to: • upadki na tym samym poziomie (poślizgnięcia, potknięcia), • upadki na niższy poziom (schody), • nieodpowiednie oświetlenie lub zjawisko olśnienia przykrego, • uderzenie o nieruchome przedmioty, • przeciążenie układu ruchu, narządu wzroku (praca przy komputerze), • porażenie prądem elektrycznym (obsługa urządzeń zasilanych prądem elektrycznym), • wypadki komunikacyjne (podróże służbowe), • obciążenia psychiczne związane z narażeniem na Covid-19.
[GRI 403-3] USŁUGI MEDYCYNY PRACY
Bank posiada umowę o świadczenie usług medycyny pracy z firmą Luxmed. Pracownicy wykonują badania wstępne i okresowe w oddziałach Luxmedu lub placówkach współpracujących. Każdy pracownik może również bezpłatnie korzystać z określonego zakresu opieki medycznej wykraczającej poza medycynę pracy. Umowa ta przewiduje również możliwość rozszerzenia zakresu usług medycznych dla pracownika i jego rodziny.	Pozostałe podmioty Grupy Kapitałowej Banku (działające na terenie Polski) zapewniają pracownikom opiekę medyczną na warunkach wynegocjowanych z dostawcą usług przez Bank, na podstawie odrębnych umów.
[GRI 403-4] UDZIAŁ PRACOWNIKÓW, KONSULTACJE I KOMUNIKACJA USŁUG MEDYCYNY PRACY
Komunikacja między pracownikami a pracodawcą ma charakter otwartego dialogu za pośrednictwem Związków Zawodowych. Związki działają w Banku w sposób prężny i reprezentatywny. Przedstawiciel pracowników każdorazowo uczestniczy w cyklicznych Komisjach Bezpieczeństwa i Higieny Pracy i może się bezpośrednio komunikować z przedstawicielem medycyny pracy.
[GRI 403-5] SZKOLENIA PRACOWNIKÓW DOT. BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
Szkolenia z zakresu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy w Banku realizuje wewnętrzna służba BHP. Szkolenia wstępne prowadzone są na bieżąco na terenie całego kraju z wykorzystaniem autorskich materiałów i pomocy dydaktycznych w sposób stacjonarny lub zdalnie z użyciem technik teleinformatycznych. Szkolenia okresowe BHP w myśl przepisów ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, zostały wstrzymane z uwagi na przedłużenie terminu ich ważności do 60 dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego. Jednak z uwagi na znaczną i stale rosnącą ilość osób, którym ważność szkolenia zakończy się po w/w terminie, proces szkoleń okresowych został uruchomiony w październiku 2022 roku. Szkolenie to pracownicy odbywają w formie e-learningu, natomiast egzamin odbierany jest przez komisję złożoną z dwóch pracowników służby bhp za pośrednictwem elektronicznych źródeł komunikacji. Dynamika oraz liczebność służby BHP pozwala niezmiennie utrzymać 100% wskaźnik przeszkolenia osób nowozatrudnionych. Ponadto wśród kadry Biura BHP są wykwalifikowani ratownicy medyczni, którzy sukcesywnie szkolą pracowników z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej (proces szkoleń PP w 2022 roku został częściowo zawieszony z uwagi na ograniczenia związane z pandemią, realizowane były tylko szkolenia zgodnie ze zgłaszanym zapotrzebowaniem jednostek).
[GRI 403-6] PROMOCJA ZDROWIA PRACOWNIKÓW
Wszystkie podmioty Grupy Kapitałowej Banku, w tym Bank podejmują niewymuszone prawem działania na rzecz zdrowia pracowników. Popularyzowanie korzyści prozdrowotnych przekłada się na rosnące zainteresowanie oferowanymi przez pracodawców Grupy Kapitałowej Banku: • bezpłatnymi badaniami profilaktycznymi (np. coroczny pakiet kontrolny zdrowia, mammografia, szczepienia przeciwko grypie lub Covid19), • szkoleniami promującymi zdrowy styl życia (np. instrukcje ćwiczeń dla pracowników biurowych, także w trakcie pracy zdalnej), • dostępem do wielu obiektów sportowych i rekreacyjnych w ramach benefitów dla pracowników, • organizacją sekcji sportowych, zawodów oraz eventów wspierających aktywność fizyczną oraz dbałość o środowisko, • organizacją akcji prozdrowotnych np. „Zdrowie jak w banku”, „#FokusNaCiebie” – propagujących zdrowy styl życia, zwracając uwagę na aspekty związane z: dietą, aktywnością ruchową (joga, taniec, spersonalizowane ćwiczenia), jak również równowagą pomiędzy pracą, a czasem prywatnym. Ponadto Bank był aktywny w zewnętrznych wydarzeniach sportowych w charakterze: organizatora, patrona czy sponsora, co buduje prozdrowotny wizerunek przedsiębiorcy.
[GRI 403-7] PREWENCJA I ŁAGODZENIE SKUTKÓW BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY, KTÓRE BEZPOŚREDNIO WYNIKAJĄ Z RELACJI PRACY
Działania prewencyjne w Banku na rzecz poprawy bezpieczeństwa i warunków wynikających z relacji pracy: • wsparcie oraz określenie sposobu postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń psychospołecznych takich jak: stres czy mobbing. • kampanie informacyjne dotyczące ergonomii i bezpieczeństwa w pracy (instrukcje, broszury, tematyczne strony intranetowe), • dodatkowe nieobligatoryjne szkolenia z udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, kursy bezpiecznej jazdy samochodem dla pracowników użytkujących pojazdy służbowe, • profilaktyka wzroku: dostęp do badań okulistycznych, refundacja zakupu okularów i szkieł korygujących wzrok, • profilaktyka wypadkowa - realizowana przez służby BHP w ramach szkoleń wstępnych i okresowych, a także w ramach konsultacji z pracownikami polityka przeciwdziałania wypadkom związanych z pracą, • zapewnienie przez pracodawcę środków ochrony indywidualnej dla stanowisk pracy narażonych na czynniki zewnętrzne, • zapewnienie ciągłości działań w zapobieganiu i kontroli warunków pracy w obliczu zagrożenia Covid-19.
[GRI 403-8] PRACOWNICY OBJĘCI SYSTEMEM BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
Podstawowy system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy wynikający z ogólnych przepisów prawa obejmuje 100% pracowników.
[GRI 403-9] URAZY ZWIĄZANE Z PRACĄ
W 2022 roku zgłoszono 68 zdarzeń wypadkowych (69 w 2021 roku). W drodze postępowania 7 z nich nie zostało uznanych za wypadek przy pracy, a 10 postępowań trwa. Do najczęstszych skutków wypadków przy pracy należą: stłuczenia, skręcenia oraz zwichnięcia, a także urazy powłok ciała.	W 2022 roku w pozostałych podmiotach Grupy Kapitałowej Banku zgłoszono łącznie 6 zdarzeń wypadkowych (13 w 2021 roku), z czego jeden z nich dotyczył pracownika zatrudnionego na umowę inną niż umowa o pracę. Wszystkie postępowania zostały zakończone, a dwa z nich nie zostały uznane za wypadek przy pracy.
[GRI 403-10] CHOROBY ZAWODOWE
W 2022 roku zgłoszono 9 podejrzeń chorób zawodowych u 7 osób i wszystkie z nich dotyczą byłych pracowników Banku (w roku 2021 było 5 zgłoszeń). W tym samym roku organ orzekający wydał 4 decyzje, w których stwierdzono brak podstaw do zakwalifikowania schorzenia do grupy chorób zawodowych (2 decyzje dotyczą zgłoszeń z lat ubiegłych, oraz 2 dotyczą postępowań rozpoczętych w 2022 roku). Pozostałe postępowania trwają.

13.8 Indeks treści GRI Standards

Wskaźnik GRI	Opis	Rozdział	Strona
2-1	Szczegóły organizacji	13.1	148
2-2	Jednostki objęte raportowaniem zrównoważonego rozwoju	13.1	149
2-3	Okres raportowy, częstotliwość raportowania, osoby kontaktowe	13.1	149
2-4	Zmiany w raportowaniu	13.1	149
2-5	Zewnętrzna weryfikacja	13.1	149
2-6	Działalności, łańcuch wartości, relacje biznesowe	13.1	149
2-7	Pracownicy	13.7.9 A	187
2-8	Współpracownicy niebędący pracownikami	13.7.9 A	187
2-9	Struktura zarządcza i skład organów zarządczych	11.2.8, 11.2.9, 13.3	152
2-10	Nominacje i selekcja do najwyższego ciała zarządczego	11.2.5, 11.2.8	115
2-11	Przewodnictwo w najwyższym ciele zarządczym	11.2.8, 11.2.9	130
2-12	Rola najwyższego ciała zarządczego w zarządzaniu oddziaływaniem	11.2.9	138
2-13	Delegacja odpowiedzialności za zarządzanie oddziaływaniem	13.3	153
2-14	Rola najwyższego ciała zarządczego w raportowaniu zrównoważonego rozwoju	13.1	149
2-15	Konflikt interesów	13.7.2 A	165
2-16	Komunikacja krytycznych obaw	13.7.2 A	164
2-17	Wiedza zbiorowa najwyższego ciała zarządczego w zakresie zrównoważonego rozwoju	13.7.2 A	164
2-18	Ocena efektywności najwyższego ciała zarządczego	13.7.2 A	164
2-19	Polityka wynagrodzeń	10.1, 10.2, 10.4	90
2-20	Procesy ustalające wynagrodzenia	11.2.1, 11.2.8	106
2-21	Roczny wskaźnik łącznego wynagrodzenia	13.7.9 A	191
2-22	Oświadczenie o strategii zrównoważonego rozwoju	List Prezesa Zarządu Banku jest opublikowany na stronie Banku wraz z raportami rocznymi
2-23	Zobowiązania dotyczące polityk	13.7, 13.7.1A, 13.7.11	156
2-24	Wdrożenie zobowiązań dotyczących polityk	13.7, 13.7.11	156
2-25	Procesy naprawy negatywnych wpływów	13.7, 13.7.11	156
2-26	Mechanizmy poszukiwania porad i zgłaszania obaw	13.7.4	170
2-27	Zgodność z prawem i regulacjami	13.7.3	167
2-28	Członkostwo w stowarzyszeniach	13.3	153
2-29	Podejście do zaangażowania interesariuszy	13.2, 13.7.5C, D, 13.7.10C	205
2-30	Układy zbiorowe	13.7.9 A	191
3-1	Procesy ustalania istotnych tematów	13.2	150
3-2	Lista istotnych tematów	13.2	151
3-3	Zarządzanie istotnymi tematami	13.7	156
205-1	Obszary biznesowe potencjalnie narażone na zachowania korupcyjne	13.7.4	169
205-3	Liczba potwierdzonych przypadków korupcji	13.7.4	171
302-1	Zużycie energii w organizacji	13.7.6 A	176
302-3	Intensywność zużycia energii	13.7.6 A	176
302-4	Zmniejszenie zużycia energii	13.7.6 A	176
303-1	Konsumpcja wody	13.7.6 A	176
305-1	Bezpośrednie (Zakres 1) emisje gazów cieplarnianych	13.7.6 A	176
305-2	Pośrednie (Zakres 2) emisje gazów cieplarnianych	13.7.6 A	176
305-3	Emisje gazów cieplarnianych (Zakres 3)	13.7.6 A	176
305-4	Intensywność emisji gazów cieplarnianych	13.7.6 A	177
305-5	Redukcja emisji gazów cieplarnianych	13.5, 13.7.6 A	176
306-2	Odpady według rodzaju i metody postępowania	13.7.6 A	179
307-1	Naruszenia ustaw i regulacji środowiskowych	13.7.6 A	175
401-1	Nowozatrudnieni i rotacja pracowników	13.7.9 A	188
401-2	Świadczenia dla pracowników na umowę o pracę, których nie otrzymują zatrudnieni na umowy czasowe lub część etatu	13.7.9 A	192
401-3	Urlopy macierzyńskie	13.7.9 A	188
402-1	Minimalne okresy ogłaszania zmian operacyjnych	13.7.9 C	193
403-1	System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy	13.7.13	209
403-2	Identyfikacja zagrożeń, ocena ryzyka i badanie incydentów	13.7.13	209
403-3	Usługi medycyny pracy	13.7.13	209
403-4	Udział pracowników, konsultacje i komunikacja ws. usług medycyny pracy	13.7.13	209
403-5	Szkolenia pracowników dot. bezpieczeństwa i higieny pracy	13.7.13	209
403-6	Promocja zdrowia pracowników	13.7.13	210
403-7	Prewencja i łagodzenia skutków bezpieczeństwa i higieny pracy bezpośrednio wynikających z relacji pracy	13.7.13	210
403-8	Pracownicy objęci systemem bezpieczeństwa i higieny pracy	13.7.13	210
403-9	Urazy związane z pracą	13.7.13	210
403-10	Choroby zawodowe	13.7.13	211
404-1	Średnia liczba godzin szkoleń w roku na pracownika	13.7.9 D	194
404-2	Programy podnoszenia kwalifikacji pracowników i programy przekwalifikowania	13.7.9 D	194
404-3	Odsetek pracowników podlegających regularnym ocenom wydajności i przeglądom rozwoju kariery	13.7.9 D	194
405-1	Różnorodność organów zarządzających i pracowników	11.2.10, 13.7.9 A	142
405-2	Stosunek wynagrodzenia podstawowego i wynagrodzenia kobiet do mężczyzn	13.7.9 A	190
407-1	Operacje i dostawcy o wysokim poziomie ryzyka ograniczenia wolności zrzeszania się i układów zbiorowych	13.7.9 C	194
414-1	Nowi dostawcy, którzy byli sprawdzeni pod względem kryteriów społecznych	13.7.12 B	209
414-2	Negatywne efekty społeczne w łańcuchu dostaw i podjęte działania	13.7.12 B	209
417-1	Wymagania dotyczące informacji i oznakowania produktów i usług	13.7.3	168
417-3	Incydenty braku zgodności komunikacji marketingowej	13.7.5 B	174

Kontakt: esg@pkobp.pl

14. Słownik

Aktywa oprocentowane – należności od banków, papiery wartościowe oraz kredyty i pożyczki udzielone klientom,

CPI (Consumer Price Index) - indeks cen konsumpcyjnych,

Depozyty klientów – zobowiązania wobec klientów,

Finansowanie udzielone klientom – kredyty i pożyczki udzielone klientom (w tym należności z tytułu leasingu finansowego) oraz obligacje komunalne i korporacyjne (z wyłączeniem obligacji międzynarodowych organizacji finansowych) prezentowane w papierach wartościowych z wyłączeniem papierów przeznaczonych do obrotu,

Finansowanie zewnętrzne – zobowiązania podporządkowane, zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych wyceniane według zamortyzowanego kosztu oraz otrzymane kredyty i pożyczki,

Inne zobowiązania – pochodne instrumenty zabezpieczające, pozostałe instrumenty pochodne, zobowiązania z tytułu działalności ubezpieczeniowej, pozostałe zobowiązania, zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego, rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, rezerwy, transakcje z przyrzeczeniem odkupu, zobowiązania wobec Banku Centralnego i zobowiązania wobec banków,

Koszty działania - koszty działania (w tym wynik z tytułu obciążeń regulacyjnych),

Koszty regulacyjne – wynik z tytułu obciążeń regulacyjnych,

Łączny współczynnik kapitałowy – fundusze własne do łącznego wymogu kapitałowego pomnożonego przez 12,5,

Papiery wartościowe (portfel bankowy) – papiery wartościowe pomniejszone o obligacje komunalne i korporacyjne (z wyłączeniem przeznaczonych do obrotu) oraz obligacje międzynarodowych organizacji finansowych,

Pozostałe aktywa – pochodne instrumenty zabezpieczające, pozostałe instrumenty pochodne, inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia, aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży, wartości niematerialne, rzeczowe aktywa trwałe, należności z tytułu działalności ubezpieczeniowej, należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego, aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, inne aktywa oraz transakcje z przyrzeczeniem sprzedaży,

Stopa wolna od ryzyka – średnia roczna z rentowności 10-letnich obligacji Skarbu Państwa,

Średnie oprocentowanie kredytów – przychody odsetkowe od kredytów i pożyczek udzielonych Klientom w ujęciu rocznym do średniego stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom z ostatnich 5 kwartałów,

Średnie oprocentowanie depozytów – koszty odsetkowe od zobowiązań wobec klientów w ujęciu rocznym do średniego stanu zobowiązań wobec klientów z ostatnich 5 kwartałów,

Wskaźnik C/I (wskaźnik kosztów do dochodów) – koszty działania (w tym wynik z tytułu obciążeń regulacyjnych) do wyniku na działalności biznesowej w ujęciu rocznym,

Współczynnik kapitału Tier 1 – kapitał Tier 1 do łącznego wymogu kapitałowego pomnożonego przez 12,5,

Wskaźnik kosztu ryzyka kredytowego - wynik z tytułu odpisów aktualizacyjnych z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek udzielonych klientom za okres ostatnich 12 miesięcy do średniego salda należności klientów brutto na początku i na końcu okresu sprawozdawczego oraz pośrednich okresów kwartalnych,

Wskaźnik marży odsetkowej – wynik z tytułu odsetek w ujęciu rocznym do średniego stanu aktywów oprocentowanych (które obejmują należności od banków, papiery wartościowe oraz kredyty i pożyczki udzielone klientom) z ostatnich 5 kwartałów,

Wskaźnik ROA netto – zysk netto w ujęciu rocznym do średniego stanu aktywów z ostatnich 5 kwartałów,

Wskaźnik ROE netto – zysk netto w ujęciu rocznym do średniego stanu kapitałów własnych z ostatnich 5 kwartałów,

Wskaźnik ROTE netto - zysk netto w ujęciu rocznym do średniego stanu kapitałów własnych pomniejszonych o wartości niematerialne z ostatnich 5 kwartałów,

Wskaźnik udziału ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości – portfel z rozpoznaną utratą wartości w portfelu kredytów oraz obligacji korporacyjnych i komunalnych (niezabezpieczonych gwarancjami Skarbu Państwa) z uwzględnieniem kredytów wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat,

Wynik operacyjny netto – wynik na działalności biznesowej, koszty działania oraz podatek od niektórych instytucji finansowych,

Wynik z operacji finansowych – wynik na operacjach finansowych oraz zyski lub straty z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych pomniejszony o wynik na kredytach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat,

Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości – wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe, wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych oraz koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych oraz wynik na kredytach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat,

Wynik na działalności biznesowej – wynik na działalności biznesowej pomniejszony o wynik na kredytach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat,

Zysk netto – zysk netto w skonsolidowanym rachunku zysków i strat rozumiany jako zysk netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej.

Oświadczenia Zarządu

Zarząd PKO Banku Polskiego S.A. oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy roczne Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. za 2022 rok sporządzone łącznie ze sprawozdaniem Zarządu z działalności PKO Banku Polskiego S.A. zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. i PKO Banku Polskiego S.A., w tym opis podstawowych zagrożeń i ryzyka.

Podpisy wszystkich członków Zarządu Banku


		{#pawel.gruza@pkobp.pl}
		Wiceprezes Zarządu kierujący pracami Zarządu Paweł Gruza
{#maciej.brzozowski@pkobp.pl}		{#marcin.eckert@pkobp.pl}
Wiceprezes Zarządu Maciej Brzozowski		Wiceprezes Zarządu Marcin Eckert
{#wojciech.iwanicki@pkobp.pl}		{#andrzej.kopyrski@pkobp.pl}
Wiceprezes Zarządu Wojciech Iwanicki		Wiceprezes Zarządu Andrzej Kopyrski
{#maks.kraczkowski@pkobp.pl}		{#mieczyslaw.krol@pkobp.pl}
Wiceprezes Zarządu Maks Kraczkowski		Wiceprezes Zarządu Mieczysław Król
{#artur.kurcweil@pkobp.pl}		{#piotr.mazur@pkobp.pl}
Wiceprezes Zarządu Artur Kurcweil		Wiceprezes Zarządu Piotr Mazur
Biblioteka czcionek: aąbcćdeęfghijklłmnńoópqrsśtuvwxyzżźAĄBCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPQRSŚTUVWXYZŻŹ aąbcćdeęfghijklłmnńoópqrsśtuvwxyzżźAĄBCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPQRSŚTUVWXYZŻŹ aąbcćdeęfghijklłmnńoópqrsśtuvwxyzżźAĄBCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPQRSŚTUVWXYZŻŹ aąbcćdeęfghijklłmnńoópqrsśtuvwxyzżźAĄBCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPQRSŚTUVWXYZŻŹ

bcćdeęfghijklłmnńoópqrsśtuvwxyzżźAĄBCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPQRSŚTUVWXYZŻŹ