Kredyt konsorcjalny dla firm
Z tego artykułu dowiesz się:
- co to jest kredyt konsorcjalny
- jak wygląda procedura związana z uruchomieniem finansowania przez konsorcjum
- kto powinien rozmawiać z bankiem po stronie klienta (firmy)
- jaka jest minimalna kwota kredytu konsorcjalnego
Kredyt konsorcjalny to finansowanie inwestycyjne lub obrotowe, w którym biorą udział co najmniej dwa banki. W dużych, międzynarodowych przedsięwzięciach ta struktura bywa bardzo rozbudowana. Występuje kilka banków – aranżerów procesu kredytowego. Struktura ta ulega następnie poszerzeniu - duże banki sprzedają udziały w konsorcjum bankowym mniejszym podmiotom. Bywa zatem, że takie konsorcjum liczy kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu udziałowców.
W Polsce kredyt konsorcjalny najczęściej występuje w modelu „klubowym”, czyli w skład takiego konsorcjum wchodzi kilka banków, których każdy jest równorzędny. Stronami rozmów z klientem są bezpośrednio kredytodawcy, czyli banki.
Duże przedsiębiorstwa najczęściej korzystają z usług kilku banków. To właśnie one często są naturalnymi uczestnikami konsorcjum. Jeden z nich może przyjąć rolę lidera i skoordynować proces udzielania finansowania. Jeśli natomiast organizacja ma otwarte relacje tylko z jednym bankiem, wówczas skład konsorcjum może zaproponować ten bank. To on zaproponuje konkretnych partnerów, kierując się swoim doświadczeniem i wiedzą na temat udanych transakcji innych firm.
Kredyt konsorcjalny – na co?
Najczęściej przedsiębiorstwa w Polsce zaciągają kredyt konsorcjalny na cele inwestycyjne (uruchomienie nowej linii produkcyjnej, budowę i rozwój zakładu przemysłowego). Zdarza się także, że w ten sposób jest finansowana akwizycja, czyli rozwój przedsiębiorstwa poprzez zakup innej firmy wraz z jej zasobami. W przypadku korporacji bywa również, że kredyt konsorcjalny ma charakter obrotowy.
Nierzadko kredyt konsorcjalny jest jedyną możliwością sfinansowania dużej inwestycji. Dzieje się tak wtedy, gdy mamy do czynienia z dużym kapitałem, którego jest niepodzielne i nie może być sfinansowane osobnymi kredytami.
Kredyt konsorcjalny – kiedy i dlaczego?
Kredyt konsorcjalny jest rozwiązaniem wtedy, gdy bank uznaje, że kwota, o jaką występuje przedsiębiorstwo, jest zbyt wysoka lub ryzyko związane z udzieleniem finansowania zbyt duże. Najczęściej inicjatywa jest po stronie banku.
Bardzo często przedsiębiorstwa korzystają również z pomocy doradców. W takiej sytuacji to właśnie ta firma reprezentuje klienta i jego interesy i to ona pomaga „układać” odpowiednio konsorcjum bankowe. Taki doradca jest szczególnie cenny, jeśli przedsiębiorstwo wcześniej nie miało doświadczeń z kredytem konsorcjalnym.
Kredyty konsorcjalne – procedura?
Podczas ubiegania się o kredyt konsorcjalny, przedsiębiorstwo przedstawia wszystkim bankom zaangażowanym w ten proces, dokumentację związaną z inwestycją. Dokumentacja powinna być w standardzie LMA (Loan Market Association). To dość skomplikowana dokumentacja i należy mieć tego świadomość. Dla klientów jest to wyzwanie, w takiej sytuacji warto wesprzeć się kancelarią prawną, która ma doświadczenie w negocjacjach z bankami. To znacząco usprawni proces.
Zdarza się, że ze względów organizacyjnych jeden bank przyjmuje na siebie rolę agenta dokumentacyjnego lub koordynatora na etapie dokumentacji finansowania. Należy pamiętać jednak, że każdy z banków, bez względu na sposób organizacji procesu kredytowego, samodzielnie decyduje o udziale w konsorcjum i przyznaniu finansowania.
O sprawności procesu i sukcesie przedsięwzięcia może zdecydować poziom przygotowania firmy i jej pracowników odpowiedzialnych za pozyskanie finansowania. Niezwykle istotne jest, kto reprezentuje przedsiębiorstwo w rozmowach z bankami. Powinna być to osoba doskonale znająca firmę, zorientowana w finansach i aspektach prawnych przedsięwzięcia, ale także – co najważniejsze – decyzyjna. Najczęściej jest to członek zarządu lub dyrektor finansowy.
Koszt kredytu konsorcjalnego
Uzyskanie finansowania konsorcjalnego wymaga od przedsiębiorstwa poniesienia większych kosztów niż przy kredycie udzielanym przez jeden bank. Wynika to z większego zaangażowaniem zespołu prawnego i finansowego w proces. Jeśli dodatkowo firma korzysta z doradców zewnętrznych, ich wynagrodzenie także stanowi dla firmy koszt uruchomienia takiego finansowania. Zwrot z kredytowanej inwestycji powinien być znacznie wyższy od kosztu kredytu. Jeśli dla firmy koszt kredytu konsorcjalnego jest zbyt wysoki, wówczas warto rozważyć sens planowanej inwestycji.
Z moich doświadczeń wynika, że kredyt konsorcjalny udzielany jest z reguły na nie mniej niż 3 lata. Z kolei maksymalny okres finansowania, np. inwestycji infrastrukturalnych trwa nawet 10-15 lat.
Zwykle minimalna wartość kredytu konsorcjalnego to około 50 mln zł na bank, a zatem minimalna wartość całego finansowania wynosi około 100 mln zł. Maksymalną kwotę trudno oszacować. Banki w Polsce mają doświadczenie w finansowaniu kilkunastomiliardowych inwestycji.
Kredyt konsorcjalny a kłopoty firmy
W sytuacji kryzysu, kłopotów finansowych firmy-inwestora, kredyt konsorcjalny jest rozwiązaniem korzystniejszym dla przedsiębiorstwa, niż w przypadku posiadania kilku mniejszych kredytów. Znacznie łatwiej jest porozumieć się bowiem z konsorcjum, które ma wspólnotę interesów zawartą w umowie, niż równolegle z kilkoma niezależnymi podmiotami, które biorą udział w finansowaniu przedsiębiorstwa.
Pamiętaj, że udzielenie kredytu jest uzależnione od analizy zdolności kredytowej przedsiębiorstwa.
@Adam Kosmala, dyrektor Biura Finansowania Strukturalnego w PKO Banku Polskim
Informacje zawarte na stronie mają charakter informacyjny, reklamowy i nie stanowią oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu cywilnego, usługi doradztwa inwestycyjnego oraz udzielania rekomendacji dotyczących instrumentów finansowych lub ich emitentów w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, a także nie są formą świadczenia usług doradztwa podatkowego ani pomocy prawnej.