- Sytuacja na rynku krajowym (w 1h21 spadek wolumenu o 32% r/r) oraz w regonie Europy Środkowo-Wschodniej nadal wskazuje na spadki silniejsze niż na szerokim rynku europejskim.
- Zarówno w kraju, jak i zagranicą, widać silny rynek magazynowy oraz szybki rozwój sektora mieszkań na wynajem.
- Hedoniczny indeks cen nieruchomości rośnie od początku 2020 zarówno w naszym regionie, jak i na szerokim rynku europejskim.
***
- W 1h21 obroty inwestycyjne w kraju wyniosły ogółem 1,99 mld EUR po spadku o blisko 32% r/r. Na osłabienie wyniku obrotów wpłynęły wszystkie sektory wraz z magazynowym, lecz największe osłabienie wystąpiło w handlu oraz biurach.
- W trakcie 1h21 obroty na polskim rynku magazynowym przekroczyły poziom obrotów sektora biurowego, co potwierdza siłę rynku magazynowego.
- Mimo słabych wyników za 1h21, w całym 2021 przewidujemy jedynie niewielki spadek obrotów r/r, wstępne wyniki za 3q21 wynoszą 1,4 mld EUR.
- Epidemia Covid-19 wywarła mniejszy wpływ na szeroki rynek europejski, niż na rynek krajowy. Po 3q21 licząc 4q skum na rynku europejskim obroty wyniosły 187,4 mld EUR, po spadku o zaledwie 5,5% r/r. W Polsce w tym czasie spadek wyniósł blisko 34%, było to jednak częściowo za sprawą bardzo wysokiej bazy.
- Na szerokim rynku europejskim w odróżnieniu od polskiego widać szybką poprawę na bardzo kluczowym rynku nieruchomości biurowych. Co interesujące, rynek europejski szybciej wraca do poziomów przedpandemicznych mimo wolniejszego powrotu pracowników do biur.
- Niespodziewanie (licząc wraz z sektorami poza corowymi) obroty na rynku europejskim w 3q21 wyniosły 79 mld EUR i były rekordowe za trzeci kwartał w roku. Miało to miejsce głównie dzięki bardzo silnej pozycji nieruchomości mieszkalnych na wynajem. W Polsce po trzech kwartałach obroty w tym sektorze szacuje się na ponad 620 mln EUR.
- Bardzo silna poprawa nastrojów inwestorów, którzy w kwartałach pandemicznych nabywali nieruchomości pozostające tylko w połowie wypełnione pracownikami, wskazuje że inwestorzy utrzymują pozytywną perspektywę co do przyszłości europejskiego rynku najmu powierzchni biurowych. Sprzedaż flagowych budynków w Polsce w 3q21 takich jak Metropolitan może wskazywać, że ten pozytywny sentyment dociera również na rynek krajowy.
- Rynek handlowy jako całość będzie prawdopodobnie ograniczony poprzez restrukturyzację istniejących zasobów w kierunku alternatywnych funkcji. Natomiast pozostające na rynku obiekty spełniające przyszłe wymagania mogą pozostać atrakcyjnymi produktami inwestycyjnymi.
- W wyniku epidemii, po długotrwałym trendzie spadkowym, krajowe stopy kapitalizacji wykazywały na koniec 1h21 wzrost, który jednak był ograniczony do wybranych sektorów (biura i handel). Wzrosty stóp ominęły jednak sektor magazynowy, gdzie stopy spadły do rekordowo niskich poziomów.
- W skali europejskiej epidemia miała jedynie niewielki wpływ na stopy kapitalizacji. Obecnie stopy są zbliżone do poziomów z końca 2019. Po części odpowiedzialnym za wyjątkowo niewielkie poluzowanie się stóp kapitalizacji na szerokim rynku europejskim były liberalna polityka monetarna oraz utrzymanie się bardzo silnego rynku magazynowego. Obecnie stopy kapitalizacji na polskim rynku magazynowym są niższe od sektora handlowego oraz biurowego, jest to sytuacja bezprecedensowa.
- Podobnie jak w przypadku stóp kapitalizacji wartości nieruchomości wskazywały na rosnący rozdźwięk pomiędzy magazynami, a pozostałymi sektorami. W 1h21 uśrednione wartości kapitałowe na rynku krajowym pozostawały w krótkotrwałym trendzie spadkowym, jednak w sektorze magazynowym ceny pozostały w trendzie rosnącym.
- Dane hedoniczne opracowane przez CBRE wskazują na rozpoczęty pod koniec 2020 okres ponownego wzrostu wartości nieruchomości komercyjnych w Europie, po rocznym okresie spadku wywołanym przez epidemię. Indeks dla szerokiego rynku europejskiego wzrósł 4q20/2q21 o 1,6%, w Europie Środkowo-Wschodniej wzrost był mniejszy bo wyniósł 1,1%. Wartości nieruchomości pozostają nieznacznie poniżej maksimów, jakie zostały osiągnięte na koniec 2019.
- Indeks dla regionu CEE wyniósł na koniec 2q21 76,9. Dla szerokiego rynku europejskiego indeks zatrzymał się na poziomie 102,5 (2007 = 100). Pokazuje to na kontynuację niedoszacowania rynków w naszym regionie.
- Według badania RICS w 1h21 globalny sentyment rynkowy znacznie poprawił się z poziomu -27 do -3. Szok jakim była epidemia był mniejszy w porównaniu z kryzysem finansowym w 2008, kiedy sentyment rynkowy wyniósł -48. Obecnie obserwujemy zdecydowanie lepsze odczyty sentymentu rynku inwestycyjnego (0), w porównaniu z sentymentem rynku najmu (-6).
- Publikowany przez C&W European Fair Value Index na koniec 1q21 spadł nieznacznie z 81 do 80, tym samym poziom niedoszacowania nieruchomości zmniejszył się pierwszy raz od wystąpienia epidemii.
